ఎరుపు

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
ఎరుపు
 
Spectral coordinates
పౌనఃపున్యం~480–400 THz
About these coordinates     Color coordinates
Hex triplet#FF0000
sRGBB  (r, g, b)(255, 0, 0)
Source[Unsourced]
B: Normalized to [0–255] (byte)

ఎరుపు (Red) ఒక రకమైన రంగు. ఎరుపు రంగు కాంతి స్పెక్ట్రం చివరిలో, నారింజ వ్యతిరేక వైలెట్ పక్కన ఉంటుంది. ఇది సుమారు 625–740 నానోమీటర్ల ఆధిపత్య తరంగదైర్ఘ్యాన్ని కలిగి ఉంది. ఇది RGB కలర్ మోడల్ CMYK కలర్ మోడల్‌లో ప్రాధమిక రంగు, ఇది సియాన్ పరిపూరకరమైన రంగు . రెడ్స్ అద్భుతమైన పసుపు -రంగు స్కార్లెట్ వెర్మిలియన్ నుండి నీలం-ఎరుపు క్రిమ్సన్ వరకు ఉంటాయి లేత ఎరుపు గులాబీ నుండి ముదురు ఎరుపు బుర్గుండి వరకు నీడలో మారుతూ ఉంటాయి. [1]సుమారు 625 740 నానోమీటర్ల మధ్య తరంగదైర్ఘ్యంతో కాంతిని చూసినప్పుడు మానవ కన్ను ఎరుపు రంగులో కనిపిస్తుంది. ఇది RGB కలర్ మోడల్‌లో ఒక ప్రాధమిక రంగు ఈ పరిధిని దాటిన కాంతిని పరారుణ లేదా ఎరుపు క్రింద అని పిలుస్తారు దీనిని మానవ కళ్ళకు చూడలేము, అయినప్పటికీ ఇది వేడిగా భావించబడుతుంది. [2] ఆప్టిక్స్ భాషలో, ఎరుపు అనేది కాంతి ద్వారా ప్రేరేపించబడిన రంగు, ఇది రెటీనా S లేదా M (చిన్న మధ్య తరంగదైర్ఘ్యం) కోన్ కణాలను ప్రేరేపించదు, ఇది L (దీర్ఘ-తరంగదైర్ఘ్యం) కోన్ కణాల క్షీణించిన ఉద్దీపనతో కలిపి ఉంటుంది. [3]

ప్రకృతిలో రక్తం ఎరుపు

[మార్చు]

ఇనుము అణువులను కలిగి ఉన్న ఆక్సిజనేటెడ్ హిమోగ్లోబిన్ ఉండటం వల్ల ఆక్సిజనేటెడ్ రక్తం ఎర్రగా ఉంటుంది, ఇనుము భాగాలు ఎరుపు కాంతిని ప్రతిబింబిస్తాయి. [4] [5] ఎర్ర మాంసం దాని రంగును మైయోగ్లోబిన్ హిమోగ్లోబిన్లలో కనిపించే కండరాలలో అవశేష రక్తంలో లభిస్తుంది. [6] ఎరుపు వర్ణద్రవ్యం చరిత్రపూర్వ కళలో ఉపయోగించిన మొదటి రంగులలో ఒకటి. ఎరుపు కూడా విప్లవం రంగుగా మారింది; 1917 లో బోల్షివిక్ విప్లవం తరువాత సోవియట్ రష్యా ఎర్రజెండాను స్వీకరించింది, తరువాత చైనా, వియత్నాం ఇతర కమ్యూనిస్ట్ దేశాలు ఉన్నాయి.ఎరుపు రక్తం రంగు కాబట్టి, ఇది చారిత్రాత్మకంగా త్యాగం, ప్రమాదం ధైర్యంతో ముడిపడి ఉంది. ఐరోపా యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లోని ఆధునిక సర్వేలు ఎరుపు రంగు సాధారణంగా వేడి, కార్యాచరణ, అభిరుచి, లైంగికత, కోపం, ప్రేమ ఆనందంతో ముడిపడివుంటాయి. చైనా, భారతదేశం అనేక ఇతర ఆసియా దేశాలలో ఇది ఆనందాన్ని అదృష్టాన్ని సూచించే రంగు. [7] : 39–63 

