భారత సమాచార , ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ

వికీపీడియా నుండి
(భారత సమాచార & ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ నుండి దారిమార్పు చెందింది)
Jump to navigation Jump to search

సమాచార & ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ (Ministry of I&B) అనేది సమాచారం, ప్రసారం, ప్రెస్ మరియు సినిమా ఆఫ్ ఇండియా రంగాలలో నియమాలు, నిబంధనలు& చట్టాల రూపకల్పన & నిర్వహణకు బాధ్యత వహించే భారత ప్రభుత్వం మంత్రి స్థాయి ఏజెన్సీ.[1]

భారత ప్రభుత్వ ప్రసార విభాగమైన ప్రసార భారతి, ప్రెస్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో నిర్వహణకు మంత్రిత్వ శాఖ బాధ్యత వహిస్తుంది. సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ సర్టిఫికేషన్ అనేది భారతదేశంలో ప్రసారమయ్యే చలన చిత్రాల నియంత్రణకు బాధ్యత వహిస్తున్న ఈ మంత్రిత్వ శాఖ క్రింద ఉన్న ఇతర ముఖ్యమైన చట్టబద్ధమైన సంస్థ.

సంస్థ

[మార్చు]
  • ప్రసారం చేస్తోంది
    • షరతులతో కూడిన యాక్సెస్ సిస్టమ్ (CAS)
    • కమ్యూనిటీ రేడియో స్టేషన్లు
    • ప్రసార భారతి
    • దూరదర్శన్
    • ఆకాశవాణి (ఆల్ ఇండియా రేడియో)
    • బ్రాడ్‌కాస్ట్ ఇంజినీరింగ్ కన్సల్టెంట్స్ ఇండియా లిమిటెడ్
    • టీవీ ఛానెల్‌ల అప్‌లింక్ / డౌన్‌లింక్
    • ప్రైవేట్ టీవీ ఛానెల్‌లలో కంటెంట్ నియంత్రణ
    • నేరుగా ఇంటికి (DTH)
    • ఇంటర్నెట్ ప్రోటోకాల్ టెలివిజన్ (IPTV)
    • హెడెండ్-ఇన్-ది-స్కై (హిట్స్)
    • డిజిటల్ టెలివిజన్ పరివర్తన
    • ప్రపంచవ్యాప్తంగా రేడియో మరియు టెలివిజన్ లైసెన్స్
    • బ్రాడ్‌కాస్టింగ్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా 1977
  • సమాచారం
    • డైరెక్టరేట్ ఆఫ్ అడ్వర్టైజింగ్ అండ్ విజువల్ పబ్లిసిటీ (DAVP), సెంట్రల్ బ్యూరో ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్ (CBC)
    • డైరెక్టరేట్ ఆఫ్ ఫీల్డ్ పబ్లిసిటీ
    • ఫోటో డివిజన్
    • ప్రచురణల విభాగం
    • పరిశోధన సూచన మరియు శిక్షణ విభాగం
    • పాట మరియు నాటక విభాగం
    • రిజిస్ట్రార్ ఆఫ్ న్యూస్ పేపర్స్ ఫర్ ఇండియా (RNI) కార్యాలయం
    • ప్రెస్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా
    • ప్రెస్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో (PIB)
    • ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ మాస్ కమ్యూనికేషన్ (IIMC)
  • సినిమాలు
    • సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ సర్టిఫికేషన్
    • ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియా, పూణే (FTII)
    • ఫిల్మ్ సర్టిఫికేషన్ అప్పిలేట్ ట్రిబ్యునల్
    • సత్యజిత్ రే ఫిల్మ్ అండ్ టెలివిజన్ ఇన్స్టిట్యూట్ (SRFTI)
    • నేషనల్ ఫిల్మ్ డెవలప్‌మెంట్ కార్పొరేషన్

ఆదేశం

[మార్చు]

సమాచార & ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ యొక్క ఆదేశం:

