బాకోసైడ్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search

బాకోసైడ్‌(Bacoside) లు బకోపా మొన్నీరి నుండి వేరుచేయబడిన రసాయన సమ్మేళనాల తరగతికి చెందినవి. రసాయనికంగా, అవి డమ్మరాన్-రకంకు చెందిన ట్రైటెర్పెనోయిడ్ సపోనిన్లు.బకోపా మున్నిరీ(Bacopa monnieri)అనేపదం ఆ మొక్క యొక్క వృక్షశాస్త్ర పేరు.తెలుగులో ఈ మొక్కను బ్రహ్మి అంటారు.బ్రహ్మీ మొక్కనుసరస్వతీ ఆకు మొక్క అనికూడా పిలుస్తారు. సాంప్రదాయకంగా, బాకోపా మానసిక రుగ్మతలు, జ్ఞాపకశక్తి కోల్పోవటానికి నివారణగా ఆయుర్వేద ఔషధాలలో ఉపయోగించబడుతుంది. తరువాత, యాంటీఆక్సిడెంట్, యాంటిడిప్రెసెంట్, యాంటీఅల్సర్, హెపాటోప్రొటెక్టివ్, యాంటీకాన్సర్, వాసోడైలేటర్, స్మూత్ కండరాల సడలింపు, మాస్ట్ సెల్ స్టెబిలైజర్, అనేక ఇతర విధులు వంటి ఇతర ఔషధ లక్షణాలు బహిర్గతమయ్యాయి.[1]

బ్రహ్మి మొక్క(బకోపా మొన్నిరీ/Bacopa Monnieri)[మార్చు]

బాకోపా అనేది ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాలకు చెందిన ఒక మొక్క. సాధారణంగా బాకోపా సారాలను భారతదేశం నుండి ఎఘుమతి చేస్తారు, ఇది భరత దృశంలో ఎక్కువగా సాగులో వున్నది.ఇది ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పెరుగుతుంది.ఆసియా, ఆఫ్రికా, యూరప్ మొదలైనవి.బాకోపా వేల సంవత్సరాలుగా ఆయుర్వేద వైద్యంలో ఉపయోగించబడింది .సరస్వతీ ఆకును ఉపయోగిం చడం వలన ఆందోళనను తగ్గిస్తుంది, క్రమంగా, జ్ఞానాన్ని మెరుగుపరుస్తుందని. ఇంకా, సర్వసతీ/బ్రహ్మీ ఆకును ఉపయోగించడం జ్ఞాపకశక్తిని మెరుగుపరుస్తుందని బలమైన సహాయక ఆధారాలు ఉన్నాయి.[2].ఇలా పలు ఔషద గుణాకు సరస్వతీ ఆకులో వుండటంకు కారణం బాకోపాసైడులు అనబడె రసాయనిక సమ్మేళనాలు కారణం.బాకోసైడ్రసాయన సమ్మేళనంలొ పలు రకాలు వున్నాయి.బాకోపాను మొట్టమొదట ఆయుర్వేద వైద్యులు ఉపయోగించారు, వారు భారతదేశంలోని సాంప్రదాయ వైద్య విధానాన్ని అభ్యసించారు. ఇది 2500 B.C నుండి చరక సంహితతో సహా వేల సంవత్సరాల క్రితం పురాతన ఆయుర్వేద గ్రంథంలో నమోదు చేయబడింది., సుశ్రత సంహిత 2300 B.C. ఈ పురాతన గ్రంథాలలో కూడా, కేంద్ర నాడీ వ్యవస్థపై బాకోపా ప్రభావం గురించి స్పష్టమైన డాక్యుమెంటేషన్ ఉంది.[3]

బాకోసైడ్‌లు-మరియు ఇతర రసాయన సమ్మేళన పదార్థాలు[మార్చు]

