అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 14°47′29.3″N 78°26′16.6″E / 14.791472°N 78.437944°E / 14.791472; 78.437944

దానవులపాడు జైన దేవాలయం

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
దానవులపాడు జైన దేవాలయం
దానవులపాడు జైన దేవాలయం
దానవులపాడు జైన దేవాలయం
మతం
అనుబంధంజైనమతం
Sectదిగంబర
దైవంపాఋస్వనాథుడు
పండుగలుమహావీర జయంతి
ప్రదేశం
ప్రదేశందానవులపాడు, కడప, ఆంధ్రప్రదేశ్
దానవులపాడు జైన దేవాలయం is located in ఆంధ్రప్రదేశ్
దానవులపాడు జైన దేవాలయం
ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో దానవులపాడు స్థానం
భౌగోళిక అంశాలు14°47′29.3″N 78°26′16.6″E / 14.791472°N 78.437944°E / 14.791472; 78.437944
వాస్తుశాస్త్రం.
శైలిరాష్ట్రకూట వాస్తుశైలి
స్థాపించబడిన తేదీ8 వ శతాబ్దం

దానవులపాడు జైన దేవాలయం ఆంధ్ర ప్రదేశ్, కడప జిల్లా జమ్మలమడుగు మండలానికి చెందిన దానవులపాడు గ్రామంలో ఉన్న పురాతన జైన కేంద్రం.

చరిత్ర

[మార్చు]

దానవులపాడు జైన దేవాలయాన్ని 1903 లో కనుగొన్నారు.[1][2] ఒకప్పుడు ఇది ముఖ్యమైన జైన కేంద్రంగా ఉండేది. రాష్ట్రకూటులు దీన్ని పోషించారు.[3][4] వీరగల్లుపై ఉన్న శాసనాల ప్రకారం, ఈ ప్రదేశం జైన ఆచార్యులు సల్లేఖన చేయడానికి ప్రసిద్ధి చెందింది.[5] పొరుగు గ్రామంలో లభించిన 13వ శతాబ్దపు శాసనంలో ఈ దేవాలయం గురించిన ప్రస్తావన ఉంది.[6]

చౌముఖ (నాలుగు ముఖాల) విగ్రహాన్ని 8వ శతాబ్దంలో రాష్ట్రకూటుల పాలనలో స్థాపించారు.[note 1][7][8] తూర్పు చాళుక్యుల కాలం నాటి అక్షరాలతో విగ్రహం అడుగుభాగంలో ఒక-పంక్తి సంస్కృత శాసనం ఉంది.[9] సా.శ. 968 లో, రాష్ట్రకూట సామ్రాజ్యం ఖోట్టిగ శాంతినాథ మహామస్తకాభిషేకానికి పానవట్టాన్ని ఏర్పాటు చేసింది.[10] [11]

దేవాలయం గురించి

[మార్చు]

ఆలయ ప్రణాళికలో మండపం, అంతరాలయం, గర్భగృహం ఉన్నాయి. ఆలయ అధిష్ఠానం చక్కటి శిల్పాలతో అలంకరించబడింది. ఆలయ గోడపై నాగ, నాగిని, హనుమంతుడు, గణేశుడి శిల్పాలు ఉన్నాయి.[6]

ఈ ఆలయంలో 10 వ శతాబ్దానికి చెందిన 12 అడుగులు (3.7 మీ.) చెక్కిన స్క్రోల్ ఆభరణాలు, ఏనుగులు, మొసళ్ల శిల్పాలతో తామరపువ్వు ఆకారంలో ఉన్న పీఠంపై కూర్చున్న ఐదు పడగల పాము పార్శ్వనాథ విగ్రహం ఉంది. విగ్రహానికి చేతులు, మోకాలి కింది భాగం విరిగిపోయాయి.[12][13] సింహంపై పద్మాసనంలో కూర్చున్న యక్షి చిత్రం ఉంది. రెండవ మందిరం, భారీగా అలంకరించిన తీర్థంకరుని విగ్రహం ఉన్న నిర్మాణం.[14] ఆలయ సముదాయం సమీపంలోని బావి పక్కన అనేక సర్ప దేవతా విగ్రహాలు ఉన్నాయి.[15][16] ఈ ఆలయంలో పద్మావతి విగ్రహం కూడా ఉంది.[17]

చిత్ర మాలిక

[మార్చు]

పరిరక్షణ

[మార్చు]

ఈ ఆలయ సముదాయం భారత పురావస్తు శాఖ రక్షణలో ఉంది.[6] ఈ ప్రదేశంలో కనుగొనబడిన వివిధ కళాఖండాలు, శాసనాలు, శిల్పాలు ఇప్పుడు చెన్నైలోని ప్రభుత్వ మ్యూజియంలో భద్రపరచారు.[4][15]

ఇవి కూడా చూడండి

[మార్చు]

గమనికలు

[మార్చు]
  1. Chaumukh idol faces all four cardinal directions.[7]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Konow 1910, p. 147.
  2. Ramamurty 1979, pp. 54–55.
  3. Stephens 1904, p. 24.
  4. 4.0 4.1 Ramamurty 1979, p. 54.
  5. Reddy 2022, p. 113.
  6. 6.0 6.1 6.2 "Buried Jaina Temple and Remains at Danavulapadu". Archaeological Survey of India. Archived from the original on 15 September 2022. Retrieved 15 September 2022.
  7. 7.0 7.1 Nandi 1973, p. 33.
  8. Leeuw 1956.
  9. Archaeological Survey of India 1903, p. 26.
  10. Shah 1987, p. 156.
  11. Nandi 1973, p. 35.
  12. Kannan & Lakshminarayanan 2001, p. 63.
  13. Pereira 1977, p. 7.
  14. Ramamurty 1979, p. 55.
  15. 15.0 15.1 "Danavulapadu". Andhra Pradesh Tourism Development Corporation. Archived from the original on 15 సెప్టెంబరు 2022. Retrieved 15 September 2022.
  16. "Archaeology". Government Museum, Chennai. Retrieved 15 September 2022.
  17. Singh 1971, p. 165.