పాలకుర్తి (జనగాం జిల్లా)
పాలకుర్తి, తెలంగాణ రాష్ట్రం, జనగామ జిల్లా, పాలకుర్తి మండలానికి చెందిన గ్రామం.[1]
| పాలకుర్తి | |
| — రెవెన్యూ గ్రామం — | |
 |
|
  పాలకుర్తి |
|
| రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
|---|---|
| జిల్లా | జనగామ |
| మండలం | పాలకుర్తి |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచ్ | |
| జనాభా (2011) | |
| - మొత్తం | 7,819 |
| - పురుషుల సంఖ్య | 3,792 |
| - స్త్రీల సంఖ్య | 4,027 |
| - గృహాల సంఖ్య | 1,809 |
| పిన్ కోడ్ | 506146 |
| ఎస్.టి.డి కోడ్ | 08716 |
ఇది సమీప పట్టణమైన జనగామ నుండి 35 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత వరంగల్ జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది. [2] వరంగల్ జిల్లా కేంద్రం నుండి 50 కిలోమీటర్ల దూరంలో, వరంగల్ - హైదరాబాద్ రహదారిపై స్టేషను ఘనపురం నుండి 23 కి.మీ.దూరంలో ఉంది.
గ్రామ జనాభా[మార్చు]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1809 ఇళ్లతో, 7819 జనాభాతో 1435 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3792, ఆడవారి సంఖ్య 4027. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1390 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 241. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578193[3].పిన్ కోడ్: 506252.
విద్యా సౌకర్యాలు[మార్చు]
గ్రామంలో ఐదుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఐదు ఉన్నాయి. 2 ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాలలు 2 ప్రైవేటు ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాలలు ఉన్నాయి.సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వరంగల్లో ఉంది. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ వరంగల్లో ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఘన్పూర్లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు వరంగల్లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం[మార్చు]
ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం[మార్చు]
పాలకుర్తిలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఐదుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక అలోపతి ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం[మార్చు]
గ్రామంలో6 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఇద్దరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు నలుగురు ఉన్నారు.
తాగు నీరు[మార్చు]
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
పారిశుధ్యం[మార్చు]
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు[మార్చు]
పాలకుర్తిలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు[మార్చు]
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు[మార్చు]
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు[మార్చు]
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం[మార్చు]
పాలకుర్తిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 97 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 80 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 8 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 2 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 8 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 327 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 212 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 698 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 136 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1102 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు[మార్చు]
పాలకుర్తిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 1009 హెక్టార్లు* చెరువులు: 93 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి[మార్చు]
పాలకుర్తిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు[మార్చు]
ఆలయాలు[మార్చు]
- సోమనాధ టెంపుల్ వెయ్యి స్తంభాల రాతి గుడి.శివుని గుడి అని కూడా పిలుస్తారు.ఊరికి దగ్గరలో ఉన్న చిన్న కొండపై సోమేశ్వర లక్ష్మీనరసింహ స్వామి ఆలయం ఉంది. ప్రముఖ శైవ క్షేత్రం. శివారాధకులకు, వీరశైవులకు దర్శనీయ క్షేత్రం. ప్రాచీన కాలానికి చెందిన సోమేశ్వరాలయం, లక్ష్మీనర్సింహాలయాలు ఉన్నాయి.శివ కేశవులిద్దరూ పక్కపక్కనే ఉన్న రెండు పర్వత గుహల్లో సహజసిద్ధంగా వెలిశారు.ఈ రెండు గుహలను కలుపుతూ ప్రకృతిసిద్ధంగా ఏర్పడ్డ ప్రదక్షిణా మార్గం ఉంది. ప్రతియేటా మహాశివరాత్రి నుండి అయిదు రోజులపాటు ఇక్కడ పాంచాహ్నిక బ్రహ్మోత్సవాలు జరుగుతాయి.యాత్రికుల వసతికి గదులు,మంచినీటి సౌకర్యం ఉంది.
- ఐదు గుళ్ళు : ఇది రాతి దేవాలయం.ఇక్కడ కోనేరు ప్రసిద్ధి.