బాకోసైడ్‌లు బకోపా మొన్నీరి నుండి వేరుచేయబడిన రసాయన సమ్మేళనాల తరగతి కి చెందినవి . రసాయనికంగా, అవి డమ్మరాన్-రకం కు చెందిన ట్రైటెర్పెనోయిడ్ సపోనిన్లు. బాకోపా మొన్నీరి ప్లాంట్‌లో సపోనిన్‌లు, ఆల్కహాల్‌లు, స్టెరాయిడ్స్, ఆల్కలాయిడ్స్, గ్లైకోసైడ్‌లు, స్టెరాల్ గ్లైకోసైడ్‌లు, ఫినైలేథనాయిడ్ గ్లైకోసైడ్‌లు, షుగర్‌లు, అమైనో యాసిడ్‌లు, ఫ్లేవనాయిడ్స్, కుకుర్బిటాసిన్‌లు వంటి వైద్యపరంగా కీలకమైన ద్వితీయ జీవక్రియలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి.[4]అదనంగా, బ్రాహ్మణ, హైడ్రోకోటిలైన్, నికోటిన్, హెర్పెస్టైన్, D-మన్నిటోల్, స్టిగ్మాస్టరాల్, గ్లుటామిక్ యాసిడ్, అస్పార్టిక్ యాసిడ్, అలనైన్, సెరైన్ నిర్దిష్ట అమైనో ఆమ్లాలు బాకోపా మొన్నీరీ యొక్క సారాలలో(extracts) ఉంటాయి. ప్రధాన భాగం బాకోసైడ్లు, బాకోపాసైడ్లతో కూడిన సపోనిన్లు,[5]బాకోసపోనిన్స్[6][7]బెటులినిక్ ఆమ్లం మొదలైనవి. బాకోసైడ్‌లు బాకోపా మొన్నీరి యొక్క ముఖ్యమైన భాగాలు, న్యూరానల్ ఆరోగ్యంలో ముఖ్యమైన పాత్రలను పోషిస్తాయి.నిర్మాణాత్మకంగా, బాకోసైడ్-A (PubChem ID: 92043183) అనేది స్టెరాల్, చక్కెర భాగాలు రెండింటినీ కలిగి ఉన్న ఒక యాంఫిఫిలిక్ రసాయన సమ్మేళనం.దీపక్, ఇతరులు. బాకోసైడ్స్ I-XII అని పిలువబడే బాకోసైడ్‌ల యొక్క 12 అనలాగ్‌లను గుర్తించి, వర్గీకరించారు. చాలా గ్లైకోసైడ్‌లు చక్కెర గొలుసులను C-3కి మాత్రమే (మోనోడెస్‌మోసైడ్‌లుగా వర్గీకరించబడ్డాయి), కొన్నింటిలో ఆగ్లైకోన్ యూనిట్ [8] యొక్క C-3, C-20 (బిడెస్‌మోసైడ్‌లుగా వర్గీకరించబడ్డాయి) రెండింటికి జోడించబడి ఉంటాయి.బాకోసైడ్లు A, B చాలా న్యూరోఫార్మాకోలాజికల్, నూట్రోపిక్ ప్రభావాలకు బాధ్యత వహిస్తాయి. [9][10]బాకోసైడ్ A నాలుగు సపోనిన్ గ్లైకోసైడ్‌లను కలిగి ఉంటుంది. బాకోపాసైడ్ II, బాకోపాసైడ్ X, బాకోసైడ్ A3, బాకోపాసపోనిన్ C ([11]దీనికి విరుద్ధంగా, బాకోసైడ్ B అనేది బాకోసైడ్ Aతో ఆప్టికల్ రొటేషన్‌లో మాత్రమే మారుతుంది, బాకోపాసైడ్ IV, V, N1, & N2 ([12]). [13][14] కలిగి ఉంటుంది.బాకోసైడ్ A అనేది బాకోసైడ్ B కంటే ఫార్మాలాజికల్‌గా ఎక్కువ చురుకుగా ఉంటుంది. బాకోసైడ్ A అనేది బాకోసైడ్ B కంటే ఫార్మాలాజికల్‌గా ఎక్కువ చురుకుగా ఉంటుంది. బాకోజెనిన్ A1–A5 అనేది బాకోసైడ్‌ల యొక్క ఆమ్లా జలవిశ్లేషణ చే ఏర్పడిన పదార్థం. వీటిలో ఎబెలిన్ లాక్టోన్ (బాకోజెనిన్ A4) ప్రధాన భాగం.బాకోపసైడ్స్ I-XII అనేది స్టెరాల్స్‌తో సంకర్షణ చెందే ముఖ్యమైన సపోనిన్‌. ఇవి పొరల విచ్ఛేదనలో పాల్గొంటాయి.[15]ఈ పరిశోధనల ఆధారంగా, క్యాన్సర్ చికిత్సలో సెలెక్టివ్ AQP బ్లాకర్ల ఔషధ ఉత్పత్తికి సంభావ్య ప్రధాన సమ్మేళనాలుగా బాకోపాసైడ్‌లు ప్రతిపాదించబడ్డాయి.

