దయామణి బార్లా
| దయామణి బార్లా | |
|---|---|
 ViBGYOR ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్, 2012లో దయామణి బార్లా | |
| జాతీయత | భారతీయురాలు |
| వృత్తి | పాత్రికేయురాలు |
| సంస్థ | ఆదివాసీ-మూల్వాసి అస్తిత్వ రక్ష మంచ్ |
| పురస్కారాలు | గ్రామీణ జర్నలిజం కోసం కౌంటర్ మీడియా అవార్డు (2000) నేషనల్ ఫౌండేషన్ ఫర్ ఇండియా ఫెలోషిప్ (2004) |
దయామణి బార్లా భారతదేశంలోని జార్ఖండ్ రాష్ట్రానికి చెందిన భారతీయ గిరిజన పాత్రికేయురాలు, కార్యకర్త. తూర్పు జార్ఖండ్‌లోని ఆర్సెలర్ మిట్టల్ స్టీల్ ప్లాంట్‌ను వ్యతిరేకించడంలో ఆమె క్రియాశీలతకు గుర్తింపు తెచ్చుకున్నారు, గిరిజన కార్యకర్తలు నలభై గ్రామాలను నిర్వాసితులవుతుందని చెప్పారు.
జర్నలిజంలో ఎన్నో ప్రతిష్టాత్మకమైన అవార్డులను బార్లా గెలుచుకున్నారు.[1] ఆమె 2014 లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో జార్ఖండ్‌లోని ఖుంటి లోక్‌సభ నియోజకవర్గం నుంచి ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ అభ్యర్థిగా పోటీ చేసి విఫలమైంది.[2][3]
జీవితం తొలి దశలో
[మార్చు]దయామణి తూర్పు భారతదేశంలోని జార్ఖండ్ రాష్ట్రంలో ఒక గిరిజన కుటుంబంలో (భారతదేశంలో ఆదివాసి అని కూడా పిలుస్తారు) జన్మించారు. ఆమె కుటుంబం ముండా తెగకు చెందినది. దయామణి తండ్రి, ఈ ప్రాంతంలోని ఇతర గిరిజనుల మాదిరిగానే, అతను చదవలేనందున, భూమిపై తన హక్కులను చూపించడానికి కాగితపు పని లేకపోవడంతో అతని ఆస్తిని మోసం చేశాడు. ఆమె తండ్రి ఒక నగరంలో సేవకురాలిగా, తల్లి మరొక నగరంలో పనిమనిషిగా మారారు. బార్లా జార్ఖండ్‌లోని పాఠశాలలోనే ఉండి 5వ తరగతి నుండి 7వ తరగతి వరకు పొలాల్లో దినసరి కూలీగా పనిచేసింది. సెకండరీ స్కూల్ ద్వారా తన విద్యను కొనసాగించడానికి, ఆమె రాంచీకి వెళ్లి, యూనివర్శిటీ ద్వారా చెల్లించడానికి పనిమనిషిగా పనిచేసింది. జర్నలిజంలో విద్యను కొనసాగించడానికి ఆమె కొన్నిసార్లు రైల్వే స్టేషన్లలో పడుకునేది.[4]
కెరీర్
[మార్చు]బార్లా ప్రముఖ హిందీ వార్తాపత్రిక Prabhat Khabar పనిచేస్తున్నారు జార్ఖండ్ ప్రాంతంలోని ముండా ప్రజలు, ఇతర గిరిజన సంఘాలు ఎదుర్కొంటున్న అనేక సమస్యలను దృష్టికి తీసుకురావడం. ఆమె ఇండియన్ సోషల్ యాక్షన్ ఫోరమ్ INSAF జాతీయ అధ్యక్షురాలు. ఆమె ప్రారంభ పాత్రికేయ పనికి అసోసియేషన్ ఫర్ ఇండియాస్ డెవలప్‌మెంట్ (AID) ద్వారా ఒక చిన్న ఫెలోషిప్ మద్దతు లభించింది.[5] బార్లా తన పాత్రికేయ పని, వృత్తికి సమర్థవంతంగా మద్దతు ఇచ్చే టీ దుకాణాన్ని కలిగి ఉంది, నడుపుతోంది. టీ దుకాణాలు సామాజిక సమస్యల గురించి చర్చించే ప్రదేశాలను సేకరిస్తున్నందున ఆమె స్పృహతో వ్యాపారాన్ని ఎంచుకుంది.[1][4]
క్రియాశీలత
[మార్చు]జార్ఖండ్ ప్రాంతం సహజ వనరులతో సమృద్ధిగా ఉంది, అనేక ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ కంపెనీలు అనేక సహజ వనరులను వెలికితీసే కర్మాగారాలను నిర్మించడానికి భూమిని స్వాధీనం చేసుకున్నాయి. గిరిజనులకు పరిహారం అందాల్సి ఉన్నా.. తగిన పరిహారం అందడం లేదని పలువురు కార్యకర్తలు ఆరోపిస్తున్నారు.[4] ఆర్సెలార్ మిట్టల్ ఈ ప్రాంతంలో ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద స్టీల్ ప్లాంట్‌లలో ఒకదానిని నెలకొల్పేందుకు US$8.79 బిలియన్ల పెట్టుబడులు పెట్టాలనుకుంటున్నారు. గ్రీన్‌ఫీల్డ్ స్టీల్ ప్రాజెక్టుకు 12,000 ఎకరాలు (49 కి.