కేటామైన్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
కేటామైన్
(S)-Ketamine ball-and-stick model
వ్యవస్థాత్మక (IUPAC) పేరు
(RS)-2-(2-Chlorophenyl)-2-(methylamino)cyclohexanone
Clinical data
వాణిజ్య పేర్లు Ketalar, others
అమెరికన్ సొసైటీ ఆఫ్ హెల్త్ సిస్టం ఫార్మాసిస్ట్స్(AHFS)/డ్రగ్స్.కామ్ monograph
లైసెన్స్ సమాచారము US Daily Med:link
ప్రెగ్నన్సీ వర్గం B3 (AU)
చట్టపరమైన స్థితి Controlled (S8) (AU) Schedule I (CA) Class B (UK) Schedule III (US) Unscheduled (UN) In general Rx-only
Routes Any[1][2][3][4]
Pharmacokinetic data
Bioavailability * ఇంట్రావీనస్: 100%[3]
  • ఇంట్రామస్కులర్: 93%[3]
  • ఎపిడ్యూరల్: 77%[5]
  • ఇంట్రానాసల్: 45–50%[3][6]
  • ఉపభాష: 24–30%[3][7]
  • మల: 25–30%[6]
  • నోటి ద్వారా: 16–20%[3][6]
Protein binding 23 to 47%.[8]
మెటాబాలిజం కాలేయం, ప్రేగు (నోటి):[3][9]
  • మేజర్: సివైపి3ఎ4, సివైపి2బి6
అర్థ జీవిత కాలం * కెటామైన్: 2.5-3 గంటలు[3]
  • నార్కెటమైన్: 12 గంటలు
Excretion * మూత్రం: 91%
Identifiers
CAS number 6740-88-1 checkY
ATC code N01AX03
PubChem CID 3821
IUPHAR ligand 4233
DrugBank DB01221
ChemSpider 3689 checkY
UNII 690G0D6V8H checkY
KEGG D08098 checkY
ChEBI CHEBI:6121 checkY
ChEMBL CHEMBL742 checkY
Synonyms CI-581; CL-369; CM-52372-2[10]
Chemical data
Formula C13H16ClNO 
  • InChI=1S/C13H16ClNO/c1-15-13(9-5-4-8-12(13)16)10-6-2-3-7-11(10)14/h2-3,6-7,15H,4-5,8-9H2,1H3 checkY
    Key:YQEZLKZALYSWHR-UHFFFAOYSA-N checkY

Physical data
Melt. point 92 [11] °C (సమాసంలో (Expression) లోపం: "" అనే విరామ చిహ్నాన్ని గుర్తించలేకపోతున్నాను. °F)
 checkY (what is this?)  (verify)

కెటామైన్ అనేది ప్రధానంగా అనస్థీషియాను ప్రారంభించడానికి, నిర్వహించడానికి ఉపయోగించే ఒక ఔషధం.[12] నొప్పి ఉపశమనం, మత్తు, జ్ఞాపకశక్తి నష్టాన్ని అందించేటప్పుడు ఇది ట్రాన్స్ లాంటి స్థితిని ప్రేరేపిస్తుంది. ఇంటెన్సివ్ కేర్‌లో మత్తు, నొప్పి, నిరాశల చికిత్సకోసం కూడా ఉపయోగించవచ్చు.[13] గుండె పనితీరు, శ్వాస, వాయుమార్గ ప్రతిచర్యలు సాధారణంగా క్రియాత్మకంగా ఉంటాయి. ఇంజెక్షన్ ద్వారా ఇవ్వబడినప్పుడు ప్రభావాలు సాధారణంగా ఐదు నిమిషాలలో ప్రారంభమవుతాయి, దాదాపు 25 నిమిషాల వరకు ఉంటాయి.[12][14]

ఈ మందు వలన ఆందోళన, గందరగోళం లేదా భ్రాంతులు వంటి సాధారణ దుష్ప్రభావాలు ఉన్నాయి.[12][15] పెరిగిన రక్తపోటు, కండరాల వణుకు సాపేక్షంగా సాధారణం.[12][15] స్వరపేటిక దుస్సంకోచాలు చాలా అరుదుగా సంభవించవచ్చు.[12] కెటామైన్ ఒక ఎన్ఎండిఎ గ్రాహక విరోధి, కానీ దీనికి ఇతర చర్యలు కూడా ఉండవచ్చు.

