భారత వ్యవసాయ, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి

వికీపీడియా నుండి
(వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search
వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి
कृषि एवं किसान कल्याण मंत्री
కృషి ఏవం కిసాన్ కళ్యాణ మంత్రి కృష్ణ ఇవాం కిసాన్ కళ్యాణ మంత్రి
మంత్రిత్వ శాఖ చిహ్నం
Incumbent
శివరాజ్ సింగ్ చౌహాన్

since 11 జూన్ 2024 (2024-06-11)
వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ
సభ్యుడుభారత మంత్రివర్గం
రిపోర్టు టుభారత రాష్ట్రపతి
భారత ప్రధానమంత్రి
భారత పార్లమెంటు
నియామకంభారత రాష్ట్రపతి
భారత ప్రధాని సిఫార్సుపై
నిర్మాణం2015 (2015)
మొదట చేపట్టినవ్యక్తిరాజేంద్ర ప్రసాద్
(ఆహారం, వ్యవసాయ శాఖ మంత్రిగా))

వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రి ( హిందీ : कृषि एवं किसान कल्याण मंत्री ) వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖకు అధిపతి, భారత ప్రభుత్వ మంత్రుల యూనియన్ కౌన్సిల్‌లో కీలక సభ్యుడు. పోర్ట్‌ఫోలియో సాధారణంగా మంత్రి మండలిలో సీనియర్ సభ్యుడు అయిన క్యాబినెట్ ర్యాంక్ ఉన్న మంత్రిచే నిర్వహించబడుతుంది, తరచుగా ఒకరు లేదా ఇద్దరు జూనియర్ మంత్రులు లేదా వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమం కోసం సహాయ మంత్రులు, అంతకుముందు తదుపరి జూనియర్ మంత్రికి సహాయం చేస్తారు.

ప్రస్తుత వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రి బల్జీత్ కౌర్ 2024 జూన్ 10 నుండి మంత్రిత్వ శాఖ బాధ్యతలు నిర్వహిస్తున్నారు, 2024 జూన్ 10 నుండి ఇద్దరు సహాయ మంత్రులు - రామ్ నాథ్ ఠాకూర్, భగీరథ్ చౌదరి ఉన్నారు.

చరిత్ర

[మార్చు]

మంత్రిత్వ శాఖ 1947 ఆగస్టు 15న "ఆహారం, వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ"గా స్థాపించబడింది. రాజేంద్ర ప్రసాద్, తరువాత భారత రాష్ట్రపతి అయ్యాడు, మంత్రిత్వ శాఖ ప్రారంభ మంత్రిగా పనిచేశారు. 14 జనవరి 1948న ఆయన రాజీనామా చేసే వరకు పని చేశారు. ఈ మంత్రిత్వ శాఖ 24 జనవరి 1966న "ఆహారం, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార మంత్రిత్వ శాఖ"గా పేరు మార్చబడింది. ప్రధాన మంత్రి ఇందిరా గాంధీ హయాంలో 1971లో "వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ"గా పేరు మార్చబడింది.

1974లో నీటిపారుదల మంత్రిత్వ శాఖ వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖలో విలీనం చేయబడింది, "వ్యవసాయం, నీటిపారుదల మంత్రిత్వ శాఖ"గా పేరు మార్చబడింది. 1980లో నీటిపారుదల శాఖను విభజించి "వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ"ను సంస్కరించారు. 27 ఆగస్టు 2015న, మంత్రిత్వ శాఖ "వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ"గా పేరు మార్చబడింది.[1]

కార్యాలయ పేర్లు

[మార్చు]
  • 1947–1966 : ఆహార మరియు వ్యవసాయ మంత్రి
  • 1966–1971 : ఆహార, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార మంత్రి
  • 1971–1974 : వ్యవసాయ మంత్రి
  • 1974–1980 : వ్యవసాయం, నీటిపారుదల శాఖ మంత్రి
  • 1980–2015 : వ్యవసాయ మంత్రి
  • 2015– ప్రస్తుతం : వ్యవసాయం, రైతుల సంక్షేమ మంత్రి

క్యాబినెట్ మంత్రులు

[మార్చు]
నం. ఫోటో మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం రాజకీయ పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి కు కాలం
ఆహార, వ్యవసాయ మంత్రి
1 రాజేంద్ర ప్రసాద్

(1884–1963) బీహార్ ఎంపీ (నియోజకవర్గ అసెంబ్లీ)

1947 ఆగస్టు 15 1948 జనవరి 14 152 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ ఐ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
2 జైరామదాస్ దౌలత్రం