బాకోసైడ్ అనేది బాకోపా మొన్నీరీ (BM)లో కనిపించే ఫైటోకాంపౌండ్, ఇది అల్జీమర్స్, పార్కిన్సన్స్, క్యాన్సర్, అల్సర్, బ్రోన్కైటిస్, ఆస్తమా, అనేక ఇతర వ్యాధుల వంటి వివిధ రుగ్మతలకు చికిత్స చేయడానికి చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది.ఇది టెట్రాసైక్లిక్ ట్రైటెర్పెనోయిడ్ సపోనిన్స్-డమ్మరాన్; BM మొక్కలో వివిధ రకాల బాకోసైడ్‌లు ఉన్నాయి. ఇందులో బాకోసైడ్ A, బాకోసైడ్ B, బాకోపాసైడ్, బాకోపాసపోనిన్ ఉన్నాయి.. సెల్ సస్పెన్షన్ కల్చర్, షూట్ కల్చర్, రూట్ కల్చర్, హెయిరీ రూట్ కల్చర్ వంటి బయోటెక్నాలజికల్ విధానాలను ఉపయోగించడం ద్వారా బాకోసైడ్ ఉత్పత్తిని మెరుగుపరచవచ్చు.. [16]

బాకోసైడులను బ్రహ్మీ మొక్క నుండి సంగ్రహించుట[మార్చు]

బాకోసైడులను బహ్మి మొక్క ఆన్ని భాగాలనుండి అనగా ఆకులు,కండాలు, ఆకుల నుండి సంగ్రహించ వచ్చు,అయితే బ్రహ్మి ఆకులలో ఎక్కువ శాతం బాకోసైడులను పొండవచ్చును.సాల్వెంట్ ఎక్సుట్రాక్షన్ పద్ధతిలో అనగా ద్రావణి లేదా ద్రవకం ను ఉపయోగించి బాకోసైడులను వేరుచెస్తారు.

