సాఖిమేళం

సోఖి మేళం

సోఖి మేళం అనే కళా రూపం ఆంధ్ర దేశంలో ఎక్కడా కనిపించదు. కాని ఒడిషా సరిహద్దుల్లో వున్న అయా పట్టణాల్లోనూ, పల్లెలలోనూ పైన పేర్కొన్న సోఖి మేళాన్ని ప్రదర్శిస్తూ వుండే వారు. కళాకారు లందరూ ఆంధ్ర దేశంలో స్థిర పడి పోయిన ఒరియావారు. దీనిని బట్టి బహుశా ఈ కళా రూపం ఒడిషాలో బహుళ ప్రచారంలో వుండ వచ్చును. ఈ మేళం పేరు సోఖి మేళం. అంటే సఖీ మేళం అనీ దీని అర్థం. ఈ మేళం మన ప్రాంతాల్లో పొరదర్శించే దేవదాసీ మేళస్ం లాంటిది. వివాహ సమయాల్లో మేజు వాణీలు భోగం వారు ఎలా చేసేవారో వీరూ అలాగే చేస్తారు. ఇంతకూ ఈ మేళంలోని వారందరూ యుక్త వయస్సులో నున్న యువకులు స్త్రీ పాత్ర ధరిస్తారు. అందరూ ఇరవై సంవత్సరాల లోపు వారే. వారి స్త్రీ పాత్ర వేషధారణ యవ్వనంలో వుండే మిఒటమిటలాడె అంద కత్తెల అంద చందాల్ని మించి వుండేది. వారి స్త్రీ పాత్రల వేష ధారణకూ, అభినయానికి పురుషు లందరూ ముగ్దులై పోయి మేళంలోని వారందరూ స్త్రీలే నన్నంత భ్రమలో పడి పోయేవారట. వారు కొన్ని ఒరియాపాటలు పాడినా, ఎక్కువగా తెలుగు పాటలనే పాడుతారట.

ముఖ్యంగా వివాహ సమయాల్లోనూ, వుత్సవాల సమయాల్లోనూ ప్రదర్శనలిస్తారు. వీరు ఎంతో శ్రావ్యంగ పాడుతారు..... సోఖి మేళ ప్రదర్శనమంటే ప్రజలు తండోప తండాలుగా విరగబడి చూసే వారని, ఆ ప్రదర్శనాలను దర్శించిన సెట్టి ఈశ్వర రావు గారు తెలియ జేస్తున్నారు.

ఈ మాదిరి కళా రూపాన్నే పగటి వేష ధారియైన సున్నపు రీరయ్య గారి పగటి వేషాల పరంపరలో మన ప్రాంతపు భోగం మేళాన్ని ప్రదర్శించే వారు. అచ్చంగా పైన ఉదహరించి సోఖి మేళానికి నకలుగా వుండేది. అంత అద్భుతంగానూ ప్రదర్శనం వుండేది. ఆ విధంగా వీరయ్యగారు తప్పా మరి ఒకరు ప్రదర్శించే వారు కారు.

అలాంటిదే సోఖి మేళం. ఈ కళా రూపానికి ఆ ప్రాంతాలలో కూడ అంతగా ఆదరణ లేక పోవడం వల్ల కనుమరుగైనా ఒకప్పుడు ఒరియా సరిహద్దు ప్రాంతపు ఆంధ్ర ప్రజలందర్నీ అలరించిన కళారూపం.

సూచికలు

• తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం, హైదరాబాదు వారు 1992 సంవత్సరంలో ముద్రించిన డా. మిక్కిలినేని రాధాకృష్ణ మూర్తి గారు రచించిన తెలుగువారి జానపద కళారూపాలు ,

యితర లింకులు

• వికీసోర్స్ లో జానపద కళారూపాలు
• వికీ సోర్స్ లో జానపద కళారూపాల రకాలు