(1891–1979) తూర్పు పంజాబ్ (రాజ్యాంగ సభ) ఎంపీ

1948 జనవరి 19 1950 మే 13 2 సంవత్సరాలు, 114 రోజులు
3 కనైయాలాల్ మానెక్లాల్ మున్షీ

(1887–1971) బొంబాయి (రాజ్యాంగ సభ) ఎంపీ

1950 మే 13 1952 మే 13 2 సంవత్సరాలు, 0 రోజులు
4 రఫీ అహ్మద్ కిద్వాయ్

(1894–1954) బహ్రైచ్ జిల్లా (తూర్పు) ఎంపీ

1952 మే 13 1954 అక్టోబరు 24

(పదవిలో మరణించారు)

2 సంవత్సరాలు, 164 రోజులు నెహ్రూ II
5 పంజాబ్రావ్ దేశ్‌ముఖ్

(1898–1965) అమరావతి ఎంపీ (కేబినెట్ హోదా లేని మంత్రి)

1954 అక్టోబరు 29 1954 నవంబరు 25 27 రోజులు
6 అజిత్ ప్రసాద్ జైన్

(1902–1977) సహారన్‌పూర్ ఎంపీ

1954 నవంబరు 25 ఏప్రిల్ 17, 1957 1 సంవత్సరం, 272 రోజులు
ఏప్రిల్ 17, 1957 1959 ఆగస్టు 24 నెహ్రూ III
7 SK పాటిల్

(1898–1981) ముంబై సౌత్ ఎంపీ

1959 ఆగస్టు 24 1962 ఏప్రిల్ 10 4 సంవత్సరాలు, 8 రోజులు
1962 ఏప్రిల్ 10 1963 సెప్టెంబరు 1 నెహ్రూ IV
8 స్వరణ్ సింగ్

(1907–1994) జుల్లుందూర్ ఎంపీ

1963 సెప్టెంబరు 1 1964 మే 27 282 రోజులు
1964 మే 27 1964 జూన్ 9 నంద ఐ గుల్జారీలాల్ నందా
9 చిదంబరం సుబ్రమణ్యం

(1910–2000) పళని ఎంపీ

1964 జూన్ 9 1966 జనవరి 11 1 సంవత్సరం, 216 రోజులు శాస్త్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
1966 జనవరి 11 1966 జనవరి 24 నందా II గుల్జారీలాల్ నందా
ఆహారం, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార మంత్రి
(9) చిదంబరం సుబ్రమణ్యం

(1910–2000) పళని ఎంపీ

1966 జనవరి 24 మార్చి 13,

1967

1 సంవత్సరం, 48 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇందిరా ఐ Indira Gandhi
10 జగ్జీవన్ రామ్

(1908–1986) ససారం ఎంపీ

మార్చి 13,

1967

1970 జూన్ 27 3 సంవత్సరాలు, 106 రోజులు ఇందిరా II
11 ఫకృద్దీన్ అలీ అహ్మద్

(1905–1977) బార్పేట ఎంపీ

1970 జూన్ 27 1971 మార్చి 18 309 రోజులు
1971 మార్చి 18 1971 మే 2 భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III
వ్యవసాయ మంత్రి
(11) ఫకృద్దీన్ అలీ అహ్మద్

(1905–1977) బార్పేట ఎంపీ

1971 మే 2 1974 జూలై 3 3 సంవత్సరాలు, 62 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III Indira Gandhi
(9) చిదంబరం సుబ్రమణ్యం

(1910–2000) పళని ఎంపీ

1974 జూలై 3 1974 అక్టోబరు 10 99 రోజులు
వ్యవసాయం, నీటిపారుదల శాఖ మంత్రి
(10) జగ్జీవన్ రామ్

(1908–1986) ససారం ఎంపీ

1974 అక్టోబరు 10 1977 ఫిబ్రవరి 2 2 సంవత్సరాలు, 115 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III Indira Gandhi
ఇందిరా గాంధీ

(1917–1984) రాయ్‌బరేలీ ఎంపీ (ప్రధాని)

1977 ఫిబ్రవరి 3 1977 మార్చి 24 49 రోజులు
మొరార్జీ దేశాయ్

(1896–1995) సూరత్ ఎంపీ (ప్రధాని)

1977 మార్చి 24 1977 మార్చి 28 4 రోజులు జనతా పార్టీ దేశాయ్ మొరార్జీ దేశాయ్
12 ప్రకాష్ సింగ్ బాదల్

(1927–2023) ఫరీద్‌కోట్ ఎంపీ

1977 మార్చి 28 1977 జూన్ 17 81 రోజులు శిరోమణి అకాలీదళ్
13 సుర్జిత్ సింగ్ బర్నాలా

(1925–2017) సంగ్రూర్ ఎంపీ

1977 జూన్ 18 1979 జూలై 28 2 సంవత్సరాలు, 40 రోజులు
14 బ్రహ్మ ప్రకాష్

(1918–1993) ఔటర్ ఢిల్లీ ఎంపీ

1979 జూలై 28 1980 జనవరి 14 170 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (Urs) చరణ్ చరణ్ సింగ్
వ్యవసాయ మంత్రి
15 రావు బీరేందర్ సింగ్

