వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి
कृषि एवं किसान कल्याण मंत्री
కృషి ఏవం కిసాన్ కళ్యాణ మంత్రి కృష్ణ ఇవాం కిసాన్ కళ్యాణ మంత్రి
మంత్రిత్వ శాఖ చిహ్నం
Incumbent
శివరాజ్ సింగ్ చౌహాన్

since 11 జూన్ 2024 (2024-06-11)
వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ
సభ్యుడుభారత మంత్రివర్గం
రిపోర్టు టుభారత రాష్ట్రపతి
భారత ప్రధానమంత్రి
భారత పార్లమెంటు
నియామకంభారత రాష్ట్రపతి
భారత ప్రధాని సిఫార్సుపై
నిర్మాణం2015 (2015)
మొదట చేపట్టినవ్యక్తిరాజేంద్ర ప్రసాద్
(ఆహారం, వ్యవసాయ శాఖ మంత్రిగా))

వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రి ( హిందీ : कृषि एवं किसान कल्याण मंत्री ) వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖకు అధిపతి, భారత ప్రభుత్వ మంత్రుల యూనియన్ కౌన్సిల్‌లో కీలక సభ్యుడు. పోర్ట్‌ఫోలియో సాధారణంగా మంత్రి మండలిలో సీనియర్ సభ్యుడు అయిన క్యాబినెట్ ర్యాంక్ ఉన్న మంత్రిచే నిర్వహించబడుతుంది, తరచుగా ఒకరు లేదా ఇద్దరు జూనియర్ మంత్రులు లేదా వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమం కోసం సహాయ మంత్రులు, అంతకుముందు తదుపరి జూనియర్ మంత్రికి సహాయం చేస్తారు.

ప్రస్తుత వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రి బల్జీత్ కౌర్ 10 జూన్ 2024 నుండి మంత్రిత్వ శాఖ బాధ్యతలు నిర్వహిస్తున్నారు, 10 జూన్ 2024 నుండి ఇద్దరు సహాయ మంత్రులు - రామ్ నాథ్ ఠాకూర్, భగీరథ్ చౌదరి ఉన్నారు.

చరిత్ర

[మార్చు]

మంత్రిత్వ శాఖ 15 ఆగస్టు 1947న "ఆహారం, వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ"గా స్థాపించబడింది. రాజేంద్ర ప్రసాద్, తరువాత భారత రాష్ట్రపతి అయ్యాడు, మంత్రిత్వ శాఖ ప్రారంభ మంత్రిగా పనిచేశారు. 14 జనవరి 1948న ఆయన రాజీనామా చేసే వరకు పని చేశారు. ఈ మంత్రిత్వ శాఖ 24 జనవరి 1966న "ఆహారం, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార మంత్రిత్వ శాఖ"గా పేరు మార్చబడింది. ప్రధాన మంత్రి ఇందిరా గాంధీ హయాంలో 1971లో "వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ"గా పేరు మార్చబడింది.

1974లో నీటిపారుదల మంత్రిత్వ శాఖ వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖలో విలీనం చేయబడింది, "వ్యవసాయం, నీటిపారుదల మంత్రిత్వ శాఖ"గా పేరు మార్చబడింది. 1980లో నీటిపారుదల శాఖను విభజించి "వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ"ను సంస్కరించారు. 27 ఆగస్టు 2015న, మంత్రిత్వ శాఖ "వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ"గా పేరు మార్చబడింది.[1]

కార్యాలయ పేర్లు

[మార్చు]
  • 1947–1966 : ఆహార మరియు వ్యవసాయ మంత్రి
  • 1966–1971 : ఆహార, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార మంత్రి
  • 1971–1974 : వ్యవసాయ మంత్రి
  • 1974–1980 : వ్యవసాయం, నీటిపారుదల శాఖ మంత్రి
  • 1980–2015 : వ్యవసాయ మంత్రి
  • 2015– ప్రస్తుతం : వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రి

క్యాబినెట్ మంత్రులు

[మార్చు]
నం. ఫోటో మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం రాజకీయ పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి కు కాలం
ఆహార, వ్యవసాయ మంత్రి
1 రాజేంద్ర ప్రసాద్

(1884–1963) బీహార్ ఎంపీ (నియోజకవర్గ అసెంబ్లీ)

15 ఆగస్టు

1947

14 జనవరి

1948

152 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ ఐ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
2 జైరామదాస్ దౌలత్రం

(1891–1979) తూర్పు పంజాబ్ (రాజ్యాంగ సభ) ఎంపీ

19 జనవరి

1948

13 మే

1950

2 సంవత్సరాలు, 114 రోజులు
3 కనైయాలాల్ మానెక్లాల్ మున్షీ

(1887–1971) బొంబాయి (రాజ్యాంగ సభ) ఎంపీ

13 మే

1950

13 మే

1952

2 సంవత్సరాలు, 0 రోజులు
4 రఫీ అహ్మద్ కిద్వాయ్

(1894–1954) బహ్రైచ్ జిల్లా (తూర్పు) ఎంపీ

13 మే

1952

24 అక్టోబర్

1954 (పదవిలో మరణించారు)

