అమ్మోనియం సల్ఫైడ్

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
అమ్మోనియం సల్ఫైడ్
పేర్లు
IUPAC నామము
అమ్మోనియం సల్ఫైడ్
ఇతర పేర్లు
డైఅమ్మోనియం సల్ఫైడ్
గుర్తింపు విషయాలు
సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య [12135-76-1]
పబ్ కెమ్ 25519
ఆర్.టి.ఇ.సి.యస్. సంఖ్య BS4900000
SMILES [S-2].[NH4+].[NH4+]
ధర్మములు
(NH4)2S
మోలార్ ద్రవ్యరాశి 68.154 g/mol
స్వరూపం yellow crystals (> −18 °C)[1]
hygroscopic
సాంద్రత 0.997 g/cm3
ద్రవీభవన స్థానం decomposes at ambient temperatures
128.1 g/100 mL
ద్రావణీయత soluble in alcohol
very soluble in liquid ammonia
ప్రమాదాలు
ఇ.యు.వర్గీకరణ {{{value}}}
R-పదబంధాలు మూస:R31, R34, R50
S-పదబంధాలు (S1/2), S26, S45, S61
జ్వలన స్థానం {{{value}}}
సంబంధిత సమ్మేళనాలు
ఇతరఅయాన్లు {{{value}}}
ఇతర కాటయాన్లు
Sodium sulfide
Potassium sulfide
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
checkY verify (what is checkY☒N ?)
Infobox references

అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ (Ammonium sulfide) ఒకరసాయనిక సంయోగ పదార్థం.ఈ సమ్మేళనపదార్థాన్ని డై అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ అనికూడా అంటారు.

భౌతిక లక్షణాలు[మార్చు]

అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ పసుపురంగు స్పటికాలుగా ఏర్పడి ఉన్న ఘనపదార్థం.ఇది అస్థిరమైన లవణం. ఈ సమ్మేళనంయొక్క రసాయన ఫార్ములా (NH4)2S.అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ సంయోగ పదార్థంయొక్క అణుభారం 68.154 గ్రాములు/మోల్.[2] అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ సంయోగ పదార్థం యొక్క సాంద్రత 0.997 గ్రాములు/సెం.మీ3. సాధారణ వాతావరణ వత్తిడి వద్ద ఈ రసాయన పదార్థం వియోగం చెందును. అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ నీటిలో కరుగును.సాధారణ ఉష్ణోగ్రత వద్ద 100 మి.లీ నీటిలో 128.1 గ్రాముల అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ కరుగును. ఆల్కహాల్, అమ్మోనియా ద్రావణంలో అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ కరుగును.

రసాయన చర్యలు[మార్చు]

అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ వాతావరణం లోని గాలితో అక్సీకరణ చెందటమం వలన పైరోఫొరిక్ (pyrophoric) గా మార్పు చెందును.అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ చెమ్మ/తేమతో ప్రతి చర్యవలన నెమ్మదిగా వియోగం చెంది హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ వాయువును విడుదల చేయును. హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్ వాయువు మండే లక్షణాలు కలిగియున్నది. స్వచ్ఛమైన/శుద్ధమైన అమ్మోనియం సల్ఫైడ్‌ను నీటిలో కరగించిన మొదట వేడి విడుదల అగును[3]

ఉపయోగాలు[మార్చు]

  • అరుదుగా అమ్మోనియం సల్ఫైడ్‌ను పొటోగ్రాఫిక్ డెవలపింగ్‌లో ఉపయోగిస్తారు.
  • అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ ఒక రకమైన దుర్గంధం కలిగి ఉన్నందున దీనినిపరిహాసకృత్యముగా దుర్గందముకల్గించు స్టింక్ బాంబు (stink bomb) ల తయారిలో ఉపయోగిస్తారు.
  • క్షయకరణి కారకంగాఅమ్మోనియం సల్ఫైడ్‌ను ఉపయోగిస్తారు.
  • వస్త్ర తయారీలోఅమ్మోనియం సల్ఫైడ్‌ను ఉపయోగిస్తారు.

రక్షణ/భద్రత[మార్చు]

అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ ద్రవాణం చర్మాన్ని సోకడం వలన హైడ్రోజన్ సల్ఫైడ్‌ విషవాయువు విడుదల అయ్యి [4] విషప్రభావం కల్గించును.అందుచే ప్రమాదభరితమైనదిగా గుర్తించారు. 30 నిమిషాలకు మించి,500ppm ప్రమాణంలో అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ ఆవిరులను పీల్చిన తలనోప్పి, తలతిప్పుడు, చూపు మందగించడం ( dizzines,, శ్వాసకోశ న్యూమొనియాకలిగే అవకాశమున్నది.600ppm కి మించి 30 నిమిషాలు అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ ఆవిరుల ప్రభావానికి లోనైన మరణం సంభవించును.జీర్ణ వ్యవస్థలో చేరిన మ్యూకస్ పొరలు, కడుపులో ఇరిటేసన్ కలుగును.కళ్ళకు అమ్మోనియం సల్ఫైడ్ ద్రావణం స్పర్శ వలన కళ్ళు మండును.[3]

ఇవికూడా చూడండి[మార్చు]

మూలాలు[మార్చు]

  1. Pradyot Patnaik. Handbook of Inorganic Chemicals. McGraw-Hill, 2002, ISBN 0-07-049439-8
  2. "Diammonium Sulfide". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2015-07-28.
  3. 3.0 3.1 "Ammonium sulfide". chemicalbook.com. Retrieved 2015-07-28.
  4. "J. T. Baker: MSDS for Ammonium Sulfide". Archived from the original on 2015-05-06. Retrieved 2015-07-28.