(1921–2000) మహేంద్రగఢ్ ఎంపీ

1980 జనవరి 14 1984 అక్టోబరు 31 4 సంవత్సరాలు, 352 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) ఇందిర IV Indira Gandhi
1984 నవంబరు 4 1984 డిసెంబరు 31 రాజీవ్ ఐ రాజీవ్ గాంధీ
16 బూటా సింగ్

(1934–2021) జలోర్ ఎంపీ

1984 డిసెంబరు 31 1986 మే 12 1 సంవత్సరం, 132 రోజులు రాజీవ్ II
17 గుర్దియల్ సింగ్ ధిల్లాన్

(1915–1992) ఫిరోజ్‌పూర్ ఎంపీ

1986 మే 12 1988 ఫిబ్రవరి 14 1 సంవత్సరం, 278 రోజులు
18 భజన్ లాల్

(1930–2011) హర్యానా రాజ్యసభ ఎంపీ

1988 ఫిబ్రవరి 14 1989 డిసెంబరు 2 1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
19 చౌదరి దేవి లాల్

(1915–2001) సికార్ ఎంపీ (ఉప ప్రధాన మంత్రి)

1989 డిసెంబరు 2 1990 ఆగస్టు 1 242 రోజులు జనతా పార్టీ విశ్వనాథ్ విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్
విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్

(1931–2008) ఫతేపూర్ ఎంపీ (ప్రధాని)

1990 ఆగస్టు 1 1990 నవంబరు 10 101 రోజులు
(19) చౌదరి దేవి లాల్

(1915–2001) సికార్ ఎంపీ (ఉప ప్రధాన మంత్రి)

1990 నవంబరు 21 1991 జూన్ 21 212 రోజులు సమాజ్‌వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) చంద్ర శేఖర్ చంద్ర శేఖర్
20 బలరామ్ జాఖర్

(1923–2016) సికార్ ఎంపీ

1991 జూన్ 21 1996 జనవరి 17 4 సంవత్సరాలు, 210 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) రావు పివి నరసింహారావు
పి.వి.నరసింహారావు

(1921–2004) నంద్యాల ఎంపీ (ప్రధాని)

1996 జనవరి 17 1996 ఫిబ్రవరి 7 21 రోజులు
21 జగన్నాథ్ మిశ్రా

(1937–2019) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ

1996 ఫిబ్రవరి 7 1996 మే 16 99 రోజులు
22 సూరజ్ భాన్

(1928–2006) అంబాలా ఎంపీ

1996 మే 16 1996 జూన్ 1 16 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి ఐ అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
హెచ్‌డి దేవెగౌడ

(జననం 1933) ఎన్నిక కాలేదు (ప్రధాని)

1996 జూన్ 1 1996 జూన్ 29 28 రోజులు జనతా పార్టీ దేవెగౌడ హెచ్‌డి దేవెగౌడ
23 చతురానన్ మిశ్రా

(1925–2011) మధుబని ఎంపీ

1996 జూన్ 29 1997 ఏప్రిల్ 21 1 సంవత్సరం, 263 రోజులు కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా
1997 ఏప్రిల్ 21 1998 మార్చి 19 గుజ్రాల్ ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్
అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి

(1924–2018) లక్నో ఎంపీ (ప్రధాని)

1998 మార్చి 19 1999 అక్టోబరు 13 5 సంవత్సరాలు, 66 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి II అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
1999 అక్టోబరు 13 1999 నవంబరు 22 వాజ్‌పేయి III
24 నితీష్ కుమార్

(జననం 1951) బార్హ్ ఎంపీ

1999 నవంబరు 22 2000 మార్చి 3 102 రోజులు సమతా పార్టీ
అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి

(1924–2018) లక్నో ఎంపీ (ప్రధాని)

2000 మార్చి 3 2000 మార్చి 6 3 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ
25 సుందర్ లాల్ పట్వా

(1924–2016) నర్మదాపురం ఎంపీ

2000 మార్చి 6 2000 మే 27 82 రోజులు
(24) నితీష్ కుమార్

(జననం 1951) బార్హ్ ఎంపీ

2000 మే 27 2001 జూలై 22 1 సంవత్సరం, 56 రోజులు సమతా పార్టీ
26 అజిత్ సింగ్

(1939–2021) బాగ్‌పత్ ఎంపీ

2001 జూలై 22 2003 మే 24 1 సంవత్సరం, 306 రోజులు రాష్ట్రీయ లోక్ దళ్
27 రాజ్‌నాథ్ సింగ్

(జననం 1951) ఉత్తరప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

2003 మే 24 2004 మే 22 364 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ
28 శరద్ పవార్

(జననం 1940) బారామతికి ఎంపీ, 2009 వరకు మాధా ఎంపీ, 2009–2014 మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ, 2014 నుంచి

2004 మే 23 2009 మే 22 10 సంవత్సరాలు, 3 రోజులు నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ మన్మోహన్ ఐ మన్మోహన్ సింగ్
2009 మే 23[2] 2014 మే 26 మన్మోహన్ II
29 రాధా మోహన్ సింగ్

