ఎస్ట్రాడియోల్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
ఎస్ట్రాడియోల్ ద్విముఖ చిత్రం
ఎస్ట్రాడియోల్ ,బాల్చి-పుల్ల చిత్రం

ఎస్ట్రాడియోల్(estradiol /oestradiol) అనేది అండాశయాలు,అడ్రినల్ గ్రంధి మరియు గర్భధారణ సమయంలో మావి ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడిన స్త్రీ సెక్స్ హార్మోన్. ఆడవారి పునరుత్పత్తి సంవత్సరాలలో ఎస్ట్రాడియోల్ అత్యంత ముఖ్యమైన హార్మోన్, మరియు పునరుత్పత్తి మరియు లైంగిక పనితీరుకు అలాగే ఇతర అవయవాలు మరియు కణజాలాల ఆరోగ్యంపై ప్రభావం చూపడానికి ఇది అవసరం.అక్షరగుణితం ప్రకారం దీనిని ఆస్ట్రాడియోల్(oestradiol)అనికూడా పిలుస్తారు కొందరు.[1]ఆడవారిలో, ఎస్ట్రాడియోల్ ప్రధానంగా యోని, ఫెలోపియన్ ట్యూబ్‌లు, ఎండోమెట్రియం మరియు గర్భాశయ గ్రంధులతో సహా పునరుత్పత్తి అవయవాలకు గ్రోత్ హార్మోన్‌గా పనిచేస్తుంది.ఎస్ట్రాడియోల్ గర్భం యొక్క కండరాల పొర, మైయోమెట్రియం యొక్క పెరుగుదలను కూడా పెంచుతుంది. అదనంగా, హార్మోన్ ఓసైట్‌లను (అండాశయంలోని అండాలు నిర్వహిస్తుంది మరియు అండోత్సర్గానికి దారితీసే సంఘటనల శ్రేణిని ప్రేరేపిస్తుంది.[1]ఎస్ట్రాడియోల్ పరీక్ష రక్తంలో ఎస్ట్రాడియోల్ అనే హార్మోన్ మొత్తాన్ని కొలుస్తుంది. ఈస్ట్రోజెన్ యొక్క ప్రధాన రకాల్లో ఎస్ట్రాడియోల్ ఒకటి.[2]ఎస్ట్రాడియోల్ మందు అనేది ఋతుక్రమం ఆగిపోయిన లక్షణాలను నిర్వహించడానికి మరియు చికిత్స చేయడానికి మరియు గర్భాశయ శస్త్రచికిత్స చేయించుకున్న మహిళలకు ఉపయోగించే ఔషధం.ఎస్ట్రాడియోల్ మానవ శరీరంలో అత్యంత శక్తివంతమైన ఈస్ట్రోజెన్ (E2).రుతుక్రమం ఆగిపోయిన లక్షణాలలో ఇవి ఉంటాయి, కానీ వీటికే పరిమితం కాదు: యోని పొడి, దురద, డైసూరియా మరియు మరెన్నో వాటికి ఎస్ట్రాడియోల్ ను ఇస్తారు.[3]

ఎస్ట్రాడియోల్ అనేది GH/IGF అక్షం (గ్రోత్ హార్మోన్/ఇన్సులిన్ లాంటి గ్రోత్ ఫ్యాక్టర్ యాక్సిస్) నియంత్రణలో కీలకమైన హార్మోన్, ఇది అమ్మాయిలు మరియు అబ్బాయిలలో యుక్తవయస్సు పెరుగుదలను నిర్ణయిస్తుంది.సాధారణంగా ఎదుగుతున్న అబ్బాయిలు యుక్తవయస్సులోకి వస్తున్నప్పుడు, ఎస్ట్రాడియోల్ స్థాయిలలో గణనీయమైన పెరుగుదల సంభవిస్తుందని నిరూపించబడింది.యుక్తవయస్సు ప్రారంభమైన 3 సంవత్సరాల తర్వాత గరిష్ట పెరుగుదల వేగంతో ఇది ఏకకాలంలో జరుగుతుంది. యుక్తవయస్సు ముగిసే వరకు ఈస్ట్రోజెన్ స్థాయిలు పెరుగుతూనే ఉంటాయి మరియు ఆ సమయానికి సగటు సీరం స్థాయికి సుమారు 12 pg/mL చేరుకుంటుంది.[4][5]