  • ప్రజల కోసం ఆల్ ఇండియా రేడియో (AIR) & దూరదర్శన్ (DD) ద్వారా వార్తా సేవలు .
  • ప్రసార మరియు టెలివిజన్ అభివృద్ధి.
  • సినిమాల దిగుమతి & ఎగుమతి.
  • చిత్ర పరిశ్రమ అభివృద్ధి & ప్రచారం.
  • ప్రయోజనం కోసం ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్స్ & సాంస్కృతిక మార్పిడిని నిర్వహించడం.
  • డైరెక్టరేట్ ఆఫ్ అడ్వర్టైజింగ్ అండ్ విజువల్ పబ్లిసిటీ DAVP
  • భారత ప్రభుత్వ విధానాలను ప్రదర్శించడానికి & ప్రభుత్వ విధానాలపై అభిప్రాయాన్ని పొందడానికి పత్రికా సంబంధాలను నిర్వహించడం.
  • వార్తాపత్రికలకు సంబంధించి ప్రెస్ అండ్ రిజిస్ట్రేషన్ ఆఫ్ బుక్స్ యాక్ట్, 1867 అడ్మినిస్ట్రేషన్.
  • జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన విషయాలపై ప్రచురణల ద్వారా దేశం లోపల & వెలుపల భారతదేశం గురించి సమాచారాన్ని వ్యాప్తి చేయడం.
  • మంత్రిత్వ శాఖలోని మీడియా యూనిట్లు తమ బాధ్యతలను నిర్వర్తించడంలో సహాయపడేందుకు పరిశోధన, సూచన & శిక్షణ.
  • ప్రజా ప్రయోజన సమస్యలపై సమాచార ప్రచార ప్రచారాల కోసం వ్యక్తుల మధ్య కమ్యూనికేషన్ & సాంప్రదాయ జానపద కళారూపాలను ఉపయోగించడం.
  • సమాచార & మాస్ మీడియా రంగంలో అంతర్జాతీయ సహకారం.

సివిల్ సర్వీస్

[మార్చు]

ప్రధాన వ్యాసం: ఇండియన్ ఇన్ఫర్మేషన్ సర్వీస్ ఇండియన్ ఇన్ఫర్మేషన్ సర్వీస్ (IIS) అనేది UPSC సివిల్ సర్వీస్ ఎగ్జామినేషన్‌ను విజయవంతంగా క్లియర్ చేసే అభ్యర్థులకు అందుబాటులో ఉన్న గ్రూప్ 'A' సివిల్ సర్వీసెస్ ఆప్షన్‌లలో ఒకటి . ఇది భారత ప్రభుత్వ మీడియా విభాగం . అవి భారత ప్రభుత్వానికి & ప్రజలకు మధ్య కమ్యూనికేషన్ యొక్క వారధిగా పనిచేస్తాయి. IIS కేడర్ అధికారులు సమాచార & ప్రసార మంత్రిత్వ శాఖ క్రింద పని చేస్తారు.

మంత్రుల జాబితా

[మార్చు]

కేబినెట్ మంత్రులు

[మార్చు]

గమనిక :

  • MoS (I/C) – రాష్ట్ర మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత)
  • MoS - రాష్ట్ర మంత్రి
సంఖ్య ఫోటో మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి వరకు కాలం
1 వల్లభాయ్ పటేల్

(1875–1950) సభ్యుడు, రాజ్యాంగ సభ (ఉప ప్రధాన మంత్రి)

15 ఆగస్టు

1947

26 జనవరి

1950

2 సంవత్సరాలు, 164 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ ఐ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
2 RR దివాకర్

(1894–1990) సభ్యుడు, తాత్కాలిక పార్లమెంట్ (MoS)

31 జనవరి

1950

13 మే

1952

2 సంవత్సరాలు, 103 రోజులు
3 బివి కేస్కర్

(1908–1984) ముసాఫిర్ఖానా ఎంపీ (1957 వరకు క్యాబినెట్ హోదా కలిగిన మంత్రి; MoS, 1962 వరకు)

13 మే

1952

17 ఏప్రిల్

1957

9 సంవత్సరాలు, 331 రోజులు నెహ్రూ II
17 ఏప్రిల్

1957

9 ఏప్రిల్

1962

నెహ్రూ III
4 బెజవాడ గోపాల రెడ్డి

(1907–1997) కావలి ఎంపీ

10 ఏప్రిల్

1962

31 ఆగస్టు

1963

1 సంవత్సరం, 143 రోజులు నెహ్రూ IV
5 సత్య నారాయణ్ సిన్హా

(1900–1983) సమస్తిపూర్ ఎంపీ

1 సెప్టెంబర్

1963

27 మే

1964

305 రోజులు
27 మే

1964

9 జూన్

1964

నంద ఐ గుల్జారీలాల్ నందా

(నటన)

