నవ్నీంద్ర బెహ్ల్
| నవ్నీంద్ర బెహ్ల్ | |
|---|---|
| జననం | 1949 అక్టోబరు 30 ఢిల్లీ, భారతదేశం. |
| వృత్తి | దర్శకురాలు, రచయిత్రి, నటి |
| భార్య / భర్త | లలిత్ బెహ్ల్ |
| పిల్లలు | కను బెహ్ల్ |
నవ్నీంద్ర బెహ్ల్ భారతీయ నాటకరంగ, టెలివిజన్ దర్శకురాలు, రచయిత్రి, నటి.[1]
తొలి జీవితం[మార్చు]
బెహ్ల్ జట్ సిక్కు కుటుంబంలో జన్మించింది.[1] మూడేళ్ల వయసులో నాటకరంగంలోకి నటిగా అడుగుపెట్టింది. పాఠశాల, కళాశాలలో నాటకాలలో పాల్గొనడమే కాకుండా, భారతదేశంలోని పూర్వపు రాచరిక రాష్ట్రమైన పాటియాలలో ఔత్సాహిక నాటకరంగంలో పాల్గొంది. పంజాబీ సాహిత్యంలో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేషన్ చేసింది.
కెరీర్[మార్చు]
గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తయిన కొద్దికాలానికే, నవనీంద్ర బెహ్ల్ పాటియాలాలోని పంజాబీ యూనివర్శిటీలోని డ్రామా డిపార్ట్‌మెంట్‌లో లెక్చరర్‌గా చేరింది. అనేక రంగస్థల నాటకాలు రాయడం, దర్శకత్వం వహించడంతోపాటు, నవనీంద్ర తన 37 సంవత్సరాల లెక్చరర్‌గా, రీడర్‌గా, ప్రొఫెసర్‌గా, విభాగాధిపతిగా అనేక రంగస్థల, టెలివిజన్, చలనచిత్ర కళాకారులకు శిక్షణ అందించింది. 3 సంవత్సరాలు సిఈసి ( యూనివర్శిటీ గ్రాంట్స్ కమీషన్, ఢిల్లీ) నిధులతో ఆడియో విజువల్ రీసెర్చ్ సెంటర్ డైరెక్టర్, పాటియాలా యూనివర్సిటీలో టెలివిజన్ కోసం ప్రొడక్షన్, డైరెక్షన్, యాక్టింగ్ టీచింగ్, వివిధ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లలో విజిటింగ్ ఫ్యాకల్టీగా 25 సంవత్సరాల అనుభవం ఉంది. అనేక రంగస్థల నాటకాలలో నటించింది.
టెలివిజన్ పరిశ్రమలో రచయితగా, నటిగా, దర్శకురాలిగా ఈమెకు 30 ఏళ్ల అనుభవం ఉంది. టెలివిజన్ కోసం సీరియల్స్, దూరదర్శన్ కోసం టెలివిజన్ ప్రోగ్రామ్‌ల కోసం స్క్రిప్ట్‌లు, సెంట్రల్, పంజాబ్ ప్రభుత్వ విభాగాలకు డాక్యుమెంటరీలు, ఆడియో విజువల్ రీసెర్చ్ సెంటర్, సిఈసి, ఢిల్లీ, ఫిల్మ్స్ డివిజన్ కోసం డాక్యుమెంటరీలు, విద్యా కార్యక్రమాలకు దర్శకత్వం వహించారు.
సినీ పరిశ్రమలో రచయిత్రిగా, నటిగా 15 సంవత్సరాల అనుభవం ఉంది. గుల్జార్ (మాచిస్, 1996), దిబాకర్ బెనర్జీ (ఓయే లక్కీ! లక్కీ ఓయే!), విశాల్ భరద్వాజ్ (గుబారే)లతోపాటు ది ప్రైడ్, ది గురు వంటి ప్రముఖ హాలీవుడ్ ప్రాజెక్ట్‌ల చిత్రాలలో నటించింది.
