వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ-ఐఐఐటి/నమూనా వ్యాసాలు/రాజగోపాల చిదంబరం
| రాజగోపాలన్ చిదంబరం | |
|---|---|
 2008 లో స్విట్జర్లాండ్‌లోని దావోస్‌నందు 2008లో జరిగిన ప్రపంచ ఆర్థిక ఫోరం వార్షిక సమావేశంలో చిదంబరం. | |
| జననం | 1936, డిశెంబరు 11 చెన్నై, తమిళనాడు, భారతదేశం |
| నివాసం | న్యూ డిల్లీ, భారతదేశం |
| జాతీయత | భారతీయుడు |
| జాతి | తమిళులు |
| రంగములు | భౌతికశాస్త్రం |
| వృత్తిసంస్థలు | అటామిక్ ఎనర్జీ కమిషన్ (ఇండియా) అటామిక్ రీసెర్చ్ సెంటర్, ముంబై అటామిక్ ఎనర్జీ విభాగం అంతర్జాతీయ అటామిక్ ఎనర్జీ ఏజెన్సీ రక్షణ పరిశోధన, అభివృద్ధి సంస్థ ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ హైదరాబాద్ విశ్వవిద్యాలయం |
| చదువుకున్న సంస్థలు | మద్రాస్ విశ్వవిద్యాలయం, ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ |
| ప్రసిద్ధి | అణ్వాయుధ కార్యక్రమం |
| ముఖ్యమైన పురస్కారాలు | పద్మశ్రీ (1975), పద్మ విభూషన్ (1999) |
రాజగోపాల చిదంబరం (జననం 1936, జనవరి 12) భారతదేశానికి చెందిన భౌతిక శాస్త్రవేత్త. ఇతను భారతదేశం అణ్వాయుధ కార్యక్రమంలో సమగ్ర పాత్రకు పేరుగాంచాడు. ఇతను పోఖ్రాన్ - I (1975), పోఖ్రాన్ - II (1998) కోసం జరిగిన పరీక్షలలో సమన్వయం చేసాడు.
తొలినాళ్ళ జీవితం
[మార్చు]ఇతను 1936, నవంబరు 12 న తమిళనాడులోని చెన్నైలో జన్మించాడు.ఇతను చెన్నై, మీరట్ లో తన ప్రాథమిక విద్యను పూర్తిచేసాడు.గతంలో భారత ప్రభుత్వానికి ప్రధాన శాస్త్రీయ సలహాదారుగా పనిచేసిన చిదంబరం,తరువాత భాభా అటామిక్ రీసెర్చ్ సెంటర్ (బార్క్) డైరెక్టర్‌గా పనిచేశాడు.తరువాత భారత ప్రభుత్వ అటామిక్ ఎనర్జీ కమిషన్ చైర్మన్‌గా పనిచేసాడు. అతను భారతదేశానికి ఇంధన భద్రత, జాతీయ రక్షణ అందించడంలో సహకరించాడు. చిదంబరం 1994 - 95 మధ్య కాలంలో అంతర్జాతీయ అణుశక్తి సంస్థ (I.A.E.A) గవర్నర్స్ బోర్డు ఛైర్మన్‌గా ఉన్నాడు.2008 లో డైరెక్టర్ జనరల్, అంతర్జాతీయ అణుశక్తి మండలి చేత "2020 ఆ తరువాత ఐ.ఎ.ఇ.ఎ. యొక్క పాత్ర" పై ఒక నివేదికను రూపొందించడానికి నియమించబడిన కమిషన్ లో ఒక సభ్యుడుగా నియమించబడ్డాడు.
తన జీవితగమనం మొత్తంలో చిదంబరం భారతదేశం యొక్క అణ్వాయుధాలను అభివృద్ధి చేయడంలో కీలక పాత్ర పోషించాడు.1974 లో పోఖ్రాన్ టెస్ట్ రేంజ్‌లో మొదటి భారత అణు పరీక్ష (స్మైలింగ్ బుద్ధ ) నిర్వహించిన బృందంలో ఇతను ఒక సభ్యుడు. 1998 మేలో రెండవ అణుపరీక్షను నిర్వహించిన బృందానికి నాయకత్వం వహించాడు.ఆ ప్రయోగంలో అతను అణుశక్తి విభాగం (D.A.E) బృందానికి నాయకత్వం వహించి, పరీక్ష జరిగే ప్రయత్నాల తీరును గమనిస్తూ,ఎప్పటికప్పుడు బృందానికి తగిన దిశానిర్థేశాలు చేస్తూ, నాయకత్వం వహించినప్పుడు అంతర్జాతీయ ఖ్యాతిని పొందాడు.