2 సంవత్సరాలు, 164 రోజులు నెహ్రూ II
5 పంజాబ్రావ్ దేశ్‌ముఖ్

(1898–1965) అమరావతి ఎంపీ (కేబినెట్ హోదా లేని మంత్రి)

29 అక్టోబర్

1954

25 నవంబర్

1954

27 రోజులు
6 అజిత్ ప్రసాద్ జైన్

(1902–1977) సహారన్‌పూర్ ఎంపీ

25 నవంబర్

1954

ఏప్రిల్ 17

, 1957

1 సంవత్సరం, 272 రోజులు
ఏప్రిల్ 17

, 1957

24 ఆగస్టు

1959

నెహ్రూ III
7 SK పాటిల్

(1898–1981) ముంబై సౌత్ ఎంపీ

24 ఆగస్టు

1959

10 ఏప్రిల్

1962

4 సంవత్సరాలు, 8 రోజులు
10 ఏప్రిల్

1962

1 సెప్టెంబర్

1963

నెహ్రూ IV
8 స్వరణ్ సింగ్

(1907–1994) జుల్లుందూర్ ఎంపీ

1 సెప్టెంబర్

1963

27 మే

1964

282 రోజులు
27 మే

1964

9 జూన్

1964

నంద ఐ గుల్జారీలాల్ నందా
9 చిదంబరం సుబ్రమణ్యం

(1910–2000) పళని ఎంపీ

9 జూన్

1964

11 జనవరి

1966

1 సంవత్సరం, 216 రోజులు శాస్త్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
11 జనవరి

1966

24 జనవరి

1966

నందా II గుల్జారీలాల్ నందా
ఆహారం, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార మంత్రి
(9) చిదంబరం సుబ్రమణ్యం

(1910–2000) పళని ఎంపీ

24 జనవరి

1966

మార్చి 13,

1967

1 సంవత్సరం, 48 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇందిరా ఐ Indira Gandhi
10 జగ్జీవన్ రామ్

(1908–1986) ససారం ఎంపీ

మార్చి 13,

1967

27 జూన్

1970

3 సంవత్సరాలు, 106 రోజులు ఇందిరా II
11 ఫకృద్దీన్ అలీ అహ్మద్

(1905–1977) బార్పేట ఎంపీ

27 జూన్

1970

18 మార్చి

1971

309 రోజులు
18 మార్చి

1971

2 మే

1971

భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III
వ్యవసాయ మంత్రి
(11) ఫకృద్దీన్ అలీ అహ్మద్

(1905–1977) బార్పేట ఎంపీ

2 మే

1971

3 జూలై

1974

3 సంవత్సరాలు, 62 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III Indira Gandhi
(9) చిదంబరం సుబ్రమణ్యం

(1910–2000) పళని ఎంపీ

3 జూలై

1974

10 అక్టోబర్

1974

99 రోజులు
వ్యవసాయం, నీటిపారుదల శాఖ మంత్రి
(10) జగ్జీవన్ రామ్

(1908–1986) ససారం ఎంపీ

10 అక్టోబర్

1974

2 ఫిబ్రవరి

1977

2 సంవత్సరాలు, 115 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III Indira Gandhi
ఇందిరా గాంధీ

(1917–1984) రాయ్‌బరేలీ ఎంపీ (ప్రధాని)

3 ఫిబ్రవరి

1977

24 మార్చి

1977

49 రోజులు
మొరార్జీ దేశాయ్

(1896–1995) సూరత్ ఎంపీ (ప్రధాని)

24 మార్చి

1977

28 మార్చి

1977

4 రోజులు జనతా పార్టీ దేశాయ్ మొరార్జీ దేశాయ్
12 ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్

(1927–2023) ఫరీద్‌కోట్ ఎంపీ

28 మార్చి

1977

17 జూన్

1977

81 రోజులు శిరోమణి అకాలీదళ్
13 సుర్జిత్ సింగ్ బర్నాలా

(1925–2017) సంగ్రూర్ ఎంపీ

18 జూన్

1977

28 జూలై

1979

2 సంవత్సరాలు, 40 రోజులు
14 బ్రహ్మ ప్రకాష్

(1918–1993) ఔటర్ ఢిల్లీ ఎంపీ

28 జూలై

1979

14 జనవరి

1980

170 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (Urs) చరణ్ చరణ్ సింగ్
వ్యవసాయ మంత్రి
15 రావు బీరేందర్ సింగ్