చరిత్ర[మార్చు]

"కింగ్" టుటన్‌ఖామున్ (1341 నుండి 1323 BC) అతని సమాధిలో కనుగొనబడిన ఒక విగ్రహం వర్ణన,వివరణ గైనెకోమాస్టియా ను గట్టిగా సూచిస్తుంది మరియు మగవారిలో ఈస్ట్రోజెన్ అధికంగా ఉన్నట్లు చారిత్రక పరిశీలనను సూచిస్తుంది.[6][7]ఈస్ట్రోజెన్ పాత్రను 1917లో డాక్టర్ పాపానికోలౌ గినియా పిగ్స్‌లో మొదటిసారిగా వర్ణించారు.[8]1917లో, WW1 ముగిసే సమయానికి, స్టాకార్డ్ మరియు పాపానికోలౌ ఈస్ట్రోజెన్ మరియు గినియా పందులలో హైపోథాలమిక్-పిట్యూటరీ-అడ్రినల్ (HPA) అక్షం యొక్క పాత్రను వివరించిన మొదటి వ్యక్తులు.[9][10]మొదటి MHT ఉత్పత్తి, ఎమ్మెనిన్, 1933లో యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో జేమ్స్ కొలిప్ ద్వారా అయర్స్ట్‌లో వాణిజ్యపరంగా ఉత్పత్తి చేయబడింది మరియు విక్రయించబడింది.ఇది బయో-ఇడెంటికల్ హార్మోన్ థెరపీ యొక్క మొదటి రూపం మరియు గర్భిణీ స్త్రీల మూత్రం నుండి తీసుకోబడింది.అయినప్పటికీ, ఎమ్మెనిన్ ఉత్పత్తి చేయడం ఖరీదైనది మరియు 1941లో ప్రీమరిన్‌తో భర్తీ చేయబడింది, ఇది సంయోగ ఈక్విన్ ఈస్ట్రోజెన్‌లతో తయారు చేయబడింది.[11][12]ప్రీమరిన్ అనే పేరు గర్భిణీ ఆడ గురం మూత్రం నుండి వచ్చింది, దీని నుండి ఈ ఈస్ట్రోజెన్లు ఉద్భవించాయి.[13]ప్రీమరిన్ స్త్రీ యొక్క ఈస్ట్రోజెన్‌ను నోటి మాత్ర గా "భర్తీ" చేయడానికి విక్రయించబడింది.తరువాత, ఇతర మార్గాలలో 1928లో సియర్లే ఉత్పత్తి చేసిన ఈస్ట్రోజెన్ ప్యాచ్, అలాగే 1937లో షెరింగ్ ఉత్పత్తి చేసిన ఓరల్ ఇథినైల్ ఎస్ట్రాడియోల్ ఉన్నాయి.[14]సింథటిక్ ఈస్ట్రోజెన్, డైథైల్‌స్టిల్‌బెస్ట్రాల్ (DES) 1938లో కనుగొనబడింది మరియు 1941లో FDA ఆమోదం పొందింది.DES ఎముకల పెరుగుదలను ప్రేరేపించవచ్చని సూచించబడింది.[15][16]

ఎస్ట్రాడియోల్ సౌష్టవం[మార్చు]