సూర్యోదయం సూర్యాస్తమయం వద్ద, వాతావరణం ద్వారా కంటికి సూర్యరశ్మి మార్గం పొడవుగా ఉన్నప్పుడు, నీలం ఆకుపచ్చ భాగాలు దాదాపు పూర్తిగా తొలగించబడతాయి, దీనివల్ల ఎక్కువ తరంగదైర్ఘ్యం నారింజ ఎరుపు కాంతి ఉంటుంది. మిగిలిన ఎర్రబడిన సూర్యకాంతిని మేఘ బిందువులు ఇతర పెద్ద కణాల ద్వారా కూడా చెదరగొట్టవచ్చు, ఇవి హోరిజోన్ పైన ఆకాశాన్ని దాని ఎర్రటి కాంతిని ఇస్తాయి. [8]

  • ఐరన్ ఆక్సైడ్ సమృద్ధిగా ఉన్న దాని ఉపరితలంపై ఎర్రటి రంగు ఇవ్వడం వల్ల అంగారక గ్రహాన్ని రెడ్ ప్లానెట్ అని పిలుస్తారు. [9]
  • పరిశీలకుడి నుండి దూరంగా కదులుతున్న ఖగోళ వస్తువులు డాప్లర్ ఎరుపు మార్పును ప్రదర్శిస్తాయి.
  • బృహస్పతి ఉపరితలం గ్రహం భూమధ్యరేఖకు దక్షిణంగా ఓవల్ ఆకారంలో ఉన్న మెగా తుఫాను వలన కలిగే గొప్ప ఎర్రటి మచ్చను ప్రదర్శిస్తుంది . [10]
  • రెడ్ జెయింట్స్ వారి కోర్లలోని హైడ్రోజన్ సరఫరాను అయిపోయిన నక్షత్రాలు దాని కోర్ చుట్టూ ఉన్న షెల్ లో హైడ్రోజన్ థర్మోన్యూక్లియర్ ఫ్యూజన్కు మారాయి. ఇవి సూర్యుని కన్నా పదుల నుండి వందల రెట్లు పెద్ద రేడియాలను కలిగి ఉంటాయి. అయినప్పటికీ, వాటి బాహ్య కవరు ఉష్ణోగ్రతలో చాలా తక్కువగా ఉంటుంది, ఇది వారికి నారింజ రంగును ఇస్తుంది. వారి కవరు తక్కువ శక్తి సాంద్రత ఉన్నప్పటికీ, ఎరుపు జెయింట్స్ పెద్ద పరిమాణం కారణంగా సూర్యుడి కంటే చాలా రెట్లు ఎక్కువ ప్రకాశవంతంగా ఉంటాయి.
  • ఒక్కో వర్ణానికి ఒక్కో విధమైన ప్రయోజనం ఉంటుంది. అలా కలర్ థెరపీలో ఎరుపురంగువల్ల రక్త హీనత తగ్గుతుంది. వాత లక్షణాలు తగ్గుతాయి. జలుబు, జ్వరాలు నయమౌతాయి. తడి దగ్గు, పొడి దగ్గు, టీబీ, పైల్స్, పెరాల్సిస్, లాంటి వ్యాధులను ఎరుపురంగు నివారిస్తుంది. ఎరుపు కళ్ళ కలకను కూడా నివారిస్తుంది.