(జననం 1949) పూర్వి చంపారన్ ఎంపీ

2014 మే 27[3] 2015 ఆగస్టు 27 1 సంవత్సరం, 92 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి
(29) రాధా మోహన్ సింగ్

(జననం 1949) పూర్వి చంపారన్ ఎంపీ

2015 ఆగస్టు 27 2019 మే 30 3 సంవత్సరాలు, 276 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
30 నరేంద్ర సింగ్ తోమర్

(జననం 1957) మొరెనా ఎంపీ

2019 మే 31[4] 2023 డిసెంబరు 7 4 సంవత్సరాలు, 190 రోజులు మార్గాలు II
31 అర్జున్ ముండా

(జననం 1968) ఖుంతీ ఎంపీ

2023 డిసెంబరు 7 2024 జూన్ 9 185 రోజులు
32 శివరాజ్ సింగ్ చౌహాన్

(జననం 1959) విదిష ఎంపీ

2024 జూన్ 10 అధికారంలో ఉంది 23 రోజులు మోడీ III

సహాయ మంత్రులు

[మార్చు]
నం. ఫోటో మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం రాజకీయ పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి కు కాలం
ఆహార, వ్యవసాయ శాఖ సహాయ మంత్రి
1 పంజాబ్రావ్ దేశ్‌ముఖ్

(1898–1965) 25 ఏప్రిల్ 1957 నుండి అమరావతి సహకార మంత్రి

ఏప్రిల్ 17, 1957 1962 ఏప్రిల్ 10 4 సంవత్సరాలు, 358 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ III జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
2 రామ్ సుభాగ్ సింగ్

(1917–1980) బిక్రంగంజ్ ఎంపీ

1962 మే 8 1964 మే 27 2 సంవత్సరాలు, 19 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ IV
3 అలుంగల్ మథాయ్ థామస్

(1912–1981) ఎర్నాకులం ఎంపీ

1963 నవంబరు 21 1964 మే 27 10 సంవత్సరాలు, 188 రోజులు
(2) రామ్ సుభాగ్ సింగ్

(1917–1980) బిక్రంగంజ్ ఎంపీ

1964 మే 27 1964 జూన్ 9 13 రోజులు నంద ఐ గుల్జారీలాల్ నందా
(3) అలుంగల్ మథాయ్ థామస్

(1912–1981) ఎర్నాకులం ఎంపీ

17 రోజులు
1964 జూన్ 9 1964 జూన్ 13 శాస్త్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
ఆహార, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార శాఖ సహాయ మంత్రి
4 పనంపిల్లి గోవింద మీనన్

(1906–1970) ముకుందపురం ఎంపీ

1966 జనవరి 24 మార్చి 13,

1967

1 సంవత్సరం, 48 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇందిరా ఐ Indira Gandhi
5 అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

మార్చి 13,

1967

1971 మార్చి 18 4 సంవత్సరాలు, 5 రోజులు ఇందిరా II
6 MS గురుపాదస్వామి

(1924–2011) ఉత్తరప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

1967 జూన్ 5 1969 అక్టోబరు 17 2 సంవత్సరాలు, 134 రోజులు
(5) అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

1971 మార్చి 18 1971 మే 2 45 రోజులు ఇందిర III
రాష్ట్ర వ్యవసాయ శాఖ మంత్రి
7 షేర్ సింగ్ కద్యన్

(1917–2009) రోహ్‌తక్ ఎంపీ

1971 మే 2 1974 జనవరి 12 2 సంవత్సరాలు, 255 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III Indira Gandhi
(5) అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

1971 మే 2 1974 అక్టోబరు 10 3 సంవత్సరాలు, 161 రోజులు
8 బుద్ధ ప్రియ మౌర్య

(1926–2004) హాపూర్ ఎంపీ

1974 జనవరి 11 1974 అక్టోబరు 10 272 రోజులు
రాష్ట్ర వ్యవసాయం, నీటిపారుదల శాఖ మంత్రి
(5) అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

1974 అక్టోబరు 10 1977 మార్చి 24 2 సంవత్సరాలు, 165 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III Indira Gandhi
9 షా నవాజ్ ఖాన్

(1914–1993) మీరట్ ఎంపీ

1974 అక్టోబరు 10 1977 మార్చి 24 2 సంవత్సరాలు, 165 రోజులు
10 భాను ప్రతాప్ సింగ్

(జననం 1935) ఉత్తరప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

1977 ఆగస్టు 14 1979 జూలై 15 1 సంవత్సరం, 335 రోజులు జనతా పార్టీ దేశాయ్ మొరార్జీ దేశాయ్
11 నాథూరామ్ మిర్ధా

(1921–1996) నాగౌర్ ఎంపీ

1979 ఆగస్టు 4 1979 అక్టోబరు 25 82 రోజులు జనతా పార్టీ (సెక్యులర్) చరణ్ చరణ్ సింగ్
12 ఎంవీ కృష్ణప్ప