(1921–2000) మహేంద్రగఢ్ ఎంపీ

14 జనవరి

1980

31 అక్టోబర్

1984

4 సంవత్సరాలు, 352 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) ఇందిర IV Indira Gandhi
4 నవంబర్

1984

31 డిసెంబర్

1984

రాజీవ్ ఐ రాజీవ్ గాంధీ
16 బూటా సింగ్

(1934–2021) జలోర్ ఎంపీ

31 డిసెంబర్

1984

12 మే

1986

1 సంవత్సరం, 132 రోజులు రాజీవ్ II
17 గుర్దియల్ సింగ్ ధిల్లాన్

(1915–1992) ఫిరోజ్‌పూర్ ఎంపీ

12 మే

1986

14 ఫిబ్రవరి

1988

1 సంవత్సరం, 278 రోజులు
18 భజన్ లాల్

(1930–2011) హర్యానా రాజ్యసభ ఎంపీ

14 ఫిబ్రవరి

1988

2 డిసెంబర్

1989

1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
19 చౌదరి దేవి లాల్

(1915–2001) సికార్ ఎంపీ (ఉప ప్రధాన మంత్రి)

2 డిసెంబర్

1989

1 ఆగస్టు

1990

242 రోజులు జనతా పార్టీ విశ్వనాథ్ విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్
విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్

(1931–2008) ఫతేపూర్ ఎంపీ (ప్రధాని)

1 ఆగస్టు

1990

10 నవంబర్

1990

101 రోజులు
(19) చౌదరి దేవి లాల్

(1915–2001) సికార్ ఎంపీ (ఉప ప్రధాన మంత్రి)

21 నవంబర్

1990

21 జూన్

1991

212 రోజులు సమాజ్‌వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) చంద్ర శేఖర్ చంద్ర శేఖర్
20 బలరామ్ జాఖర్

(1923–2016) సికార్ ఎంపీ

21 జూన్

1991

17 జనవరి

1996

4 సంవత్సరాలు, 210 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) రావు పివి నరసింహారావు
పి.వి.నరసింహారావు

(1921–2004) నంద్యాల ఎంపీ (ప్రధాని)

17 జనవరి

1996

7 ఫిబ్రవరి

1996

21 రోజులు
21 జగన్నాథ్ మిశ్రా

(1937–2019) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ

7 ఫిబ్రవరి

1996

16 మే

1996

99 రోజులు
22 సూరజ్ భాన్

(1928–2006) అంబాలా ఎంపీ

16 మే

1996

1 జూన్

1996

16 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి ఐ అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
హెచ్‌డి దేవెగౌడ

(జననం 1933) ఎన్నిక కాలేదు (ప్రధాని)

1 జూన్

1996

29 జూన్

1996

28 రోజులు జనతా పార్టీ దేవెగౌడ హెచ్‌డి దేవెగౌడ
23 చతురానన్ మిశ్రా

(1925–2011) మధుబని ఎంపీ

29 జూన్

1996

21 ఏప్రిల్

1997

1 సంవత్సరం, 263 రోజులు కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా
21 ఏప్రిల్

1997

19 మార్చి

1998

గుజ్రాల్ ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్
అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి

(1924–2018) లక్నో ఎంపీ (ప్రధాని)

19 మార్చి

1998

13 అక్టోబర్

1999

5 సంవత్సరాలు, 66 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి II అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
13 అక్టోబర్

1999

22 నవంబర్

1999

వాజ్‌పేయి III
24 నితీష్ కుమార్

(జననం 1951) బార్హ్ ఎంపీ

22 నవంబర్

1999

3 మార్చి

2000

102 రోజులు సమతా పార్టీ
అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి

(1924–2018) లక్నో ఎంపీ (ప్రధాని)

3 మార్చి

2000

6 మార్చి

2000

3 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ
25 సుందర్ లాల్ పట్వా

(1924–2016) నర్మదాపురం ఎంపీ

6 మార్చి

2000

27 మే

2000

82 రోజులు
(24) నితీష్ కుమార్

(జననం 1951) బార్హ్ ఎంపీ

27 మే

2000

22 జూలై

2001

1 సంవత్సరం, 56 రోజులు సమతా పార్టీ
26 అజిత్ సింగ్

(1939–2021) బాగ్‌పత్ ఎంపీ

22 జూలై

2001

24 మే

2003

1 సంవత్సరం, 306 రోజులు రాష్ట్రీయ లోక్ దళ్
27 రాజ్‌నాథ్ సింగ్

(జననం 1951) ఉత్తరప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

24 మే

2003

22 మే

2004

364 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ
28 శరద్ పవార్

(జననం 1940) బారామతికి ఎంపీ , 2009 వరకు మాధా ఎంపీ , 2009–2014 మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ , 2014 నుంచి

23 మే

2004

22 మే

2009

10 సంవత్సరాలు, 3 రోజులు నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ మన్మోహన్ ఐ మన్మోహన్ సింగ్
23 మే