మానవ జనాభాలో సుమారు 1-2% మందిలో ఎర్రటి జుట్టు సహజంగా సంభవిస్తుంది. [11] ఇది ఉత్తర లేదా పశ్చిమ యూరోపియన్ పూర్వీకులలో చాలా తరచుగా (2–6%) ఇతర జనాభాలో తక్కువ తరచుగా సంభవిస్తుంది. క్రోమోజోమ్ 16 పై తిరోగమన జన్యువు రెండు కాపీలు ఉన్న వ్యక్తులలో ఎర్రటి జుట్టు కనిపిస్తుంది, ఇది MC1R ప్రోటీన్‌లో ఉత్పరివర్తనానికి కారణమవుతుంది. [12]

20 వ శతాబ్దంలో, ఎరుపు రంగు విప్లవం రంగు; ఇది 1917 లో బోల్షివిక్ విప్లవం 1949 చైనీస్ విప్లవం తరువాత సాంస్కృతిక విప్లవం రంగు . తూర్పు ఐరోపా నుండి క్యూబా నుండి వియత్నాం వరకు కమ్యూనిస్ట్ పార్టీల రంగు ఎరుపు. ఎరుపు రంగు ధైర్యంతో ఎక్కువగా సంబంధం కలిగి ఉందని సర్వేలు చూపిస్తున్నాయి. [7] : 43  పాశ్చాత్య దేశాలలో ఎరుపు అనేది అమరవీరులకు త్యాగానికి చిహ్నంగా ఉంది, ముఖ్యంగా రక్తంతో సంబంధం ఉన్నందున. [13] ఎరుపు రంగు ప్రేమతో ఎక్కువగా సంబంధం కలిగి ఉండగా, ఇది ద్వేషం, కోపం, దూకుడు యుద్ధంతో ఎక్కువగా సంబంధం కలిగి ఉంటుంది.

హెచ్చరిక ప్రమాదం

[మార్చు]

ఎరుపు అనేది హెచ్చరిక ప్రమాదం సాంప్రదాయ రంగు, కాబట్టి దీనిని తరచుగా జెండాలపై ఉపయోగిస్తారు. మధ్య యుగాలలో, యుద్ధంలో చూపిన ఎర్ర జెండా "మర్త్య యుద్ధం" తో పోరాడాలనే ఉద్దేశ్యాన్ని సూచించింది, ఇక్కడ ప్రతిపక్షాలు చంపబడవు లేదా విమోచన కోసం తీసుకున్న ఖైదీని తీసుకోవు. [14] [15]అనేక అధ్యయనాలు ఎరుపు అన్ని రంగుల బలమైన ప్రతిచర్యను కలిగి ఉన్నాయని సూచించాయి, వరుసగా నారింజ, పసుపు తెలుపు రంగులతో ప్రతిచర్య స్థాయి క్రమంగా తగ్గుతుంది. [16] [17]ఇది "ప్రతికూల విధానాన్ని" ప్రోత్సహిస్తుంది. [18]

  • 1968 యొక్క రహదారి సంకేతాలు సంకేతాలపై వియన్నా సమావేశం తరువాత ప్రామాణిక అంతర్జాతీయ స్టాప్ గుర్తు.
    1968 యొక్క రహదారి సంకేతాలు సంకేతాలపై వియన్నా సమావేశం తరువాత ప్రామాణిక అంతర్జాతీయ స్టాప్ గుర్తు.
  • హిందూ మతంలో, ఎరుపు సంపద దేవత అందం స్వరూపం అయిన లక్ష్మితో సంబంధం కలిగి ఉంది.
    హిందూ మతంలో, ఎరుపు సంపద దేవత అందం స్వరూపం అయిన లక్ష్మితో సంబంధం కలిగి ఉంది.
  • భారత సైన్యం యొక్క రాజ్‌పుట్ రెజిమెంట్ సైనికులు
    భారత సైన్యం యొక్క రాజ్‌పుట్ రెజిమెంట్ సైనికులు