(1918–1980) చిక్కబల్లాపూర్ ఎంపీ

1979 ఆగస్టు 4 1980 జనవరి 14 163 రోజులు
రాష్ట్ర వ్యవసాయ శాఖ మంత్రి
13 శివగంగ ఎంపీ ఆర్వీ స్వామినాథన్ 1980 జనవరి 14 1983 జనవరి 29 3 సంవత్సరాలు, 15 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) ఇందిర IV Indira Gandhi
14 బాలేశ్వర్ రామ్

(1928–2015) రోసెరా (గ్రామీణాభివృద్ధి) ఎంపీ

1982 జనవరి 16 1983 జనవరి 29 1 సంవత్సరం, 13 రోజులు
15 ఆరిఫ్ మొహమ్మద్ ఖాన్

(జననం 1951) బహ్రైచ్ ఎంపీ

1983 జనవరి 29 1984 ఫిబ్రవరి 7 1 సంవత్సరం, 9 రోజులు
16 యోగేంద్ర మక్వానా

(జననం 1933) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

1983 జనవరి 29 1984 అక్టోబరు 31 1 సంవత్సరం, 276 రోజులు
1984 నవంబరు 4 1984 డిసెంబరు 31 57 రోజులు రాజీవ్ ఐ రాజీవ్ గాంధీ
17 చందూలాల్ చంద్రకర్

(1920–1995) దుర్గ్ ఎంపీ

1985 జనవరి 1 1986 జనవరి 27 1 సంవత్సరం, 26 రోజులు రాజీవ్ II
18 కె. నట్వర్ సింగ్

(జననం 1929) భరత్‌పూర్ (ఎరువులు) ఎంపీ

1985 సెప్టెంబరు 25 1986 అక్టోబరు 22 1 సంవత్సరం, 27 రోజులు
(16) యోగేంద్ర మక్వానా

(జననం 1933) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ (వ్యవసాయం మరియు సహకారం)

1985 సెప్టెంబరు 25 1988 ఫిబ్రవరి 14 2 సంవత్సరాలు, 142 రోజులు
19 రామానంద్ యాదవ్

(జననం 1927) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ (గ్రామీణాభివృద్ధి)

1986 మే 12 1988 ఫిబ్రవరి 14 1 సంవత్సరం, 278 రోజులు
20 ఆర్.ప్రభు

(జననం 1947) నీలగిరి ఎంపీ

1986 అక్టోబరు 22 1989 డిసెంబరు 2 3 సంవత్సరాలు, 41 రోజులు
21 హరి కృష్ణ శాస్త్రి

(1988–1989) ఫతేపూర్ ఎంపీ (వ్యవసాయ పరిశోధన మరియు విద్య)

1988 ఫిబ్రవరి 14 1989 డిసెంబరు 2 1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
22 శ్యామ్‌లాల్ యాదవ్

(1927–2005) వారణాసి ఎంపీ (వ్యవసాయం మరియు సహకారం)

1988 ఫిబ్రవరి 14 1989 డిసెంబరు 2 1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
23 Janardhana Poojary

(born 1937) MP for Mangalore (Rural Development)

1988 ఫిబ్రవరి 14 1989 డిసెంబరు 2 1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
24 నితీష్ కుమార్

(జననం 1951) బార్హ్ (వ్యవసాయం మరియు సహకారం) ఎంపీ

1990 ఏప్రిల్ 23 1990 నవంబరు 10 201 రోజులు జనతా పార్టీ విశ్వనాథ్ విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్
25 ఉపేంద్ర నాథ్ వర్మ ఛత్ర ( గ్రామీణాభివృద్ధి)

ఎంపీ

1990 ఏప్రిల్ 23 1990 నవంబరు 10 201 రోజులు
26 జయంతిలాల్ షా

(జననం 1928) బనస్కాంత (వ్యవసాయం మరియు సహకారం) ఎంపీ

1990 నవంబరు 21 1991 ఏప్రిల్ 25 155 రోజులు సమాజ్‌వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) చంద్ర శేఖర్ చంద్ర శేఖర్
27 రామ్ బహదూర్ సింగ్

(1934–2006) మహారాజ్‌గంజ్ (గ్రామీణాభివృద్ధి) ఎంపీ

1990 నవంబరు 21 1991 జూన్ 21 212 రోజులు
28 ముళ్లపల్లి రామచంద్రన్

(జననం 1944) కన్నూర్ ఎంపీ

1991 జూన్ 21 1993 జనవరి 17 1 సంవత్సరం, 210 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) రావు పివి నరసింహారావు
29 కహ్ను చరణ్ లెంక