2009[2]

26 మే

2014

మన్మోహన్ II
29 రాధా మోహన్ సింగ్

(జననం 1949) పూర్వి చంపారన్ ఎంపీ

27 మే

2014[3]

27 ఆగస్టు

2015

1 సంవత్సరం, 92 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి
(29) రాధా మోహన్ సింగ్

(జననం 1949) పూర్వి చంపారన్ ఎంపీ

27 ఆగస్టు

2015

30 మే

2019

3 సంవత్సరాలు, 276 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
30 నరేంద్ర సింగ్ తోమర్

(జననం 1957) మొరెనా ఎంపీ

31 మే

2019[4]

7 డిసెంబర్

2023

4 సంవత్సరాలు, 190 రోజులు మార్గాలు II
31 అర్జున్ ముండా

(జననం 1968) ఖుంతీ ఎంపీ

7 డిసెంబర్

2023

9 జూన్

2024

185 రోజులు
32 శివరాజ్ సింగ్ చౌహాన్

(జననం 1959) విదిష ఎంపీ

10 జూన్

2024

అధికారంలో ఉంది 23 రోజులు మోడీ III

సహాయ మంత్రులు

[మార్చు]
నం. ఫోటో మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం రాజకీయ పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి కు కాలం
ఆహార, వ్యవసాయ శాఖ సహాయ మంత్రి
1 పంజాబ్రావ్ దేశ్‌ముఖ్

(1898–1965) 25 ఏప్రిల్ 1957 నుండి అమరావతి సహకార మంత్రి

ఏప్రిల్ 17

, 1957

10 ఏప్రిల్

1962

4 సంవత్సరాలు, 358 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ III జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
2 రామ్ సుభాగ్ సింగ్

(1917–1980) బిక్రంగంజ్ ఎంపీ

8 మే

1962

27 మే

1964

2 సంవత్సరాలు, 19 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ IV
3 అలుంగల్ మథాయ్ థామస్

(1912–1981) ఎర్నాకులం ఎంపీ

21 నవంబర్

1963

27 మే

1964

10 సంవత్సరాలు, 188 రోజులు
(2) రామ్ సుభాగ్ సింగ్

(1917–1980) బిక్రంగంజ్ ఎంపీ

27 మే

1964

9 జూన్

1964

13 రోజులు నంద ఐ గుల్జారీలాల్ నందా
(3) అలుంగల్ మథాయ్ థామస్

(1912–1981) ఎర్నాకులం ఎంపీ

17 రోజులు
9 జూన్

1964

13 జూన్

1964

శాస్త్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
ఆహార, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార శాఖ సహాయ మంత్రి
4 పనంపిల్లి గోవింద మీనన్

(1906–1970) ముకుందపురం ఎంపీ

24 జనవరి

1966

మార్చి 13,

1967

1 సంవత్సరం, 48 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇందిరా ఐ Indira Gandhi
5 అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

మార్చి 13,

1967

18 మార్చి

1971

4 సంవత్సరాలు, 5 రోజులు ఇందిరా II
6 MS గురుపాదస్వామి

(1924–2011) ఉత్తరప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

5 జూన్

1967

17 అక్టోబర్

1969

2 సంవత్సరాలు, 134 రోజులు
(5) అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

18 మార్చి

1971

2 మే

1971

45 రోజులు ఇందిర III
రాష్ట్ర వ్యవసాయ శాఖ మంత్రి
7 షేర్ సింగ్ కద్యన్

(1917–2009) రోహ్‌తక్ ఎంపీ

2 మే

1971

12 జనవరి

1974

2 సంవత్సరాలు, 255 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III Indira Gandhi
(5) అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

2 మే

1971

10 అక్టోబర్

1974

3 సంవత్సరాలు, 161 రోజులు
8 బుద్ధ ప్రియ మౌర్య

(1926–2004) హాపూర్ ఎంపీ

11 జనవరి

1974

10 అక్టోబర్

1974

272 రోజులు
రాష్ట్ర వ్యవసాయం, నీటిపారుదల శాఖ మంత్రి
(5) అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

10 అక్టోబర్

1974

24 మార్చి

1977

2 సంవత్సరాలు, 165 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III Indira Gandhi
9 షా నవాజ్ ఖాన్

