శెట్టిగుంట
శెట్టిగుంట, వైఎస్ఆర్ జిల్లా, రైల్వే కోడూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం.
శెట్టిగుంట | |
|---|---|
 | |
.svg)  శెట్టిగుంట | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 13°51′17.712″N 79°23′38.040″E / 13.85492000°N 79.39390000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | అన్నమయ్య |
| మండలం | కోడూరు |
| విస్తీర్ణం | 35.28 కి.మీ2 (13.62 చ. మై) |
| జనాభా (2011)[1] | 6,356 |
| • జనసాంద్రత | 180/కి.మీ2 (470/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 3,109 |
| • స్త్రీలు | 3,247 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,044 |
| • నివాసాలు | 1,511 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 516101 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 593722 |
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1511 ఇళ్లతో, 6356 జనాభాతో 3528 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3109, ఆడవారి సంఖ్య 3247. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 789 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 966. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 593722.[2].
గ్రామ చరిత్ర
[మార్చు]ఈస్టిండియా కంపెనీ ఉద్యోగి, యాత్రాచరిత్రకారుడు ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య 1830లో తాను చూసిన ఈ గ్రామాన్ని గురించి కాశీయాత్ర చరిత్రలో రాశారు. అప్పటికే ఈ ప్రాంతం పట్టణ ప్రాంతమని (పేట స్థలం) వ్రాశారు. ఇక్కడ అన్ని వస్తువులు దొరికేవి. కడప జిల్లా సరిహద్దైన బాలపల్లె నుంచి శెట్టిగుంట వరకూ 1825-30 ప్రాంతంలో జిల్లా కలెక్టర్ అడవిని కొట్టించి బాట వెడల్పు చేసి పోలీస్ స్టేషన్‌లు ఏర్పాటు చేసినట్టుగా వ్రాశారు.[3]
గ్రామ భౌగోళికం
[మార్చు]ఇది మండల కేంద్రమైన కోడూరు నుండి 12 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన రాజంపేట నుండి 48 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
విద్యా సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 9, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి.సమీప బాల బడి, సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్/సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల రైల్వే కోడూరు లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, సమీప వైద్య కళాశాల తిరుపతి లోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు, ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం రాజంపేట లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల కడప లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]శెట్టిగుంటలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
[మార్చు]గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
[మార్చు]గ్రామంలో మురుగు నీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగు నీటిని నేరుగా జల వనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
[మార్చు]శెట్టిగుంటలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టి రోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
[మార్చు]గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
[మార్చు]గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
[మార్చు]శెట్టిగుంటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 1496 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 99 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 339 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 166 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 13 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 28 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 96 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 97 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1190 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1116 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 267 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
[మార్చు]శెట్టిగుంటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 267 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
[మార్చు]శెట్టిగుంటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
[మార్చు]కొయ్య బొమ్మలు
[మార్చు]ఈ గ్రామం వైఎస్ఆర్ జిల్లాలో కొయ్య బొమ్మలకు పేరుగాంచింది. బొమ్మల తయారీకి అనువైన చెక్క సమీపంలోని శేషాచల అడవులలో విస్తారంగా దొరికుతుంది.ఈ వూరిలో ఎర్రచందనంతొ కొయ్యబొమ్మల తయారీ 1920 నుండి ప్రారంభం అయినది. వివిధ రకాల దేవతా మూర్తులు, పూలకుండీలు, గృహోపకరణాలు, గ్లాసులు, భరిణలు, రాజు, రాణీ బొమ్మలు, తయారుచేసి తిరుపతి, కాళహస్తి, చెన్నై, బెంగుళూరు లకు పంపిస్తారు. ఈ ఊరు విశ్వవిపణి వేదిక. ఇక్కడి బొమ్మలు అమెరికా మాజీ అధ్యక్షులు బిల్ క్లింటన్, జార్జి బుష్ లను సైతం మురిపించినవి. 2013 మే నెలలో మలేషియాలో నిర్వహించనున్న అంతర్జాతీయ ప్రదర్శనకు పంపుటకు ఈ గ్రామం నుండి శ్రీ కోట సాంబయ్య మఱియు శివయ్య అను కళాకారులను ఎంపిక చేశారు.
పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు
[మార్చు]ఈ గ్రామంలో 'వర్ష' అను పేరుతొ ఒక పండ్ల రసాల పరిశ్రమ ఉంది. కస్తూరి విశ్వనాద నాయుడు దీని యజమాని. ఇక్కడ రోజుకి 60 టన్నుల చొప్పున మే నుండి ఆగస్టు వరకు మామిడి రసం తయారు చేస్తారు. ఈ రసాన్ని ఎలాగయినా వాడుకోవచ్చు. ఇక్కడ ఉత్పత్తి అయ్యే ముడిసరకు కోకోకోలా, మజా వారికే కాకుండా గల్ఫ్, యురోపియన్ దేశాలకు ఎగుమతి అవుతుంది. ప్రతి యేటా 20,000 టన్నులు ఉత్పత్తి చేస్తున్నారు. మామిడి కాయలను రైతులు దళారులతో పని లేకుండా నేరుగా ఈ పరిశ్రమకే సరఫరా చేస్తారు గనుక వారికి మార్కెట్ ధర కంటే 15% ఎక్కువగా గిట్టుబాటు అవుతుంది.
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ వీరాస్వామయ్య, యేనుగుల (1941). కాశీయాత్రా చరిత్ర (PDF) (మూడవముద్రణ ed.). విజయవాడ: దిగవల్లి వెంకటశివరావు. Retrieved 26 November 2014.