గుల్జార్

గుల్జార్
జననం	సంపూర్ణ సింగ్ కల్ర (1936-08-18) ఆగష్టు 18, 1936 దినా, ఝీలం జిల్లా, పంజాబ్, బ్రిటిష్ ఇండియా
వృత్తి	సినీ దర్శకుడు, గీత రచయిత, సంభాషణల రచయిత, సినీ నిర్మాత, కవి
క్రియాశీలక కాలం	1961 - వర్తమానం వరకు
జీవిత భాగస్వామి(లు):	రాఖీ
లభించిన పురస్కారాలు అకాడమీ(ఆస్కార్ ) పురస్కారాలు Best Original Song 2009 Slumdog Millionaire ఫిలిమ్ ఫేర్ అవార్డులు Best Lyricist 1977 Do diwane is shahar mein... Gharaonda 1979 Aanewala pal jaane wala hai... Gol Maal 1980 Hazaar raahen... Thodi Si Bewafaai 1983 Tujhse naaraz nahin zindagi... Masoom 1988 Mera kuch saamaan... Ijaazat 1991 Yaara sili sili... Lekin... 1998 Chhaiyya Chhaiyya... Dil Se 2003 Saathiya... Saathiya Best Dialogue 1971 Anand 1973 Namak Haraam 1996 Maachis 2003 Saathiya Best Story 1996 Maachis Best Director 1976 Mausam Best Feature Film (Critics) 1975 Aandhi 2002 Lifetime Achievement Award జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు Best Director 1976 Mausam Best Lyricist 1988 Mera kuch saaman... Ijaazat 1991 Yaara sili sili... Lekin... Best Film for Wholesome Entertainment 1996 Maachis Best Screenplay 1972 Koshish Best Documentary 1991 ఉస్తాద్ అంజద్ అలీ ఖాన్ 1991 పండిట్ భీంసేన్ జోషీ

చలనచిత్ర పాటల రచయిత గుల్జార్ 1936, ఆగష్టు 18 న ప్రస్తుత పాకిస్తాన్ భూభాగంలోని దినాలో సిక్కు కుటుంబంలో జన్మించాడు. దేశవిభజన తరువాత అతని కుంటుంబం ఢిల్లీకి వలస వచ్చింది. గుల్జార్ అసలుపేరు సంపూర్ణసింగ్. హిందీ, ఉర్దూ, పంజాబీ భాషలలో రచనలు చేసి పేరు సంపాదించిన గుల్జార్ 2004 లో భారత ప్రభుత్వపు పద్మభూషణ్ అవార్డును, 2002లో సాహిత్య అకాడమీ అవార్డును పొందగా ఇటీవల ప్రపంచ సినీ రంగంలో ప్రఖ్యాతమైన ఆస్కార్ అవార్డును బెస్ట్ ఒరిజనల్ సాంగ్ విభాగంలో పొందినాడు.

సినీ గేయ రచయితగా

బిమల్‌రాయ్ వద్ద సహాయ దర్శకుడిగా గుల్జార్ సినీ పరిశ్రమలో ప్రవేశించాడు. బిమల్‌రాయ్ ప్రాత్సాహంతోనే గేయ రచనకు కలంపట్టి అతని దర్శకత్వంలో బందిని చిత్రానికి తొలి పాట రాశాడు. మీనా కుమారి మరణించిన తరువాత ఆమె వ్రాసిన షాయరీలను, గీతాలను తనే అచ్చు వేశాడు. వీటిని తను మరణించిన తరువాత అచ్చువేయాలని ఆమె తనకు సన్నిహితుడైన గుల్జార్‌ను కోరింది. ప్రముఖ మరాఠీ రచయిత అమృతా ప్రీతమ్ రచనలకు కూడా గుల్జార్ అనువాదం చేశాడు. ఉర్దూ షాయరీలో అందరూ తప్పనిసరిగా రాసే రెండు వాక్యాల నజ్మ్ శైలిని ఆయన కవితా సంకలనం త్రివేణిలో మూడు లైన్లను కలిపి ఒక నజ్మ్ (హైకూ)రాసే కొత్త పద్ధతికి శ్రీకారం చుట్టాడు. ఆయన ఉర్దూ కథా సంకలనం ధువాఁ (పొగ) కు సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు వచ్చింది. ఉదారవాద కవి అయిన గుల్జార్ లైకిన్, ఆంధీ, పరిచయ్ వంటి సినిమాలకు దర్శకత్వం వహించాడు.

గుర్తింపులు, అవార్డులు

• 2002లో సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు.
• 2004లో పద్మభూషణ అవార్డు.
• 2009లో ఆస్కార్ అవార్డు (బెస్ట్ ఒరిజనల్ సాంగ్ విభాగంలో).
• 2013లో దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే పురస్కారం
• 2012లో ఇందిరా గాంధీ జాతీయ సమైక్యతా పురస్కారం
• [[2014]november]లో honored by doctorate at hyderabad central university

వ్యక్తిగత జీవితం

గుల్జార్ నటి రాఖిని పెళ్ళి చేసుకుని విడిపోయాడు. కూతురు మేఘన కూడా సినిమా డైరెక్టర్. దేశ విభజన కాలంలో పాకిస్థాన్ నుంచి వచ్చి ముందు ఢిల్లీలో గడిపినా తరువాత ముంబయిలో స్థిరపడ్డాడు. అక్కడ ఒక గ్యారేజీలో పనిచేస్తుండగానే ప్రగతిశీల రచయితల సంఘంతో పరిచయం ఏర్పడింది.

బయటి లింకులు

• అధికారిక వెబ్‌సైటు
• Dedicated Portal to Lyricist, Director, Poet Gulzar Saheb. Archived 2020-11-01 at the Wayback Machine
• Complete Anthology of Gulzar
• Gulzar at Kavita Kosh (Hindi)
• ఇంటర్నెట్ మూవీ డేటాబేసు లో Gulzar పేజీ

• Gulzar at Yours Truly Poetry