కథక్

రాధాకృష్ణుల కథలను నృత్యరీతులుగ ఎక్కువగా ప్రదర్శించే ఈ నాట్యం కొంత శృంగారభావనలతో మిళితమై ఉంటుంది. ఈ నాట్యాన్ని లక్నో పాలకుడైన నవాబ్ వజీర్ ఆలీషా ఆదరించి అభివృద్ధి చేసే ప్రయత్నం చేసాడు. ఈ నాట్యాన్ని స్త్రీ పురుషులు ఇద్దరూ ప్రదర్శిస్తారు.

చరిత్ర

పూర్వకాలంలో కథకులు (కథను చెప్పే వాళ్ళు), పురాణాల నుంచీ ఇతిహాసాల నుంచీ కథలను వల్లె వేయడం లేదా పాడటం చేసేవారు. దీనికి కొంచెం నృత్యం కూడా తోడయ్యేది. కథక్ ప్రారంభానికి ఇదే మొదలు. ఈ కథకులకు ఈ విద్య తరతరాలకు వారసత్వంగా సంక్రమిస్తుంది. క్రీ.పూ 3, 4 వ శతాబ్దానికి సంబంధించిన సాహిత్యంలో కథకులకు సంబంధించిన ప్రస్తావన ఉంది.

Kathak is one of the eight major forms of Indian classical dance. The origin of Kathak is traditionally attributed to the traveling bards in the North of Ancient India known as Kathakars or storytellers. The term Kathak is derived from the Vedic Sanskrit word Katha which means "story", and Kathakar which means "the one who tells a story", or "to do with stories". Wandering Kathakars communicated stories from the great epics and ancient mythology through dance, songs and music. Kathak dancers tell various stories through their hand movements and extensive footwork, their body movements and flexibility but most importantly through their facial expressions. Kathak evolved during the Bhakti movement, particularly by incorporating the childhood and stories of the Hindu god Krishna, as well as independently in the courts of north Indian kingdoms. Kathak is unique in having both Hindu and Muslim gharanas and cultural elements of these gharanas.  Kathak performances include Urdu Ghazals and commonly used instruments brought during the Mughal period.

వేషధారణ

ఈ నాట్యంలో ప్రసిద్ధి చెందినవారు.

• దమయంతీ జోషీ
• భారతీగుప్త
• కుముదినీ గోపీకృష్ణ
• సితారాదేవి
• బిర్జూ మహరాజ్
• బిందారిన్ మహరాజ్
• ఉమాశర్మ. మొదలగువారు
• కస్తూరి పట్నాయక్