ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం
| ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం | |
|---|---|
 | |
| జరుపుకొనేవారు | ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ లోని సభ్యత్వం గల అన్ని దేశాలు |
| జరుపుకొనే రోజు | 7 ఏప్రిల్ |
| ఆవృత్తి | వార్షిక |
| అనుకూలనం | ప్రతీ సంవత్సరం ఒకే రోజు |
ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం (ఆంగ్లం: World Health Day) ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్ 7న ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO), ఇతర సంబంధిత సంస్థల ప్రాయోజకత్వంలో జరుపుకునే ప్రపంచ ఆరోగ్య అవగాహన దినం.1948లో, WHO మొదటి ప్రపంచ ఆరోగ్య సభను నిర్వహించింది. 1950 నుండి ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవంగా ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్ 7 ను జరుపుకోవాలని అసెంబ్లీ నిర్ణయించింది. WHO స్థాపనకు గుర్తుగా ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం జరుగుతుంది[1]. ప్రతి సంవత్సరం ప్రపంచ ఆరోగ్యానికి ప్రధాన ప్రాముఖ్యత ఉన్న అంశంపై ప్రపంచవ్యాప్త దృష్టిని ఆకర్షించేటట్లు ఈ సంస్థ చూస్తుంది. WHO ఒక నిర్దిష్ట ఇతివృత్తానికి సంబంధించిన రోజున అంతర్జాతీయ, ప్రాంతీయ, స్థానిక కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తుంది. ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవాన్ని వివిధ ప్రభుత్వాలు, ప్రభుత్వేతర సంస్థలు ప్రజా ఆరోగ్య సమస్యలపై ఆసక్తితో వివిధ కార్యకలాపాలను నిర్వహిస్తారు. గ్లోబల్ హెల్త్ కౌన్సిల్ వంటి మీడియా నివేదికలలో వారి మద్దతును ప్రముఖంగా ప్రకటిస్తారు[2].WHO గుర్తించిన ఎనిమిది అధికారిక ప్రపంచ ఆరోగ్య ప్రచారాలలో ప్రపంచ క్షయవ్యాధి దినోత్సవం, ప్రపంచ రోగనిరోధక వారోత్సవం, ప్రపంచ మలేరియా దినోత్సవం, ప్రపంచ పొగాకు వ్యతిరేక దినోత్సవం, ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవం, ప్రపంచ రక్తదాత దినోత్సవం, ప్రపంచ హెపటైటిస్ దినోత్సవంతో పాటు ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవాన్ని కూడా చేర్చారు[3].
చరిత్ర
[మార్చు]
ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్ 7 న ప్రపంచ ఆరోగ్య అవగాహన దినోత్సవం, ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ( డబ్ల్యూహెచ్ఓ) , ఇతర సంబంధిత సంస్థల ఆధ్వర్యంలో, 1948 సంవత్సరలో ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ స్థాపించిన ఏప్రిల్ 7వ తేదీగా జరుపుకుంటారు[4]. 1948 సంవత్సరంలో ఐక్యరాజ్యసమితి సంస్థల సహకారంతో కొత్త, స్వేచ్ఛా ఆరోగ్యకరమైన ప్రపంచాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకోవడం జరిగి, ప్రారంభ సంవత్సరాల్లో మలేరియా నిర్మూలన కార్యక్రమం వంటి ప్రాజెక్టుల వంటివి ప్రాధాన్యతలో ఉన్నప్పటికీ, ఇతర ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహించే విధానాలను చేపట్టింది. ఇందుకోసం ఇతరసార్వత్రిక ఆరోగ్య సంరక్షణ కోసం ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్ఓ) ను అనేక జాతీయ ప్రభుత్వాలతో ఒప్పందాలను ఏర్పరచడం ద్వారా సాధారణ ఆరోగ్య సంరక్షణ యంత్రాంగాన్ని అభివృద్ధికి చర్యలు చేపట్టారు. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్ఓ) అవగహన కలిపించే అంతర్జాతీయ చట్టబద్ధత కలిగిన సంస్థ. సంస్థ ను స్థాపించడానికి సంభవించిన పరిణామాలు ఈ విధంగా ఉన్నాయి[5].