మీ2) భూమి, కొత్త పవర్ ప్లాంట్. బార్లా ప్రకారం, అది నలభై గిరిజన గ్రామాలను నిర్వాసితులుగా చేస్తుంది.[1] బార్లా, ఆమె సంస్థ, ఆదివాసి, మూలవాసి, అస్తిత్వ రక్షా మంచ్ (గిరిజన, మూలవాసుల గుర్తింపు రక్షణ ఫోరమ్) భారీ స్థానభ్రంశం కలిగించడమే కాకుండా, ఈ ప్రాంతంలోని అడవులను నాశనం చేస్తుందని వాదించారు. ఇది నీటి వనరులు, పర్యావరణ వ్యవస్థలను కూడా ప్రభావితం చేస్తుంది, తద్వారా పర్యావరణం, స్థానిక ప్రజల జీవనోపాధికి ముప్పు ఏర్పడుతుంది. స్థానిక ప్రజల భూమిని లాక్కోవాలని కోరుకోవడం లేదని, అన్ని వాటాదారులతో చర్చలు జరపడానికి తాము సిద్ధంగా ఉన్నామని ఆర్సెలర్ మిట్టల్ తన వంతుగా చెప్పారు.[1] కానీ జీవనాధారమైన గిరిజన సంఘాలు తమ మాతృభూమి నుండి అన్యాక్రాంతం కావడం వల్ల మనుగడ సాగించదని, అలాంటి నష్టాన్ని పూడ్చలేమని బార్లా కౌంటర్ ఇచ్చారు.[1]
ఫిల్మ్ మేకర్ లీనా మణిమేకలై రూపొందించిన 2013 డాక్యుమెంటరీ ఫిల్మ్ బల్లాడ్ ఆఫ్ రెసిస్టెన్స్‌కు బార్లా యొక్క కార్యకర్త పని అంశంగా ఉంది.[6]
అవార్డులు
[మార్చు]బార్లా 2000లో గ్రామీణ జర్నలిజం కోసం కౌంటర్ మీడియా అవార్డును, 2004లో నేషనల్ ఫౌండేషన్ ఫర్ ఇండియా ఫెలోషిప్‌ను గెలుచుకున్నారు. కౌంటర్ మీడియా అవార్డు జర్నలిస్ట్ పి. సాయినాథ్ యొక్క ప్రతిఒక్కరూ మంచి కరువును ప్రేమిస్తున్న పుస్తకం నుండి రాయల్టీల ద్వారా నిధులు సమకూరుస్తారు, భారతదేశంలోని రాష్ట్ర లేదా జాతీయ స్థాయిలో పెద్ద పత్రికలు విస్మరించిన లేదా వారి (తరచూ అత్యుత్తమ) పనిని విస్మరించిన లేదా కేటాయించిన గ్రామీణ జర్నలిస్టుల కోసం ఉద్దేశించబడింది.[5] 2013లో, కల్చరల్ సర్వైవల్ అనే అంతర్జాతీయ NGO ద్వారా స్థాపించబడిన ఎల్లెన్ ఎల్. లూట్జ్ స్వదేశీ హక్కుల పురస్కారం ఆమె గ్రహీత.[7] 2023లో, మసాచుసెట్స్ లోవెల్ విశ్వవిద్యాలయం ఆమెను గ్రీలీ పీస్ స్కాలర్‌గా పేర్కొంది.[8]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Basu, Moushumi (2008). "Steely resolve:Dayamani Barla". BBC. Retrieved 14 October 2008.
- ↑ "AAP introduces seven candidates in fray in Jharkhand".
- ↑ Kislaya, Kelly (18 May 2014). "NOTA ahead of AAP in many seats". The Times of India. Retrieved 15 December 2015.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "Off India's Beaten Path". UCLA. 2008. Archived from the original on 5 June 2011. Retrieved 14 October 2008.
{{cite web}}: More than one of|archivedate=and|archive-date=specified (help); More than one of|archiveurl=and|archive-url=specified (help) - ↑ 5.0 5.1 "Dayamani Barla: Indigenous Journalist and Activist from India". Media Activism. 2007. Retrieved 14 October 2008.
- ↑ "Ballad of Resistance". 2013. Retrieved 10 April 2023 – via YouTube.
- ↑ Anumeha Yadav (23 May 2013). "Jharkhand tribal activist gets Ellen L. Lutz Award". The Hindu. Retrieved 23 May 2013.
- ↑ "Dayamani Barla Named 2023 UMass Lowell Greeley Peace Scholar | UMass Lowell". www.uml.edu. Retrieved 2023-04-10.