డెహ్రాడూన్ జిల్లా
Dehradun district | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Coordinates: 30°23′N 77°58′E / 30.38°N 77.97°E | ||||||||
Country | India | |||||||
State | దస్త్రం:..Uttarakhand Flag(INDIA).png Uttarakhand | |||||||
Division | Garhwal | |||||||
Headquarters | Dehradun | |||||||
Government | ||||||||
• District Magistrate | Dr. R. Rajesh Kumar, IAS | |||||||
• SSP | Janmaijai Prabhakar Kailash, IPS | |||||||
విస్తీర్ణం | ||||||||
• Total | 3,088 కి.మీ2 (1,192 చ. మై) | |||||||
జనాభా (2011) | ||||||||
• Total | 16,96,694 | |||||||
• జనసాంద్రత | 550/కి.మీ2 (1,400/చ. మై.) | |||||||
Languages | ||||||||
• Official | Hindi, Garhwali | |||||||
• Native | Garhwali, Jaunsari | |||||||
Time zone | UTC+5:30 (IST) | |||||||
Vehicle registration | UK 07 |
డెహ్రాడూన్ జిల్లా ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్రంలోని జిల్లాల్లో ఒకటి. జిల్లా ముఖ్యపట్టణం డెహ్రాడూన్. జిల్లాలో 6 తహసీల్లు, 6 కమ్యూనిటీ డెవలప్మెంట్ బ్లాక్లు, 17 పట్టణాలు 764 జనావాస గ్రామాలు, 18 నిర్జన గ్రామాలూ ఉన్నాయి. 2011 నాటికి ఇది, హరిద్వార్ తర్వాత ఉత్తరాఖండ్ (13 లో) రాష్ట్రంలో అత్యధిక జనాభా కలిగిన జిల్లా.[1] డెహ్రాడూన్ జిల్లాలో రిషికేశ్, ముస్సోరీ, లందూర్, చక్రతా వంటి ప్రముఖ పట్టణాలు ఉన్నాయి. జిల్లాకు తూర్పున గంగా నది, పశ్చిమాన యమునా నది ప్రవహిస్తున్నాయి. దక్షిణ, ఆగ్నేయాల్లో తెరాయ్, శివాలిక్ పర్వతాలు, వాయవ్యంలో గ్రేట్ హిమాలయాలూ ఉన్నాయి. బ్రిటిష్ రాజ్ కాలంలో, జిల్లా అధికారిక పేరు డెహ్రా డూన్ . 1842లో, డూన్ను సహరాన్పూర్ జిల్లాలో చేర్చారు. అయితే 1871 నుండి దీన్ని ప్రత్యేక జిల్లాగా చేసారు. బ్రిటిషు ప్రభుత్వం ఈ ప్రాంతాన్ని 1814-16 నాటి గూర్ఖా యుద్ధంలో టెహ్రీ-గఢ్వాల్ మహారాజా నుండి యుద్ధ ఫలంగా స్వాధీనం చేసుకుంది. దాన్ని, అప్పటికే తమ అధీనంలో ఉన్న సహరాన్పూర్ జిల్లాలో చేర్చింది.