(జననం 1939) ఒడిశా రాజ్యసభ ఎంపీ

1991 జూన్ 21 1993 జనవరి 18 1 సంవత్సరం, 211 రోజులు
30 అరవింద్ నేతమ్

(జననం 1942) కాంకేర్ ఎంపీ

1993 జనవరి 18 1996 ఫిబ్రవరి 20 3 సంవత్సరాలు, 33 రోజులు
31 ఎస్. కృష్ణ కుమార్

(జననం 1993) కొల్లాం ఎంపీ

1993 ఫిబ్రవరి 19 1995 మే 13 2 సంవత్సరాలు, 83 రోజులు
32 రిసల్దార్-మేజర్ (గౌరవ కెప్టెన్)

మొహమ్మద్. అయూబ్ ఖాన్ VrC (1932–2016) జుంజును ఎంపీ

1995 సెప్టెంబరు 15 1996 మే 16 244 రోజులు
33 ఉమ్మారెడ్డి వెంకటేశ్వర్లు

(born 1935) MP for Bapatla

1996 జూన్ 1 1996 జూన్ 29 28 రోజులు తెలుగుదేశం పార్టీ దేవెగౌడ హెచ్‌డి దేవెగౌడ
34 సముద్రాల వేణుగోపాలాచారి

(born 1959) MP for Adilabad

1997 జూన్ 9 1998 మార్చి 19 283 రోజులు తెలుగుదేశం పార్టీ గుజ్రాల్ ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్
35 సోంపాల్ శాస్త్రి

(జననం 1942) బాగ్‌పత్ ఎంపీ

1998 మార్చి 19 1999 అక్టోబరు 13 1 సంవత్సరం, 208 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి II అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
36 హక్మ్‌దేవ్ నారాయణ్ యాదవ్

(జననం 1939) మధుబని ఎంపీ

1999 అక్టోబరు 13 2000 మే 27 227 రోజులు వాజ్‌పేయి III
37 సయ్యద్ షానవాజ్ హుస్సేన్

(జననం 1968) కిషన్‌గంజ్ (ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ ఇండస్ట్రీస్) ఎంపీ

1999 అక్టోబరు 13 2000 మే 27 227 రోజులు
38 యస్.బి.పి.బి.కె. సత్యనారాయణ రావు

(1921–2011) MP for Rajahmundry

1999 అక్టోబరు 13 2000 సెప్టెంబరు 29 352 రోజులు
40 తౌనోజం చావోబా సింగ్

(జననం 1937) ఇన్నర్ మణిపూర్ (ఫుడ్ ప్రాసెసింగ్ ఇండస్ట్రీస్) ఎంపీ

2000 మే 27 2001 సెప్టెంబరు 1 1 సంవత్సరం, 97 రోజులు
41 దేబేంద్ర ప్రధాన్

(జననం 1941) దేవ్‌ఘర్ ఎంపీ

2000 మే 27 2003 జనవరి 29 2 సంవత్సరాలు, 247 రోజులు
42 శ్రీపాద్ నాయక్

(జననం 1952) పనాజీ ఎంపీ

2000 సెప్టెంబరు 30 2001 నవంబరు 2 1 సంవత్సరం, 33 రోజులు
(36) హక్మ్‌దేవ్ నారాయణ్ యాదవ్

(జననం 1939) మధుబని ఎంపీ

2001 నవంబరు 2 2004 మే 22 2 సంవత్సరాలు, 202 రోజులు
43 కాంతిలాల్ భూరియా

(జననం 1950) రత్లాం ఎంపీ

2004 మే 23 2009 మే 22 4 సంవత్సరాలు, 364 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మన్మోహన్ ఐ మన్మోహన్ సింగ్
44 అఖిలేష్ ప్రసాద్ సింగ్

(జననం 1962) మోతీహరి ఎంపీ

2004 మే 23 2009 మే 22 4 సంవత్సరాలు, 364 రోజులు రాష్ట్రీయ జనతా దళ్
45 మహమ్మద్ తస్లీముద్దీన్

(1943–2017) కిషన్‌గంజ్ ఎంపీ

2004 మే 25 2009 మే 22 4 సంవత్సరాలు, 362 రోజులు
46 కెవి థామస్

(జననం 1946) ఎర్నాకులం ఎంపీ

2009 మే 29 2011 జనవరి 19 2 సంవత్సరాలు, 51 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మన్మోహన్ II
47 హరీష్ రావత్

(జననం 1948) హరిద్వార్ ఎంపీ

2011 జనవరి 19 2012 అక్టోబరు 28 1 సంవత్సరం, 283 రోజులు
48 అరుణ్ సుభాశ్చంద్ర యాదవ్

(జననం 1974) ఖాండ్వా ఎంపీ

2011 జనవరి 19 2011 జూలై 12 174 రోజులు
49 చరణ్ దాస్ మహంత్

(జననం 1954) కోర్బా ఎంపీ

2011 జూలై 12[5] 2014 మే 26 2 సంవత్సరాలు, 318 రోజులు
50 తారిఖ్ అన్వర్

(జననం 1951) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ

2012 అక్టోబరు 28[6] 2014 మే 26 1 సంవత్సరం, 210 రోజులు నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ
51 సంజీవ్ బల్యాన్

