అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 29°51′N 79°46′E / 29.85°N 79.77°E / 29.85; 79.77

బాగేశ్వర్ జిల్లా

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
బాగేశ్వర్ జిల్లా
बागेश्वर जिला
జిల్లా
బాగేశ్వర్ జిల్లా is located in Uttarakhand
బాగేశ్వర్ జిల్లా
బాగేశ్వర్ జిల్లా
ఉత్తరాఖండ్ పటంలో జిల్లా స్థానం
Coordinates: 29°51′N 79°46′E / 29.85°N 79.77°E / 29.85; 79.77
దేశం India
రాష్ట్రంఉత్తరాఖండ్
డివిజనుకుమావోన్
జిల్లా కేంద్రంబాగేశ్వర్
విస్తీర్ణం
 • Total2,302 కి.మీ2 (889 చ. మై)
జనాభా
 • Total2,49,462
 • జనసాంద్రత108/కి.మీ2 (280/చ. మై.)
భాషలు
 • అధికార భాషహిందీ
Time zoneUTC+5:30 (భా.ప్రా.కా)

బాగేశ్వర్ జిల్లా, ఉత్తర భారతదేశం, ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్రం లోని జిల్లా. బాగేశ్వర్ పట్టణం ఈ జిల్లాకు కేంద్రం. బాగేశ్వర్ పట్టణం ఈ జిల్లాకు కేంద్రంగా ఉంది. 1997లో జిల్లాగా ఏర్పాటు కావడానికి ముందు ఇది అల్మోరా జిల్లాలో భాగంగా ఉండేది.[1] 2011 గణాకాలను అనుసరించి అత్యల్ప జనసాంద్రత కలిగిన ఉత్తరాఖండ్ (13) జిల్లాలలో బాగేశ్వర్ 3 వ స్థానంలో ఉంది. మొదటి రెండు స్థానాలలో రుద్రప్రయాగ్, చంపావత్ జిల్లాలు ఉన్నాయి.[2]

సరిహద్దు ప్రాంతాలు

[మార్చు]

బాగేశ్వర్ జిల్లా తూర్పు సరిహద్దులో కుమోన్ ప్రాంతం, పడమర, వాయవ్య సరిహద్దులో చమోలి, తూర్పున పితోరాఘర్, దక్షిణ సరిహద్దులో అల్మోరా జిల్లా ఉన్నాయి.

భౌగోళికం

[మార్చు]

భౌగోళిక దృక్కోణంలో, బాగేశ్వర్ జిల్లా శివాలిక్ శ్రేణులు, ఎత్తైన హిమాలయాల మధ్య కొండ ప్రాంతం.మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ ఉత్తరం నుండి ఆగ్నేయం వరకు ఉంటుంది. బాగేశ్వర్ మీదుగా ప్రవహించే ప్రధాన నదులు - పిండార్, సరయు/సర్జు,గోమతి, పుంగర్, తరువాతి రెండు సర్జు ఉపనదులు. స్థానికంగా గాథేరా అని పిలువబడే అనేక ఇతర నదీతీరాలు వివిధ ప్రదేశాలలో వీటిని కలుస్తాయి.ఈ మూడు నదీ లోయలు ఒండ్రు భూభాగాలను స్థానికంగా సెరాస్ అని పిలుస్తారు.ఇక్కడ అత్యధిక జనాభా కేంద్రీకృతమై ఉంది. ఇతర గ్రామాలు తేలికపాటి వాలు/లేదా కొన్ని చదునైన భూభాగాలను కలిగి ఉన్న కొండలపై ఉన్నాయి.

చరిత్ర

[మార్చు]

ప్రస్తుతం బాగేశ్వర్ జిల్లాగా ఏర్పడిన ఈ ప్రాంతం చారిత్రాత్మకంగా దాన్‌పూర్ అని పిలువబడేది.దీనిని సా.శ. 7వ శతాబ్దంలో కత్యూరిలచే పాలించారు. సా.శ.13వ శతాబ్దంలో కట్యూరి రాజ్యం విచ్ఛిన్నమైన తర్వాత, ఈ ప్రాంతం కత్యూరి రాజుల ప్రత్యక్ష వారసులైన బైజ్‌నాథ్ కత్యూర్‌ల పాలనలో ఉంది.[3] సా.శ.1565లో, రాజు బలో కళ్యాణ్ చంద్ పాలీ, బరాహ్మండలం , మాన్‌కోట్‌లతో పాటు డాన్‌పూర్‌ను కుమౌన్‌లో విలీనం చేశాడు.[4]

1791లో, అల్మోరా, కుమౌన్ స్థానం, నేపాల్‌లోని గూర్ఖాలచే ఆక్రమణతో విలీనమైంది.[5] గూర్ఖాలు ఈ ప్రాంతాన్ని 24 సంవత్సరాలు పాలించారు. తరువాత 1814లో ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ చేతిలో ఓడిపోయారు.[6][7][8][9] 1816లో సుగౌలీ ఒప్పందంలో భాగంగా కుమౌన్‌ను బ్రిటిష్ వారికి అప్పగించవలసి వచ్చింది.[8] : 594 [10] బ్రిటీష్ వారిచే విలీనమైన తరువాత, బాగేశ్వర్ యునైటెడ్ ప్రావిన్స్‌లోని అల్మోరా జిల్లాలోని దాన్‌పూర్ పరగణాలో భాగమైంది.