కెటామైన్ 1962లో కనుగొనబడింది, 1964లో మొదటిసారిగా మానవులలో పరీక్షించబడింది, 1970లో యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో ఉపయోగం కోసం ఆమోదించబడింది.[14] వియత్నాం యుద్ధంలో దాని భద్రత కారణంగా ఇది శస్త్రచికిత్సా అనస్థీషియా కోసం విస్తృతంగా ఉపయోగించబడింది. ఇది ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ అవసరమైన ఔషధాల జాబితాలో ఉంది.[16] ఇది సాధారణ ఔషధంగా అందుబాటులో ఉంది.[12] అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలలో హోల్‌సేల్ ధర ఒక్కో సీసాకు US$0.84, US$3.22 మధ్య ఉంటుంది.[17] కెటామైన్ దాని హాలూసినోజెనిక్, డిసోసియేటివ్ ఎఫెక్ట్స్ కోసం వినోద ఔషధంగా కూడా ఉపయోగించబడుతుంది.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Bell RF, Eccleston C, Kalso EA (June 2017). "Ketamine as an adjuvant to opioids for cancer pain" (PDF). The Cochrane Database of Systematic Reviews. 6 (9): CD003351. doi:10.1002/14651858.CD003351.pub3. PMC 6481583. PMID 28657160. Archived (PDF) from the original on 12 January 2024. Retrieved 10 September 2018.
  2. Moyse DW, Kaye AD, Diaz JH, Qadri MY, Lindsay D, Pyati S (March 2017). "Perioperative Ketamine Administration for Thoracotomy Pain". Pain Physician. 20 (3): 173–184. PMID 28339431.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 Mathew SJ, Zarate Jr CA (25 November 2016). Ketamine for Treatment-Resistant Depression: The First Decade of Progress. Springer. pp. 8–10, 14–22. ISBN 978-3-319-42925-0. Archived from the original on 8 September 2017.
  4. Brayfield A, ed. (9 January 2017). "Ketamine Hydrochloride: Martindale: The Complete Drug Reference". MedicinesComplete. London, UK: Pharmaceutical Press. Archived from the original on 28 August 2021. Retrieved 24 August 2017.
  5. Kintz P (22 March 2014). Toxicological Aspects of Drug-Facilitated Crimes. Elsevier Science. pp. 87–. ISBN 978-0-12-416969-2. Archived from the original on 8 September 2017.
  6. 6.0 6.1 6.2 Marland S, Ellerton J, Andolfatto G, Strapazzon G, Thomassen O, Brandner B, Weatherall A, Paal P (June 2013). "Ketamine: use in anesthesia". CNS Neurosci Ther. 19 (6): 381–9. doi:10.1111/cns.12072. PMC 6493613. PMID 23521979.
  7. Hashimoto K (October 2019). "Rapid-acting antidepressant ketamine, its metabolites and other candidates: A historical overview and future perspective". Psychiatry and Clinical Neurosciences. 73 (10): 613–627. doi:10.1111/pcn.12902. PMC 6851782. PMID 31215725.
  8. Dayton PG, Stiller RL, Cook DR, Perel JM (1983). "The binding of ketamine to plasma proteins: emphasis on human plasma". Eur J Clin Pharmacol. 24 (6): 825–31. doi:10.1007/BF00607095. PMID 6884418. S2CID 807011.
  9. Hijazi Y, Boulieu R (July 2002). "Contribution of CYP3A4, CYP2B6, and CYP2C9 isoforms to N-demethylation of ketamine in human liver microsomes". Drug Metabolism and Disposition. 30 (7): 853–8. doi:10.1124/dmd.30.7.853. PMID 12065445. S2CID 15787750.
  10. Morton IK, Hall JM (6 December 2012). Concise Dictionary of Pharmacological Agents: Properties and Synonyms. Springer Science & Business Media. pp. 159–. ISBN 978-94-011-4439-1. Archived from the original on 11 April 2017.
  11. Sass W, Fusari S (1977). "Ketamine". Analytical Profiles of Drug Substances. Vol. 6. Academic Press. pp. 297–322. doi:10.1016/S0099-5428(08)60347-0. ISBN 9780122608063.
  12. 12.0 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 "Ketamine Injection". Drugs.com. Archived from the original on 10 December 2014. Retrieved 1 December 2014.
  13. Ritter JM, Flower RJ, Hendersen G, Loke YK, MacEwan D, Rang HP (2018). Rang and Dale's Pharmacology (Ninth ed.). Elsevier. p. 560. ISBN 9780702074462.
  14. 14.0 14.1 "Ketamine – CESAR". Center for Substance Abuse Research. University of Maryland. Archived from the original on 12 November 2013. Retrieved 26 September 2014.
  15. 15.0 15.1 "Ketamine Side Effects". drugs.com. Archived from the original on 10 December 2014. Retrieved 1 December 2014.
  16. World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  17. "Ketamine". Archived from the original on 23 August 2017. Retrieved 12 January 2016.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=కేటామైన్&oldid=4347970" నుండి వెలికితీశారు