- డిసెంబర్ 1945 - ఐక్యరాజ్యసమితిలో బ్రెజిల్, చైనీయులు ఎటువంటి ప్రభుత్వ నియంత్రణ లేని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థను సూచించారు.
- జూలై 1946 - ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ సూత్రాలు (రాజ్యాంగం) ఆమోదించబడింది.
- ఏప్రిల్ 7, 1948 - రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చింది, దీని స్థాపనలో 61 దేశాలు పాలుపంచుకున్నాయి.
- జూలై 22, 1949 - మొదటి ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవాన్ని జరుపుకున్నారు, కాని తరువాత విద్యార్థుల భాగస్వామ్యాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ఏప్రిల్ 7 కు మార్చారు.
- 1950 నుండి, సభ్య దేశాలు,డబ్ల్యూహెచ్ఓ సిబ్బంది నుండి వచ్చిన సమర్పణల ఆధారంగా, డబ్ల్యూహెచ్ఓ డైరెక్టర్ జనరల్ ప్రతి సంవత్సరం ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం కోసం ఒక కొత్త అంశం ( థీమ్ ) ఎంచుకోవడం జరిగింది.
గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవాలు మానసిక ఆరోగ్యం, మాతా శిశు సంరక్షణ, వాతావరణ మార్పులు వంటి వివిధ ఆరోగ్య సమస్యలపై దృష్టి పెట్టి ప్రజలకు అవగాహన, చైతన్యం లోనికి తీసుకరావడం జరిగింది. 2023 లో ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ముఖ్య సందేశాలు ఈ విధంగా ఉన్నాయి.
- అందరికి ఆరోగ్యం (హెల్త్ ఫర్ ఆల్) అనేది ప్రజలందరూ మంచి ఆరోగ్యాన్ని కలిగి ఉండి, ప్రశాంతమైన, సంపన్నమైన ,స్థిరమైన వాతావరణంలో సంతోషకరమైన జీవితాలను గడపగల సమాజాన్ని ఊహిస్తుంది.
- ఆరోగ్య హక్కు ప్రాథమిక మానవ హక్కు. ప్రతి ఒక్కరికీ అవసరమైనప్పుడు, ఆర్థిక భారం లేకుండా ఆరోగ్య సంరక్షణ అందుబాటులో ఉండాలి.
- ప్రపంచ జనాభాలో ముప్పై శాతం మందికి ప్రాథమిక ఆరోగ్య చికిత్సలు అందుబాటులో లేవు.
- దాదాపు రెండు వందల కోట్ల మంది ప్రజలు విపత్కర లేదా పేద ఆరోగ్య సంరక్షణ ఖర్చులను ఎదుర్కొంటున్నారు, ఇందుకు కారణం ఆర్ధిక అసమానతల పరిస్థితులలో ఉన్నవారిని ప్రభావితం చేస్తున్నాయి.
- అందరికి ఆరోగ్యం (యూనివర్సల్ హెల్త్ కవరేజ్ (యుహెచ్ సి ) ఆర్థిక భద్రత, అధిక-నాణ్యత అవసరమైన సేవలకు ప్రాప్యతను అందిస్తుంది, ప్రజలను పేదరికం నుండి బయట పడటం, కుటుంబం,సమాజ శ్రేయస్సును ప్రోత్సహిస్తుంది, ప్రజారోగ్య అత్యవసర పరిస్థితుల నుండి రక్షణ కల్పిస్తుంది.
- అందరికీ ఆరోగ్యాన్ని నిజం చేయడానికి, అధిక-నాణ్యత ఆరోగ్య సేవలకు ప్రాప్యత ఉన్న వ్యక్తులు, సంఘాలు, ప్రజలకు కేంద్రీకృత సంరక్షణను అందించే నైపుణ్యం కలిగిన ఆరోగ్య కార్యకర్తలు,సార్వత్రిక ఆరోగ్య దానిలో ప్రధాన భాగస్వాములు, వారే విధానకర్తలు.