(1914–1993) మీరట్ ఎంపీ

10 అక్టోబర్

1974

24 మార్చి

1977

2 సంవత్సరాలు, 165 రోజులు
10 భాను ప్రతాప్ సింగ్

(జననం 1935) ఉత్తరప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

14 ఆగస్టు

1977

15 జూలై

1979

1 సంవత్సరం, 335 రోజులు జనతా పార్టీ దేశాయ్ మొరార్జీ దేశాయ్
11 నాథూరామ్ మిర్ధా

(1921–1996) నాగౌర్ ఎంపీ

4 ఆగస్టు

1979

25 అక్టోబర్

1979

82 రోజులు జనతా పార్టీ (సెక్యులర్) చరణ్ చరణ్ సింగ్
12 ఎంవీ కృష్ణప్ప

(1918–1980) చిక్కబల్లాపూర్ ఎంపీ

4 ఆగస్టు

1979

14 జనవరి

1980

163 రోజులు
రాష్ట్ర వ్యవసాయ శాఖ మంత్రి
13 శివగంగ ఎంపీ ఆర్వీ స్వామినాథన్ 14 జనవరి

1980

29 జనవరి

1983

3 సంవత్సరాలు, 15 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) ఇందిర IV Indira Gandhi
14 బాలేశ్వర్ రామ్

(1928–2015) రోసెరా (గ్రామీణాభివృద్ధి) ఎంపీ

16 జనవరి

1982

29 జనవరి

1983

1 సంవత్సరం, 13 రోజులు
15 ఆరిఫ్ మొహమ్మద్ ఖాన్

(జననం 1951) బహ్రైచ్ ఎంపీ

29 జనవరి

1983

7 ఫిబ్రవరి

1984

1 సంవత్సరం, 9 రోజులు
16 యోగేంద్ర మక్వానా

(జననం 1933) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

29 జనవరి

1983

31 అక్టోబర్

1984

1 సంవత్సరం, 276 రోజులు
4 నవంబర్

1984

31 డిసెంబర్

1984

57 రోజులు రాజీవ్ ఐ రాజీవ్ గాంధీ
17 చందూలాల్ చంద్రకర్

(1920–1995) దుర్గ్ ఎంపీ

1 జనవరి

1985

27 జనవరి

1986

1 సంవత్సరం, 26 రోజులు రాజీవ్ II
18 కె. నట్వర్ సింగ్

(జననం 1929) భరత్‌పూర్ (ఎరువులు) ఎంపీ

25 సెప్టెంబర్

1985

22 అక్టోబర్

1986

1 సంవత్సరం, 27 రోజులు
(16) యోగేంద్ర మక్వానా

(జననం 1933) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ (వ్యవసాయం మరియు సహకారం)

25 సెప్టెంబర్

1985

14 ఫిబ్రవరి

1988

2 సంవత్సరాలు, 142 రోజులు
19 రామానంద్ యాదవ్

(జననం 1927) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ (గ్రామీణాభివృద్ధి)

12 మే

1986

14 ఫిబ్రవరి

1988

1 సంవత్సరం, 278 రోజులు
20 ఆర్.ప్రభు

(జననం 1947) నీలగిరి ఎంపీ

22 అక్టోబర్

1986

2 డిసెంబర్

1989

3 సంవత్సరాలు, 41 రోజులు
21 హరి కృష్ణ శాస్త్రి

(1988–1989) ఫతేపూర్ ఎంపీ (వ్యవసాయ పరిశోధన మరియు విద్య)

14 ఫిబ్రవరి

1988

2 డిసెంబర్

1989

1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
22 శ్యామ్‌లాల్ యాదవ్

(1927–2005) వారణాసి ఎంపీ (వ్యవసాయం మరియు సహకారం)

14 ఫిబ్రవరి

1988

2 డిసెంబర్

1989

1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
23 Janardhana Poojary

(born 1937) MP for Mangalore (Rural Development)

14 ఫిబ్రవరి

1988

2 డిసెంబర్

1989

1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
24 నితీష్ కుమార్

(జననం 1951) బార్హ్ (వ్యవసాయం మరియు సహకారం) ఎంపీ

23 ఏప్రిల్

1990

10 నవంబర్

1990

201 రోజులు జనతా పార్టీ విశ్వనాథ్ విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్
25 ఉపేంద్ర నాథ్ వర్మ ఛత్ర ( గ్రామీణాభివృద్ధి)

ఎంపీ

23 ఏప్రిల్

1990

10 నవంబర్

1990

201 రోజులు
26 జయంతిలాల్ షా

(జననం 1928) బనస్కాంత (వ్యవసాయం మరియు సహకారం) ఎంపీ

21 నవంబర్

1990

25 ఏప్రిల్

1991

155 రోజులు సమాజ్‌వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) చంద్ర శేఖర్ చంద్ర శేఖర్
27 రామ్ బహదూర్ సింగ్

(1934–2006) మహారాజ్‌గంజ్ (గ్రామీణాభివృద్ధి) ఎంపీ

21 నవంబర్

1990

21 జూన్

1991

212 రోజులు
28 ముళ్లపల్లి రామచంద్రన్

(జననం 1944) కన్నూర్ ఎంపీ

21 జూన్

1991

17 జనవరి

1993

1 సంవత్సరం, 210 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) రావు పివి నరసింహారావు
29 కహ్ను చరణ్ లెంక

