బొంబాయిల దేవి లైశ్రమం
 2010లో లైశ్రం | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| వ్యక్తిగత సమాచారము | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Nickname(s) | బొమ్ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| జాతీయత | భారతీయురాలు | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| జననం | 1985 ఫిబ్రవరి 22 ఇంఫాల్ తూర్పు, మణిపూర్ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| నివాసం | ఇంఫాల్, మణిపూర్ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| క్రీడ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| దేశం | భారతదేశం | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| క్రీడ | విలువిద్య | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
మెడల్ రికార్డు
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
బొంబాయిలా దేవి లైశ్రమ్ (జననం 22 ఫిబ్రవరి 1985) ఒక భారతీయ ఆర్చర్ . 2007 నుండి అంతర్జాతీయ ఈవెంట్లలో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న జాతీయ రికర్వ్ జట్టు సభ్యురాలు, ఆమె ప్రపంచ ఆర్చరీ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో రజత పతకాన్ని, ఆర్చరీ ప్రపంచ కప్ యొక్క వివిధ ఎడిషన్‌లలో నాలుగు బంగారు, ఐదు రజతాలు, నాలుగు కాంస్య పతకాలను గెలుచుకుంది. లైష్రం నం. మార్చి 2009లో ప్రపంచ ర్యాంకింగ్స్‌లో 14వ స్థానం.
మణిపూర్‌లోని ఇంఫాల్ ఈస్ట్‌లో జన్మించిన లైష్రామ్ 11 సంవత్సరాల వయస్సులో విలువిద్య ఆడటం ప్రారంభించింది, ఆమె తండ్రి మార్గదర్శకత్వంలో స్పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియాలో చేరింది. 1997 నుంచి జాతీయ స్థాయిలో పాల్గొంటున్న ఆమె 2007లో అంతర్జాతీయ అరంగేట్రం చేసింది. లైష్రామ్ అంతర్జాతీయ సర్క్యూట్‌లో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించిన రికర్వ్ జట్టులో సాధారణ సభ్యునిగా ఆడింది, 2011 షాంఘై,, 2013 మెడెలిన్, వ్రోక్లా ప్రపంచ కప్ దశలలో బంగారు పతకాలను గెలుచుకొన్నది. ఆమె 2013 లో ఆసియా ఆర్చరీ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో తన మొదటి అంతర్జాతీయ వ్యక్తిగత పతకాన్ని గెలుచుకుంది.
లైష్రామ్ మూడు పర్యాయాలు ఒలింపిక్స్‌లో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించింది, రెండుసార్లు ప్రిక్వార్టర్‌ఫైనల్‌కు చేరుకున్నది. ఆమె కామన్వెల్త్‌లో స్వర్ణం, ఆసియా క్రీడలలో కాంస్యంతో సహా ఇతర బహుళ-క్రీడా ఈవెంట్లలో పతకాలను కూడా గెలుచుకుంది. లైష్రామ్ క్రీడలకు ఆమె చేసిన సేవలకు గాను భారత ప్రభుత్వం 2012లో అర్జున అవార్డును, 2019లో పద్మశ్రీని ప్రదానం చేసింది.