(జననం 1972) ముజఫర్‌నగర్ ఎంపీ

2014 మే 27 2015 ఆగస్టు 27[7] 1 సంవత్సరం, 92 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
52 మోహన్ కుందారియా

(జననం 1951) రాజ్‌కోట్ ఎంపీ

2014 నవంబరు 9 2015 ఆగస్టు 27 291 రోజులు
రాష్ట్ర వ్యవసాయం, రైతు సంక్షేమ శాఖ మంత్రి
(51) సంజీవ్ బల్యాన్

(జననం 1972) ముజఫర్‌నగర్ ఎంపీ

2015 ఆగస్టు 27 2017 సెప్టెంబరు 3 2 సంవత్సరాలు, 7 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
(52) మోహన్ కుందారియా

(జననం 1951) రాజ్‌కోట్ ఎంపీ

2015 ఆగస్టు 27 2016 జూలై 5 313 రోజులు
53 ఎస్.ఎస్.అహ్లువాలియా

(జననం 1951) డార్జిలింగ్ ఎంపీ

2016 జూలై 5[8] 2017 సెప్టెంబరు 3 1 సంవత్సరం, 60 రోజులు
54 సుదర్శన్ భగత్

(జననం 1969) లోహర్దగా ఎంపీ

2016 జూలై 5[9] 2017 సెప్టెంబరు 3 1 సంవత్సరం, 60 రోజులు
55 పర్షోత్తమ్ రూపాలా

(జననం 1954) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

2016 జూలై 5 2019 మే 30 2 సంవత్సరాలు, 329 రోజులు
56 కృష్ణ రాజ్

(జననం 1967) షాజహాన్‌పూర్ ఎంపీ

2017 సెప్టెంబరు 3[10] 2019 మే 30 1 సంవత్సరం, 269 రోజులు
57 గజేంద్ర సింగ్ షెకావత్

(జననం 1967) జోధ్‌పూర్ ఎంపీ

2017 సెప్టెంబరు 3[10] 2019 మే 30 1 సంవత్సరం, 269 రోజులు
(56) పర్షోత్తమ్ రూపాలా

(జననం 1954) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

2019 మే 31 2021 జూలై 7 2 సంవత్సరాలు, 37 రోజులు మార్గాలు II
58 కైలాస్ చౌదరీ

(జననం 1973) బార్మర్ ఎంపీ

2019 మే 31[11] 2024 జూన్ 9 5 సంవత్సరాలు, 9 రోజులు
59 శోభా కరంద్లాజే

(జననం 1966) ఉడిపి చిక్కమగళూరు ఎంపీ

2021 జూలై 7[12] 2024 జూన్ 9 2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు
60 భగీరథ్ చౌదరి

(జననం 1954) అజ్మీర్ ఎంపీ

2024 జూన్ 10 అధికారంలో ఉంది 23 రోజులు మోడీ III
61 రామ్ నాథ్ ఠాకూర్

(జననం 1950) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ

జనతాదళ్ (యునైటెడ్)

ఉప మంత్రులు

[మార్చు]
నం. చిత్తరువు మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం రాజకీయ పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి కు కాలం
ఆహార, వ్యవసాయ శాఖ ఉప మంత్రి
1 మొసలికంటి తిరుమలరావు

(1901–1970) మద్రాసు ఎంపీ (మధ్యంతర)

1950 ఆగస్టు 21 1952 మే 13 1 సంవత్సరం, 266 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ ఐ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
2 MV కృష్ణప్ప

(1918–1980) కోలార్ MP (1957 వరకు) తుమకూరు MP (1957 నుండి)

1952 ఆగస్టు 12 ఏప్రిల్ 17, 1957 4 సంవత్సరాలు, 256 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ II
ఏప్రిల్ 17, 1957 1957 ఏప్రిల్ 25 నెహ్రూ III
3 అలుంగల్ మథాయ్ థామస్

(1912–1981) ఎర్నాకులం ఎంపీ

1957 ఏప్రిల్ 25 1962 ఏప్రిల్ 10 6 సంవత్సరాలు, 210 రోజులు
1962 ఏప్రిల్ 16 1963 నవంబరు 21 నెహ్రూ IV
4 షా నవాజ్ ఖాన్

(1914–1993) మీరట్ ఎంపీ

1964 జూన్ 15 1966 జనవరి 11 1 సంవత్సరం, 210 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ శాస్త్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
5 దాజీసాహెబ్ చవాన్

(1916–1973) కరాడ్ ఎంపీ

1964 జూన్ 15 1966 జనవరి 11 1 సంవత్సరం, 210 రోజులు
(4) షా నవాజ్ ఖాన్

(1914–1993) మీరట్ ఎంపీ

1966 జనవరి 11 1966 జనవరి 24 13 రోజులు నందా II గుల్జారీలాల్ నందా
(5) దాజీసాహెబ్ చవాన్

