మార్ఫా (సంగీతం)
మార్ఫా, తెలంగాణ రాష్ట్ర రాజధాని హైదరాబాదులోని హైదరాబాదీ ముస్లింలు ప్రదర్శించే రిథమిక్ సంగీతం, నృత్యం. దీనిని సిద్దిలు, హధ్రామీల ప్రవాసులు తీసుకువచ్చారు.[1][2] యెమెన్లోని హద్రామావ్ట్ ఆఫ్రో-అరబ్ సంగీతం నుండి స్వీకరించబడింది.[3] మర్ఫా, డాఫ్, ధోల్, కర్రలు,[4] ఉక్కు కుండలు, థాపి అని పిలువబడే చెక్క స్ట్రిప్స్ వంటి వాయిద్యాలతో అధిక టెంపోలో సంగీతాన్ని సృష్టిస్తారు.[5] కోరస్ ఎఫెక్ట్స్, వోకల్ మీటర్ బీట్ల ప్రకారం ఈ సంగీతం ప్రదర్శించబడుతోంది.[3][4]
హైదరాబాద్ రాజ్యంలో 18వ శతాబ్దంలో తూర్పు ఆఫ్రికన్ సిద్ది కమ్యూనిటీ ద్వారా ఈ మార్ఫా సంగీతం పరిచయమయింది. అసఫ్ జాహీ నిజాంల అక్రమ సైన్యంలో తూర్పు ఆఫ్రికన్ సిద్ది కమ్యూనిటీ వారు అశ్వికదళ గార్డ్లుగా పనిచేశారు. అసఫ్ జాహీ నిజాంలు మర్ఫా సంగీతాన్ని ఆదరించారు, అధికారిక వేడుకల సమయంలో దీనిని ప్రదర్శించారు. దానికి కారణం అరేబియాలోని అసిర్ ప్రావిన్స్లోని బయాఫండి వంశం ద్వారా మొదటి ఖలీఫా అబూ బకర్ సిద్ధిక్ నుండి అరబ్ వంశాన్ని కూడా ఇక్కడ పేర్కొన్నారు. ఇది భారతదేశంలో, ముఖ్యంగా హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో ప్రసిద్ధి చెందింది.
మూలం
[మార్చు]మార్ఫా అనేది కెటిల్డ్రమ్ కోసం ఉపయోగించే యెమెన్ అరబిక్ పదం.[6] ఇథియోపియన్ సిద్దీల సంస్కృతిపై హధ్రామి ప్రజల ప్రభావం కారణంగా, మార్ఫా అనే పదం కెటిల్డ్రమ్ని ఉపయోగించి వాయించే సంగీతానికి చిహ్నంగా మారింది.[7][8] హైదరాబాద్ నగరంలో ప్రదర్శించబడుతున్న మర్ఫా సంగీతం సిద్ది రూపంలో కెటిల్డ్రమ్ల స్థానంలో హ్యాండి కెటిల్డ్రమ్స్[9] ఉపయోగించబడుతున్నాయి.[10]
రకాలు
[మార్చు]తీన్ మార్ తాల్ అని కూడా పిలువబడే మూడు విభిన్న సంగీత రిథమిక్ బీట్ల నుండి ఈ మార్ఫా సంగీతం సృష్టించబడింది.[11] దీనికి అనుగుణంగా చేసే నృత్యంలో సంగీతం టెంపో, రిథమ్ ఆధారంగా కత్తులతోనూ, కర్రలతోనూ నృత్యం చేస్తారు. [12] సంగీతాన్ని పురుషులు మాత్రమే ప్రదర్శిస్తారు. నృత్యాలు, జిగ్లింగ్ లలో స్త్రీపురుషులిద్దరూ పాల్గొంటారు.[13][11]
ప్రసిద్ధ మార్ఫా రిథమ్లు:
- సేవరి
- బాంబ్ షెక్లా
- యా అబూ బకర్-యా అబూ సలాహ్
- సలాం అల్ముకల్లాహ్
- జుంబాలి జింబాలి
- బెనజీర్ బెనజీర్
- అహ్లాన్ వసాహ్లాన్
ప్రజాదరణ
[మార్చు]మర్ఫా అనేది హైదరాబాద్లో ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇది సాంప్రదాయ స్వాగత చిహ్నంగా పరిగణించబడుతోంది.[14][15][16][17] 1951 నుండి, న్యూఢిల్లీ నగరంలోని ఎర్రకోటలో జరుగే స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ, గణతంత్ర దినోత్సవ వేడుకలలో భాగంగా భారత ప్రభుత్వంచే అధికారికంగా ఈ మార్ఫా ప్రదర్శన నిర్వహించబడుతోంది.[14] హైదరాబాదీ ముస్లిం వివాహాలలో కూడా చాలా ఉత్సాహంగా ఆడుతారు.[18]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "'Marfa' band of the Siddis 'losing' its beat". The Hindu. Hyderabad, India. 10 July 2011. Retrieved 2022-09-30.