జనాభా శాస్త్రం
[మార్చు]చారిత్రికంగా జనాభా | ||
---|---|---|
సంవత్సరం | జనాభా | ±% |
1901 | 1,77,465 | — |
1911 | 2,04,534 | +15.3% |
1921 | 2,11,877 | +3.6% |
1931 | 2,29,850 | +8.5% |
1941 | 2,65,786 | +15.6% |
1951 | 3,61,689 | +36.1% |
1961 | 4,29,014 | +18.6% |
1971 | 5,77,306 | +34.6% |
1981 | 7,61,668 | +31.9% |
1991 | 10,25,679 | +34.7% |
2001 | 12,82,143 | +25.0% |
2011 | 16,96,694 | +32.3% |
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం డెహ్రాడూన్ జిల్లా జనాభా 16,98,560.[1] ఇది గినియా-బిస్సౌ [2] కు, అమెరికా రాష్ట్రమైన ఇడాహోకు దాదాపు సమానం.[3] జనాభా పరంగా భారతదేశంలో ఇది 290వ స్థానంలో ఉంది.[1] జిల్లా జనసాంద్రత 550/చ.కి.మీ.[1] 2001-2011 దశాబ్దంలో దాని జనాభా వృద్ధి రేటు 32.48%.[1] డెహ్రాడూన్లో ప్రతి 1000 మంది పురుషులకు 902 స్త్రీలున్నారు [1] ఇక్కడి అక్షరాస్యత రేటు 85.24%.[1]
జిల్లాలో మాట్లాడే భాషలు ప్రకారం జనాభా
[మార్చు]2011 జనగణనలో, జిల్లా జనాభాలో 60% మంది మొదటి భాషగా హిందీ మాట్లాడుతున్నారు. 17% మంది గఢ్వాలీ, 7.4% మంది జౌన్సారీ, 3.8% ఉర్దూ, 3.4% పంజాబీ, 3.3% - నేపాలీ, 1.1% - కుమావోని, 0.87% - భోజ్పురి, 0.58% - టిబెటన్, 0.55% - బెంగాలీ మాట్లాడుతున్నారు.[4]
డెహ్రాడూన్ జిల్లా: 2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం జనాభా మాతృభాష.[4] | |||
---|---|---|---|
మాతృభాష కోడ్ | మాతృ భాష | ప్రజలు | శాతం |
006240 | హిందీ | 1,014,363 | 59.8% |
006195 | గర్వాలీ | 285,563 | 16.8% |
006265 | జాన్పురి/జౌన్సారి | 126,098 | 7.4% |
022015 | ఉర్దూ | 64,762 | 3.8% |
016038 | పంజాబీ | 56,927 | 3.4% |
014011 | నేపాలీ | 56,281 | 3.3% |
006340 | కుమౌని | 18,597 | 1.1% |
006102 | భోజ్పురి | 14,805 | 0.9% |
115008 | టిబెటన్ | 9,892 | 0.6% |
002007 | బెంగాలీ | 9,258 | 0.5% |
006439 | పహారీ | 5,199 | 0.3% |
013071 | మరాఠీ | 2,747 | 0.2% |
010008 | మైథిలి | 1,804 | 0.1% |
004001 | డోగ్రి | 1,549 | 0.1% |
005018 | గుజరాతీ | 1,481 | 0.1% |
015043 | ఒడియా | 1,313 | 0.1% |
021046 | తెలుగు | 1,230 | 0.1% |
011016 | మలయాళం | 1,217 | 0.1% |
029002 | బాల్టీ | 1,168 | 0.1% |
006489 | రాజస్థానీ | 1,113 | 0.1% |
020027 | తమిళం | 1,062 | 0.1% |
010011 | పుర్బీ మైథిలి | 988 | 0.1% |
– | ఇతరులు | 19,277 | 1.1% |
మొత్తం | 1,696,694 | 100.0% |
అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు
[మార్చు]- చక్రతా
- వికాస్నగర్
- సహస్పూర్
- ధరంపూర్
- రాయ్పూర్
- రాజ్పూర్ రోడ్
- డెహ్రాడూన్ కంటోన్మెంట్
- ముస్సోరీ
- దోయివాలా
- రిషికేశ్
వాతావరణం
[మార్చు]Dehradun | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Climate chart (explanation) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
నగరాలు, పట్టణాలు
[మార్చు]నగరాలు
[మార్చు]1. డెహ్రాడూన్
2. రిషికేశ్
3. వికాస్నగర్
4. ముస్సోరీ
పట్టణాలు
[మార్చు]1. దోయివాలా
2. సెలాకుయ్
3. చక్రతా
4. హెర్బర్ట్పూర్
5. డాక్పత్తర్
6. సహస్పూర్
7. హర్రావాలా
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 "District Census 2011". Census2011.co.in. 2011. Retrieved 2011-09-30.
- ↑ US Directorate of Intelligence. "Country Comparison:Population". Archived from the original on 2011-09-27. Retrieved 2011-10-01.
Guinea-Bissau 1,596,677 July 2011 est.
- ↑ "2010 Resident Population Data". U. S. Census Bureau. Archived from the original on 2013-10-19. Retrieved 2011-09-30.
Idaho 1,567,582
- ↑ 4.0 4.1 C-16 Population By Mother Tongue – Uttarakhand (Report). Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Retrieved 14 July 2020.
- ↑ "Dehradun District Population". Census India. Retrieved 11 July 2021.