వాణిజ్యస్థాయిలో బ్రాహ్మి ఆకులనుండి బాకోసైడ్ వెలికితీతకు తొమ్మిది విభిన్న పద్ధతులను కనుగొన్నారు. ఐదు ప్రధాన సపోనిన్‌లు , అంటే బాకోసైడ్ A 3, బాకోపాసైడ్ II, బాకోపాసపోనిన్ సి ఐసోమర్, బాకోపాసపోనిన్ సి, బాకోపాసైడ్ I ఉన్నట్లు HPLC టెక్నిక్‌ని ఉపయోగించి నిర్ణయించారు మొత్తం సపోనిన్‌ల మొత్తంగా లెక్కించబడ్డాయి. తొమ్మిది పద్ధతులలో, అత్యధిక దిగుబడి (27.89+0.48 %) 3 రోజుల పాటు గది ఉష్ణోగ్రత వద్ద మిథనాల్‌లోని మొక్కల పదార్థం యొక్క మెసెరేషన్ నుండి పొందిన సారంలో కనుగొనబడింది. అయినప్పటికీ, మొక్కల పదార్థాన్ని నీటిలో నానబెట్టిన తర్వాత ఇథనాల్‌తో పెర్కోలేషన్ నుండి అత్యధిక మొత్తం సపోనిన్‌లను (19.28+ 0.12 %) కలిగి ఉన్న సారం పొందబడింది. సాధరణంగా మొదట హెక్సెన్ ద్రావణి ద్వారా అనవసర రసాయనాలను వేరుచెసి,ఆతరువాత ఆల్కహాల్ ద్వారా బాకోసైడులను వేరుచెస్తారు.[17]

బాకోసైడుల రసాయనిక ధర్మాలు[మార్చు]

బాకోసైడ్ -A3

బాకోసైడుA యొక్క బౌతిక గుణాలు[18]

వరుస సంఖ్య గుణం విలువ
1 అణు పార్ములా C41H68O13
2 అణుభారం 769 గ్రా/మోల్
3 మరుగు ఉష్ణోగ్రత 882.3±65.0°C[19]
4 ఫ్లాష్ పాయింట్ 259.5±27.8°C
5 సాంద్రత 1.30±0.1 గ్రా/cm³

బాకోసైడుA3 యొక్క బౌతిక గుణాలు[20]

వరుస సంఖ్య గుణం విలువ
1 అణు పార్ములా C47H76O18
2 అణుభారం 929.1గ్రా/మోల్
3 సాంద్రత 1.43[21]

బాకోసైడుల ఉపయోగాలు[మార్చు]

ఎగుమతి-దిగుమతి బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా(export-import Bank of INdia)వారి ప్రకటన ప్రకారం,వారి ద్వారా ఎగుమతి అవుతున్న అత్యంత ముఖ్యమైన ఔషద ఉత్పత్తుల జాబితాలో రెండవ స్థానంలో ఉన్న భారతీయ ఔషధ మొక్క బ్రహ్మి (Bacopa monnieri) ఉత్పత్తులు.అవి సరస్వతీ ఆకులనుండి తీసిన బయోయాక్టివ్ భాగం బాకోసైడ్లు. బాకోసైడ్ భాగాలలో, బాకోసైడ్ B కంటే బాకోసైడ్ A ఔషధశాస్త్రపరంగా చురుకుగా ఉన్నట్లు కనుగొనబడింది.లభిస్తున్న క్లినికల్ ట్రయల్స్ లలో అల్జీమర్స్ వ్యాధి, మూర్ఛలో కూడా బాకోసైడ్ల యొక్క సంభావ్య పాత్రను సూచిస్తున్నాయి. బాకోసైడ్లు ప్రధానంగా యాంటీఆక్సిడెంట్ ఎంజైమ్‌లను ప్రభావితం చెసి,మార్పు చెయ్యడం ద్వారాSOD, ఉత్ప్రేరకము మొదలైన న్యూరోప్రొటెక్టివ్ ఫంక్షన్‌కు కారణభూతమని తెలుస్తున్నది.[1]అల్జీహైమర్స్ వ్యాధి పురోగతి, విషపూరితంలో పెప్టైడ్ ప్రముఖ పాత్ర పోషిస్తున్న అమిలాయిడ్-బీటా (1-42) (Aβ42) యొక్క సైటోటాక్సిసిటీ, ఫిబ్రిలేషన్, ముఖ్యంగా మెమ్బ్రేన్ ఇంటరాక్షన్‌లపై బాకోసైడ్-A గణనీయమైన నిరోధక ప్రభావాలను చూపుతుందని కొన్ని పరిశోధనలవల్ల తెలుస్తున్నది.[22]