ఎరుపు అనేది హైవేలు కూడళ్లలో స్టాప్ సంకేతాలు స్టాప్ లైట్ల అంతర్జాతీయ రంగు. 1968 రహదారి సంకేతాలు సంకేతాలపై వియన్నా కన్వెన్షన్‌లో ఇది అంతర్జాతీయ రంగుగా ప్రామాణీకరించబడింది. ఎరుపు మరింత స్పష్టంగా నిలుస్తుంది. ప్రమాదం హెచ్చరికతో సార్వత్రిక అనుబంధం ఉన్నందున ఇది ఎక్కువగా స్టాప్‌లైట్‌లు స్టాప్ సంకేతాలకు రంగుగా ఎంపిక చేయబడింది. [7]ఎరుపు రంగు ఎక్కువగా దృష్టిని ఆకర్షించే రంగు. దృశ్యమానత, సామీప్యం ఎక్స్‌ట్రావర్ట్‌లతో ఇది చాలా తరచుగా సంబంధం ఉన్న రంగు అని సర్వేలు చూపిస్తున్నాయి. ఇది చైతన్యం కార్యాచరణతో ఎక్కువగా సంబంధం ఉన్న రంగు. [7]20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో, వ్యభిచారం ఇళ్ళు కొన్ని నిర్దిష్ట పరిసరాల్లో మాత్రమే అనుమతించబడ్డాయి, ఇవి రెడ్ లైట్ జిల్లాలుగా పిలువబడ్డాయి. బ్యాంకాక్ ఆమ్స్టర్డామ్లలో ఈ రోజు పెద్ద రెడ్ లైట్ జిల్లాలు కనిపిస్తాయి.

పూర్వ బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యాన్ని రూపొందించిన అనేక దేశాల ఆధునిక సైన్యాలలో స్కార్లెట్ కొన్ని పూర్తి దుస్తులు, మిలిటరీ బ్యాండ్ లేదా మెస్ యూనిఫాంల కోసం ధరిస్తారు. వీటిలో ఆస్ట్రేలియా, జమైకా, న్యూజిలాండ్, ఫిజియన్, కెనడియన్, కెన్యా, ఘనాయన్, ఇండియన్, సింగపూర్, శ్రీలంక పాకిస్తాన్ సైన్యాలు ఉన్నాయి. [19]నేడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక క్రీడా జట్లు వారి యూనిఫాంలో ఎరుపు రంగును కలిగి ఉన్నాయి. నీలం రంగుతో పాటు, క్రీడలలో ఎరుపు రంగు ఎక్కువగా ఉపయోగించబడుతుంది. అనేక జాతీయ క్రీడా జట్లు ఎరుపు రంగును ధరిస్తాయి.

జాతీయ జెండాలపై ఉపయోగించే సాధారణ రంగులలో ఎరుపు ఒకటి. ఎరుపు వాడకం దేశం నుండి దేశానికి ఇలాంటి అర్థాలను కలిగి ఉంది: తమ దేశాన్ని రక్షించిన వారి రక్తం, త్యాగం ధైర్యం; సూర్యుడు అది తెచ్చే ఆశ వెచ్చదనం; క్రీస్తు రక్తం త్యాగం (కొన్ని చారిత్రాత్మకంగా క్రైస్తవ దేశాలలో) కొన్ని ఉదాహరణలు. భారత జాతీయ జెండా అయినా మూడు రంగులు ఉండే పైన భాగంలో ఎరుపు రంగు ఉంటుంది. ఒకప్పుడు బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యానికి చెందిన అనేక దేశాల జెండాల రంగు ఎరుపు. బ్రిటిష్ జెండా ఎరుపు, తెలుపు నీలం రంగులను కలిగి ఉంది. పంతొమ్మిదవ శతాబ్దంలో, పారిశ్రామిక విప్లవం కార్మికుల ఉద్యమాల పెరుగుదలతో, ఇది సోషలిజం రంగుగా మారింది (ముఖ్యంగా మార్క్సిస్ట్ వేరియంట్ ), 1870 పారిస్ కమ్యూన్‌తో విప్లవం.

  • ఎరుపు చూడటానికి" (కోపంగా లేదా దూకుడుగా ఉండటానికి).
  • " రెడ్ కార్పెట్ వేయడానికి" లేదా "రెడ్ కార్పెట్ ట్రీట్మెంట్ ఇవ్వండి" (ఒకరిని చాలా ప్రత్యేకమైన వ్యక్తిగా వ్యవహరించడానికి).
  • "ఒకరిని రెడ్ హ్యాండెడ్‌గా పట్టుకోవడం" (ఏదో ఒక తప్పు చేసే చర్యలో, హత్య లేదా వేటాడే ఆట తర్వాత అతని చేతుల్లో రక్తంతో).