బాగేశ్వర్ 1974లో ప్రత్యేక తహసీల్‌గా చేయబడింది. 1976లో ఇది పరగణాగా ప్రకటించారు, ఆ తర్వాత, ఇది అధికారికంగా పెద్ద పరిపాలనా కేంద్రంగా ఉనికిలోకి వచ్చింది.1985 నుండి, వివిధ పార్టీలు, ప్రాంతీయ ప్రజల ప్రత్యేక జిల్లాగా ప్రకటించాలనే బలమైనకోరిక ప్రారంభమైంది, చివరకు, 1997 సెప్టెంబరులో బాగేశ్వర్‌ను ముఖ్యమంత్రి మాయావతి ఉత్తర ప్రదేశ్‌లోని కొత్త జిల్లాగా మార్చారు.[11]

గణాంకాలు

[మార్చు]

2011 భారత జనాభా గణాంకాలను అనుసరించి బాగేశ్వర్ జిల్లా జనసంఖ్య 2,59,840.[2] ఇది దాదాపు వనౌతు దేశ జనసంఖ్యకు సమానం.[12] భారతీయ జిల్లాలలో (640) బాగేశ్వర్ 578వ స్థానంలో ఉంది.[2] జిల్లా జనసాంద్రత చదరపు కి.మీ 116.[2] 20ం1-2011 కుటుంబనియంత్రణా శాతం 5.13% [2] జిల్లా స్త్రీ పురుష నిష్పత్తి 1093:1000.[2] అలాగే అక్షరాస్యత శాతం 80.69%.[2] 2001 గణాంకాలను అనుసరించి బాగేశ్వర్ జిల్లా జనసంఖ్య 2,49,462. వీరిలో హిందువుల సంఖ్య 2,47,402 కాగా, ముస్లిముల సంఖ్య1,280, క్రైస్తవులు 361 గా ఉన్నాయి.[13]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/0508_PART_B_DCHB_BAGESHWAR.pdf [bare URL PDF]
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 "District Census 2011". Census2011.co.in. 2011. Retrieved 2011-09-30.
  3. ↑ Kathoch, Y.S. A New History of Uttarakhand.
  4. ↑ Handa, O.C. (2002). History of Uttaranchal (in ఇంగ్లీష్). New Delhi: Indus Pub. Company. p. 71. ISBN 9788173871344.
  5. ↑ Hamilton, Francis; Buchanan, Francis Hamilton (1819). An Account of the Kingdom of Nepal: And of the Territories Annexed to this Dominion by the House of Gorkha (in ఇంగ్లీష్). A. Constable. Retrieved 2 September 2016. The name Rajapur is also mentioned over a number of ancient copper plates.
  6. ↑ Cross, John Pemble ; foreword by J.P. (2008). Britain's Gurkha War : the invasion of Nepal, 1814-16 ([Rev. ed.] ed.). London: Frontline. ISBN 978-1-84832-520-3.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  7. ↑ Naravane, M.S. (2006). Battles of the honourable East India Company : making of the Raj. New Delhi: A. P. H. Pub. Corp. ISBN 978-81-313-0034-3.
  8. ↑ 8.0 8.1 Martin, Robert Montgomery. The History of the Indian Empire (in ఇంగ్లీష్). Mayur Publications.
  9. ↑ Gould, Tony (2000). Imperial warriors : Britain and the Gurkhas. London: Granta Books. ISBN 1-86207-365-1.
  10. ↑ Summary of the operations in India: with their results : from 30 April 1814 to 31 Jan. 1823. Marquis of Hastings. 1824.
  11. ↑ Kasniyal, BD (15 May 2016). "Development gains elude Kumaon's holy place". The Tribune (in ఇంగ్లీష్). Pithoragarh. Retrieved 26 May 2017.
  12. ↑ US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". Archived from the original on 2011-09-27. Retrieved 2011-10-01. Vanuatu 224,564 July 2011 est.
  13. ↑ "Uttarakhand - Districts of India: Know India". National Portal of India. Archived from the original on 2009-02-19. Retrieved 2014-04-21.

వెలుపలి లింకులు

[మార్చు]
వికీమీడియా కామన్స్‌లో Bageshwar districtకి సంబంధించి దస్త్రాలు ఉన్నాయి.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=బాగేశ్వర్_జిల్లా&oldid=4289950" నుండి వెలికితీశారు