- పాటిమిది ఆంజనేయ దేవాలయం.
కవి పాల్కురికి సోమనాథుడు జన్మస్థలం[మార్చు]
సోమనాథుడు సా.శ. 1190 లో విష్ణురామిదేవుడు శ్రియాదేవి దంపతులకు జన్మించాడు.సోమేశ్వరుని భక్తుడై ఆ స్వామిమీద సోమనాథ స్తవం రాశాడు. జానపద తెలుగు కవిత్వానికి,ద్విపద ఛందస్సుకు ప్రాచుర్యాన్ని చేకూర్చాడు. వీర శైవ మతావలంబకుడు. తెలుగు, కన్నడ భాషలలో రచనలు చేశాడు. తెలుగులో ఆనాటి సంప్రదాయానికి భిన్నంగా దేశభాషలో ద్విపద రచనలు చేశాడు.
ప్రధాన వ్యాసం: పాల్కురికి సోమనాథుడు
రచించిన ద్విపద కావ్యములు:[మార్చు]
పండితారాధ్య చరిత్ర, బసవ పురాణం, మల్లమదేవి పురాణం,సోమనాథ స్తవం ; పద్యకృతులు - అనుభవ సారం, చతుర్వేద సారం, చెన్నమల్లు సీసములు, బసవ పంచరత్నములు, బసవాష్టకం ; వృషాధిప శతకం ; ఉదాహరణ కావ్యములు బసవోదాహరణం, పండితారాధ్యోదాహరణం, రగడలు - బసవాఢ్య రగడ, గంగోత్పత్తి రగడ, గద్యలు - పంచప్రకార గద్య, నమస్కార గద్య, అక్షరాంక గద్య, అష్టొత్తర శతనామ గద్య : సంస్కృతంలో సోమనాథ భాష్యం,రుద్ర భాష్యం, బసవోదాహరణం, వృషభాష్టకం, త్రివిధ లింగాష్టకం, కన్నడ రచనలు - సద్గురు రగడ, చెన్న బసవ రగడ, అక్షరాంక పద్యములు, శరణు బసవ రగడ, బసవలింగ నామావళి/అష్టోత్తర శత నామావళి, శీల సంపాదన మొదలగునవి ఆయన రచనలు.
సోమనాథ స్మృతివనం[మార్చు]
తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలో ఈ గ్రామంలో సోమనాథ స్మృతివనం నిర్మించబడుతోంది.[4] ఇక్కడ సోమనాథుడి 11 అడుగుల భారీ విగ్రహం, సోమనాథుడి మ్యూజియం, థియేటర్‌, స్మృతివనం, లైబ్రరీ, కల్యాణమండపం, గార్డెనింగ్‌తోపాటు ప్రధాన రోడ్లకు అనుసంధానంగా కొత్త రోడ్లను నిర్మిస్తున్నారు.[5] ఈ పనుల కోసం రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 16 కోట్ల రూపాయలు మంజూరు చేసింది.[6]
శాసనసభ నియోజకవర్గం[మార్చు]
- ఈ గ్రామం నియోజకవర్గ కేంధ్రంగా వీరాజిల్లుతుంది.పూర్తి వ్యాసం పాలకుర్తి శాసనసభ నియోజకవర్గంలో చూడండి.
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ http://jangaon.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/234.Jangoan-.234.pdf[permanent dead link]
- ↑ "జనగామ జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2021-01-06. Retrieved 2021-01-06.
{{cite web}}:|archive-date=/|archive-url=timestamp mismatch; 2022-01-06 suggested (help) - ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ "కవుల నేలకు పర్యాటక కళ". EENADU. 2022-09-16. Archived from the original on 2022-10-14. Retrieved 2022-10-14.
- ↑ telugu, NT News (2022-10-11). "పోతనకు పట్ట సోమనకు వనం". Namasthe Telangana. Archived from the original on 2022-10-11. Retrieved 2022-10-14.
- ↑ telugu, NT News (2022-10-14). "బమ్మెర, పాల్కురికి యాదిలో!". Namasthe Telangana. Archived from the original on 2022-10-14. Retrieved 2022-10-14.