మూలాలు

[మార్చు]
వికీవ్యాఖ్యలో ఈ విషయానికి సంబంధించిన వ్యాఖ్యలు చూడండి.
  1. ↑ Maerz, A; Paul, M. R. (1930). A dictionary of color (in English). New York: McGraw-Hill Book Co. OCLC 1150631.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. ↑ "What Wavelength Goes With a Color?". Atmospheric Science Data Center. Archived from the original on 2011-07-20. Retrieved 2009-04-15.
  3. ↑ Kalat, J. W. (2005). Introduction to psychology (7th ed.). Belmont, CA: Thomson/Wadsworth. pp. 105. ISBN 978-0534624606. OCLC 56799330.
  4. ↑ "Why is blood red?". University of California, Santa Barbara. Archived from the original on 20 సెప్టెంబరు 2015. Retrieved 3 October 2015.
  5. ↑ Nabili, Siamak. "Hemoglobin". Procedures and Tests. MedicineNet. p. 1. Archived from the original on March 23, 2010. Retrieved Apr 12, 2010.
  6. ↑ Fleming, H. P.; Blumer, T. N.; Craig, H. B. (1960-11-01). "Quantitative Estimations of Myoglobin and Hemoglobin in Beef Muscle Extracts". Journal of Animal Science (in ఇంగ్లీష్). 19 (4): 1164–1171. doi:10.2527/jas1960.1941164x. ISSN 0021-8812 – via WorldCat.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 Heller, Eva (1948). Psychologie de la couleur: effets et symboliques. Paris: Pyramid. ISBN 9782350171562. OCLC 470802996.
  8. ↑ Guenther, B., ed. (2005). Encyclopedia of Modern Optics. Vol. 1. Elsevier. p. 186. ISBN 9780123693952.
  9. ↑ Adams, Melanie; Raynor, Natasha (Sep 19, 1994 – Mar 12, 2009). "Mars, The Red Planet". MidLink Magazine. North Carolina State University. Archived from the original on July 12, 2007. Retrieved 12 April 2010.
  10. ↑ Cardall, Christian; Daunt, Steven (2003). "The Great Red Spot". The Solar System. University of Tennessee. Archived from the original on March 31, 2010. Retrieved Apr 12, 2010.
  11. ↑ Garreau, Joel (Mar 18, 2002). "Red Alert!". The Garreau Group. The Washington Post. Archived from the original on May 27, 2013. Retrieved Nov 23, 2018.
  12. ↑ "Hair Color". thetech.org. The Tech Museum of Innovation. 26 August 2004. Archived from the original on 16 జనవరి 2017. Retrieved 14 January 2017. When someone has both of their MC1R genes mutated, this conversion doesn't happen anymore and you get a buildup of pheomelanin, which results in red hair
  13. ↑ Feisner, Edith A. (2006). Colour (2nd ed.). London: Laurence King. pp. 127. ISBN 978-1856694414. OCLC 62259546.
  14. ↑ Bowd, Stephen D. (2019-01-22). Renaissance Mass Murder: Civilians and Soldiers During the Italian Wars (in ఇంగ్లీష్). Oxford University Press. ISBN 9780198832614.
  15. ↑ Naval War College Review (in ఇంగ్లీష్). Naval War College. 1993.
  16. ↑ Robertson, S. A., ed. (1996). Contemporary ergonomics 1996. London: Taylor & Francis. pp. 148–50. ISBN 978-0748405497. OCLC 34731604.
  17. ↑ Karwowski, Waldemar (2006). International encyclopedia of ergonomics and human factors (2nd ed.). Boca Raton: CRC. pp. 1518. ISBN 978-0415304306. OCLC 251383265.
  18. ↑ "Red ink banned from primary books". BBC News World Edition. Jan 23, 2003. Archived from the original on July 30, 2017. Retrieved Aug 15, 2013.
  19. ↑ d'Ami, Rinaldo (1968). World uniforms in colour. Vol. 2. London: Patrick Stephens Ltd. ISBN 978-0850590319. OCLC 14994.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=ఎరుపు&oldid=4335815" నుండి వెలికితీశారు