భారత బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖ
బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖ న్యూఢిల్లీలో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారత ప్రభుత్వ మంత్రిత్వ శాఖ.[1]
బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖ భారతదేశంలోని బొగ్గు &లిగ్నైట్ నిల్వలను అన్వేషించడం, ప్రభుత్వ యాజమాన్యంలోని కార్పొరేషన్ కోల్ ఇండియా లిమిటెడ్, దాని అనుబంధ సంస్థలు, నైవేలి లిగ్నైట్ కార్పొరేషన్ ద్వారా బొగ్గు ఉత్పత్తి, సరఫరా, పంపిణీ & ధరలకు సంబంధించినది.[2][3]
తెలంగాణ ప్రభుత్వంతో జాయింట్ వెంచర్‌గా ఉన్న ప్రభుత్వ రంగ సంస్థ అయిన సింగరేణి కాలరీస్ కంపెనీలో కేంద్ర ప్రభుత్వ 49 శాతం ఈక్విటీ భాగస్వామ్యాన్ని బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖ నిర్వహిస్తుంది. ఇందులో ఈక్విటీని తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం (51%) మరియు భారత ప్రభుత్వం పాక్షికంగా కలిగి ఉన్నాయి.[4][5]
బొగ్గు శాఖ మంత్రులు
[మార్చు]| # | ఫోటో | పేరు | పదవీకాలం | ప్రధాన మంత్రి | పార్టీ | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
బిజూ పట్నాయక్ | 30 జూలై 1979 | 14 జనవరి 1980 | 168 రోజులు | చరణ్ సింగ్ | జనతా పార్టీ (సెక్యులర్) | |
| 2 | 
|
ABA ఘనీ ఖాన్ చౌదరి | 16 జనవరి 1980 | 15 జనవరి 1982 | 1 సంవత్సరం, 364 రోజులు | ఇందిరా గాంధీ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |
| 3 | 
|
ND తివారీ | 2 సెప్టెంబర్ 1982 | 6 సెప్టెంబర్ 1982 | 4 రోజులు | |||
| 4 | .jpg)
|
వసంత్ సాఠే | 31 డిసెంబర్ 1984 | 25 సెప్టెంబర్ 1985 | 268 రోజులు | రాజీవ్ గాంధీ | ||
| 5 | 
|
PA సంగ్మా
(స్వతంత్ర బాధ్యత) |
21 జూన్ 1991 | 18 జనవరి 1993 | 1 సంవత్సరం, 211 రోజులు | పివి నరసింహారావు | ||
| 6 | అజిత్ కుమార్ పంజా
(స్వతంత్ర బాధ్యత) |
18 జనవరి 1993 | 13 సెప్టెంబర్ 1995 | 2 సంవత్సరాలు, 238 రోజులు | ||||
| 7 | 
|
జగదీష్ టైట్లర్
(స్వతంత్ర బాధ్యతలు) |
15 సెప్టెంబర్ 1995 | 16 మే 1996 | 244 రోజులు | |||
| 8 | .jpg)
|
అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | 16 మే 1996 | 1 జూన్ 1996 | 16 రోజులు | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | భారతీయ జనతా పార్టీ | |
| 9 | 
|
ఎస్ఆర్ బొమ్మై | 1 జూన్ 1996 | 29 జూన్ 1996 | 28 రోజులు | హెచ్‌డి దేవెగౌడ | జనతాదళ్ | |
| 10 | .jpg)
|
కాంతి సింగ్
(స్వతంత్ర ఛార్జ్) |
29 జూన్ 1996 | 10 జనవరి 1998 | 1 సంవత్సరం, 195 రోజులు | దేవెగౌడ
I. K. గుజ్రాల్ | ||
| 11 | 
|
ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్ | 10 జనవరి 1998 | 19 మార్చి 1998 | 68 రోజులు | ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్ | ||
| 12 | 
|
దిలీప్ రే
(స్వతంత్ర బాధ్యత) |
19 మార్చి 1998 | 13 అక్టోబర్ 1999 | 1 సంవత్సరం, 208 రోజులు | అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | బిజు జనతా దళ్ | |