ప్రపంచ ఆరోగ్య దినాల ఇతివృత్తాల జాబితా
[మార్చు]- 1991: విపత్తు వచ్చిందటే, సిద్ధంగా ఉండండి
- 1992: హార్ట్ బీట్: ఎ రిథమ్ ఆఫ్ హెల్త్
- 1993: జీవితాన్ని జాగ్రత్తగా నిర్వహించండి: హింస, నిర్లక్ష్యాన్ని నిరోధించండి
- 1994: ఆరోగ్యకరమైన జీవితానికి నోటి ఆరోగ్యం
- 1995: గ్లోబల్ పోలియో నిర్మూలన
- 1996: మంచి జీవితంకోసం ఆరోగ్యకరమైన నగరాలు
- 1997: ఉద్భవిస్తున్న అంటువ్యాధులు
- 1998: సురక్షితమైన మాతృత్వం
- 1999: క్రియాశీల వృద్దాప్యం తేడా చేస్తుంది
- 2000: సురక్షితమైన రక్తం నాతో మొదలవుతుంది
- 2001: మానసిక ఆరోగ్యం: మినహాయింపును ఆపండి, శ్రద్ధ వహించడానికి ధైర్యం చేయండి
- 2002: ఆరోగ్యం కోసం తరలించండి
- 2003: జీవిత భవిష్యత్తును నిర్మించండి: పిల్లలకు ఆరోగ్యకరమైన వాతావరణం
- 2004: రోడ్డు భధ్రత
- 2005: ప్రతి తల్లి, బిడ్డలను లెక్కించండి
- 2006: ఆరోగ్యం కోసం కలిసి పనిచేస్తున్నారు
- 2007: అంతర్జాతీయ ఆరోగ్య భద్రత
- 2008: వాతావరణ మార్పు ప్రతికూల ప్రభావాల నుండి ఆరోగ్యాన్ని రక్షించడం
- 2009: ప్రాణాలను కాపాడండి, ఆసుపత్రి అత్యవసర పరిస్థితుల్లో సురక్షితంగా ఉంచండి
- 2010: పట్టణీకరణ, ఆరోగ్యం: నగరాలు ఆరోగ్యకరమైనవి
- 2011: సూక్ష్మజీవ నిరోధకత: ఈ రోజు చర్య లేదు, రేపు నివారణ లేదు
- 2012: మంచి ఆరోగ్యం సంవత్సరాలు జీవితాన్ని జోడిస్తుంది
- 2013: ఆరోగ్యకరమైన హృదయ స్పందన, ఆరోగ్యకరమైన రక్తపోటు
- 2014: వెక్టర్ (ఎపిడెమియాలజీ) వ్యాధులు: చిన్న కాటు, పెద్ద ముప్పు
- 2015: ఆహార భధ్రత
- 2016: పెరుగుదలను ఆపండి: బీట్ డయాబెటిస్
- 2017: వ్యాకులత: మాట్లాడుదాం
- 2018: సార్వత్రిక ఆరోగ్య సంరక్షణ: అందరూ, ప్రతిచోటా
- 2019: 2019 సంవత్సరంతో డబ్ల్యూహెచ్ఓ 70 వసంతాలు పూర్తి చేసుకున్న నేపథ్యంలో అందరికీ ఆరోగ్య రక్షణ అనే నినాదాన్ని ఇచ్చింది.
- 2020: నర్సులు, మిడ్‌వైవ్స్ లకు మద్దతు[6]
- 2021: ఆరోగ్యంగా ఉండే ప్రపంచమును నిర్మించడం[7] .
- 2022: మన పర్యావరణం - మన ఆరోగ్యం[8].
- 2023: అందరికి ఆరోగ్యం[9] .