జీవితం తొలి దశలో[మార్చు]
లైష్రామ్ 22 ఫిబ్రవరి 1985న మణిపూర్‌లో స్థానిక ఆర్చరీ కోచ్ అయిన M. జామినీ దేవి, మణిపూర్ హ్యాండ్‌బాల్ జట్టుకు రాష్ట్ర కోచ్ అయిన మంగ్లేమ్ సింగ్ దంపతులకు జన్మించింది. [1] [2] [3] ఆమె 11 సంవత్సరాల వయస్సులో విలువిద్య ప్రారంభించింది, తరువాత స్పోర్ట్స్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియాలో చేరి అక్కడ శిక్షణ ప్రారంభించింది. [4] క్రీడలో తన కుటుంబ సంప్రదాయాన్ని అనుసరించి విలువిద్యను ప్రారంభించినట్లు లైష్రామ్ ఒక ఇంటర్వ్యూలో వెల్లడించింది. [5] ఆమె ప్రస్తుతం మణిపూర్‌లోని ఇంఫాల్‌లో నివసిస్తున్నారు. [6]
కెరీర్[మార్చు]
పురోగతి, కెరీర్-హై ర్యాంకింగ్ (2007–2009)[మార్చు]
లైష్రామ్ యొక్క పురోగతి 2007లో వచ్చింది, ఆమె మహిళల రికర్వ్ – – 2007 ఆసియా ఆర్చరీ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకుంది. [7] ఆమె 2007 లో ఆర్చరీ ప్రపంచ కప్‌లో అరంగేట్రం చేసింది. ఆమె సీడ్ నెం. అర్హత రౌండ్ల తర్వాత 11, మొత్తం స్కోరు 1313; ఆమె, డోలా బెనర్జీ, చెక్రోవోలు స్వూరోలతో కూడిన భారత జట్టు అత్యధిక సామూహిక స్కోరును సాధించింది. లైష్రామ్ వ్యక్తిగత క్రమశిక్షణలో రెండో రౌండ్‌లో ఓడినా, టీమ్ ఈవెంట్‌లో సెమీఫైనల్‌కు చేరుకుంది. ఇటలీ చేతిలో ఓడిపోయిన భారత్, పోలాండ్‌ను ఓడించి కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకుంది. [8]
లైష్రామ్ 2008 బీజింగ్ ఒలింపిక్స్‌లో మహిళల వ్యక్తిగత, టీమ్ ఈవెంట్లలో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించింది. ఆమె, బెనర్జీ, ప్రణీత వర్ధినేనితో కలిసి టీమ్ ఈవెంట్ క్వాలిఫయర్స్‌లో ఆరో ర్యాంక్‌ను సాధించింది. 16వ రౌండ్‌లో వారికి బై లభించింది, అయితే క్వార్టర్ ఫైనల్‌లో 206–211తో చైనా చేతిలో ఓడిపోయింది. వ్యక్తిగత ఈవెంట్‌లో, ఆమె క్వాలిఫయర్స్‌లో 22వ ర్యాంక్‌ను పొందింది, అయితే 101–103తో తీవ్ర పోటీతో జరిగిన మ్యాచ్‌లో 64వ రౌండ్‌లో పోలాండ్‌కు చెందిన ఇవోనా మార్సింకివిచ్‌తో ఓడిపోయింది. [9]
లైష్రామ్ తన కెరీర్‌లో అగ్రస్థానానికి చేరుకుంది. 2009లో 14, ఆ సంవత్సరం ప్రారంభంలో ప్రపంచ కప్‌లో మరో కాంస్య పతకాన్ని గెలుచుకుంది. [10]
ప్రపంచ కప్, కామన్వెల్త్ స్వర్ణాలు (2011–15)[మార్చు]
2010 కామన్వెల్త్ గేమ్స్‌లో భారతదేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించిన రికర్వ్ జట్టులో లైష్రామ్ ఒక భాగం; ఆమె, బెనర్జీ, దీపికా కుమారి ఫైనల్‌లో ఇంగ్లండ్‌ను ఓడించి బంగారు పతకాన్ని గెలుచుకున్నారు. [11]