కళారంగం[మార్చు]
నిర్మాతగా[మార్చు]
- విజ్జి అమ్మ, ముంబైలోని ఫిల్మ్స్ డివిజన్ కోసం సామాజిక కార్యకర్త విజ్జి శ్రీనివాసన్ జీవితానికి సంబంధించిన డాక్యుమెంటరీ.
- రంగమంచ్ కే తీన్ రంగ్, నార్త్ జోన్ కల్చరల్ సెంటర్, పాటియాలా నిర్మించిన ఉత్తర భారతదేశంలోని జానపద థియేటర్ రూపాలపై డాక్యుమెంటరీ.
- ధుండ్, హనేరా తే జుగ్ను, పంజాబ్ ప్రభుత్వం కోసం పంజాబ్ ఎన్నికలపై ఒక డాక్యుమెంటరీ.
- ఎడ్యుకేషనల్ మల్టీ మీడియా రీసెర్చ్ సెంటర్, ప్రభుత్వం కోసం అనేక డాక్యుమెంటరీలు , లెక్చర్ సిరీస్‌లు
- ఖానాబాదోష్, ప్రభుత్వ అదుల్ ఎడ్యుకేషన్ విభాగం కోసం 13-భాగాల సీరియల్. భారతదేశం, న్యూఢిల్లీ.
- దూరదర్శన్ కోసం వో లడ్కీ సీరియల్
- దూరదర్శన్ కోసం రూప్ బసంత్ సీరియల్
- దూరదర్శన్ కోసం పీలే పాటన్ కి దస్తాన్ టెలి సీరియల్
- దూరదర్శన్ కోసం రాణి కోకిలన్ టెలి ఫిల్మ్
- దూరదర్శన్ కోసం చిరియోన్ కా చంబా టెలి ఫిల్మ్
దర్శకుడిగా[మార్చు]
- విజ్జి అమ్మ, డాక్యుమెంటరీ
- రంగమంచ్ కే తీన్ రంగ్, నార్త్ జోన్ కల్చరల్ సెంటర్, పాటియాలా నిర్మించిన ఉత్తర భారతదేశంలోని జానపద థియేటర్ రూపాలపై డాక్యుమెంటరీ.
- ధుండ్, హనేరా తే జుగ్ను, డాక్యుమెంటరీ
- ఎడ్యుకేషనల్ మల్టీ మీడియా రీసెర్చ్ సెంటర్, ప్రభుత్వం కోసం అనేక డాక్యుమెంటరీలు మరియు లెక్చర్ సిరీస్‌లు. భారతదేశం యొక్క.
- ఖానాబాదోష్, 13-భాగాల సీరియల్
- బ్రూహోన్ పార్ నా జైన్, నాటకం
- సద్దా జగ్గన్ సీర్ ముక్కెయా, నాటకం[2]
- నౌన్ బరన్ దస్, నాటకం
- కాశ్మీర్ డైరీ, నాటకం
- రజాయి, నాటకం
- బ్యాండ్ మాస్టర్, నాటకం
- భాబీ మైనా, నాటకం
- కుమారస్వామి, నాటకం
- పీలే పట్టేన్ ది దస్తాన్, టీవీ సీరియల్
- వో లడ్కీ, టెలిఫిల్మ్
- దూరదర్శన్ కోసం రూప్ బసంత్ సీరియల్
- రాణి కోకిలన్, టెలిఫిల్మ్
- చిరియోన్ కా చంబా, టెలిఫిల్మ్
- సాన్ప్, నాటకం
- బాగులా భగత్, నాటకం
- డాల్డాల్, నాటకం
- బాకీ ఇతిహాస్, నాటకం
రచయితగా[మార్చు]
- పీలే పట్టేన్ ది దస్తాన్, దలీప్ కౌర్ తివానా రచించిన నవల టీవి అనుసరణ
- బ్రూహోన్ పార్ నా జైన్, ( ది హౌస్ ఆఫ్ బెర్నార్డా ఆల్బా అనుసరణ)
- సద్దా జగ్గన్ సీర్ ముక్కేయ, నాటకం (బల్దేవ్ ధాలివాల్ కథకు అనుసరణ) [3]
- నౌన్ బరన్ దస్, నాటకం (వర్యం సంధు కథకు అనుసరణ)
- కాశ్మీర్ డైరీ, నాటకం