(జననం 1939) ఒడిశా రాజ్యసభ ఎంపీ

21 జూన్

1991

18 జనవరి

1993

1 సంవత్సరం, 211 రోజులు
30 అరవింద్ నేతమ్

(జననం 1942) కాంకేర్ ఎంపీ

18 జనవరి

1993

20 ఫిబ్రవరి

1996

3 సంవత్సరాలు, 33 రోజులు
31 ఎస్. కృష్ణ కుమార్

(జననం 1993) కొల్లాం ఎంపీ

19 ఫిబ్రవరి

1993

13 మే

1995

2 సంవత్సరాలు, 83 రోజులు
32 రిసల్దార్-మేజర్ (గౌరవ కెప్టెన్)

మొహమ్మద్. అయూబ్ ఖాన్ VrC (1932–2016) జుంజును ఎంపీ

15 సెప్టెంబర్

1995

16 మే

1996

244 రోజులు
33 ఉమ్మారెడ్డి వెంకటేశ్వర్లు

(born 1935) MP for Bapatla

1 జూన్

1996

29 జూన్

1996

28 రోజులు తెలుగుదేశం పార్టీ దేవెగౌడ హెచ్‌డి దేవెగౌడ
34 సముద్రాల వేణుగోపాలాచారి

(born 1959) MP for Adilabad

9 జూన్

1997

19 మార్చి

1998

283 రోజులు తెలుగుదేశం పార్టీ గుజ్రాల్ ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్
35 సోంపాల్ శాస్త్రి

(జననం 1942) బాగ్‌పత్ ఎంపీ

19 మార్చి

1998

13 అక్టోబర్

1999

1 సంవత్సరం, 208 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి II అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
36 హక్మ్‌దేవ్ నారాయణ్ యాదవ్

(జననం 1939) మధుబని ఎంపీ

13 అక్టోబర్

1999

27 మే

2000

227 రోజులు వాజ్‌పేయి III
37 సయ్యద్ షానవాజ్ హుస్సేన్

(జననం 1968) కిషన్‌గంజ్ (ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ ఇండస్ట్రీస్) ఎంపీ

13 అక్టోబర్

1999

27 మే

2000

227 రోజులు
38 యస్.బి.పి.బి.కె. సత్యనారాయణ రావు

(1921–2011) MP for Rajahmundry

13 అక్టోబర్

1999

29 సెప్టెంబర్

2000

352 రోజులు
40 తౌనోజం చావోబా సింగ్

(జననం 1937) ఇన్నర్ మణిపూర్ (ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ ఇండస్ట్రీస్) ఎంపీ

27 మే

2000

1 సెప్టెంబర్

2001

1 సంవత్సరం, 97 రోజులు
41 దేబేంద్ర ప్రధాన్

(జననం 1941) దేవ్‌ఘర్ ఎంపీ

27 మే

2000

29 జనవరి

2003

2 సంవత్సరాలు, 247 రోజులు
42 శ్రీపాద్ నాయక్

(జననం 1952) పనాజీ ఎంపీ

30 సెప్టెంబర్

2000

2 నవంబర్

2001

1 సంవత్సరం, 33 రోజులు
(36) హక్మ్‌దేవ్ నారాయణ్ యాదవ్

(జననం 1939) మధుబని ఎంపీ

2 నవంబర్

2001

22 మే

2004

2 సంవత్సరాలు, 202 రోజులు
43 కాంతిలాల్ భూరియా

(జననం 1950) రత్లాం ఎంపీ

23 మే

2004

22 మే

2009

4 సంవత్సరాలు, 364 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మన్మోహన్ ఐ మన్మోహన్ సింగ్
44 అఖిలేష్ ప్రసాద్ సింగ్

(జననం 1962) మోతీహరి ఎంపీ

23 మే

2004

22 మే

2009

4 సంవత్సరాలు, 364 రోజులు రాష్ట్రీయ జనతా దళ్
45 మహమ్మద్ తస్లీముద్దీన్

(1943–2017) కిషన్‌గంజ్ ఎంపీ

25 మే

2004

22 మే

2009

4 సంవత్సరాలు, 362 రోజులు
46 కెవి థామస్

(జననం 1946) ఎర్నాకులం ఎంపీ

29 మే

2009

19 జనవరి

2011

2 సంవత్సరాలు, 51 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మన్మోహన్ II
47 హరీష్ రావత్

(జననం 1948) హరిద్వార్ ఎంపీ

19 జనవరి

2011

28 అక్టోబర్

2012

1 సంవత్సరం, 283 రోజులు
48 అరుణ్ సుభాశ్చంద్ర యాదవ్

(జననం 1974) ఖాండ్వా ఎంపీ

19 జనవరి

2011

12 జూలై

2011

174 రోజులు
49 చరణ్ దాస్ మహంత్

(జననం 1954) కోర్బా ఎంపీ

12 జూలై

2011[5]

