దానవులపాడు జైన దేవాలయం
దానవులపాడు జైన దేవాలయం | |
---|---|
మతం | |
అనుబంధం | జైనమతం |
Sect | దిగంబర |
దైవం | పాఋస్వనాథుడు |
పండుగలు | మహావీర జయంతి |
ప్రదేశం | |
ప్రదేశం | దానవులపాడు, కడప, ఆంధ్రప్రదేశ్ |
భౌగోళిక అంశాలు | 14°47′29.3″N 78°26′16.6″E / 14.791472°N 78.437944°E |
వాస్తుశాస్త్రం. | |
శైలి | రాష్ట్రకూట వాస్తుశైలి |
స్థాపించబడిన తేదీ | 8 వ శతాబ్దం |
దానవులపాడు జైన దేవాలయం ఆంధ్ర ప్రదేశ్, కడప జిల్లా జమ్మలమడుగు మండలానికి చెందిన దానవులపాడు గ్రామంలో ఉన్న పురాతన జైన కేంద్రం.
చరిత్ర
[మార్చు]దానవులపాడు జైన దేవాలయాన్ని 1903 లో కనుగొన్నారు.[1][2] ఒకప్పుడు ఇది ముఖ్యమైన జైన కేంద్రంగా ఉండేది. రాష్ట్రకూటులు దీన్ని పోషించారు.[3][4] వీరగల్లుపై ఉన్న శాసనాల ప్రకారం, ఈ ప్రదేశం జైన ఆచార్యులు సల్లేఖన చేయడానికి ప్రసిద్ధి చెందింది.[5] పొరుగు గ్రామంలో లభించిన 13వ శతాబ్దపు శాసనంలో ఈ దేవాలయం గురించిన ప్రస్తావన ఉంది.[6]
చౌముఖ (నాలుగు ముఖాల) విగ్రహాన్ని 8వ శతాబ్దంలో రాష్ట్రకూటుల పాలనలో స్థాపించారు.[note 1][7][8] తూర్పు చాళుక్యుల కాలం నాటి అక్షరాలతో విగ్రహం అడుగుభాగంలో ఒక-పంక్తి సంస్కృత శాసనం ఉంది.[9] సా.శ. 968 లో, రాష్ట్రకూట సామ్రాజ్యం ఖోట్టిగ శాంతినాథ మహామస్తకాభిషేకానికి పానవట్టాన్ని ఏర్పాటు చేసింది.[10] [11]
దేవాలయం గురించి
[మార్చు]ఆలయ ప్రణాళికలో మండపం, అంతరాలయం, గర్భగృహం ఉన్నాయి. ఆలయ అధిష్ఠానం చక్కటి శిల్పాలతో అలంకరించబడింది. ఆలయ గోడపై నాగ, నాగిని, హనుమంతుడు, గణేశుడి శిల్పాలు ఉన్నాయి.[6]
ఈ ఆలయంలో 10 వ శతాబ్దానికి చెందిన 12 అడుగులు (3.7 మీ.) చెక్కిన స్క్రోల్ ఆభరణాలు, ఏనుగులు, మొసళ్ల శిల్పాలతో తామరపువ్వు ఆకారంలో ఉన్న పీఠంపై కూర్చున్న ఐదు పడగల పాము పార్శ్వనాథ విగ్రహం ఉంది. విగ్రహానికి చేతులు, మోకాలి కింది భాగం విరిగిపోయాయి.[12][13] సింహంపై పద్మాసనంలో కూర్చున్న యక్షి చిత్రం ఉంది. రెండవ మందిరం, భారీగా అలంకరించిన తీర్థంకరుని విగ్రహం ఉన్న నిర్మాణం.[14] ఆలయ సముదాయం సమీపంలోని బావి పక్కన అనేక సర్ప దేవతా విగ్రహాలు ఉన్నాయి.[15][16] ఈ ఆలయంలో పద్మావతి విగ్రహం కూడా ఉంది.[17]
చిత్ర మాలిక
[మార్చు]-
పార్శ్వనాథ విగ్రహం
-
వినాయకుని చిత్రం
-
గుడి దగ్గర సర్ప విగ్రహాలు
పరిరక్షణ
[మార్చు]ఈ ఆలయ సముదాయం భారత పురావస్తు శాఖ రక్షణలో ఉంది.[6] ఈ ప్రదేశంలో కనుగొనబడిన వివిధ కళాఖండాలు, శాసనాలు, శిల్పాలు ఇప్పుడు చెన్నైలోని ప్రభుత్వ మ్యూజియంలో భద్రపరచారు.[4][15]
ఇవి కూడా చూడండి
[మార్చు]గమనికలు
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Konow 1910, p. 147.
- ↑ Ramamurty 1979, pp. 54–55.
- ↑ Stephens 1904, p. 24.
- ↑ 4.0 4.1 Ramamurty 1979, p. 54.
- ↑ Reddy 2022, p. 113.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 "Buried Jaina Temple and Remains at Danavulapadu". Archaeological Survey of India. Archived from the original on 15 September 2022. Retrieved 15 September 2022.
- ↑ 7.0 7.1 Nandi 1973, p. 33.
- ↑ Leeuw 1956.
- ↑ Archaeological Survey of India 1903, p. 26.
- ↑ Shah 1987, p. 156.
- ↑ Nandi 1973, p. 35.
- ↑ Kannan & Lakshminarayanan 2001, p. 63.
- ↑ Pereira 1977, p. 7.
- ↑ Ramamurty 1979, p. 55.
- ↑ 15.0 15.1 "Danavulapadu". Andhra Pradesh Tourism Development Corporation. Archived from the original on 15 సెప్టెంబరు 2022. Retrieved 15 September 2022.
- ↑ "Archaeology". Government Museum, Chennai. Retrieved 15 September 2022.
- ↑ Singh 1971, p. 165.