Jump to content

మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం

వికీపీడియా నుండి
మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం
స్థాపన1960 మే 01; 65 సంవత్సరాల క్రితం (01-05-1960)
(మహారాష్ట్ర దినోత్సవం)
దేశంభారతదేశం
ప్రభుత్వ స్థానంముంబై
శాసన వ్యవస్థ
మహారాష్ట్ర శాసనసభశాసనసభ
ఎగువసభమహారాష్ట్ర శాసనమండలి
సభా చైర్‌పర్సన్‌రామ్ షిండే, బిజెపి
సభ ఉపాధ్యక్షుడునీలం గోర్హే (శివసేన)
మండలి సభా నాయకుడుఏక్‌నాథ్ షిండే
(ఉప ముఖ్యమంత్రి), SS
మండలి ఉప సభా నాయకుడుపంకజా ముండే, బిజెపి
శాసనమండలి ప్రతిపక్ష నాయకుడుఅంబాదాస్ దాన్వే (శివసేన (యుబిటి))
మండలి ప్రతిపక్ష ఉప నాయకుడుభాయ్ జగ్తాప్ (ఐఎన్‌సీ)
శాసనమండలి సభ్యులు78
దిగువసభమహారాష్ట్ర శాసనసభ
స్పీకరురాహుల్ నార్వేకర్ (బీజేపీ)
సభ డిప్యూటీ స్పీకర్నరహరి సీతారాం జిర్వాల్ (ఎన్‌సీపీ)
సభా నాయకుడుఏక్‌నాథ్ షిండే (శివసేన)
(ముఖ్యమంత్రి)
ఉప సభా నాయకుడు
ప్రతిపక్ష నాయకుడువిజయ్ నామ్‌దేవ్‌రావ్ వాడెట్టివార్ (ఐఎన్‌సీ)
ప్రతిపక్ష ఉప నాయకుడు
శాసనసభలో సభ్యులు288 (+ 2 నామినేటెడ్)
సమావేశ ప్రదేశం
  • విధాన్ భవన్ ముంబై
    (వర్షాకాలం, బడ్జెట్ & అన్ని సెషన్లు)
  • విధాన్ భవన్, నాగ్‌పూర్
    (శీతాకాల సమావేశాలు)
ఎగ్జిక్యూటివ్ బ్రాంచ్
గవర్నరు
(రాష్ట్ర అధిపతి)
సి. పి. రాధాకృష్ణన్, (మహారాష్ట్ర గవర్నరు
ముఖ్యమంత్రి
(ప్రభుత్వ అధిపతి)
ఏక్‌నాథ్ షిండే (శివసేన)
(మహారాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి )
ఉప ముఖ్యమంత్రి
(ప్రభుత్వ ఉప అధిపతి)
ప్రధాన కార్యదర్శి
(సివిల్ సర్వీస్ హెడ్)
సుజాత సౌనిక్, (ఐఏఎస్)
(ముఖ్య కార్యదర్శి మహారాష్ట్ర )
రాష్ట్ర మంత్రివర్గంఏక్‌నాథ్ షిండే మంత్రివర్గం
సమావేశ ప్రదేశంమంత్రాలయ, ముంబై
మంత్రిత్వ శాఖ (ప్రభుత్వ శాఖ)68
సభ్యుల మొత్తం సంఖ్య
  • (ముఖ్యమంత్రి 01)
  • (ఉపముఖ్యమంత్రి 02)
  • (కేబినెట్ మంత్రి 26)
  • (కేబినెట్ మంత్రి 00)
  • మొత్తం = 29
దీనికి బాధ్యులుమహారాష్ట్ర శాసనసభ
న్యాయ శాఖ
ప్రధాన న్యాయస్థానంబాంబే హైకోర్టు
ప్రధాన న్యాయమూర్తిఅలోక్ అరధే

మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర పాలక అధికార సంస్థ. ఇది ప్రజాస్వామ్యబద్ధంగా ఎన్నికైన ప్రభుత్వం, 288 మంది ఎమ్మెల్యేలు ఐదేళ్ల కాలానికి విధానసభకు ఎన్నికయ్యారు. మహారాష్ట్రలో మహారాష్ట్ర శాసనసభ ఉన్నారు, ఇందులో రెండు సభలు, విధానసభ (శాసనసభ), విధాన పరిషత్ (శాసనమండలి) ఉన్నాయి. పార్లమెంటరీ వ్యవస్థలో మాదిరిగా, దిగువ సభలో మెజారిటీని కలిగి ఉన్న పార్టీ, కూటమి లేదా అసెంబ్లీ సభ్యుల సమూహం ద్వారా ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేస్తారు. దిగువ సభ మెజారిటీ నాయకుడు ముఖ్యమంత్రి అవుతాడు, ఉభయ సభల నుండి క్యాబినెట్ సభ్యులను ఎంపిక చేస్తాడు. ఒకవేళ ఎన్నుకోబడని వ్యక్తి ముఖ్యమంత్రి అయినట్లయితే, వారు తదుపరి ఆరు నెలల్లోగా ఏదో ఒక సభకు ఎన్నుకోవాలి.[1]

మంత్రులు తాము కూర్చునే సభకు బాధ్యత వహిస్తారు. వారు ఆ సభలో ప్రకటనలు చేస్తారు. ఆ సభలోని సభ్యుల నుండి ప్రశ్నలను స్వీకరిస్తారు. చాలా మంది సీనియర్ మంత్రులకు, ఇది సాధారణంగా పరోక్షంగా ఎన్నికైన శాసన మండలి కంటే ప్రత్యక్షంగా ఎన్నికైన శాసనసభ. ప్రాథమిక చట్టాన్ని రూపొందించడానికి ప్రభుత్వం శాసనసభపై ఆధారపడి ఉంటుంది. కొత్త శాసనసభను ఎన్నుకోవడానికి ప్రతి ఐదు సంవత్సరాలకు (గరిష్ఠంగా) సాధారణ ఎన్నికలు జరుగుతాయి. ఎన్నికల తర్వాత, గవర్నరు శాసనసభ ఏర్పాటుకు తగిన మెజారిటీ సభ్యులు విశ్వాసాన్ని పొందిన పార్టీ లేదా కూటమి నాయకుడిని ముఖ్యమంత్రిగా ఎన్నుకుంటారు, .

ముఖ్య నాయకులు

[మార్చు]
పదవి వివరం నాయకుడు ఫోటో నుండి
రాజ్యాంగ పదవులు
గవర్నరు రమేష్ బైస్ 2023 ఫిబ్రవరి 18
ముఖ్యమంత్రి దేవేంద్ర ఫడ్నవిస్[2] 2022 జూన్ 30
ఉప ముఖ్యమంత్రి (మొదటి) ఏక్‌నాథ్ షిండే 2022 జూన్ 30
ఉప ముఖ్యమంత్రి (రెండవ) అజిత్ పవార్ 2023 జూలై 2
మహారాష్ట్ర లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్ చైర్మన్ (అదనపు బాధ్యత) రామ్ షిండే The_Minister_of_State_for_Home_ (Rural),_Public_Health,_Tourism_and_Marketing_of_Maharashtra,_Prof._Ram_Shinde_meeting_the_Union_Minister_for_Human_Resource_Development,_Smt._Smriti_Irani,_in_New_Delhi_on_February_23,_2015_ (cropped) 2022 జూలై 7
మహారాష్ట్ర శాసనసభ స్పీకరు రాహుల్ నార్వేకర్ 2022 జూలై 3
మహారాష్ట్ర లెజిస్లేట్ కౌన్సిల్ డిప్యూటీ చైర్మన్ నీలం గోర్హే 2020 సెప్టెంబరు 8
డిప్యూటీ స్పీకర్ మహారాష్ట్ర శాసనసభ ప్రకటించాలి 2020 మార్చి 14
మహారాష్ట్ర శాసనసభ సభా నాయకుడు దేవేంద్ర ఫడ్నవిస్ 2022 జూలై 3
మహారాష్ట్ర లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్ సభా నాయకుడు ఏక్‌నాథ్ షిండే 2022 ఆగస్టు 17
మహారాష్ట్ర శాసనసభ డిప్యూటీ లీడర్ ఆఫ్ హౌస్ (మొదటి) ఏక్‌నాథ్ షిండే 2022 జూలై 3
మహారాష్ట్ర శాసనసభ ఉప నాయకుడు (రెండవ) అజిత్ పవార్ 2022 జూలై 17
మహారాష్ట్ర లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్ హౌస్ డిప్యూటీ లీడర్ (యాక్టింగ్) పంకజా ముండే 2022 ఆగస్టు 17
మహారాష్ట్ర శాసనసభ ప్రతిపక్ష నాయకుడు[3] ఖాళీ 2023 ఆగస్టు 3
మహారాష్ట్ర లెజిస్లేట్ కౌన్సిల్ ప్రతిపక్ష నాయకుడు అంబదాస్ దన్వే 2022 ఆగస్టు 9
ప్రతిపక్ష ఉప నాయకుడు