చిదంబరం మీరట్, చెన్నైలలో ప్రారంభ విద్యను పూర్తిచేసి,1956 లో మద్రాస్ విశ్వవిద్యాలయం స్థాయిలో బి.ఎస్.సి, భౌతిక శాస్త్రంలో బీఎస్సీ (హానర్స్)లో మొదటి ర్యాంకు సాధించాడు. మాస్టర్స్ ప్రోగ్రామ్‌లో చేరిన తరువాత,చిదంబరం భౌతిక ప్రయోగశాల కోర్సులను పరిచయంచేసి, అదే సంస్థ నుండి 1958 లో M.Sc. భౌతిక శాస్త్రంలో అనలాగ్ కంప్యూటర్లపై ప్రాథమిక థీసిస్ రాసాడు.ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ (ఐఐఎస్సి) డాక్టోరల్ థీసిస్ కోసం అతను అంగీకరించబడి,1962 లో డాక్టర్ ఆఫ్ ఫిలాసఫీ పొందాడు.అతని థీసిస్‌లో న్యూక్లియర్ మాగ్నెటిక్ రెసొనెన్స్ అభివృద్ధిపై పరిశోధనకు, సమర్పించిన ఉత్తమ డాక్టోరల్ థీసిస్ కోసం ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ నుండి "మార్టిన్ ఫోర్స్టర్ మెడల్"ను పొందాడు.చిదంబరం బహుముఖ పండితుడు.మొదట అతనికి భౌతికశాస్త్రంలో మంచి ఆసక్తి ఉండేది. గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి అయిన తరువాత, న్యూక్లియర్ ఫిజిక్స్ పట్ల అతని ఆసక్తి తగ్గిపోయింది. భౌతికశాస్త్రంపై అతనికున్న పరిశోధనా ఆసక్తి ఆ రంగంలో సహకరించడానికి ప్రేరేపించలేదు.దానికి బదులుగా చిదంబరం స్ఫటికాకార శాస్త్రం, ఘనీకృత పదార్థ భౌతిక శాస్త్రంపై ఆసక్తి కనబరిచి శాస్త్రీయ కథనాలను రాశాడు. తరువాత ఆధునిక విజ్ఞాన పదార్థాల అభివృద్ధిలో ప్రతిభావంతమైన పాత్ర పోషించాడు.
ఘనీకృత పదార్థ భౌతిక శాస్త్రం, భౌతిక శాస్త్రం మెరుగుదలకు చేసిన సహకారానిక D.Sc., ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ భౌతిక శాస్త్రంలో నిర్వహించిన ప్రయోగాలపై వైద్యులు కొరకు రాసిన చిదంబరం రాసిన పరిశోధన వ్యాసాలు సమర్పించిన తరువాత అతనికి ఎనిమిది భారతీయ విశ్వవిద్యాలయాలు భౌతిక శాస్త్రంలో డాక్టరల్ డిగ్రీలను ప్రదానం చేశాయి.[1] 1974లో పోఖ్రాన్ వద్ద అణు పరికరం పరీక్షించిన తరువాత, చిదంబరం అధిక పీడన భౌతికశాస్త్రంలో 'ఓపెన్ రీసెర్చ్' ప్రారంభించాడు. దీని కోసం డైమండ్ అన్విల్ కణాల ప్రక్షేపకాల ప్రయోగానికి గ్యాస్-గన్ వంటి పూర్తి స్థాయి పరికరాలను దేశీయంగా తయారుచేసాడు. మొదటి సూత్రాల పద్ధతుల ద్వారా పదార్థాల స్థితి, దశ స్థిరత్వాన్ని లెక్కించడానికి సైద్ధాంతిక అధిక - పీడన పరిశోధనకు చిదంబరం పునాది వేశారు. అతని హై ప్రెజర్ గ్రూప్ ప్రచురించిన పేపర్లు కూడా బాగా ఉదహరించబడ్డాయి. 'ఒమేగా ఫేజ్ ఇన్ మెటీరియల్స్' లోని ఒకదాన్ని కండెన్స్‌డ్ మేటర్ ఫిజిక్స్ / మెటీరియల్స్ సైన్స్ ను పరిశోధకుల పాఠ్యపుస్తకంగా భావిస్తారు. అతను మంచి వక్త, విభిన్న విషయాల అవగాహనతో ప్రకాశవంతమైన మనస్సుతో భారతదేశం శాస్త్రీయ దూరదృష్టిని గురించి నిరంతరం అలోచించేవాడు.