- ↑ Ababu Minda Yimene (2004). An African Indian community in Hyderabad: Siddi identity, its maintenance and Change. Greenwood. pp. 209–211. ISBN 3-86537-206-6.
- ↑ 3.0 3.1 "'Marfa' band of the Siddis 'losing' its beat". The Hindu. Hyderabad, India. 10 July 2011. Retrieved 2022-09-30.
- ↑ 4.0 4.1 Ababu Minda Yimene (2004). An African Indian community in Hyderabad: Siddi identity, its maintenance and Change. Greenwood. pp. 209–211. ISBN 3-86537-206-6.
- ↑ "It's "teen maar" for marriages, festivals". The Hindu. Hyderabad, India. 23 October 2008. Archived from the original on 26 October 2008. Retrieved 2022-09-30.
- ↑ Michael S. Kinnear (1994). The Gramaphone Company's first Indian recordings, 1899-1908. Popular Prakashan. p. 203. ISBN 81-7154-728-1.
- ↑ British-Yemeni Society: Traditional music in the Yemen Archived 2011-07-16 at the Wayback Machine
- ↑ "Yemen Music | Enjoy The Poetry In Yemeni Music". Archived from the original on 2013-09-17. Retrieved 2022-10-01.
- ↑ "It's "teen maar" for marriages, festivals". The Hindu. Hyderabad, India. 23 October 2008. Archived from the original on 26 October 2008. Retrieved 2022-09-30.
- ↑ Census of India : Andhra Pradesh. India. Director of Census Operations, Andhra Pradesh. 1981. p. 82.
- ↑ 11.0 11.1 Ababu Minda Yimene (2004). An African Indian community in Hyderabad: Siddi identity, its maintenance and Change. Greenwood. pp. 209–211. ISBN 3-86537-206-6.
- ↑ Welcome to the Telangana Archived 2012-03-30 at the Wayback Machine
- ↑ "'Marfa' band of the Siddis 'losing' its beat". The Hindu. Hyderabad, India. 10 July 2011. Retrieved 2022-09-30.
- ↑ 14.0 14.1 Ababu Minda Yimene (2004). An African Indian community in Hyderabad: Siddi identity, its maintenance and Change. Greenwood. pp. 209–211. ISBN 3-86537-206-6.
- ↑ "US Consul General floored by Arabi daf". The Hindu. 1 December 2010. Archived from the original on 19 January 2011. Retrieved 2022-09-30.
- ↑ "Spiritual leader of Dawoodi Bohras in city". The Hindu. Hyderabad, India. 29 March 2009. Archived from the original on 17 October 2007. Retrieved 2022-09-30.
- ↑ "Sania-Shoaib-enters-Mirza-residence-hand-in-hand". The Hindu. Hyderabad, India. 13 April 2010. Archived from the original on 17 October 2007. Retrieved 2022-09-30.
- ↑ "From the era of the Nizams 'Arabi marfa' continues to be a hit even now". The Hindu. 2012-10-26. ISSN 0971-751X. Retrieved 2022-09-30.