(మహారాష్ట్ర శాసనసభ) (మొదటి)

ఖాళీ 2023 ఆగస్టు 3
ప్రతిపక్ష ఉప నాయకుడు

(మహారాష్ట్ర శాసనసభ) (రెండవ)

ఖాళీ 2023 ఆగస్టు 3
ప్రతిపక్ష ఉప నాయకుడు

(మహారాష్ట్ర లెజిస్లేటివ్ కౌన్సిల్)

భాయ్ జగ్తాప్ Bhai jagtap 2022 ఆగస్టు 17
మహారాష్ట్ర ప్రధాన కార్యదర్శి సుజాత సౌనిక్ 2024 జనవరి 1

ప్రస్తుత మంత్రుల మండలి

[మార్చు]

2024 డిసెంబరు 15న నాగ్‌పూర్‌లోని రాజ్‌భవన్‌లో మంత్రివర్గ విస్తరణ జరిగింది. మహారాష్ట్ర మంత్రివర్గంలో గరిష్ఠంగా 43 మంది మంత్రులు ఉండవచ్చు. 33 మంది క్యాబినెట్ మంత్రులుగా, 6 గురు సహాయ మంత్రులుగా ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. బీజేపీ నుంచి 19 మంది, శివసేన నుంచి 11 మంది, ఎన్సీపీ నుంచి 9 మంది మంత్రులు ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు.[4][5]

మండలి మంత్రిత్వ శాఖలు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి.

  • నవీకరించింది =2024 డిసెంబరు 15

కేబినెట్ మంత్రులు

[మార్చు]
పోర్ట్‌ఫోలియో మంత్రి పదవి మొదలు పదవి ముగింపు పార్టీ
ముఖ్యమంత్రి,
హోం, ఇంధన శాఖ మంత్రి (పునరుత్పాదక ఇంధనం మినహా), చట్టం, న్యాయవ్యవస్థ, సాధారణ పరిపాలన శాఖ, సమాచార, ప్రజా సంబంధాల శాఖ
2024 డిసెంబరు 5పదవిలో ఉన్నారు BJP
ఉప ముఖ్యమంత్రి,
పట్టణాభివృద్ధి, గృహనిర్మాణం, ప్రజా పనుల (ప్రజా సంస్థలు) మంత్రి
2024 డిసెంబరు 5పదవిలో ఉన్నారు SHS
ఉప ముఖ్యమంత్రి,
ఆర్థిక, ప్రణాళిక మంత్రి, రాష్ట్ర ఎక్సైజ్ మంత్రి
2024 డిసెంబరు 5పదవిలో ఉన్నారు NCP
రెవెన్యూ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
జల వనరుల మంత్రి (గోదావరి, కృష్ణ లోయ అభివృద్ధి కార్పొరేషన్)2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
వైద్య విద్య మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
ఉన్నత, సాంకేతిక విద్య, పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
జల వనరుల (విదర్భ, తాపి, కొంకణ్ డెవలప్‌మెంట్ కార్పొరేషన్), విపత్తు నిర్వహణ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
నీటి సరఫరా, పారిశుద్ధ్య మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
అటవీశాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
పాఠశాల విద్యా మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
నేల, నీటి సంరక్షణ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
ఆహార, పౌర సరఫరాలు, వినియోగదారుల రక్షణ మంత్రి12024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
నైపుణ్యాలు, ఉపాధి, వ్యవస్థాపకత, ఆవిష్కరణ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
పరిశ్రమల, మరాఠీ భాష మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
మార్కెటింగ్, ప్రోటోకాల్ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
పర్యావరణ, వాతావరణ మార్పు, పశుసంవర్ధక మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
ఇతర వెనుకబడిన బహుజన సంక్షేమం, పాడి పరిశ్రమ అభివృద్ధి, పునరుత్పాదక ఇంధన శాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
గిరిజన అభివృద్ధిశాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
పర్యాటక, మైనింగ్, మాజీ సైనికుల సంక్షేమ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
సమాచార సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, సాంస్కృతిక వ్యవహారాల మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
క్రీడలు, యువజన సంక్షేమం, మైనారిటీల అభివృద్ధి, ఔకాఫ్ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
మహిళలు, శిశు అభివృద్ధిశాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
ప్రజా పనుల మంత్రి (ప్రజా పనులు మినహాయించి)2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
వ్యవసాయ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
గ్రామీణాభివృద్ధి, పంచాయతీ రాజ్ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
ఆహార, ఔషధాల పరిపాలన, ప్రత్యేక సహాయం మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
జౌళిశాఖ మంత్రి
సంజయ్ సావ్కరే
2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
సామాజిక న్యాయశాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
రవాణాశాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
ఉపాధి హామీ పథకం, ఉద్యానవనం, సాల్ట్ పాన్ ల్యాండ్ డెవలప్‌మెంట్ మంత్రి.2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
సహాయ, పునరావాసశాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
మత్స్య, ఓడరేవుల మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
సహకారశాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
ప్రజారోగ్యం, కుటుంబ సంక్షేమశాఖ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS

రాష్ట్ర మంత్రులు

[మార్చు]
పోర్ట్‌ఫోలియో మంత్రి పదవి మొదలు పదవి ముగింపు పార్టీ
పట్టణాభివృద్ధి, రవాణా, సామాజిక న్యాయం, వైద్య విద్య, మైనారిటీల అభివృద్ధి, ఔకాఫ్ శాఖ సహాయ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
ఆర్థిక, ప్రణాళిక, వ్యవసాయం, ఉపశమనం, పునరావాసం, చట్టం, న్యాయవ్యవస్థ, కార్మిక శాఖ సహాయ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS
గృహ (గ్రామీణ), గృహనిర్మాణం, పాఠశాల విద్య, సహకారం, మైనింగ్ శాఖ సహాయ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
ప్రజారోగ్యం, కుటుంబ సంక్షేమం, నీటి సరఫరా, పారిశుధ్యం, శక్తి, మహిళా, శిశు అభివృద్ధి, ప్రజా పనుల సహాయ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు BJP
పరిశ్రమలు, ప్రజా పనులు, ఉన్నత, సాంకేతిక విద్య, గిరిజన అభివృద్ధి, పర్యాటకం, నేల, నీటి సంరక్షణ శాఖ సహాయ మంత్రి2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు NCP
గృహ శాఖ సహాయ మంత్రి (పట్టణ), రెవెన్యూ, గ్రామీణాభివృద్ధి, పంచాయతీ రాజ్, ఆహార పౌర సరఫరాలు, వినియోగదారుల రక్షణ, ఆహారం, ఔషధ పరిపాలన2024 డిసెంబరు 15పదవిలో ఉన్నారు SHS

