మన్మథుడు
| మన్మథుడు | |
|---|---|
 | |
| హిందువుల కామ దేవుడు | |
| దేవనాగరి | काम देव |
| తమిళ లిపి | காம தேவன் |
| సంప్రదాయభావం | ప్రద్యుమ్నుడు, వాసుదేవుడు |
| ఆవాసం | Ketumala-varsa |
| మంత్రం | కామ గాయత్రి[1] |
| ఆయుధం | చెఱుకు విల్లు , పూల బాణం |
| భార్య | రతి, ప్రీతి |
| వాహనం | చిలుక |
మన్మథుడు హిందూ పురాణాలలో ప్రేమకు సంబంధించిన దేవుడు. ఇతని భార్య రతీదేవి.
పురాణాలలో మన్మథుడు
[మార్చు]మన్మథునికి శివునికి గల సంబంధం వివరించే కథలు మత్స్య పురాణము, శివ పురాణములలో తెలుపబడినవి.[2][3] ఇంద్రుడు, ఇతర దేవతలను తారకాసురుడు బాధించసాగెను. బ్రహ్మ ఇచ్చిన వరాల మూలంగా శివుని కుమారుడు తప్ప అతన్ని మరెవ్వరూ వధించలేరు. అప్పటికి శివుడు బ్రహ్మచారిగా తపస్సు చేసుకొనుచున్నాడు. పార్వతి శివుడి బ్రహ్మచర్యాన్ని భంగపరచి వివాహం చేసుకొంటే వారి పుత్రుడు తారకాసురున్ని వధిస్తాడని బ్రహ్మ సలహా ఇస్తాడు. ఇంద్రుడు ఈ బృహత్కార్యాన్ని మన్మథుడు చేయగలడని పంపిస్తాడు. మన్మథుడు వసంతుని సహాయంతో శివున్ని పూల బాణంతో మేల్కొలుపుతాడు. కోపించిన శివుడు మూడవకన్ను తెరిచి మన్మథుడిని భస్మం చేస్తాడు.
వసంతుని ప్రభావం మీద పార్వతిని చేరిన శివుడిని మన్మథుడిని బ్రతికించమని, ఇందులో అతని దోషం లేదని వేడుకుంటుంది. అయితే శివుడి అతన్ని అనంగుడు (అంగాలు లేకుండా) గా చేస్తాడు. వీరి కుమారుడు కార్తికేయుడు తారకాసురున్ని వధిస్తాడు.[4]
స్వరూపం
[మార్చు]మన్మథుని రూపం అందమైన, యవ్వనవంతునిగా ధనుస్సు ఎక్కుపెడుతున్నట్లు రెక్కలతో ఎగురుతున్నట్లు చూపుతారు. ఇతని విల్లు చెఱుకు గడతోను, బాణాలు ఐదు రకాల సువాసనలు వెదజల్లే పూలతోను అలంకరించబడి ఉంటాయి.[5][6] ఈ పువ్వులు: అశోకం, తెలుపు, నీలం పద్మాలు, మల్లె, మామిడి పూలు. ప్రాచీనమైన మన్మథుని విగ్రహం మథుర సంగ్రహాలయంలో భద్రపరచబడింది.
ఆరాధన
[మార్చు]- కామ గాయత్రి : "ఓం కామ దేవాయ విద్మహే పుష్పబాణాయ ధీమహి తన్నో అనంగ ప్రచోదయాత్"
ఇతర పేర్లు
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Kāṇe, Pāṇḍuraṅga VāMana; Institute, Bhandarkar Oriental Research (1958). History of Dharmaśāstra.
- ↑ Daniel Ingalls (1968). Sanskrit poetry, from Vidyākara's Treasury. Harvard University Press. ISBN 0674788656., p.58
- ↑ Klaus Klostermaier, (2000) Hinduism: A Short History. Oxford: One World Publications.
- ↑ Hindu Myths: A Sourcebook (in ఇంగ్లీష్). Penguin. 1975. ISBN 978-0-14-044306-6.
- ↑ "A study of Kamadeva in Indian story literature". Archived from the original on 2009-01-14. Retrieved 2008-07-06.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని
<ref>ట్యాగు;Sanford2002అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
బయటి లింకులు
[మార్చు]