లక్ష్మీ శంకర్
| లక్ష్మీ శంకర్ | |
|---|---|
 లక్ష్మీ శంకర్ ఒక కచేరీలో పాడుతున్నారు | |
| వ్యక్తిగత సమాచారం | |
| జన్మ నామం | లక్ష్మీ శాస్త్రి |
| జననం | 1926 జూన్ 16 జంషెడ్‌పూర్, బీహార్, (ప్రస్తుతం జార్ఖండ్) బ్రిటిష్ ఇండియా |
| మరణం | 2013 డిసెంబరు 30 (వయసు 87) సిమి వ్యాలీ, కాలిఫోర్నియా, యునైటెడ్ స్టేట్స్ |
| సంగీత శైలి | హిందుస్తానీ శాస్త్రీయ సంగీతం |
| వృత్తి | గాయకురాలు, నర్తకి |
| సంబంధిత చర్యలు | రవి శంకర్,అల్లా రఖా, జాకీర్ హుస్సేన్, విజి సుబ్రమణ్యం, నిర్మలా దేవి, ఎల్. సుబ్రమణ్యం, సుల్తాన్ ఖాన్ (సంగీతకారుడు, రమేష్ మిశ్రా,విజి ప్రకాష్ |
లక్ష్మీ శంకర్ ( 16 జూన్ 1926 - 30 డిసెంబర్ 2013) ఒక భారతీయ గాయని, ప్రసిద్ధ హిందుస్థానీ క్లాసికల్. దక్షిణ భారత హిందూ కుటుంబంలో జన్మించిన ఆమె, పాటియాలా ఘరానాలో అత్యుత్తమ హిందుస్థానీ గాయకురాలిగా మారింది, పుట్టుకతో బెంగాలీ అయిన ఉదయ్ శంకర్ సోదరుడు రాజేంద్ర శంకర్‌ను వివాహం చేసుకుంది. ఆమె ఖ్యాల్, తుమ్రీ, భజనల ప్రదర్శనలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. [1] [2] [3] ఆమె సితార్ వాద్యకారుడు రవిశంకర్‌కి కోడలు, వయోలిన్ విద్వాంసుడు ఎల్. సుబ్రమణ్యం (ఆమె కుమార్తె విజి (విజయశ్రీ శంకర్) సుబ్రమణ్యం అతని మొదటి భార్య)కి అత్తగారు.
జీవిత చరిత్ర[మార్చు]
1926లో జన్మించిన లక్ష్మీశంకర్ డ్యాన్స్‌లో తన కెరీర్‌ను ప్రారంభించారు. ఆమె తండ్రి భీమ్‌రావ్ శాస్త్రి ప్రసిద్ధ సంస్కృతవాది, అతను భారతదేశ స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు, మహాత్మా గాంధీకి సన్నిహితుడు. ఆమె 'హరిజన్'కి కో-ఎడిటర్. 1939లో, ఉదయ్ శంకర్ తన నృత్య బృందాన్ని మద్రాసుకు (ఇటీవల చెన్నైగా మార్చారు) తీసుకువచ్చినప్పుడు, ఆమె భారతీయ క్లాసిక్‌ల ఆధారంగా శంకర్ నృత్య శైలిని నేర్చుకోవడానికి అల్మోరా సెంటర్‌లో చేరింది, బృందంలో భాగమైంది. 1941లో ఆమె ఉదయ్ శంకర్ తమ్ముడు రాజేంద్ర (రాజు అనే మారుపేరు)ని పెళ్లాడింది. ఆమె సోదరి కమల కూడా ఉదయ్ శంకర్ బ్యాలెట్ ట్రూప్‌లో డ్యాన్సర్.
అనారోగ్యంతో బాధపడుతున్న సమయంలో, లక్ష్మీ శంకర్ డ్యాన్స్ మానేయవలసి వచ్చింది, అప్పటికే కర్ణాటక సంగీత నేపథ్యం ఉన్నందున, ఆమె ఉస్తాద్ అబ్దుల్ రెహమాన్ ఖాన్ వద్ద చాలా సంవత్సరాలు హిందుస్థానీ శాస్త్రీయ సంగీతాన్ని నేర్చుకుంది. తరువాత, ఆమె సితార్ విద్వాంసుడు, రాజేంద్ర, ఉదయ్‌ల తమ్ముడు రవిశంకర్‌తో శిక్షణ పొందింది.
1974లో, భారతదేశం నుండి రవిశంకర్ సంగీత ఉత్సవంలో భాగంగా లక్ష్మీ శంకర్ యూరప్‌లో ప్రదర్శన ఇచ్చారు. అదే సంవత్సరం చివర్లో, ఆమె రవిశంకర్, జార్జ్ హారిసన్‌లతో కలిసి ఉత్తర అమెరికాలో పర్యటించింది, వీరు శంకర్ ఫ్యామిలీ & ఫ్రెండ్స్ ఆల్బమ్ (1974)ను నిర్మించారు, ఇందులో పాప్ సింగిల్ " ఐ యామ్ మిస్సింగ్ యు "తో పాటు లక్ష్మీ శంకర్ స్వరాలు కూడా ఉన్నాయి. పర్యటనలో రవిశంకర్‌కు గుండెపోటు రావడంతో, ఆమె అతని సంగీత విద్వాంసుల బృందాన్ని నిర్వహించింది. [4]
లక్ష్మీ శంకర్ లాస్ ఏంజిల్స్‌లోని ప్రముఖ డ్యాన్స్ కంపెనీ శక్తి స్కూల్ ఆఫ్ భరతనాట్యం కోసం భరతనాట్యానికి సంగీతం సమకూర్చడం ద్వారా తన బహుముఖ ప్రజ్ఞ, అనుకూలతను ప్రదర్శించారు.
