ధూళిపూడి
ధూళిపూడి | |
---|---|
అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°2′15.828″N 80°46′4.584″E / 16.03773000°N 80.76794000°E | |
దేశం | భారతదేశం |
రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
జిల్లా | బాపట్ల |
మండలం | నగరం |
విస్తీర్ణం | 16.86 కి.మీ2 (6.51 చ. మై) |
జనాభా (2011) | 7,881 |
• జనసాంద్రత | 470/కి.మీ2 (1,200/చ. మై.) |
అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
• పురుషులు | 3,956 |
• స్త్రీలు | 3,925 |
• లింగ నిష్పత్తి | 992 |
• నివాసాలు | 2,408 |
ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( | )
పిన్కోడ్ | 522258 |
2011 జనగణన కోడ్ | 590487 |
ధూళిపూడి, బాపట్ల జిల్లా, నగరం మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన నగరం నుండి 5 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన రేపల్లె నుండి 12 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2408 ఇళ్లతో, 7881 జనాభాతో 1686 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3956, ఆడవారి సంఖ్య 3925. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1907 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 126. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 590487[1]. ఎ
గ్రామ భౌగోళికం
[మార్చు]సమీప గ్రామాలు
[మార్చు]ఈ గ్రామానికి సమీపంలో తోటపల్లి, చిరకాలవారిపాలెం, పెద్దవరం, ఆళ్ళవారిపాలెం, కోనేటిపురం గ్రామాలు ఉన్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 17, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి నగరంలో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల నగరంలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల రేపల్లెలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, పాలీటెక్నిక్ రేపల్లెలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల వడ్లమూడిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల గూడవల్లిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం రేపల్లెలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల గుంటూరు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]ధూళిపూడిలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఒక డాక్టరు, ఏడుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. ఒక మందుల దుకాణం ఉంది.
తాగు నీరు
[మార్చు]గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
[మార్చు]మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
[మార్చు]ధూళిపూడిలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
[మార్చు]గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
విద్యుత్తు
[మార్చు]గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 21 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
[మార్చు]ధూళిపూడిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 269 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1415 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 11 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1404 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
[మార్చు]ధూళిపూడిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 1400 హెక్టార్లు
- బావులు/బోరు బావులు: 3 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
[మార్చు]ధూళిపూడిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
[మార్చు]గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు
[మార్చు]టి.బి.ఏ.వి.పాఠశాల
[మార్చు]ధూళిపూడి గ్రామంలోని శ్రీ తడవర్తి బాపయ్య స్మారక ఉన్నత పాఠశాల, 98వ వార్షికోత్సవం, 2014, మార్చి-8న ఘనంగా నిర్వహించారు. [4]
గ్రామ పంచాయతీ
[మార్చు]- ఇది ఒక మేజర్ గ్రామ పంచాయతీ. తూర్పు బందెలవారిపాలెం, ధూళిపూడి గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని ఒక శివారు గ్రామం.
- 2013 జూలైలో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో, మద్దే అచ్యుతవల్లి, సర్పంచిగా ఎన్నికైనారు.
గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాయాలములు
[మార్చు]శ్రీ గోకర్ణేశ్వరస్వామివారి ఆలయం
[మార్చు]శ్రీ తాళ్ళమ్మ వీరమ్మ పేరంటాళ్ళు అమ్మవారి ఆలయం
[మార్చు]సుమారు 400 సంవత్సరాల క్రితం, కారంకివారిపాలెం గ్రామానికి చెందిన శ్రీ కారంకి అచ్చయ్య ఈ దేవాలయాన్ని నిర్మించినట్లు, స్థానికులు చెబుతారు. వర్షాలు లేక పంటలు పండక దేశం కరవుకాటకాలతో తల్లడిల్లుతున్న తరుణంలో, శ్రీ తాళ్ళమ్మ తల్లి అచ్చయ్య కలలో కనిపించి, తనకు ధూళిపూడి గ్రామంలో దేవాలయం నిర్మించి, పూజలు నిర్వహించాలని ఆదేశించగా, ఆ ప్రకారంగా ఆ దేవతామూర్తి ఆదేశాల ప్రకారం, ఆయన గ్రామం నడిబొడ్డులో ఆలయం నిర్మించి, అప్పటినుండి ప్రతి సంవత్సరం మాఘపౌర్ణమికి, రెండు రోజులపాటు ఆలయంలో గ్రామ దేవత అమ్మవారి ఉత్సవాలు నిర్వహించుచున్నారు. ఈ గ్రామంలో శ్రీ తాళ్ళమ్మ వీరమ్మ పేరంటాళ్ళను, కోరిన కోర్కెలు తీర్చే తల్లిగా గ్రామస్థులు ఆరాధిస్తారు. మొదటిరోజు అమ్మవారిని పుట్టింటికి చేర్చి, ప్రత్యేకపూజలు, కొలువులు నిర్వహించెదరు. అనంతరం మేళతాళాలతో పురవీధులలో ఊరేగించి మెట్టినింటికి తీసుకొనివస్తారు. అమ్మవారిని పసుపు బండ్లపై గ్రామ పురవీధులలో ప్రదర్శించి, రెండవరోజు శిడిమాను ఉత్సవం, ఊరేగింపుతో ఉత్సవాలు ముగించెదరు. ఉత్సవాలలో జిల్లా నలుమూలలనుండి భక్తులు పెద్ద సంఖలో పాల్గొని మొక్కుబడులు తీర్చుకుంటారు. ఈ గ్రామంలో శ్రీ తాళ్ళమ్మ వీరమ్మ పేరంటాళ్ళను, కోరిన కోర్కెలు తీర్చే తల్లిగా గ్రామస్థులు ఆరాధిస్తారు.
ఇటీవల రు. 50 లక్షల గ్రామస్తుల విరాళాలతో దేవాలయాన్ని పునర్నిర్మించారు. ఆలయం చుట్టూ ప్రహరీగోడ నిర్మించారు. భక్తుల సౌకర్యార్ధం, నైవేద్యభవనం నిర్మించారు.
ఆధ్యాత్మిక కార్యక్రమాలు
[మార్చు]ధూళిపూడి గ్రామంలో 2014, జూలై-18 నుండి 24 వరకు, శ్రీశత రుద్రయాగ సహిత చండీయాగాలు శాస్త్రోక్తంగా నిర్వహించారు. శివపూజలు నిర్వహించడం వలన రథ, గజ, తురగ వాహనాది రాజభోగాలు పొందుట, సర్వ సౌభాగ్యవంతులైన స్త్రీల సంఖ్య, పుత్ర, పౌత్రాదులతో వర్ధిల్లుతారని వేదాంతులు వివరించారు. చివరిరోజున ప్రాతఃకాలార్చన, ప్రాతఃదీక్షా హోమాలు, రుద్ర చండీ హోమాలు, కలశ దేవతా హోమాలు, దీక్షా హోమం, ప్రదోష కాలార్చన, శ్రీ చక్రార్చన, గణపతి చతువృత తర్పణా కార్యక్రమాలు భక్తిశ్రద్ధలతో నిర్వహించారు. పూజా కార్యక్రమాలలో ధూళిపూడి, కొలగానివారి పాలెం, అద్దంకివారిపాలెం, రాజోలు, వెనిగళ్ళవారిపాలెం గ్రామాల ప్రజలు విశేషంగా పాల్గొన్నారు.
గ్రామంలోని ప్రధాన పంటలు
[మార్చు]వరి, అపరాలు, కాయగూరలు
గ్రామంలోని ప్రధాన వృత్తులు
[మార్చు]వ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
గ్రామంలో జన్మించిన ప్రముఖులు
[మార్చు]శ్రీ మొదలి నాగభూషణశర్మ ఈ గ్రామంలో జన్మించారు. వీరు గొప్ప నటులు, దర్శకులు, నాటకకర్త, అధ్యాపకులు, విమర్శకులు, పరిశోధకులు.
గణాంకాలు
[మార్చు]2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 8595. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 4317, స్త్రీల సంఖ్య 4278, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 2534 ఉన్నాయి.గ్రామ విస్తీర్ణం 1686 హెక్టారులు.