26 మే

2014

2 సంవత్సరాలు, 318 రోజులు
50 తారిఖ్ అన్వర్

(జననం 1951) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ

28 అక్టోబర్

2012[6]

26 మే

2014

1 సంవత్సరం, 210 రోజులు నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ
51 సంజీవ్ బల్యాన్

(జననం 1972) ముజఫర్‌నగర్ ఎంపీ

27 మే

2014

27 ఆగస్టు

2015[7]

1 సంవత్సరం, 92 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
52 మోహన్ కుందారియా

(జననం 1951) రాజ్‌కోట్ ఎంపీ

9 నవంబర్

2014

27 ఆగస్టు

2015

291 రోజులు
రాష్ట్ర వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి
(51) సంజీవ్ బల్యాన్

(జననం 1972) ముజఫర్‌నగర్ ఎంపీ

27 ఆగస్టు

2015

3 సెప్టెంబర్

2017

2 సంవత్సరాలు, 7 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
(52) మోహన్ కుందారియా

(జననం 1951) రాజ్‌కోట్ ఎంపీ

27 ఆగస్టు

2015

5 జూలై

2016

313 రోజులు
53 ఎస్.ఎస్.అహ్లువాలియా

(జననం 1951) డార్జిలింగ్ ఎంపీ

5 జూలై

2016[8]

3 సెప్టెంబర్

2017

1 సంవత్సరం, 60 రోజులు
54 సుదర్శన్ భగత్

(జననం 1969) లోహర్దగా ఎంపీ

5 జూలై

2016[9]

3 సెప్టెంబర్

2017

1 సంవత్సరం, 60 రోజులు
55 పర్షోత్తమ్ రూపాలా

(జననం 1954) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

5 జూలై

2016

30 మే

2019

2 సంవత్సరాలు, 329 రోజులు
56 కృష్ణ రాజ్

(జననం 1967) షాజహాన్‌పూర్ ఎంపీ

3 సెప్టెంబర్

2017[10]

30 మే

2019

1 సంవత్సరం, 269 రోజులు
57 గజేంద్ర సింగ్ షెకావత్

(జననం 1967) జోధ్‌పూర్ ఎంపీ

3 సెప్టెంబర్

2017[10]

30 మే

2019

1 సంవత్సరం, 269 రోజులు
(56) పర్షోత్తమ్ రూపాలా

(జననం 1954) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

31 మే

2019

7 జూలై

2021

2 సంవత్సరాలు, 37 రోజులు మార్గాలు II
58 కైలాస్ చౌదరీ

(జననం 1973) బార్మర్ ఎంపీ

31 మే

2019[11]

9 జూన్

2024

5 సంవత్సరాలు, 9 రోజులు
59 శోభా కరంద్లాజే

(జననం 1966) ఉడిపి చిక్కమగళూరు ఎంపీ

7 జూలై

2021[12]

9 జూన్

2024

2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు
60 భగీరథ్ చౌదరి

(జననం 1954) అజ్మీర్ ఎంపీ

10 జూన్

2024

అధికారంలో ఉంది 23 రోజులు మోడీ III
61 రామ్ నాథ్ ఠాకూర్

(జననం 1950) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ

జనతాదళ్ (యునైటెడ్)

ఉప మంత్రులు

[మార్చు]
నం. చిత్తరువు మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం రాజకీయ పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి కు కాలం
ఆహార, వ్యవసాయ శాఖ ఉప మంత్రి
1 మొసలికంటి తిరుమలరావు

(1901–1970) మద్రాసు ఎంపీ (మధ్యంతర)

21 ఆగస్టు

1950

13 మే

1952

1 సంవత్సరం, 266 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ ఐ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
2 MV కృష్ణప్ప

(1918–1980) కోలార్ MP (1957 వరకు) తుమకూరు MP (1957 నుండి)

12 ఆగస్టు

1952

ఏప్రిల్ 17

, 1957

4 సంవత్సరాలు, 256 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ II
ఏప్రిల్ 17

, 1957

25 ఏప్రిల్

1957

నెహ్రూ III
3 అలుంగల్ మథాయ్ థామస్

(1912–1981) ఎర్నాకులం ఎంపీ

25 ఏప్రిల్

1957

10 ఏప్రిల్

1962

6 సంవత్సరాలు, 210 రోజులు
16 ఏప్రిల్

1962

21 నవంబర్

1963

నెహ్రూ IV
4 షా నవాజ్ ఖాన్

(1914–1993) మీరట్ ఎంపీ

15 జూన్

1964

11 జనవరి

1966

1 సంవత్సరం, 210 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ శాస్త్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
5 దాజీసాహెబ్ చవాన్