ఇవికూడా చదవండి[మార్చు]

మూలాలు[మార్చు]

  1. 1.0 1.1 "Bacosides and Neuroprotection". link.springer.com. Retrieved 2024-02-29.
  2. "Which Bacopa Extract should you be using?". mindnutrition.com. Retrieved 2024-02-29.
  3. "Benefits of bacopa extracts". community.bulksupplements.com. Retrieved 2024-02-29.
  4. Bhandari P, Kumar N, Singh B, Kaul VK. Cucurbitacins from Bacopa monnieri. Phytochemistry. (2007) 68:1248–54. 10.1016/j.phytochem.2007.03.013
  5. Rauf K, Subhan F, Al-Othman A, Khan I, Zarrelli A, Shah M. Preclinical profile of bacopasides from Bacopa monnieri (BM) as an emerging class of therapeutics for management of chronic pains. Curr Med Chem. (2013) 20:1028–37. 10.2174/092986713805288897
  6. Chatterji N, Rastogi R, Dhar M. Chemical examination of Bacopa monniera Wettst: Part I-Isolation of chemical constituents. Indian J Chem. (1963) 1:212–5.
  7. Mathew J, Paul J, Nandhu M, Paulose C. Bacopa monnieri and Bacoside-A for ameliorating epilepsy associated behavioral deficits. Fitoterapia. (2010) 81:315–22. 10.1016/j.fitote.2009.11.005.
  8. Bhandari P, Sendri N, Devidas SB. Dammarane triterpenoid glycosides in Bacopa monnieri: a review on chemical diversity and bioactivity. Phytochemistry. (2020) 172:112276. 10.1016/j.phytochem.2020.112276)
  9. (Chatterji N, Rastogi R, Dhar M. Chemical examination of Bacopa monniera Wettst: Part I-Isolation of chemical constituents. Indian J Chem. (1963) 1:212–5.)
  10. ,Deepak M, Amit A. The need for establishing identities of'bacoside A and B', the putative major bioactive saponins of Indian medicinal plant Bacopa monnieri. Phytomedicine.
  11. ,Deepak M, Amit A. The need for establishing identities of'bacoside A and B', the putative major bioactive saponins of Indian medicinal plant Bacopa monnieri. Phytomedicine.
  12. ,Deepak M, Amit A. The need for establishing identities of'bacoside A and B', the putative major bioactive saponins of Indian medicinal plant Bacopa monnieri. Phytomedicine.
  13. Deepak M, Amit A. ‘Bacoside B’—the need remains for establishing identity. Fitoterapia. (2013) 87:7–10. 10.1016/j.fitote.2013.03.011
  14. ,Sivaramakrishna C, Rao CV, Trimurtulu G, Vanisree M, Subbaraju GV. Triterpenoid glycosides from Bacopa monnieri. Phytochemistry. (2005) 66:2719–28. 10.1016/j.phytochem.2005.09.016)
  15. "Pharmacological attributes of Bacopa monnieri extract: Current updates and clinical manifestation". ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-02-28.
  16. "bacosides :a pharmaceutically important compound". link.springer.com. Retrieved 2024-02-28.
  17. "Comparison of Various Extraction Method of Bacopa monnieri". researchgate.net. Retrieved 2024-02-29.
  18. "Bacoside-A". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-02-29.
  19. "bacoside-a". chemsrc.com. Retrieved 2024-02-29.
  20. "Bacoside-A3". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-02-29.
  21. "Bacoside-A3". chemsrc.com. Retrieved 2024-03-01.
  22. "Bacoside-A, an Indian Traditional-Medicine Substance, Inhibits β-Amyloid Cytotoxicity, Fibrillation, and Membrane Interactions". pubs.acs.org. Retrieved 2024-03-01.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=బాకోసైడ్&oldid=4193911" నుండి వెలికితీశారు