మాళవికాగ్నిమిత్రము

రచయిత కాళిదాసు

మాళవికాగ్నిమిత్రము మహాకవి కాళిదాసు విరచిత సంస్కృత నాటకము. ఇది కాళిదాసు యొక్క మొట్టమొదటి నాటక రచన. ఈ నాటకములోని ప్రధాన పాత్రలు మాళవిక, అగ్నిమిత్రుడు.

నాంది ప్రస్తావన

ఈ నాటకం నాంది ప్రస్తావనలోనే, సూత్రధారుని చేత, కాళిదాసు పాతది అయినంత మాత్రాన, ఆవిషయం గొప్పది అనుకోవటానికి లేదు, అలాగే, కొత్తది అయినంతమాత్రాన, ఆ విషయం చెడ్డది అనుకోనక్కర్లేదు అని. ఈ వాక్యం ఏ కాలానియికనా అన్వయించుకోదగినది.

నాటక ప్రధానాంశము

ఈ నాటకము ప్రధానముగా విదిశా నగరాధిపతి, శుంగ వంశపు రాజయిన అగ్నిమిత్రుడు, అతని రాణి యొక్క ప్రధాన (దాసి) చెలికత్తె అయిన మాళవికల ప్రేమను అంశముగా తీసుకొని రచింపబడినది. అగ్నిమిత్రుడు, బహిష్కృతురాలయిన ఒక దాసి అగు మాళవిక యొక్క ఛాయాచిత్రమును చూసి ఆమెను ప్రేమిస్తాడు. ఈ విషయమును తెలుసుకొన్న రాణి, మాళవికను కారాగృహమున బంధించును. కానీ, విధివిలాసముచే దాసిగా పనిచేయుచున్న మాళవిక నిజానికి ఓ రాకుమార్తె అన్న విషయము బయటపడి, అగ్నిమిత్రునితో ఆమెకు గల ప్రేమ సంబంధమునకు గల అడ్డంకులన్నీ తొలగిపోవును.

ఈ రచనలో రాజసూయ యాగము తాలూకు విశేషములపై చర్చ యున్నది.

ఇతర పఠనాలు

• ., Kalidasa (1891). The Malavikágnimitra: A Sanskrit play by Kalidasa. Translated by Charles Henry Tawney). Thacker, Spink and Company, Calcutta. {{cite book}}: |last= has numeric name (help)

• ., Kalidasa (2009). Málavika and Agni mitra. Translated by Dániel Balogh; Eszter Somogyi. New York University Press and JJC Foundation. Archived from the original on 2015-07-19. Retrieved 2015-06-24. {{cite book}}: |last= has numeric name (help)