ప్లాటీహెల్మింథిస్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search

ప్లాటిహెల్మింథిస్
"Platodes" from Ernst Haeckel's Kunstformen der Natur, 1909
Scientific classification
Kingdom:
Subkingdom:
Superphylum:
(unranked):
Phylum:
ప్లాటిహెల్మింథిస్

Gegenbaur, 1859
Classes

Monogenea
Trematoda
Cestoda
Turbellaria

ప్లాటిహెల్మింథిస్ (ఆంగ్లం Platyhelminthes) వర్గాన్ని గెగెన్ బార్ ఏర్పరిచారు. సాధారణంగా బల్లపరుపు పురుగులు (ప్లాటి:బల్లపరుపు) అని పిలిచే ఈ జీవులు త్రిస్తరిత జీవులు. ఇవి ద్విపార్శ్వ సౌష్ఠవంతో, శరీర కుహరరహితంగా ఉంటాయి. ఎక్కువగా పరాన్నజీవులు, కొన్ని స్వేచ్ఛాజీవులు. ఇవి సాగర, మంచినీటి, భూచర పరిసరాలలో నివసిస్తాయి.

సాధారణ లక్షణాలు

[మార్చు]
  • శరీరం పృష్టోదరంగా అణిగి ఉంటుంది. కాబట్టి వీటిని సాధారణంగా 'బల్లపరుపు పురుగులు' అంటారు.
  • ఇవి ద్విపార్శ్వ సౌష్ఠవం కనబరుస్తాయి. మధ్య అక్షానికి ఇరువైపులా శరీర అవయవాలు ఉంటాయి. జీవిని సమాయత అక్షంలో ఖండించినప్పుడు దర్పణ ప్రతిబింబ అర్ధబాగాలు ఏర్పడతాయి.
  • మితమైన శిరఃప్రాధాన్యం, ఏకదిశా చలనం కలిగి ఉంటాయి.
  • ఇవి మొట్టమొదటి త్రిస్తరిత జీవులు. ఇవి పిండదశలో మధ్యత్వచాన్ని ఏర్పరుచుకొంటాయి. ఇది మూడో జననస్తరం, నిజ కండర కణజాలం అభివృద్ధి చెందడానికి తోడ్పడుతుంది.
  • జీర్ణనాళానికి, శరీర కుడ్యానికి మధ్య శరీర కుహరం లేదు. కాబట్టి వీటిని కుహరరహిత జీవులు అంటారు. మధ్యత్వచం నుంచి ఏర్పడిన మృదుకణజాలం దీని స్థలంలో నిండి ఉంటుంది.
  • బల్లపరుపు పురుగు శరీర నిర్మాణం, అవయవ, వ్యవస్థల స్థాయిని ప్రదర్శిస్తుంది.
  • జీర్ణనాళానికి ఒకే ఒక్క రంధ్రం ఉంటుంది. అదే నోరు. నిడేరియాలలోలాగ పాయువు లేదు. నోటిద్వారానే ఆహార అంతర్గ్రహణం, మలవిసర్జనం జరుగుతుంది. నిడేరియా జీవులలో లాగా జఠరప్రసరణ కుహరకుడ్యపు కణాలు, ఆహారపదార్ధాలను భక్షించి, కణాంతస్థ జీర్ణక్రియ జరుపుకొంటాయి.
  • మిధ్యాఖండీభవనం గల సెస్టోడా (బద్దెపురుగులు) మినహాయించి ఏ జీవులలోనూ ఖండీభవనం లేదు.
  • జ్వాలా కణాలు అనే ప్రత్యేకమైన ప్రాథమిక వృక్కాలతో విసర్జన జరుగుతుంది. జ్వాలా కణాలు జంతువుకూ పరిసరాలకూ మధ్య ద్రవాభిసరణక్రమతను నియంత్రిస్తాయి.
  • శ్వాస, రక్తప్రసరణ వయవస్థలు లేవు.
  • నాడీవ్యవస్థలో మితంగా అభివృద్ధిచెందిన మెదడు, నాడీదండాలు ఉంటాయి. స్వేచ్ఛగా నివసించే జీవులలో జ్ఞానాంగాలు ఉంటాయి.
  • ఎక్కువగా ఉభయలింగ జీవులలో అంతఃఫలదీకరణ జరుగుతుంది.
  • జీవితచరిత్ర సరళంగా లేదా క్లిష్టంగా ఉంటుంది. ఒకటి లేదా ఎక్కువ మాధ్యమిక అతిధేయులు కలిగి, వివిధ రకాలైన పిండాభివృద్ధి దశలైన మిరాసీడియమ్, స్పోరోసిస్టు, రీడియా, సర్కేరియా మొదలయినవి ఉంటాయి. కొన్నిటిలో బహుపిండత్వం సర్వసాధారణం.