(1916–1973) కరాడ్ ఎంపీ

1966 జనవరి 11 1966 జనవరి 24 13 రోజులు
ఆహారం, వ్యవసాయం, కమ్యూనిటీ డెవలప్‌మెంట్, సహకార డిప్యూటీ మంత్రి
6 అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

1966 జనవరి 24 మార్చి 13,

1967

1 సంవత్సరం, 48 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇందిరా ఐ ఇందిరా గాంధీ
7 శ్యామ్ ధర్ మిశ్రా

(1919–2001) మీర్జాపూర్ ఎంపీ

1966 ఫిబ్రవరి 14 మార్చి 13,

1967

1 సంవత్సరం, 27 రోజులు
8 అన్నాసాహెబ్ షిండే

(1922–1993) కోపర్‌గావ్ ఎంపీ

మార్చి 13,

1967

1971 మార్చి 18 4 సంవత్సరాలు, 5 రోజులు ఇందిరా II
9 డేయింగ్ ఎరింగ్

(1929–1970) NEFA కోసం MP

మార్చి 18,

1967

1970 జూన్ 21

(పదవిలో మరణించారు)

3 సంవత్సరాలు, 95 రోజులు
10 జగన్నాథ్ పహాడియా

(1932–1991) బయానా ఎంపీ

1970 జూన్ 26 1971 మార్చి 18 270 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్)
11 ఎస్సీ జమీర్

(జననం 1931) నాగాలాండ్ ఎంపీ

1970 జూన్ 27 1971 మార్చి 18 264 రోజులు
వ్యవసాయ శాఖ ఉప మంత్రి
(10) జగన్నాథ్ పహాడియా

(1932–1991) బయానా ఎంపీ

1971 మే 2 1972 జూలై 22 1 సంవత్సరం, 81 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III ఇందిరా గాంధీ
వ్యవసాయం, నీటిపారుదల శాఖ డిప్యూటీ మంత్రి
12 కేదార్ నాథ్ సింగ్ సుల్తాన్ పూర్

ఎంపీ

1974 అక్టోబరు 10 1977 మార్చి 24 2 సంవత్సరాలు, 165 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III ఇందిరా గాంధీ
13 ప్రభుదాస్ పటేల్

(1914–?) దభోయ్ ఎంపీ

1974 అక్టోబరు 23 1977 మార్చి 14 2 సంవత్సరాలు, 142 రోజులు
వ్యవసాయ శాఖ ఉప మంత్రి
14 కమల కుమారి

(జననం 1937) పాలము ఎంపీ

1980 అక్టోబరు 19 1983 జనవరి 29 2 సంవత్సరాలు, 102 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ ఇందిర IV ఇందిరా గాంధీ
15 మహమ్మద్ ఉస్మాన్ ఆరిఫ్

(1923–1995) రాజస్థాన్ రాజ్యసభ ఎంపీ

1982 జనవరి 15 1982 సెప్టెంబరు 6 234 రోజులు
6 సెప్టెంబరు 1982 నుండి స్థానం ఉపయోగంలో లేదు

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Agriculture Ministry to be renamed as Ministry of Agriculture and Farmers' Welfare". The Hindu. 15 August 2015. Retrieved 27 August 2023.
  2. "Press Communique". Press Information Bureau. 23 May 2009. Retrieved 27 August 2023.
  3. "R Mohan Singh appointed India's Agri Minister". The Cattle Site. 30 May 2014. Retrieved 27 August 2023.
  4. "Narendra Modi Government 2.0: Narendra Singh Tomar appointed as the new agriculture minister". CNBC TV18. 31 May 2019. Retrieved 27 August 2023.
  5. "Dr. Charan Das Mahant Assumes Charge as Minister of State for Agriculture and Food Processing Industries". Press Information Bureau. 14 July 2011.
  6. "Tariq Anwar assumes charge as MoS Agriculture". ANI. 30 October 2012. Archived from the original on 18 నవంబరు 2023. Retrieved 3 జూలై 2024.
  7. "Modi ministry reshuffle: Union minister Sanjeev Balyan resigns". Zee News. 1 September 2017.
  8. "Ahluwalia appointed Minister of State agriculture and farmers' welfare, Parliamentary Affairs: Sources". Twitter. 5 July 2016.
  9. "Sudarshan Bhagat takes charge as MoS-Ministry of Agriculture & Farmers Welfare". IndianBureaucracy.com. 6 July 2016.
  10. 10.0 10.1 "Gajendra Singh Shekhawat, Krishna Raj take charge as MoS Agriculture". Indian Express. 4 September 2017.
  11. "Kailash Choudhary appointed MoS-Ministry of Agriculture and Farmers' Welfare". IndianBureaucracy.com. 1 June 2019.
  12. "MP Shobha Karandlaje named MoS for Agriculture and Farmers Welfare". Daijiworld.com. 8 July 2021. Retrieved 27 August 2021.