చిదంబరం భాభా అణు పరిశోధనా కేంద్రంలో, అతను వివిధ వర్గీకృత ప్రాజెక్టుల సీనియర్ అణు శాస్త్రవేత్తలలో ఒకరిగా ఎదిగాడు. అణు కార్యక్రమాన్ని నిర్మించే కేంద్ర వ్యక్తులలో ఇతను ఒకడు.1967 లో చిదంబరం తన తోటి శాస్త్రవేత్తలతో కలిసి అణ్వాయుధాల లోహ, భౌతిక అంశాలను నిర్మించడం, అణ్వాయుధ రూపకల్పన ప్రయత్నాలలో భాగస్వామ్యం వహించాడు అతని సహచరులులో కలసి ప్లూటోనియం స్థితి యొక్క సమీకరణాన్ని రూపొందించాడు. ఇది ఇప్పటికీ అన్ని అణ్వాయుధ రాష్ట్రాలచే వర్గీకరించబడుతుంది. ఇంప్లోషన్ పద్ధతిని ఎంచుకున్నాడు.భారత రక్షణ పరిశోధన అభివృద్ధి సంస్థ దీనిని సాధించడానికి డిఫెన్స్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ ఆర్గనైజేషన్ (డిఆర్‌డిఓ), టెర్మినల్ బాలిస్టిక్స్ రీసెర్చ్ లాబొరేటరీ (టిబిఆర్‌ఎల్) తో చాలా సన్నిహితంగా పరస్పర సమన్వయంతో వ్యవహరించాడు.
చిదంబరం భారత సైన్యానికి దీర్ఘకాలంగా నిర్మించిన భారత ఆర్మీ స్థావరం, రాజస్థాన్‌లోని పోఖ్రాన్ వద్ద ప్రయోగించటానికి ఉపయోగించటానికి ప్రయోజనం చేకూర్చింది. చిదంబరం భారతదేశపు మొదటి అణు పరీక్ష, సంకేతనామం స్మైలింగ్ బుద్ధుడిలో పాల్గొని పర్యవేక్షించిన శాస్త్రవేత్తల బృందంలో ఒక భాగంగా ఉన్న చిదంబరం అప్పటి భారత ప్రధాని ఇందిరా గాంధీ సత్కరించిన శాస్త్రవేత్తలలో ఒకరు.1990 లో చిదంబరం చివరగా BARC డైరెక్టర్ అయ్యాడు. ఆపరేషన్ స్మైలింగ్ బుద్ధుని రూపకల్పన,దానిని విజయవంతంగా అమలు చేయడంలో అతని ముఖ్య భాగస్వామ్యం,[2] తిరిగి 1998 లో ఆపరేషన్ శక్తి అణుశక్తి విభాగం బృందానికి నాయకత్వం వహించటానికి దోహదపడింది. BARC డైరెక్టర్‌గా అతను సూపర్-కంప్యూటర్ల అభివృద్ధిని ప్రారంభించాడు. ప్రస్తుతం వాటికి మల్టీ-టెరాఫ్లోప్ స్పీడ్ సామర్ధ్యం ఉంది.అటామిక్ ఎనర్జీ కమిషన్ అధ్యక్షతన చిదంబరం అణు విద్యుత్ అభివృద్ధిని వేగవంతం చేశాడు.రహస్య పద్ధతిలో అణు పరీక్ష నిర్వహించినందుకు అతను కలత చెందాడు.[3][4] అణు పరీక్ష ప్రయోగంలో చిదంబరం తన అధికారపత్రం ఇచ్చినప్పుడు,1998 లో ఇంటర్నేషనల్ యూనియన్ ఆఫ్ క్రిస్టల్లోగ్రఫీ వార్షిక సమావేశానికి హాజరు కావడానికి వీసా కోసం యుఎస్‌ను సంప్రదించగా, యుఎస్ సానుకూలంగా స్పందించనందున, క్రిస్టల్లోగ్రఫీ వైస్ ప్రెసిడెంట్,చిదబంరం వీసా దరఖాస్తును ఉపసంహరించుకున్నారు.[5][6]
భారత ప్రభుత్వానికి ప్రధాన శాస్త్రీయ సలహాదారుగా కృష్ణసామి విజయరాఘవన్ను 2018 మార్చిలో నియమించేవరకు చిదంబరం పనిచోసాడు. ఫెడరల్ ప్రభుత్వ మంత్రివర్గానికి శాస్త్రీయ సలహా ఛైర్మన్, ప్రిన్సిపల్ సైంటిఫిక్ అడ్వైజర్‌గా చిదంబరం చేసిన కొన్ని కార్యక్రమాలు, అకాడెమియా-ఇండస్ట్రీ పరస్పర చర్యలను పెంచడానికి ఆటోమోటివ్ సెక్టార్ (CAR) లో ఆర్ అండ్ డి కోసం కోర్ అడ్వైజరీ గ్రూప్‌ను ఏర్పాటు చేయడం, సమర్థవంతమైన అవసర ఆధారిత