17బీటా-ఎస్ట్రాడియోల్ అనేది ఎస్ట్రాడియోల్ యొక్క 17బీటా-ఐసోమర్.ఇది ఈస్ట్రోజెన్, హ్యూమన్ మెటాబోలైట్, EC 1.2.3.1 (ఆల్డిహైడ్ ఆక్సిడేస్) ఇన్హిబిటర్, డాఫ్నియా మాగ్నా మెటాబోలైట్, మౌస్ మెటాబోలైట్ మరియు జెరోప్రొటెక్టర్‌గా పాత్రను కలిగి ఉంది.ఇది 17బీటా-హైడ్రాక్సీ స్టెరాయిడ్ మరియు ఎస్ట్రాడియోల్.[17]ఎస్ట్రాడియోల్ ఒక ఈస్ట్రోజెన్. ఎస్ట్రాడియోల్ అనేది ఈస్ట్రోజెన్ రిసెప్టర్ అగోనిస్ట్‌గా పని చేస్తుంది.ఎస్ట్రాడియోల్, ఎస్ట్రాడియోల్-17బీటా లేదా బీటా-ఎస్ట్రాడియోల్ అని కూడా పిలుస్తారు, ఈస్ట్రోజెన్ మరియు డెరివేటివ్‌లు అని పిలువబడే కర్బన సమ్మేళనాల తరగతికి చెందినది.ఇవి 3-హైడ్రాక్సిలేటెడ్ ఎస్ట్రాన్‌ను కలిగి ఉన్న నిర్మాణంతో కూడినస్టెరాయిడ్లు.అందువలన, ఎస్ట్రాడియోల్ ఒక స్టెరాయిడ్ లిపిడ్ అణువుగా పరిగణించబడుతుంది.ఎస్ట్రాడియోల్ చాలా హైడ్రోఫోబిక్ అణువు, ఆచరణాత్మకంగా కరగని (నీటిలో) మరియు సాపేక్షంగా తటస్థంగా ఉంటుంది. ఎస్ట్రాడియోల్ ఒక సంభావ్య విష సమ్మేళనం.[18] ఎస్ట్రాడియోల్ అణువు మొత్తం 47 బంధాలను (లు) కలిగి ఉంటుంది. 23 నాన్-హెచ్ బాండ్(లు), 6 బహుళ బాండ్(లు), 6 ఆరోమాటిక్ బాండ్(లు), 1 ఐదు-సభ్యు రింగ్(లు), 3 ఆరు-సభ్య రింగ్(లు), 1 తొమ్మిది-సభ్య వలయాలు/రింగ్(లు) ఉన్నాయి), 2 పది-సభ్య రింగ్(లు), 1 హైడ్రాక్సిల్ సమూహం(లు), 1 ఆరోమాటిక్ హైడ్రాక్సిల్(లు), మరియు 1 ద్వితీయ ఆల్కహాల్(లు).[19]

ఎస్ట్రాడియోల్ పర్యాయపదాలు[మార్చు]

  • Β-ఎస్ట్రాడియోల్
  • β-ఎస్ట్రాడియోల్

చర్య యొక్క యంత్రాంగం(Mechanism of action)[మార్చు]

ఎస్ట్రాడియోల్ లక్ష్య కణాలలోకి స్వేచ్ఛగా ప్రవేశిస్తుంది (ఉదా., స్త్రీ అవయవాలు, రొమ్ములు, హైపో థాలమస్, పిట్యూటరీ) మరియు లక్ష్య కణ గ్రాహకంతో సంకర్షణ చెందుతుంది.ఈస్ట్రోజెన్ రిసెప్టర్ దాని లిగాండ్‌ను బంధించినప్పుడు అది లక్ష్య కణం యొక్క కేంద్రకంలోకి ప్రవేశించి, మెసెంజర్ RNA ఏర్పడ టానికి దారితీసే జన్యు లిప్యంతరీకరణను నియంత్రిస్తుంది.లక్ష్య కణంపై ఎస్ట్రాడియోల్ ప్రభావాన్ని వ్యక్తీక రించే నిర్దిష్ట ప్రోటీన్‌లను ఉత్పత్తి చేయడానికి mRNA రైబోజోమ్‌లతో సంకర్షణ చెందుతుంది. ఈస్ట్రోజెన్‌ లు సెక్స్ హార్మోన్ బైండింగ్ గ్లోబులిన్ (SHBG), థైరాయిడ్-బైండింగ్ గ్లోబులిన్ (TBG) మరియు ఇతర సీరం ప్రోటీన్‌ ల హెపాటిక్ సంశ్లేషణను పెంచుతాయి మరియు పూర్వ పిట్యూటరీ నుండి ఫోలికల్-స్టిమ్యులేటింగ్ హార్మోన్ (FSH)ను అణిచివేస్తాయి.ER బైండింగ్ యొక్క డౌన్-స్ట్రీమ్ ప్రభావాలలో పెరుగుదల రుతువిరతి యొక్క కొన్ని లక్షణాలను తిప్పికొడుతుంది, ఇవి ప్రధానంగా ఈస్ట్రోజెనిక్ చర్య కోల్పోవడం వల్ల సంభవిస్తాయి.[20]