2011 నుండి, లైష్రామ్ 2016 వరకు ప్రతి ఆర్చరీ ప్రపంచ కప్‌లో పతకాన్ని గెలుచుకున్నది; ఈ పరుగులో 2011 షాంఘై ప్రపంచ కప్‌లో బంగారు పతకాన్ని చేర్చారు, ఇక్కడ భారత రికర్వ్ జట్టు ఫైనల్‌లో ఇటలీని ఓడించింది. భారత జట్టు నం. టోర్నమెంట్‌లో 1 సీడ్, వారు అర్హత దశలో అగ్రస్థానంలో నిలిచారు. లైష్రామ్, స్వయంగా, నెం. వ్యక్తిగత అర్హత రౌండ్‌లో 8. షూటౌట్‌లో మెక్సికోకు చెందిన అవిటియా మరియానాతో జరిగిన నాకౌట్‌లో రెండో దశలో ఓడిపోయింది. [12] [13] అంతకుముందు 2011లో, లైష్రామ్ రికర్వ్ టీమ్ ఈవెంట్‌లో ప్రపంచ కప్‌లో వరుసగా రెండవ ( టర్కీలోని అంటాల్యలో జరిగింది), మూడవ ( ఓగ్డెన్, ఉటాలో జరిగింది) దశల్లో కాంస్య, రజత పతకాలను గెలుచుకున్నది. [14] [15]
2012 లండన్ ఒలింపిక్స్‌లో, ఆమె మహిళల వ్యక్తిగత రికర్వ్ ఈవెంట్‌లో 30 జూలై 2012న మెక్సికోకు చెందిన ఐడా రోమన్‌తో 2-6 తేడాతో ఓడిపోయింది [16] టీమ్ ఈవెంట్‌లో భారత్ తొలి రౌండ్‌లో 211–210తో డెన్మార్క్ చేతిలో ఓడిపోయింది. [17] లైష్రామ్ తన మొదటి వ్యక్తిగత పతకాన్ని నవంబర్ 2013లో ఆసియా ఆర్చరీ ఛాంపియన్‌షిప్‌లో గెలుచుకుంది, మూడవ స్థానంలో నిలిచింది. [18]
రియో ఒలింపిక్స్, ఆ తర్వాత (2016–ప్రస్తుతం)[మార్చు]
2016 రియో ఒలింపిక్స్‌కు అర్హత సాధించిన జట్టులో లైష్రామ్ సభ్యురాలు. [19] లైష్రామ్, కుమారి, లక్ష్మీరాణి మాఝీలతో కూడిన భారత మహిళల రికర్సివ్ జట్టు ర్యాంకింగ్ రౌండ్‌లో 7వ స్థానంలో నిలిచింది. రష్యాతో జరిగిన క్వార్టర్ ఫైనల్ మ్యాచ్‌లో ఓడిపోవడానికి ముందు 16 రౌండ్‌లో కొలంబియాతో జరిగిన మ్యాచ్‌లో జట్టు విజయం సాధించింది. [20]
2016 ఒలింపిక్స్‌లో 64వ మహిళల వ్యక్తిగత రౌండ్‌లో ఆస్ట్రియాకు చెందిన లారెన్స్ బల్డాఫ్‌తో బొంబాయిలా దేవి లైష్రామ్ తలపడింది, ఆమె 6–2తో మ్యాచ్‌ను గెలిచి తదుపరి రౌండ్‌కు చేరుకుంది. 32వ రౌండ్‌లో, బొంబాయిలా దేవి చైనీస్ తైపీకి చెందిన లిన్ షిహ్-చియాతో తలపడింది. ఆమె 6-2తో మ్యాచ్‌ను గెలుచుకుంది, రౌండ్ ఆఫ్ [21] అయితే, ఆమె రౌండ్ ఆఫ్ 16లో మెక్సికోకు చెందిన అలెజాండ్రా వాలెన్సియాను అధిగమించలేకపోయింది, ఆమె 6కి వ్యతిరేకంగా [22] స్కోరుతో ఓడిపోయింది.
అవార్డులు, గుర్తింపు[మార్చు]
2012లో, భారత ప్రభుత్వం లైష్రామ్‌కు భారతదేశం యొక్క రెండవ అత్యున్నత క్రీడా పురస్కారం అయిన అర్జున అవార్డుతో సత్కరించింది. [23] తర్వాత ఆమెకు 2019లో నాల్గవ అత్యున్నత జాతీయ పౌర పురస్కారం పద్మశ్రీ లభించింది [24]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "Bombayla Laishram Devi". World Archery Federation. Archived from the original on 19 August 2016. Retrieved 7 August 2016.