వర్గీకరణ

[మార్చు]

ప్లాటిహెల్మింథిస్ వర్గాన్ని మూడు విభాగాలుగా వర్గీకరించారు.

  1. విభాగం 1: టర్బెల్లేరియా:
  • ఇవి చాలా వరుకు స్వేచగా జీఏంచినా అరుదుగా సహజీవనం లేదా పరాన్న జీవనం సాగిస్తాయి.
  • తల భాగంలో కళ్లు గుంతలు స్పర్శకాలు జ్ఞన కంటక రోమాలు వంటివి ఉంటాయి.
  • శరీరం కుడ్యం బయటి భాగంలో శైలికామయ బాహ్య చర్మం ఉంటుంది.బాహ్య చర్మంలో రాబ్డయిట్లు అనే నిర్మాణాలు ఉంటాయి.
  • కొన్నింటిలో నోరు ఉండదు.ఉదా: ఫెకాంఫియా,ఫేగోకాటాలో ఎన్నో గ్రసనులు,తత్ఫలితంగా ఎన్నో ఆస్య రంధ్రాలు ఏర్పడ్డాయి.నోరు ఉంటే ఉదర తలంలో ఉంటుంది.
  • పునరుత్పత్తి అధికంగా ఉంటుంది.
  • ఈ విభాగంలో ఇంత వరకు 3000 ప్రజాతులున్నాయి.
  • ఇందులో ఎసీలా,పాలిక్లాడిడా,రాబ్డోసీలా,టెమ్నోసెపాల,ట్రైక్లాడిడా క్రమాలున్నాయి.
  • ఉదా:ప్లానోసిరా,నోటోప్లాన,దయిసనోజూన్.

2. విభాగం 2:ట్రెమటోడా:

  • ఇవి ఆకు లాగా పల్చగా,బల్ల పరుపుగా ఉండే జీవులు.
  • ఇవి బాహ్య,అంతర పరాన్న జీవనం సాగిస్తాయి.
  • అభివృద్ధిలో బాహ్య చర్మాన్ని కోల్పోయి అవభాసిని "టెగ్యుమెంట్" ఏర్పడుతుంది.
  • రాబ్డయిట్లు లేవు.పూర్వాంతంలో నోరుంటుంది.
  • విసర్జక వ్యవస్థలో శాఖాయుతమైన నాళాలు అమరి ఉంటాయి.
  • ఒకే ఒక స్త్రీ బీజకోశం ఉంటుంది.
  • అభివృద్ధి పరోక్షంగా డింభకాలతో జరుగుతుంది.
  • ఉప విభాగం1:మోనోజెనియా:
  • ఇవి చేపలు,ఉభయ చరాలపై బాహ్య పరాన్న జీవులు.
  • నోటిని ఆవరించి చూషకం ఉండదు.
  • పూర్వాంతంలో రెండు విసర్జక రంధ్రాలుంటాయి.
  • గర్భాశయం పొట్టిగా ఉంటుంది.డింభకం శైలికాసహితం.
  • జీవిత చరిత్ర నేరుగా ఆతిధేయిలను మార్చకుండా జరుగుతుంది.
  1. విభాగం 3: సెస్టోడా: ఉ. టీనియా, ఎకైనోకోకస్