11 జూన్

1964

2 జూలై

1964

శాస్త్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
6 ఇందిరా గాంధీ

(1917–1984) ఉత్తరప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

2 జూలై

1964

11 జనవరి

1966

1 సంవత్సరం, 344 రోజులు
11 జనవరి

1966

24 జనవరి

1966

13 రోజులు నందా II గుల్జారీలాల్ నందా

(నటన)

7 రాజ్ బహదూర్

(1912–1990) భరత్‌పూర్ (MoS) ఎంపీ

24 జనవరి

1966

13 మార్చి

1967

1 సంవత్సరం, 48 రోజులు ఇందిరా ఐ ఇందిరా గాంధీ
8 కోదర్‌దాస్ కాళిదాస్ షా

(1908–1986) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ

13 మార్చి

1967

14 ఫిబ్రవరి

1969

1 సంవత్సరం, 338 రోజులు ఇందిరా II
(5) సత్య నారాయణ్ సిన్హా

(1900–1983) దర్భంగా ఎంపీ

14 ఫిబ్రవరి

1969

8 మార్చి

1971

2 సంవత్సరాలు, 22 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్)
ఇందిరా గాంధీ

(1917–1984) రాయ్‌బరేలి ఎంపీ (ప్రధాని)

18 మార్చి

1971

8 నవంబర్

1973

2 సంవత్సరాలు, 235 రోజులు ఇందిర III
9 ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్

(1919–2012) పంజాబ్ రాజ్యసభ ఎంపీ (MoS)

8 నవంబర్

1973

28 జూన్

1975

1 సంవత్సరం, 232 రోజులు
10 విద్యా చరణ్ శుక్లా

(1929–2013) రాయ్‌పూర్ ఎంపీ (MoS)

28 జూన్

1975

24 మార్చి

1977

1 సంవత్సరం, 269 రోజులు
11 లాల్ కృష్ణ అద్వానీ

(జననం 1927) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

26 మార్చి

1977

28 జూలై

1979

2 సంవత్సరాలు, 124 రోజులు జనతా పార్టీ దేశాయ్ మొరార్జీ దేశాయ్
12 పురుషోత్తం కౌశిక్

(1930–2017) రాయ్‌పూర్ ఎంపీ

28 జూలై

1979

14 జనవరి

1980

170 రోజులు జనతా పార్టీ (సెక్యులర్) చరణ్ సింగ్ చరణ్ సింగ్
13 వసంత్ సాఠే

(1925–2011) వార్ధా ఎంపీ

14 జనవరి

1980

2 సెప్టెంబర్

1982

2 సంవత్సరాలు, 231 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఇందిర) ఇందిర IV ఇందిరా గాంధీ
14 NKP సాల్వే

(1921–2012) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ (MoS, I/C)

2 సెప్టెంబర్

1982

14 జనవరి

1983

134 రోజులు
15 HKL భగత్

(1921–2005) తూర్పు ఢిల్లీకి MP (MoS, I/C)

14 జనవరి

1983

31 అక్టోబర్

1984

1 సంవత్సరం, 352 రోజులు
4 నవంబర్

1984

31 డిసెంబర్

1984

రాజీవ్ ఐ రాజీవ్ గాంధీ
16 విఠల్‌రావ్ గాడ్గిల్

(1928–2001) పూణే ఎంపీ (MoS, I/C)

31 డిసెంబర్

1984

22 అక్టోబర్

1986

1 సంవత్సరం, 295 రోజులు రాజీవ్ II
17 అజిత్ కుమార్ పంజా

(1936–2008) కలకత్తా ఈశాన్య ఎంపీ (MoS, I/C)

22 అక్టోబర్

1986

14 ఫిబ్రవరి

1988

1 సంవత్సరం, 115 రోజులు
(15) HKL భగత్

(1921–2005) తూర్పు ఢిల్లీకి ఎంపీ

14 ఫిబ్రవరి

1988

2 డిసెంబర్

1989

1 సంవత్సరం, 291 రోజులు
18 పి. ఉపేంద్ర

(1936–2009) ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

6 డిసెంబర్

1989

10 నవంబర్

1990

339 రోజులు తెలుగుదేశం పార్టీ విశ్వనాథ్ వీపీ సింగ్
చంద్ర శేఖర్

(1927–2007) బల్లియా ఎంపీ (ప్రధాన మంత్రి)

21 నవంబర్

1990

21 జూన్

1991

212 రోజులు సమాజ్‌వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) చంద్ర శేఖర్ చంద్ర శేఖర్
(17) అజిత్ కుమార్ పంజా