అవగాహన
[మార్చు]- ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం సందర్భంగా ప్రతి ఒక్కరూ అందరకీ ఆరోగ్యం అనే నినాదానికి కట్టుబడి పని చేయాలి అలాంటప్పుడే కోవిడ్ లాంటి వైరస్ వ్యాధులను అడ్డుకట్ట వేయవచ్చు.గతంలో ఉన్న నివేదికలు చూసుకుంటే… కోవిడ్ మొదటి దశ, రెండవ దశలో ప్రజలు తీసుకున్న జాగ్రత్తల వల్ల అనేక రకాలైన రోగాలు దరాలేదు, ఇందులో పల్మోనాలజీ, సాధారణ జ్వరాలు వ్యాప్తి తగ్గినవి. అందరూ ఆరోగ్యంగా ఉండాలంటే కొంతవరకైనా వారి సమయం లో 30 నిముషాలు ప్రతి రోజు వ్యాయాము చేయాలి. ఇలాచేయక ప్రజలు ఊబకాయం, బద్దకం, నీరసం, మధుమేహం వంటి రోగాల బారికి గురవుతున్నారు. ప్రతి రోజు కనీసం ఒక గంట పాటు వ్యాయామం చేస్తే, ఆరోగ్యంగా జీవించగలుగుతారు.గత ఏడు దశాబ్దాలలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రజల జీవన నాణ్యతను మెరుగుపరిచిన ప్రజారోగ్య విజయాలను తిరిగి చూసుకోవడానికి ప్రపంచ ఆరోగ్య దినోత్సవం జరిపే ఉత్సవాలు, కార్యక్రమాల నిర్వహిస్తున్నది. రేపటి ఆరోగ్య సవాళ్లను పరిష్కరించడానికి వారిని ప్రేరేపించడానికి కూడా ఒక అవకాశం. ఒక ప్రత్యేకమైన అంశం( థీమ్) సంబంధించిన వివిధ రకాల కార్యక్రమాలు అంతర్జాతీయ, జా(తీయ స్థాయిలలో నిర్వహించబడతాయి.ఈ సాధనలో వివిధ ఆరోగ్య సంస్థలు, ప్రభుత్వ, ప్రభుత్వేతర, ఎన్జీవోలు కలిసి పని చేయాల్సి ఉంటుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆరోగ్య సమస్యలకు మద్దతివ్వడానికి వివిధ దేశాల ఆరోగ్య అధికారులు తమ ప్రతిజ్ఞలతో వేడుకలో పాల్గొంటారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రజల జీవితాలకు మంచి ఆరోగ్యాన్ని జోడించడం,ఆరోగ్యకరమైన అలవాట్లను ప్రోత్సహించడం, ఆరోగ్య వనరులు అందరికీ చేరేలా చేయడం ద్వారా ఆయుష్షును పెంచడం జరుగుతుంది. యువతకు సంబంధించిన ఆరోగ్య సమస్యలను నివారించడానికి , వివిధ అంశాలతో యువతను లక్ష్యంగా చేసుకున్నారు.ఆరోగ్య రంగములో పరిశోధనను ప్రోత్సహించడానికి, మెరుగుపరచడానికి ,అందరికీ ఆరోగ్యాన్ని అందించడానికి అనే లక్ష్యం తో ప్రపంచములోని వివిధ ఆరోగ్య అధికారులకు ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ప్రోత్సాహం, మద్దతు అంద చేస్తుంది[10].
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ World Health Organization: World Health Day. Accessed 16 March 2011.
- ↑ Global Health Council: World Health Day Archived 2011-09-30 at the Wayback Machine by Lara Endreszl, 7 April 2009.
- ↑ World Health Organization: WHO campaigns. Archived 2016-04-22 at the Wayback Machine
- ↑ Hub, IISD's SDG Knowledge. "Event: World Health Day 2023 | SDG Knowledge Hub | IISD" (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-04-07.
- ↑ "World Health Day 7 April 2023 | Theme, History & Importance". www.pacehospital.com (in ఇంగ్లీష్). 2023-03-30. Retrieved 2023-04-07.
- ↑ "World Health Day 2020". WpLINEQuotes. Archived from the original on 7 April 2020. Retrieved 5 April 2020.
- ↑ "World Health Day April 7, 2021: Theme, significance, history and quotes". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-04-07.
- ↑ "World Health Day 2022: Our planet, our health". International Organization for Migration (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-04-07.
- ↑ "World Health Day 2023: Theme, significance and Tips to stay fit". Zee Business. 2023-04-07. Retrieved 2023-04-07.
- ↑ PALLEVELUGU (2023-04-06). "ఆరోగ్యం మహాభాగ్యం - 7న అంతర్జాతీయ ఆరోగ్య దినోత్సవం". PALLEVELUGU (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2023-04-07. Retrieved 2023-04-07.
బాహ్య లంకెలు
[మార్చు]- World Health Day on the WHO official website Archived 2012-03-30 at the Wayback Machine
- World Health Day 2011 official website of the Pan American Health Organization, the World Health Organization Regional Office for the Americas Archived 2018-08-12 at the Wayback Machine
- World Health official website of the World Health Organization, Regional Office for the Eastern Mediterranean