| 13 | NT షణ్ముగం
(స్వతంత్ర బాధ్యత) |
27 మే 2000 | 7 ఫిబ్రవరి 2001 | 256 రోజులు | పట్టాలి మక్కల్ కట్చి | |||
| 14 | 
|
సయ్యద్ షానవాజ్ హుస్సేన్
(స్వతంత్ర బాధ్యత) |
8 ఫిబ్రవరి 2001 | 1 సెప్టెంబర్ 2001 | 205 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | ||
| 15 | .jpg)
|
రామ్ విలాస్ పాశ్వాన్ | 1 సెప్టెంబర్ 2001 | 29 ఏప్రిల్ 2002 | 240 రోజులు | జనతాదళ్ (యునైటెడ్) | ||
| (8) |
|
అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి | 29 ఏప్రిల్ 2002 | 1 జూలై 2002 | 63 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | ||
| 16 | 
|
ఎల్‌కే అద్వానీ | 1 జూలై 2002 | 26 ఆగస్టు 2002 | 56 రోజులు | |||
| 17 | 
|
ఉమాభారతి | 26 ఆగస్టు 2002 | 29 జనవరి 2003 | 156 రోజులు | |||
| 18 | 
|
కరియ ముండా | 29 జనవరి 2003 | 9 జనవరి 2004 | 345 రోజులు | |||
| 19 | 
|
మమతా బెనర్జీ | 9 జనవరి 2004 | 22 మే 2004 | 134 రోజులు | ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ | ||
| 20 | 
|
శిబు సోరెన్ | 22 మే 2004 | 24 జూలై 2004 | 63 రోజులు | మన్మోహన్ సింగ్ | జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా | |
| 21 | 
|
మన్మోహన్ సింగ్ | 24 జూలై 2004 | 27 నవంబర్ 2004 | 126 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||
| (20) |
|
శిబు సోరెన్ | 27 నవంబర్ 2004 | 2 మార్చి 2005 | 95 రోజులు | జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా | ||
| (21) |
|
మన్మోహన్ సింగ్ | 2 మార్చి 2005 | 29 జనవరి 2006 | 333 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||
| (20) |
|
శిబు సోరెన్ | 29 జనవరి 2006 | 29 నవంబర్ 2006 | 304 రోజులు | జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా | ||
| (21) |
|
మన్మోహన్ సింగ్ | 29 నవంబర్ 2006 | 22 మే 2009 | 2 సంవత్సరాలు, 174 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||
| 22 | _of_Coal,_Statistics_and_Programme_Implementation,_Shri_Sriprakash_Jaiswal_briefing_the_media_after_review_the_meeting_of_coal_production_in_the_country,_in_New_Delhi.jpg)
|
శ్రీప్రకాష్ జైస్వాల్ ( 19-జనవరి-2011 వరకు
స్వతంత్ర బాధ్యతలు ) |
22 మే 2009 | 26 మే 2014 | 5 సంవత్సరాలు, 4 రోజులు | |||
| 23 | 
|
పీయూష్ గోయల్ ( 3-సెప్టెంబర్-2017 వరకు
స్వతంత్ర బాధ్యతలు ) మోదీ ఐ |
26 మే 2014 | 30 మే 2019 | 5 సంవత్సరాలు, 4 రోజులు | నరేంద్ర మోదీ | భారతీయ జనతా పార్టీ | |
| 24 | 
|
ప్రహ్లాద్ జోషి
మోడీ II |
30 మే 2019 | 10 జూన్ 2024 | 5 సంవత్సరాలు, 80 రోజులు | |||
| 25 | 
|
జి. కిషన్ రెడ్డి
మోడీ III |
10 జూన్ 2024 | అధికారంలో ఉంది | 69 రోజులు | |||
సహాయ మంత్రుల జాబితా
[మార్చు]| రాష్ట్ర మంత్రి | ఫోటో | రాజకీయ పార్టీ | పదం | సంవత్సరాలు | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| హరిభాయ్ పార్థిభాయ్ చౌదరి
మోదీ ఐ |
|