శంకర్ 30 డిసెంబర్ 2013న కాలిఫోర్నియాలో మరణించింది. [5]
డిస్కోగ్రఫీ[మార్చు]
ఎల్.పి రికార్డులు
• నిర్మలా దేవి & లక్ష్మీ శంకర్ - ది గ్రామోఫోన్ కంపెనీ ఆఫ్ ఇండియా, ఇండియా, 1968
- ది వాయిస్ ఆఫ్ లక్ష్మీ శంకర్ - వరల్డ్ పసిఫిక్, యుఎస్, 1969
- లే చాంట్ ఇండియన్, క్లాసిక్ ఎట్ డివోషన్నెల్ – స్టిల్ డిస్కోథెక్, ఫ్రాన్స్, 1976
- లెస్ హ్యూరెస్ ఎట్ లెస్ సైసన్స్ – ఓకోరా, ఫ్రాన్స్, స్టూడియో 107 డి రేడియో ఫ్రాన్స్ 1983, 1987
సిడిలు
- లెస్ హ్యూరెస్ ఎట్ లెస్ సైసన్స్ – ఓకోరా, ఫ్రాన్స్, స్టూడియో 107 డి రేడియో ఫ్రాన్స్ 1983, 1989
- శ్లోకాలు డి భక్తి / భక్తి పాటలు – ఆవిడిస్ (జాతి), ఫ్రాన్స్, 1990
- లాస్ ఏంజిల్స్ నుండి ప్రత్యక్ష సంగీత కచేరీ - రవిశంకర్ మ్యూజిక్ సర్కిల్, యుఎస్
- జై ఉత్తల్ ఫుట్‌ప్రింట్స్, లక్ష్మీ శంకర్, డాన్ చెర్రీ ఫీచర్స్ – త్రిలోక, లాస్ ఏంజిల్స్, కాలిఫోర్నియా, యుఎస్, 1990
- లండన్‌లో నివసిస్తున్నారు - నవరాస్, యుకె
- భక్తి రాస్ (లైవ్ ఇన్ లండన్, వాల్యూం. 2, సెప్టెంబర్ 1992) – నవరాస్, యుకె, 1995
- శృంగర్: థుమ్రిస్ – మ్యూజిక్ టుడే, ఇండియా
- ఎక్స్టసీ – ఆడియోరెక్, 1991
- అమృత్ రాస్, లక్ష్మీ శంకర్ భక్తి సంప్రదాయం నుండి పాటలు పాడారు – ఆడియోరెక్ క్లాసిక్స్ యుకె (క్యాట్ నం 766032 1055-2), 2003
- డివైన్ లవ్ – నవ్రాస్ యుకె, 2005, 2006
- అంకితభావంతో కూడిన జీవితం – నవరాస్ యుకె, 2006, 2006
- డ్యాన్సింగ్ ఇన్ ది లైట్ – వరల్డ్ విలేజ్, 9 ఏప్రిల్ 2005న ఆన్ ది పాత్ స్టూడియో, శాంటా మోనికా, కాలిఫోర్నియా, యుఎస్, 2008లో లైవ్ రికార్డ్ చేయబడింది
క్యాసెట్లు
- లండన్‌లో నివసిస్తున్నారు - నవరాస్, యుకె
- భక్తి రాస్ - నవరాస్, యుకె
- సీజన్స్ పాటలు – సంగీతం టుడే, భారతదేశం
- శృంగర్: థుమ్రిస్ – మ్యూజిక్ టుడే, ఇండియా
- థుమ్రిస్ - HMV - భారతదేశం
- జాకీర్ హుస్సేన్, ఎల్. సుబ్రమణ్యంతో లక్ష్మీ శంకర్ గానం – HMV, భారతదేశం
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "Making music, with love". The Hindu. 1 January 2001. Archived from the original on 5 November 2013. Retrieved 21 March 2013.
- ↑ "Ageless artiste, timeless charm..." The Hindu. 24 March 2006. Archived from the original on 5 November 2013. Retrieved 21 March 2013.
- ↑ "Pop And Jazz Guide: Lakshmi Shankar, Shweta Jhaveri, Anuradha Pal". New York Times. 2 April 2004. p. 4. Retrieved 21 March 2013.
Lakshmi Shankar's clear, supple voice has made her one of India's most acclaimed classical singers.
- ↑ Lavezzoli, Peter (2006). The Dawn of Indian Music in the West. Continuum International Publishing Group. p. 196. ISBN 0-8264-1815-5.
- ↑ "Classical Vocalist Lakshmi Shankar Passes Away". Indiawest.com. 16 June 1926. Archived from the original on 3 January 2014. Retrieved 5 January 2014.