(1936–2008) కలకత్తా ఈశాన్య ఎంపీ (MoS, I/C)

21 జూన్

1991

18 జనవరి

1993

1 సంవత్సరం, 211 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ రావు పివి నరసింహారావు
19 బ్రిగేడియర్

కామాఖ్య ప్రసాద్ సింగ్ డియో AVSM (జననం 1941) దెంకనల్ ఎంపీ (MoS, I/C)

18 జనవరి

1993

15 సెప్టెంబర్

1995

2 సంవత్సరాలు, 240 రోజులు
20 PA సంగ్మా

(1947–2016) తురా ఎంపీ

15 సెప్టెంబర్

1995

16 మే

1996

244 రోజులు
21 సుష్మా స్వరాజ్

(1952–2019) దక్షిణ ఢిల్లీ ఎంపీ

16 మే

1996

1 జూన్

1996

16 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి ఐ అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
22 CM ఇబ్రహీం

(జననం 1948) కర్ణాటకకు రాజ్యసభ ఎంపీ

1 జూన్

1996

21 ఏప్రిల్

1997

334 రోజులు జనతాదళ్ దేవెగౌడ హెచ్‌డి దేవెగౌడ
21 ఏప్రిల్

1997

1 మే

1997

గుజ్రాల్ ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్
23 S. జైపాల్ రెడ్డి

(1942–2019) ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాజ్యసభ ఎంపీ

1 మే

1997

19 మార్చి

1998

322 రోజులు
(21) సుష్మా స్వరాజ్

(1952–2019) దక్షిణ ఢిల్లీ ఎంపీ

19 మార్చి

1998

11 అక్టోబర్

1998

206 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి II అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి

(1924–2018) లక్నో ఎంపీ (ప్రధాని)

11 అక్టోబర్

1998

5 డిసెంబర్

1998

55 రోజులు
24 ప్రమోద్ మహాజన్

(1949–2006) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ

5 డిసెంబర్

1998

13 అక్టోబర్

1999

312 రోజులు
25 అరుణ్ జైట్లీ

(1952–2019) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ (MoS, I/C)

13 అక్టోబర్

1999

30 సెప్టెంబర్

2000

353 రోజులు వాజ్‌పేయి III
(21) సుష్మా స్వరాజ్

(1952–2019) ఉత్తరప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ , నవంబర్ 8, 2000 వరకు ఉత్తరాఖండ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ , 9 నవంబర్ 2000 నుండి

30 సెప్టెంబర్

2000

29 జనవరి

2003

2 సంవత్సరాలు, 121 రోజులు
26 రవిశంకర్ ప్రసాద్

(జననం 1954) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ (MoS, I/C)

29 జనవరి

2003

22 మే

2004

1 సంవత్సరం, 114 రోజులు
(23) ఎస్.జైపాల్ రెడ్డి

(1942–2019) మిర్యాలగూడ ఎంపీ

23 మే

2004

18 నవంబర్

2005

1 సంవత్సరం, 179 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మన్మోహన్ ఐ మన్మోహన్ సింగ్
27 ప్రియా రంజన్ దాస్మున్సీ

(1945–2017) రాయ్‌గంజ్ ఎంపీ

18 నవంబర్

2005

11 నవంబర్

2008

2 సంవత్సరాలు, 359 రోజులు
మన్మోహన్ సింగ్

(జననం 1932) అస్సాంకు రాజ్యసభ ఎంపీ (ప్రధాని)

11 నవంబర్

2008

22 మే

2009

192 రోజులు
28 అంబికా సోని

(జననం 1942) పంజాబ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

28 మే

2009

27 అక్టోబర్

2012

3 సంవత్సరాలు, 152 రోజులు మన్మోహన్ II
29 మనీష్ తివారీ

(జననం 1965) లూథియానా ఎంపీ (MoS, I/C)

28 అక్టోబర్

2012

26 మే

2014

1 సంవత్సరం, 210 రోజులు
30 ప్రకాష్ జవదేకర్

(జననం 1951) మధ్యప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ (MoS, I/C)