భౌతిక ధర్మాలు[మార్చు]

ఎస్ట్రాడియోల్,ఘన్ స్థితిలో వుండె తెల్లని స్పటిక రూపపదార్ధం.అలాగే వాసన లేని పదార్థం.అసిటోన్, ఇథనాల్, డయాక్సేన్‌లలో బాగా కరుగుతుంది.[21] వియోగం చెందెలా వేడి చేసినప్పుడు అది తీవ్రమైన పొగను మరియు చికాకు కలిగించే పొగలను విడుదల చేస్తుంది.[22]

లక్షణం/గుణం మితి/విలువ
అణు సూత్రం C18H24O2
అణుభారం 272.4 గ్రా/మోల్
ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత 178-179°C[23]
మరుగు స్థానం 445.9±45.0 °C[24]
సాంద్రత 1.2±0.1గ్రా/సెం.మీ3(అంచనా)[25]
వక్రీభవన గుణకం 1.599[25]
బాష్పీభవన ఉష్ణశక్రి 74.2±3.0 కి.జౌల్స్/మోల్[25]

ఇది ఆల్ఫా మరియు బీటా అనే రెండు ఐసోమెరిక్ రూపాలలో సంభవిస్తుంది. బీటా-ఎస్ట్రాడియోల్ సహజంగా సంభవించే ఈస్ట్రోజెన్ కంటే గొప్ప శారీరక చర్యను కలిగి ఉంటుంది. ఆల్ఫా-రూపం సాపేక్షంగా క్రియారహితంగా ఉంది.[26]డిజిటోనిన్ ద్వారా అవక్షేపించబడుతుంది; గాలిలో స్థిరంగా ఉంటుంది.[27]

ఎస్ట్రాడియోల్ వినియోగం[మార్చు]

  • ఎస్ట్రాడియోల్ సమయోచిత(నొప్పి వున్న చోటు) జెల్ మరియు స్ప్రే రుతువిరతి (జీవితంలో మార్పు; నెలవారీ ఋతు కాలాల ముగింపు) ఎదుర్కొంటున్న స్త్రీలలో హాట్ ఫ్లష్‌లను (వేడి ఆవిర్లు; వేడి మరియు చెమట యొక్క ఆకస్మిక బలమైన భావాలు) చికిత్స చేయడానికి మరియు నిరోధించడానికి ఉపయోగిస్తారు.[28]
  • ఎస్ట్రాడియోల్ సమయోచిత జెల్ రుతువిరతితో బాధపడుతున్న స్త్రీలలో యోని పొడి, దురద మరియు మంటలను నయం చేయడానికి కూడా ఉపయోగిస్తారు.అయినప్పటికీ, యోనిలో మంట, దురద మరియు పొడిబారడం మాత్రమే ఇబ్బంది కలిగించే లక్షణాలు కలిగిన స్త్రీలు యోనిపై సమయోచితంగా వర్తించే మందుల నుండి ఎక్కువ ప్రయోజనం పొందవచ్చు.[28]
  • ఎస్ట్రాడియోల్ అనేది ఈస్ట్రోజెన్ హార్మోన్లు అని పిలువబడే ఔషధాల తరగతికి చెందినది. ఇది సాధారణంగా శరీరం ఉత్పత్తి చేసే ఈస్ట్రోజెన్‌ను భర్తీ చేయడం ద్వారా పనిచేస్తుంది.

