నత్రజని

వికీపీడియా నుండి
(Nitrogen నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search
నత్రజని,  7N
మూస:Infobox element/symbol-to-top-image-alt
సాధారణ ధర్మములు
కనిపించే తీరురంగులేని వాయువు, ద్రవం లేదా ఘనం
ఆవర్తన పట్టికలో నత్రజని
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Ununtrium Flerovium Ununpentium Livermorium Ununseptium Ununoctium
-

N

P
కార్బన్నత్రజనిఆక్సిజన్
పరమాణు సంఖ్య (Z)7
గ్రూపుగ్రూపు 15 (pnictogens)
పీరియడ్పీరియడ్ 2
బ్లాక్p-బ్లాక్
ఎలక్ట్రాన్ విన్యాసం[He] 2s2 2p3
ప్రతీ కక్ష్యలో ఎలక్ట్రానులు
2, 5
భౌతిక ధర్మములు
STP వద్ద స్థితిgas
ద్రవీభవన స్థానం63.15 K ​(−210.00 °C, ​−346.00 °F)
మరుగు స్థానం77.355 K ​(−195.795 °C, ​−320.431 °F)
సాంద్రత (STP వద్ద)1.251 g/L
(మ.స్థా వద్ద) ద్రవస్థితిలో ఉన్నప్పుడు0.808 g/cm3
త్రిక బిందువు63.151 K, ​12.52 kPa
సందిగ్ద బిందువు126.192 K, 3.3958 MPa
ద్రవీభవన ఉష్ణం
(హీట్ ఆఫ్ ఫ్యూజన్)
(N2) 0.72 kJ/mol
భాష్పీభవన ఉష్ణం
(హీట్ ఆఫ్ వేపొరైజేషన్)
(N2) 5.56 kJ/mol
మోలార్ హీట్ కెపాసిటీ(N2)
29.124 J/(mol·K)
బాష్ప పీడనం
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 37 41 46 53 62 77
పరమాణు ధర్మములు
ఆక్సీకరణ స్థితులు5, 4, 3, 2, 1, −1, −2, −3 ​strongly acidic oxide
ఋణవిద్యుదాత్మకతPauling scale: 3.04
అయనీకరణ శక్తులు
సమయోజనీయ వ్యాసార్థం71±1 pm
వాండర్‌వాల్ వ్యాసార్థం155 pm
ఇతరములు
స్ఫటిక నిర్మాణంhexagonal
Hexagonal crystal structure for నత్రజని
ధ్వని వేగం(gas, 27 °C) 353 m/s
ఉష్ణ వాహకత25.83 × 10−3 W/(m·K)
అయస్కాంత క్రమంdiamagnetic
CAS సంఖ్య7727-37-9
చరిత్ర
ఆవిష్కరణDaniel Rutherford (1772)
పేరు పెట్టిన వారుJean-Antoine Chaptal (1790)
నత్రజని ముఖ్య ఐసోటోపులు
ఐసో­టోపు సమృద్ధి అర్ధ జీవితం (t1/2) క్షయం ఉత్పత్తి
13N syn 9.965 min ε 2.220 13C
14N 99.634% N, 7 న్యూట్రాన్లతో స్థిరంగా ఉన్నది.
15N 0.366% N, 8 న్యూట్రాన్లతో స్థిరంగా ఉన్నది.
| మూలాలు | in Wikidata

నత్రజని అనగా నైట్రోజన్ ఒక మూలకము.

నత్రజని వలయం[మార్చు]

మాంసకృత్తులు, అమినో ఆమ్లాలు, వర్ణకాలు, కేంద్రక ఆమ్లాలు, విటమిన్లు మొదలైన వాటిలో నత్రజని అతి ముఖ్యమైన పదార్ధము. వాతావరణంలోని గాలిలో ఇది 79 శాతం వరకు ఉంటుంది. వాయురూపంలో ఉన్న నత్రజనిని జీవులు ప్రత్యక్షంగా ఉపయోగించుకోలేవు. ఈ నత్రజని స్థిరీకరణం రెండు పద్ధతుల్లో జరుగుతుంది. జీవ సంబంధ పద్ధతిలో 90 శాతం, రోదసీ వికిరణం ద్వారా 10 శాతం నత్రజనీకరణం జతుగుతుంది. మొదటి పద్ధతిలో నత్రజని లవణాలు కరిగి ఉన్న ద్రావణాల నుంచి మొక్కలు వాటికి కావలసిన మాంసకృత్తులను, అమినో ఆమ్లాలను తయారు చేసుకుంటాయి. ఇక రెండవ పద్ధతిలో మెరుపులు, ఉల్కాపాతం వంటి అత్యధిక శక్తివంతమైన కిరణాల వల్ల నైట్రోజన్, హైడ్రోజన్ తో కలసి అమోనియా ఏర్పడుతుంది.

మూలాలు[మార్చు]

"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=నత్రజని&oldid=3871774" నుండి వెలికితీశారు