27 మే

2014

9 నవంబర్

2014

99 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
(25) అరుణ్ జైట్లీ

(1952–2019) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

9 నవంబర్

2014

5 జూలై

2016

1 సంవత్సరం, 239 రోజులు
31 ఎం. వెంకయ్య నాయుడు

(జననం 1949) రాజస్థాన్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

5 జూలై

2016

18 జూలై

2017

1 సంవత్సరం, 13 రోజులు
32 స్మృతి ఇరానీ

(జననం 1976) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

18 జూలై

2017

14 మే

2018

300 రోజులు
33 కల్నల్

రాజ్యవర్ధన్ సింగ్ రాథోడ్ AVSM (జననం 1970) జైపూర్ రూరల్ (MoS, I/C) ఎంపీ

14 మే

2018

30 మే

2019

1 సంవత్సరం, 16 రోజులు
(30) ప్రకాష్ జవదేకర్

(జననం 1951) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ

31 మే

2019

7 జూలై

2021

2 సంవత్సరాలు, 37 రోజులు మోడీ II
34 అనురాగ్ సింగ్ ఠాకూర్

(జననం 1974) హమీర్‌పూర్ ఎంపీ

7 జూలై

2021

9 జూన్

2024

2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు
35 అశ్విని వైష్ణవ్

(జననం 1970) ఒడిశా రాజ్యసభ ఎంపీ

10 జూన్ 2024 అధికారంలో ఉంది 70 రోజులు మోడీ III

సహాయ మంత్రులు

[మార్చు]
సంఖ్య ఫోటో మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి వరకు కాలం
1 RR దివాకర్

(1894–1990) సభ్యుడు, రాజ్యాంగ సభ

7 అక్టోబర్

1948

26 జనవరి

1950

1 సంవత్సరం, 111 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ ఐ జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
2 ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్

(1919–2012) పంజాబ్ రాజ్యసభ ఎంపీ

14 ఫిబ్రవరి

1971

18 మార్చి

1971

32 రోజులు ఇందిరా II ఇందిరా గాంధీ
3 షేర్ సింగ్ కద్యన్

(1917–2009) రోహ్‌తక్ ఎంపీ

4 నందిని సత్పతి

(1931–2006) ఒడిశా రాజ్యసభ ఎంపీ

18 మార్చి

1971

14 జూన్

1972

1 సంవత్సరం, 88 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III
(2) ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్

(1919–2012) పంజాబ్ రాజ్యసభ ఎంపీ

22 జూలై

1972

8 నవంబర్

1973

1 సంవత్సరం, 109 రోజులు
5 జగ్బీర్ సింగ్ ఉత్తరప్రదేశ్‌కు

రాజ్యసభ ఎంపీ

14 ఆగస్టు

1977

11 జూలై

1978

331 రోజులు జనతా పార్టీ దేశాయ్ మొరార్జీ దేశాయ్
26 జనవరి

1979

15 జూలై

1979

170 రోజులు
6 రామ్ దులారి సిన్హా

(1922–1994) షెయోహర్ ఎంపీ

8 జూన్

1980

19 అక్టోబర్

1980

133 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) ఇందిర IV ఇందిరా గాంధీ
7 ఎస్. కృష్ణ కుమార్

(జననం 1993) కొల్లాం ఎంపీ

25 జూన్

1988

2 డిసెంబర్

1989

1 సంవత్సరం, 160 రోజులు
8 కమల కాంత్ తివారీ బక్సర్

ఎంపీ

22 ఏప్రిల్

1989

2 డిసెంబర్

1989

224 రోజులు
9 సుబోధ్ కాంత్ సహాయ్

(జననం 1951) రాంచీ ఎంపీ

21 నవంబర్

1990

21 జూన్

1991

212 రోజులు సమాజ్‌వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) చంద్ర శేఖర్ చంద్ర శేఖర్
10 PM సయీద్

(1941–2005) లక్షద్వీప్ ఎంపీ

15 సెప్టెంబర్

1995

16 మే

1996

244 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ రావు పివి నరసింహారావు
11 ముఖ్తార్ అబ్బాస్ నఖ్వీ

(జననం 1957) రాంపూర్ ఎంపీ

20 మార్చి

1998

13 అక్టోబర్

1999

1 సంవత్సరం, 207 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ వాజ్‌పేయి II అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి
12 రమేష్ బాయిస్

(జననం 1947) రాయ్‌పూర్ ఎంపీ

30 సెప్టెంబర్

2000

29 జనవరి

2003

2 సంవత్సరాలు, 121 రోజులు వాజ్‌పేయి III
13 MH అంబరీష్

(1952–2018) మండ్య ఎంపీ

24 అక్టోబర్

2006

15 ఫిబ్రవరి

2007

142 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మన్మోహన్ ఐ మన్మోహన్ సింగ్
14 ఆనంద్ శర్మ