- రజయి నాటకం (వీణా వర్మ కథకు అనుసరణ)
- బ్యాండ్‌మాస్టర్, నాటకం (హంగేరియన్ నాటకం టోటెక్ అనువాదం)
- భాబీ మైనా, నాటకం (గుర్బక్ష్ సింగ్ ప్రీత్లాడి కథకు అనుసరణ)
- కుమారస్వామి, హిందీ నాటకం, 1981
- ఆఖిరి నాటకం, నాటకం
- నాయక్ కథ, హిందీ నాటకం, 1976
నటిగా[మార్చు]
- ఆల్మోస్ట్ ప్యార్ విత్ మొహబ్బత్‌, హిందీ ఫీచర్ ఫిల్మ్
- ఖుఫియా, హిందీ సినిమా
- దిల్ బోలే ఒబెరాయ్, హిందీ టీవీ సీరియల్
- ఇష్క్‌బాజ్, హిందీ టీవీ సీరియల్
- పీటర్సన్ హిల్, హిందీ టీవీ సీరియల్
- ముక్తి భవన్, హిందీ ఫీచర్ ఫిల్మ్
- క్వీన్, హిందీ ఫీచర్ ఫిల్మ్
- విజి అమ్మ, డాక్యుమెంటరీ
- సదా-ఈ-వాడి, హిందీ టీవీ సీరియల్
- ఓయ్ లక్కీ లక్కీ ఓయ్, హిందీ ఫీచర్ ఫిల్మ్
- గుబారే, టెలి ఫిల్మ్
- ది ప్రైడ్
- ది గురు
- పీలే పట్టేయన్ ది దాస్తాన్, పంజాబీ టీవీ సీరియల్
- విజి, హిందీ టీవీ సీరియల్
- ఖానాబాదోష్, ఉర్దూ టీవీ సీరియల్
- సునేహ్రీ జిల్, పంజాబీ టెలిఫిల్మ్
- పంఖుడియాన్, పంజాబీ టీవీ సీరియల్
- రూప్ బసంత్, పంజాబీ టీవీ సీరియల్
- మహాసంగ్రామం, హిందీ టీవీ సీరియల్
- వేద్ వ్యాస్ కే పోటే, హిందీ టీవీ సీరియల్
- మాచిస్, ఫీచర్ ఫిల్మ్
- అఫ్సానే, హిందీ టీవీ సీరియల్
- ఆతీష్, హిందీ టెలిఫిల్మ్
- రాణి కోకిలన్, పంజాబీ టెలిఫిల్మ్
- వో లడ్కీ, హిందీ టెలిఫిల్మ్
- చిరియోన్ కా చంబా, హిందీ టెలిఫిల్మ్
- తపీష్, హిందీ టెలిఫిల్మ్
- హ్యాప్పీ బర్త్ డే, హిందీ టెలిఫిల్మ్
- రులియా, పంజాబీ టెలిప్లే
- బ్లడ్ వెడ్డింగ్, నాటకం
- థెస్, హిందీ టెలిఫిల్మ్, 1985
- బునియాద్, పంజాబీ సీరియల్
- రులియా, పంజాబీ టెలిఫిల్మ్, 1985
- సూర్యస్త్, హిందీ నాటకం, 1981
- ది చైర్స్, హిందీ నాటకం, 1977
- పాగ్లా ఘోడా, నాటకం
- సూర్యస్త్, హిందీ నాటకం, 1977
- సూర్య కి అంతిమ్ కిరణ్ సే సూర్య కి పెహ్లీ కిరణ్ తక్, హిందీ నాటకం, 1976
- డాల్డాల్, నాటకం
ప్రచురించిన రచనలు[మార్చు]
- ఆవాన్, చిత్రా ముద్గల్ హిందీ నవల పంజాబీ అనువాదం
- మిస్ జూలీ, నాటకం (స్ట్రిండ్‌బర్గ్ నాటకం యొక్క అనువాదం)
- మహామార్గ్, నాటకం (స్ట్రిండ్‌బర్గ్ ది గ్రేట్ హైవే అనువాదం)
- తక్డి ధీర్, (స్ట్రిండ్‌బర్గ్ ది స్ట్రాంగర్ యొక్క అనువాదం)
- అభినయ్ కాలా, బుక్ ఆన్ ఆర్ట్ ఆఫ్ యాక్టింగ్
- నాటకీ సాహిత్, నాటక సాహిత్యంపై పుస్తకం
