ముద్గలుడు
| ముద్గలుడు | |
|---|---|
 ముద్గలుడు | |
| అనుబంధం | హిందూ మతం |
| భర్త / భార్య | నలయాని ఇంద్రసేన |
| తల్లిదండ్రులు | భర్మ్యాశ్వుడు (తండ్రి) |
| పిల్లలు | మౌద్గల్యుడు (బ్రాహ్మణుడుగా మారిన వాడు), వాదార్యస్వాడు (రాజుగా అయినవాడు), దివోదాసుడు, అహల్య |
| పాఠ్యగ్రంథాలు | ముద్గల ఉపనిషత్తు, ముద్గల పురాణం, గణేష్ పురాణం |
| రాజవంశం | పాంచాల |
ముద్గలుడు ఒక రాజర్షి. అతను మొదట క్షత్రియ రాజుగా జన్మించాడు. తరువాత ధ్యానం, యోగా కారణంగా అతను బ్రహ్మత్వం (మోక్షం) పొందాడు. దీని కారణంగా అతని వారసులు తరువాత బ్రాహ్మణులుగా పిలువబడ్డారు. ముద్గల పురాణం అనే పురాణం ఉన్న ఏకైక రిషి ముద్గలుడు.[1] ఈయన 108 ఉపనిషత్తులలో ఒకటైన ముద్గల ఉపనిషత్తు రాశాడు. ఇప్పటివరకు వ్రాసిన అన్ని ఉపనిషత్తులలో ఈ ముద్గల ఉపనిషత్తు చాలా ప్రత్యేకమైనది. ఇందులో వైష్ణవిజానికి పునాది విష్ణు పురుషుడు, ఆదిమ వ్యక్తి అని చెప్పాడు.[2]
చరిత్ర
[మార్చు]రిషి ముద్గలుడు ప్రస్తుతం పంజాబ్ రాష్ట్రానికి చెందిన పాంచాల రాజ్యానికి చెందిన చంద్రవంశీ/నాగవంశీ క్షత్రియ రాజు భర్మ్యాశ్వుడు కుమారుడు. హిందూ మతంలో విశ్వామిత్రుడి తరువాతి రాజర్షిలో ఒకడిగా ఆయనను భావిస్తారు. ముద్గలుడు ఒక అడవిలో నివసిస్తూ తన రాజ్యాన్ని పరిపాలించాడు, అదేవిధంగా అతను గురుకులాలో కులగురువుగా విద్యను బోధించాడు.
భగవద్గీత ప్రకారం, ముద్గలుడికి 50 మంది కుమారులు ఉన్నారు, వారిలో మౌద్గల్యుడు పెద్దవాడు. మౌద్గల్యుడి కుమారుడికి రాజ్‌పురోహితాస్‌గా బహుమతి లభించింది. తన కుమారులలో, మౌద్గల్యడిని పూజారిగా నియమించాడు.
రిషి ముద్గలుడు నలుడు నిషాద రాజు కుమార్తె నలయానిని వివాహం చేసుకున్నాడు. మౌద్గల్యుడు, వాదార్యస్వాడు, దివోదాసుడు, అహల్య వారి పిల్లలు. ముద్గలుడు కుష్టు వ్యాధితో బాధపడుతున్నప్పుడు కూడా నలయాని ముద్గలుడికి సేవ చేసింది. ఆమె సేవతో ఆనందించిన ముద్గలుడు నలయానికి ఒక వరం ఇచ్చాడు. నలయాని వారి బంధాన్ని సరిగ్గా పూర్తి చేసుకోవాలని కోరుకున్నప్పుడు ముద్గలుడు ఆమె కోరికను ఐదు రూపాల్లో ఇచ్చాడు. రిషి ముద్గలుడు మోక్షం పొందినప్పుడు, అతను మానవ జీవితాన్ని విడిచిపెట్టాడు, కాని ఆమె తరువాతి జన్మలో నలయాని, ఆమెకు సరిపోయే వరుడు దొరకనప్పుడు, శివుడి కోసం తపస్సు చేసింది. శివుడు ప్రత్యక్షమైనప్పుడు ఆమె ఆత్రుతతో ఐదుసార్లు భర్తను కోరింది. అప్పుడు శివుడు ఐదుగురు భర్తలకు కొన్ని మినహాయింపులతో వరం ఇచ్చాడు. మహాభారతంలో ద్రౌపదిగా జన్మించి, భూమికి శాంతిని ఇవ్వడానికి భూమిపైకి వచ్చిన యముడు, వాయుదేవుడు, ఇంద్రుడు, అశ్వినీ దేవతల అవతారాలైన పాండవులను వివాహం చేసుకుంది.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Upreti Vanshavali. Kathmandu: Upreti Samaj Sewa Samiti, 1995. 2009.
- ↑ "Mudgala Upanishad", Wikipedia (in ఇంగ్లీష్), 2019-05-25, retrieved 2020-07-18
- పురాణనామచంద్రిక (యెనమండ్రం వెంకటరామయ్య) 1879