(జననం 1953) హిమాచల్ ప్రదేశ్ రాజ్యసభ ఎంపీ

18 అక్టోబర్

2008

22 మే

2009

216 రోజులు
15 చౌదరి మోహన్ జాతువా

(జననం 1935) మధురాపూర్ ఎంపీ

28 మే

2009

22 సెప్టెంబర్

2012

3 సంవత్సరాలు, 117 రోజులు ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ మన్మోహన్ II
16 ఎస్. జగత్రక్షకన్

(జననం 1950) అరక్కోణం ఎంపీ

28 మే

2009

28 అక్టోబర్

2012

3 సంవత్సరాలు, 153 రోజులు ద్రవిడ మున్నేట్ర కజగం
17 కల్నల్

రాజ్యవర్ధన్ సింగ్ రాథోడ్ AVSM (జననం 1970) జైపూర్ రూరల్ ఎంపీ

9 నవంబర్

2014

14 మే

2018

3 సంవత్సరాలు, 186 రోజులు భారతీయ జనతా పార్టీ మోదీ ఐ నరేంద్ర మోదీ
18 ఎల్. మురుగన్

(జననం 1977) మధ్యప్రదేశ్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

7 జూలై

2021

మోడీ II

ఉప మంత్రులు

[మార్చు]
సంఖ్య ఫోటో మంత్రి

(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం

పదవీకాలం పార్టీ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రధాన మంత్రి
నుండి వరకు కాలం
1 శామ్ నాథ్ చాందినీ చౌక్

ఎంపీ

8 మే

1962

27 మే

1964

2 సంవత్సరాలు, 32 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నెహ్రూ IV జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
27 మే

1964

9 జూన్

1964

నంద ఐ గుల్జారీలాల్ నందా

(నటన)

2 సిఆర్ పట్టాభిరామన్

(1906–2001) కుంభకోణం ఎంపీ

15 జూన్

1964

11 జనవరి

1966

1 సంవత్సరం, 210 రోజులు శాస్త్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
11 జనవరి

1966

24 జనవరి

1966

13 రోజులు నందా II గుల్జారీలాల్ నందా

(నటన)

3 నందిని సత్పతి

(1931–2006) ఒడిశా రాజ్యసభ ఎంపీ

29 జనవరి

1966

13 మార్చి

1967

3 సంవత్సరాలు, 16 రోజులు ఇందిరా ఐ ఇందిరా గాంధీ
18 మార్చి

1967

14 ఫిబ్రవరి

1969

ఇందిరా II
4 ధరమ్ బీర్ సిన్హా

(జననం 1932) బార్హ్ ఎంపీ

2 మే

1971

23 మార్చి

1977

5 సంవత్సరాలు, 325 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) ఇందిర III
5 కుముద్‌బెన్ జోషి

(1934–1922) గుజరాత్‌కు రాజ్యసభ ఎంపీ

19 జనవరి

1980

15 జనవరి

1982

1 సంవత్సరం, 361 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) ఇందిర IV
6 మల్లికార్జున్ గౌడ్

(1941–2002) మహబూబ్ నగర్ ఎంపీ

15 జనవరి

1982

7 ఫిబ్రవరి

1984

2 సంవత్సరాలు, 23 రోజులు
7 ఆరిఫ్ మొహమ్మద్ ఖాన్

(జననం 1951) బహ్రైచ్ ఎంపీ

15 జనవరి

1982

29 జనవరి

1983

1 సంవత్సరం, 14 రోజులు
8 గులాం నబీ ఆజాద్

(జననం 1949) వాషిమ్ ఎంపీ

8 ఫిబ్రవరి

1984

31 అక్టోబర్

1984

266 రోజులు
9 ఎస్. కృష్ణ కుమార్

(జననం 1993) కొల్లాం ఎంపీ

14 ఫిబ్రవరి

1988

25 జూన్

1988

132 రోజులు రాజీవ్ II రాజీవ్ గాంధీ
10 గిరిజా వ్యాస్

(జననం 1946) ఉదయపూర్ ఎంపీ

21 జూన్

1991

17 మార్చి

1993

1 సంవత్సరం, 210 రోజులు భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ రావు పివి నరసింహారావు
ఉప మంత్రి పదవి రద్దయింది.

మూలాలు

[మార్చు]