(1916–1973) కరాడ్ ఎంపీ

15 జూన్

1964

11 జనవరి

1966

1 సంవత్సరం, 210 రోజులు
(4) షా నవాజ్ ఖాన్

(1914–1993) మీరట్ ఎంపీ

11 జనవరి

1966

24 జనవరి

1966

13 రోజులు నందా II గుల్జారీలాల్ నందా
(5) దాజీసాహెబ్ చవాన్

(1916–1973) కరాడ్ ఎంపీ

11 జనవరి

1966

24 జనవరి

1966

13 రోజులు
ఆహారం, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార డిప్యూటీ మంత్రి
6 అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

24 జనవరి

1966

మార్చి 13,

1967

1 సంవత్సరం, 48 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇందిరా ఐ ఇందిరా గాంధీ
7 శ్యామ్ ధర్ మిశ్రా

(1919–2001) మీర్జాపూర్ ఎంపీ

14 ఫిబ్రవరి

1966

మార్చి 13,

1967

1 సంవత్సరం, 27 రోజులు
8 అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

మార్చి 13,

1967

18 మార్చి

1971

4 సంవత్సరాలు, 5 రోజులు ఇందిరా II
9 డేయింగ్ ఎరింగ్

(1929–1970) NEFA కోసం MP

మార్చి 18,

1967

21 జూన్

1970 (పదవిలో మరణించారు)

3 సంవత్సరాలు, 95 రోజులు
10 జగన్నాథ్ పహాడియా

(1932–1991) బయానా ఎంపీ

26 జూన్

1970

18 మార్చి

1971

270 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్)
11 ఎస్సీ జమీర్

(జననం 1931) నాగాలాండ్ ఎంపీ

27 జూన్

1970

18 మార్చి

1971

264 రోజులు
వ్యవసాయ శాఖ ఉప మంత్రి
(10) జగన్నాథ్ పహాడియా

(1932–1991) బయానా ఎంపీ

2 మే

1971

22 జూలై

1972

1 సంవత్సరం, 81 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III ఇందిరా గాంధీ
వ్యవసాయం, నీటిపారుదల శాఖ డిప్యూటీ మంత్రి
12 కేదార్ నాథ్ సింగ్ సుల్తాన్ పూర్

ఎంపీ

10 అక్టోబర్

1974

24 మార్చి

1977

2 సంవత్సరాలు, 165 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III ఇందిరా గాంధీ
13 ప్రభుదాస్ పటేల్

(1914–?) దభోయ్ ఎంపీ

23 అక్టోబర్

1974

14 మార్చి

1977

2 సంవత్సరాలు, 142 రోజులు
వ్యవసాయ శాఖ ఉప మంత్రి
14 కమల కుమారి

(జననం 1937) పాలము ఎంపీ

19 అక్టోబర్

1980

29 జనవరి

1983

2 సంవత్సరాలు, 102 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇందిర IV ఇందిరా గాంధీ
15 మహమ్మద్ ఉస్మాన్ ఆరిఫ్

(1923–1995) రాజస్థాన్ రాజ్యసభ ఎంపీ

15 జనవరి

1982

6 సెప్టెంబర్

1982

234 రోజులు
6 సెప్టెంబర్ 1982 నుండి స్థానం ఉపయోగంలో లేదు

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Agriculture Ministry to be renamed as Ministry of Agriculture and Farmers' Welfare". The Hindu. 15 August 2015. Retrieved 27 August 2023.
  2. "Press Communique". Press Information Bureau. 23 May 2009. Retrieved 27 August 2023.
  3. "R Mohan Singh appointed India's Agri Minister". The Cattle Site. 30 May 2014. Retrieved 27 August 2023.
  4. "Narendra Modi Government 2.0: Narendra Singh Tomar appointed as the new agriculture minister". CNBC TV18. 31 May 2019. Retrieved 27 August 2023.
  5. "Dr. Charan Das Mahant Assumes Charge as Minister of State for Agriculture and Food Processing Industries". Press Information Bureau. 14 July 2011.
  6. "Tariq Anwar assumes charge as MoS Agriculture". ANI. 30 October 2012.
  7. "Modi ministry reshuffle: Union minister Sanjeev Balyan resigns". Zee News. 1 September 2017.
  8. "Ahluwalia appointed Minister of State agriculture and farmers' welfare, Parliamentary Affairs: Sources". Twitter. 5 July 2016.
  9. "Sudarshan Bhagat takes charge as MoS-Ministry of Agriculture & Farmers Welfare". IndianBureaucracy.com. 6 July 2016.
  10. 10.0 10.1 "Gajendra Singh Shekhawat, Krishna Raj take charge as MoS Agriculture". Indian Express. 4 September 2017.
  11. "Kailash Choudhary appointed MoS-Ministry of Agriculture and Farmers' Welfare". IndianBureaucracy.com. 1 June 2019.
  12. "MP Shobha Karandlaje named MoS for Agriculture and Farmers Welfare". Daijiworld.com. 8 July 2021. Retrieved 27 August 2021.