ఇన్ చార్జి మంత్రులు

[మార్చు]
వ.సంఖ్య. జిల్లా సంరక్షక మంత్రి పార్టీ పదవీకాలం
01 అహ్మద్‌నగర్ రాధాకృష్ణ విఖే పాటిల్ బిజెపి 2022 సెప్టెంబరు 24 2024 నవంబరు 26
02 అకోలా రాధాకృష్ణ విఖే పాటిల్ 2023 అక్టోబరు 4
03 అమరావతి చంద్రకాంత్ పాటిల్ 2023 అక్టోబరు 4
04 ఛత్రపతి శంభాజీనగర్ అబ్దుల్ సత్తార్ (అదనపు బాధ్యతలు) SHS 2024 జూన్ 4
05 బీడ్ ధనంజయ్ ముండే NCP 2023 అక్టోబరు 4
06 భండారా విజయకుమార్ కృష్ణారావు గవిట్ బిజెపి 2023 అక్టోబరు 4
07 బుల్దానా దిలీప్ వాల్సే పాటిల్ NCP 2023 అక్టోబరు 4
08 చంద్రపూర్ సుధీర్ ముంగంటివార్ BJP 2022 సెప్టెంబరు 24
09 ధూలే గిరీష్ మహాజన్ 2022 సెప్టెంబరు 24
10 గడ్చిరోలి దేవేంద్ర ఫడ్నవిస్ (ముఖ్యమంత్రి) 2022 సెప్టెంబరు 24
11 గోండియా అదితి తత్కరే NCP 2024 జూన్ 21
12 హింగోలి అబ్దుల్ సత్తార్ SHS 2022 సెప్టెంబరు 24
13 జల్గావ్ గులాబ్ రఘునాథ్ పాటిల్
2022 సెప్టెంబరు 24
14 జల్నా అతుల్ సేవ్ BJP 2022 సెప్టెంబరు 24
15 కొల్హాపూర్ హసన్ ముష్రిఫ్ NCP 2023 అక్టోబరు 4
16 లాతూర్ గిరీష్ మహాజన్ BJP 2022 సెప్టెంబరు 24
17 ముంబై నగరం దీపక్ కేసర్కర్ SHS 2022 సెప్టెంబరు 24
18 ముంబై సబర్బన్ మంగళ లోధ BJP 2022 సెప్టెంబరు 24
19 నాగ్‌పూర్ దేవేంద్ర ఫడ్నవిస్ (ముఖ్యమంత్రి) 2022 సెప్టెంబరు 24
20 నాందేడ్ గిరీష్ మహాజన్ 2022 సెప్టెంబరు 24
21 నందూర్‌బార్ అనిల్ భైదాస్ పాటిల్ NCP 2023 అక్టోబరు 4
22 నాసిక్ దాదాజీ భూసే SHS 2022 సెప్టెంబరు 24
23 ఉస్మానాబాద్ తానాజీ సావంత్ 2022 సెప్టెంబరు 24
24 పాల్ఘర్ రవీంద్ర చవాన్ బిజెపి 2022 సెప్టెంబరు 24
25 పర్భణీ సంజయ్ బన్సోడ్‌ NCP 2023 అక్టోబరు 4
26 పూణే అజిత్ పవార్ (ఉప ముఖ్యమంత్రి) NCP 2023 అక్టోబరు 4
27 రాయిగఢ్ ఉదయ్ సమంత్ SHS 2022 సెప్టెంబరు 24
28 రత్నగిరి ఉదయ్ సమంత్ 2022 సెప్టెంబరు 24
29 సాంగ్లి సురేష్ ఖాడే BJP 2022 సెప్టెంబరు 24
30 సతారా శంభురాజ్ దేశాయ్ SHS 2022 సెప్టెంబరు 24
31 సింధుదుర్గ్ రవీంద్ర చవాన్ BJP 2022 సెప్టెంబరు 24
32 సోలాపూర్ చంద్రకాంత్ పాటిల్ 2023 అక్టోబరు 4
33 థానే శంభురాజ్ దేశాయ్ SHS 2022 సెప్టెంబరు 24
34 వార్ధా సుధీర్ ముంగంటివార్ BJP 2023 అక్టోబరు 4
35 వాషిమ్ సంజయ్ రాథోడ్ SHS 2022 సెప్టెంబరు 24
36 యావత్మల్ సంజయ్ రాథోడ్ 2022 సెప్టెంబరు 24

ఇవికూడా చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "THE SALARY AND ALLOWANCES OF LEADERS OF OPPOSITION IN PARLIAMENT ACT, 1977 AND RULES MADE THEREUNDER". 16 January 2010. Archived from the original on 16 January 2010.
  2. "Directory | Searchkey=chief+minister". maharashtra.gov.in. Retrieved 10 November 2024.
  3. "Legislative Assembly Leaders of the Opposition" (PDF). Retrieved 7 May 2021.
  4. The Indian Express (15 December 2024). "Maharashtra cabinet expanded; here is the full list of ministers" (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 15 December 2024. Retrieved 15 December 2024.
  5. News18 (15 December 2024). "Maharashtra Cabinet Takes Shape After Massive Mandate In Assembly Polls | Check List Of Ministers" (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 15 December 2024. Retrieved 15 December 2024.{{cite news}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)

వెలుపలి లంకెలు

[మార్చు]