ఇవి కూడా చదవండి[మార్చు]

మూలాలు[మార్చు]

  1. ↑ 1.0 1.1 "What does Estradiol do?". news-medical.net. Retrieved 2024-04-09.
  2. ↑ "Estradiol blood test". mountsinai.org. Retrieved 2024-04-09.
  3. ↑ "Estradiol". ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-04-09.
  4. ↑ Estrogen in the Male: Nature, Sources, and Biological Effects,Hans-Udo Schweikert,University of Bonn, Institut für Biochemie und Molekularbiologie, Universität Bonn, D-53115 Bonn, Germany
  5. ↑ "Estrogen in the Male: Nature, Sources, and Biological Effects". Retrieved 2024-04-09.
  6. ↑ Paulshock BZ. Tutankhamun and his brothers. Familial gynecomastia in the Eighteenth Dynasty. JAMA. 1980;244(2):160–164.
  7. ↑ "Tutankhamun and his brothers: familial gynecomastia in the Eighteenth Dynasty". scholar.google.com. Retrieved 2024-04-09.
  8. ↑ "The History of Estrogen Therapy". ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-04-09.
  9. ↑ Stockard CR and Papanicolaou GN, The existence of a typical oestrous cycle in the guinea-pig—with a study of its histological and physiological changes. Developmental Dynamics, 1917. 22(2): p. 225–283
  10. ↑ "The existence of a typical oestrous cycle in the guinea‐pig—with a study of its histological and physiological changes". scholar.google.com. Retrieved 2024-04-09.
  11. ↑ D’Souza C, The Hot Topic: A life-changing look at the Change of Life. 2016.
  12. ↑ "The Hot Topic: A life-changing look at the change of life". scholar.google.com. Retrieved 2024-04-09.
  13. ↑ Vance DA, Premarin: The intriguing history of a controversial drug. International journal of pharmaceutical compounding, 2007. 11(4): p. 282.
  14. ↑ Barrett-Connor E, An epidemiologist looks at hormones and heart disease in women. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 2003. 88(9): p. 4031–4042.
  15. ↑ "Estrogens and progestins: background and history, trends in use, and guidelines and regimens approved by the US Food and Drug Administration". pubmed.ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-04-09.
  16. ↑ "Estrogens and progestins: background and history, trends in use, and guidelines and regimens approved by the US Food and Drug Administration". scholar.google.com. Retrieved 2024-04-09.
  17. ↑ "CHEBI:16469 - 17β-estradiol". ebi.ac.uk. Retrieved 2024-04-09.
  18. ↑ "Showing Compound Estradiol". foodb.ca. Retrieved 2024-04-09.
  19. ↑ "Structure & Deep Data of Estradiol". molinstincts.com. Retrieved 2024-04-09.
  20. ↑ "Mechanism of action". go.drugbank.com. Retrieved 2024-04-10.
  21. ↑ "ESTRADIOL". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-04-10.
  22. ↑ Lewis, R.J. Sr. (ed) Sax's Dangerous Properties of Industrial Materials. 11th Edition. Wiley-Interscience, Wiley & Sons, Inc. Hoboken, NJ. 2004., p. 1600
  23. ↑ "ESTRADIOL". osha.gov. Retrieved 2024-04-10.
  24. ↑ "Estradiol". go.drugbank.com. Retrieved 2024-04-10.
  25. ↑ 25.0 25.1 25.2 "estrogen". chemspider.com. Retrieved 2024-04-10.
  26. ↑ Lewis, R.J. Sr.; Hawley's Condensed Chemical Dictionary 15th Edition. John Wiley & Sons, Inc. New York, NY 2007., p. 512
  27. ↑ O'Neil, M.J. (ed.). The Merck Index - An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals. Whitehouse Station, NJ: Merck and Co., Inc., 2006., p. 635
  28. ↑ 28.0 28.1 "Estradiol Topical". medlineplus.gov. Retrieved 2024-04-10.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=ఎస్ట్రాడియోల్&oldid=4183668" నుండి వెలికితీశారు