భారతీయ జనతా పార్టీ | 3 సెప్టెంబర్ 2017 | 30 మే 2019 | 1 సంవత్సరం, 269 రోజులు | |
| రావుసాహెబ్ దాన్వే
మోడీ II |
|
7 జూలై 2021 | 10 జూన్ 2024 | 2 సంవత్సరాలు, 339 రోజులు | ||
| సతీష్ చంద్ర దూబే
మోడీ III |
10 జూన్ 2024 | అధికారంలో ఉంది | 69 రోజులు | |||
సంస్థలు
[మార్చు]కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థలు
[మార్చు]చట్టబద్ధమైన సంస్థలు
[మార్చు]- కోల్ మైన్స్ ప్రావిడెంట్ ఫండ్ ఆర్గనైజేషన్ (CMPFO)[6]
- కోల్ మైన్స్ వెల్ఫేర్ ఆర్గనైజేషన్[6]
- చెల్లింపుల కమిషనర్[6]
- కోల్ కంట్రోలర్స్ ఆర్గనైజేషన్ (CCO)[6]
విధులు & బాధ్యతలు
[మార్చు]భారతదేశంలో బొగ్గు లిగ్నైట్ నిల్వల అభివృద్ధి మరియు దోపిడీకి బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖ బాధ్యత వహిస్తుంది. కాలానుగుణంగా సవరించబడిన భారత ప్రభుత్వ (వ్యాపార కేటాయింపు) నియమాలు, 1961 ప్రకారం వారి సబ్జెక్ట్‌లకు సంబంధించిన PSUలతో సహా అనుబంధిత మరియు సబ్-ఆర్డినేట్ లేదా ఇతర సంస్థలతో సహా మంత్రిత్వ శాఖకు కేటాయించబడిన సబ్జెక్టులు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
- భారతదేశంలో కోకింగ్ బొగ్గు, నాన్-కోకింగ్ కోల్, లిగ్నైట్ నిక్షేపాల అన్వేషణ, అభివృద్ధి
- బొగ్గు ఉత్పత్తి, సరఫరా, పంపిణీ, ధరలకు సంబంధించిన అన్ని విషయాలు
- డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ స్టీల్ (ISPAT విభాగ్) బాధ్యత వహించే బొగ్గు వాషరీల అభివృద్ధి మరియు నిర్వహణ
- బొగ్గు యొక్క తక్కువ-ఉష్ణోగ్రత కార్బొనైజేషన్, బొగ్గు నుండి సింథటిక్ ఆయిల్ ఉత్పత్తి
- బొగ్గు గనుల నిర్వహణ (పరిరక్షణ మరియు అభివృద్ధి) చట్టం, 1974 (28 ఆఫ్ 1974)
- కోల్ మైన్స్ ప్రావిడెంట్ ఫండ్ ఆర్గనైజేషన్
- కోల్ మైన్స్ వెల్ఫేర్ ఆర్గనైజేషన్
- బొగ్గు గనుల ప్రావిడెంట్ ఫండ్, ఇతర కేటాయింపు చట్టం, 1948 (46 ఆఫ్ 1948) నిర్వహణ
- బొగ్గు గనుల కార్మిక సంక్షేమ నిధి చట్టం, 1947 అడ్మినిస్ట్రేషన్ (32 ఆఫ్ 1947)
- గనుల చట్టం, 1952 (32 ఆఫ్ 1952) ప్రకారం కోక్, బొగ్గుపై ఎక్సైజ్ సుంకం విధించడం, వసూలు చేయడం, గనుల నుండి ఉత్పత్తి చేసి పంపడం, రెస్క్యూ ఫండ్ నిర్వహణ
- అడ్మినిస్ట్రేషన్ ఆఫ్ ది కోల్ బేరింగ్ ఏరియాస్ (సముపార్జన , అభివృద్ధి) చట్టం, 1957 (20 ఆఫ్ 1957)[6]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Contact Us". Archived from the original on 17 October 2013. Retrieved 17 October 2013.
- ↑ "CIL". Archived from the original on 17 October 2013. Retrieved 17 October 2013.
- ↑ "NLC". Archived from the original on 2013-10-17.
- ↑ "SCCL". Archived from the original on 17 October 2013. Retrieved 17 October 2013.
- ↑ "Official Website Ministry of Coal(India)". Archived from the original on 27 December 2014. Retrieved 3 December 2014.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 "Official Website Ministry of Coal(India)". Archived from the original on 27 December 2014. Retrieved 3 December 2014.