- భారతి థియేటర్, భారతీయ సాహిత్యంపై పుస్తకం
- రంగమంచ్ టెలివిజన్ నాటకం తిన్నాడు[1], బుక్ ఆన్ థియేటర్ & టెలివిజన్*
- 1989-90లో మొదటి ఇండో-సోవియట్ రష్యన్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్‌లో ఢిల్లీ దూరదర్శన్ కోసం నిర్మించిన "చిరియోన్ కా చంబా" అనే వీడియో చిత్రానికి నిర్మాతగా, దర్శకుడిగా అవార్డు లభించింది.
- 1984లో "కుమారస్వామి" స్క్రిప్ట్‌కు సాహిత్య కళా పరిషత్, ఢిల్లీ అడ్మినిస్ట్రేషన్ ద్వారా ఉత్తమ రచయితగా అవార్డు పొందారు.
- భారతదేశ ఇన్ఫర్మేషన్ & బ్రాడ్‌కాస్టింగ్, ప్రభుత్వం ద్వారా ఉత్తమ రచయితకు "ఆకాశవాణి అవార్డు".
- ఇంటర్నేషనల్ ఫ్రెండ్‌షిప్ ఫోరమ్, న్యూఢిల్లీ ద్వారా చలనచిత్ర, టెలివిజన్ పరిశ్రమకు చేసిన కృషికి “రాష్ట్రీయ రతన్ అవార్డు”.
- గుల్జార్ దర్శకత్వం వహించిన మాచిస్ చిత్రానికి మానవ హక్కుల సంస్థ ద్వారా సినిమారంగానికి చేసిన కృషికి సత్కరించారు.
- మంచ్ - రంగమంచ్, అమృత్‌సర్ రంగస్థలం, మీడియా రంగంలో సాధించిన విజయాలకు అవార్డు, సత్కారాలు.
వ్యక్తిగత జీవితం[మార్చు]
ఈమె నాటక రచయిత, నటుడు కపూర్ సింగ్ ఘుమాన్ పెద్ద కుమార్తె.[4] ఈమె భర్త లలిత్ బెహ్ల్ నాటక, టెలివిజన్ దర్శకుడు-నటుడు. ఈమె కుమారుడు కను బెహ్ల్ సినిమా రచయిత, దర్శకుడు.[5][6]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ 1.0 1.1 "Death of farmers' dreams". The Tribune. 4 November 2006. Retrieved 24 January 2013.
- ↑ Singh, Nonika. "Born from the disquiet", Hindustan Times, Chandigarh, 11 January 2007.
- ↑ Lovely, Harpreet. "Kisanon Ke Dard Ki Cheekh", Dainik Bhaskar, Chandigarh, 29 December 2006.
- ↑ "NEGOTIATING SHAME & HONOUR, CASTE & CLASS: WOMEN IN PUNJABI THEATRE OF EAST PUNJAB". open.library.ubc.ca. Retrieved 3 January 2021.
- ↑ "Filmfare recommends: Best Bollywood arthouse films of recent times". Filmfare (in ఇంగ్లీష్). 21 April 2020. Retrieved 3 January 2021.
- ↑ Khan, Taran (5 October 2015). "Kanu Behl & Sharat Katariya: 'We weren't interested in a top-down gaze on the world'". mint (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 3 January 2021.