- ↑ "Bombayla Devi Laishram – Archery – Olympic Athlete". International Olympic Committee. Archived from the original on 4 August 2012. Retrieved 4 August 2012.
- ↑ "Bombayla Devi Profile: Archery". The Indian Express. 1 August 2016. Archived from the original on 18 August 2016. Retrieved 17 August 2016.
- ↑ "All you need to know about Manipur's Bombayla Devi, Olympian archer". 18 May 2016. Retrieved 10 June 2021.
- ↑ "7 Takeaways: Rio 2016 Individual Elimination Day 3". World Archery Federation. 10 August 2016. Archived from the original on 22 August 2016. Retrieved 17 August 2016.
- ↑ "Bombayla Laishram Devi". World Archery Federation. Archived from the original on 19 August 2016. Retrieved 17 August 2016.
- ↑ "Bombayala Laishram Devi". World Archery Federation. Archived from the original on 26 July 2018. Retrieved 26 July 2018.
- ↑ "Dover 2007 Archery World Cup Stage 4". World Archery Federation. Retrieved 4 August 2018.
- ↑ "Athlete biography: Laishram Bombayla Devi". International Olympic Committee. Archived from the original on 13 August 2008. Retrieved 23 August 2008.
- ↑ "Bombayala Laishram Devi". World Archery Federation. Archived from the original on 26 July 2018. Retrieved 26 July 2018.
- ↑ "Road to Rio: Bombayla Devi Laishram, the veteran Indian archer looking to end on a high at Olympics 2016". Firstpost. 31 July 2016. Archived from the original on 29 November 2016. Retrieved 26 July 2018.
- ↑ "Bombayala Laishram Devi". World Archery Federation. Archived from the original on 26 July 2018. Retrieved 26 July 2018.
- ↑ "Shanghai 2011 Archery World Cup Stage 4". World Archery Federation. Retrieved 26 July 2018.
- ↑ "Antalya 2011 Archery World Cup Stage 2". World Archery Federation. Retrieved 26 July 2018.
- ↑ "Ogden 2011 Archery World Cup Stage 3". World Archery Federation. Retrieved 26 July 2018.
- ↑ "Bombayla bows out in pre-quarters". The Hindu. Chennai, India. 30 July 2012. Archived from the original on 1 August 2012. Retrieved 30 July 2012.
- ↑ "team (FITA Olympic round – 70m) women results – Archery – London 2012 Olympics". International Olympic Committee. Archived from the original on 7 June 2014. Retrieved 3 October 2015.
- ↑ "18th Asian Archery Championships 2013" (PDF). World Archery Federation. Retrieved 26 July 2018.
- ↑ "2016 Rio Olympics: Indian men's archery team faces last chance to make cut". Zee News. 11 June 2016. Archived from the original on 23 August 2016. Retrieved 8 August 2016.
- ↑ "India women's archery team of Deepika Kumari, Laxmirani Majhi, Bombayla Devi lose quarter-final against Russia". The Indian Express. Archived from the original on 7 August 2016. Retrieved 8 August 2016.
- ↑ "Rio 2016 – Archers and boxer Manoj Kumar dazzle, while Jitu Rai falters". Sportscafe. 10 August 2016. Archived from the original on 17 September 2016. Retrieved 11 August 2016.
- ↑ "Bombayla Devi, Deepika Kumari bow out of Rio 2016 Olympics". The Indian Express. 11 August 2016. Archived from the original on 12 August 2016. Retrieved 12 August 2016.
- ↑ "Sports ministry announces 25 Arjuna awards for this year". Business Standard. Press Trust of India. 20 August 2012. Archived from the original on 22 August 2016. Retrieved 17 August 2016.
- ↑ "President Ram Nath Kovind confers Padma Awards - Full list and photos of awardees inside". Times Now. 11 March 2019. Retrieved 11 March 2019.