టెక్నాలజీ డెలివరీ కోసం రుటాగ్స్ (రూరల్ టెక్నాలజీ యాక్షన్ గ్రూప్స్) ను సృష్టించడం పలు కార్యక్రమాలకు అతని సారథ్యం వహించి, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో SETS (సొసైటీ ఫర్ ఎలక్ట్రానిక్ ట్రాన్సాక్షన్స్ అండ్ సెక్యూరిటీ) స్థాపన గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపుటానికి దోహదపడ్డాడు. గత కొన్ని సంవత్సరాలలో, అతను నేషనల్ ఇన్ఫర్మేటిక్ సెంటర్‌తో కలిసి భారతదేశంలో సుమారు 1,500 విద్యా, పరిశోధనా సంస్థలను అనుసంధానించడానికి హై-స్పీడ్ 'నేషనల్ నాలెడ్జ్ నెట్‌వర్క్' ఏర్పాటును సంభావితంగా పర్యవేక్షించడంలో సహాయపడ్డాడు. భారతదేశాన్ని వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న మార్గంలో తీసుకెళ్లేందుకు భారత సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ (ఎస్ అండ్ టి) ప్రయత్నాలలో 'కోహెరెంట్ సినర్జీ' (అతను సృష్టించిన పదబంధం) అవసరాన్ని నొక్కి వక్కా ణించాడు. స్వీయ-నిర్దేశిత ప్రాథమిక పరిశోధనలకు అదనంగా (ప్రత్యామ్నాయం కాదు) 'డైరెక్టెడ్ బేసిక్ రీసెర్చ్' ప్రాముఖ్యతపై కూడా ఆయన దృష్టి కొనసాగింది.
అందుకున్న అవార్డులు, గౌరవాలు
[మార్చు]చిదంబరం తన జీవితగమనంలో అనేక అవార్డులు, గౌరవాలు అందుకున్నాడు.
- 1975 - భారతప్రభుత్వం నుండి నాల్గవ అత్యున్నత పౌర సన్మానం - పద్మశ్రీ పురస్కారం
- 1991 - ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్స్ నుండి - విశిష్ట పూర్వ విద్యార్థి పురస్కారం
- 1995 - ఇండియన్ సైన్స్ కాంగ్రెస్ అసోసియేషన్ నుండి - సివి రామన్ బర్త్ సెంటెనరీ అవార్డు
- 1996 - మెటీరియల్స్ రీసెర్చ్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా నుండి - విశిష్ట మెటీరియల్స్ సైంటిస్ట్ ఆఫ్ ది ఇయర్ అవార్డు
- 1996 - ఇండియన్ ఫిజిక్స్ అసోసియేషన్ నుండి - ఆర్‌డి బిర్లా అవార్డు[7]
- 1999 - భారతప్రభుత్వం నుండి రెండవ అత్యున్నత పౌర గౌరవం - పద్మ విభూషణ్
- 1998 - "ఎస్ & టి ఎక్సలెన్స్ హెచ్ కె ఫిరోడియా " అవార్డు
- 2000 - " హరి ఓం ప్రిరిట్ సీనియర్ సైంటిస్ట్ " అవార్డు
- 2002 - ఇండియన్ నేషనల్ సైన్స్ అకాడమీ నుండి " మేఘనాడ్ సాహా మెడల్ "
- 2006 - ఇండియన్ న్యూక్లియర్ సొసైటీ నుండి " ఐఎన్ఎస్ హోమి భాభా లైఫ్ అచీవ్మెంట్ " అవార్డు
- 2009 - ఇండియన్ నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్ నుండి ఇంజనీరింగ్‌లో లైఫ్ టైమ్ కాంట్రిబ్యూషన్ అవార్డు
- 2009 - ఇండియన్ నేషనల్ సైన్స్ అకాడమీ నుండి సివి రామన్ మెడల్
- 2017 - ఎన్‌టిఆర్‌ ఆరోగ్య విశ్వవిద్యాలయం వారి నుండి - డాక్టర్ బ్రహ్మయ్య శాస్త్రి మెమోరియల్‌ అవార్డు.[8]
ఇంకా అతనికి భారతదేశం,విదేశాలలోని ఇరవైకి పైగా విశ్వవిద్యాలయాల డాక్టర్ ఆఫ్ సైన్స్ (డి.ఎస్.సి.) డిగ్రీలు ప్రధానం చేశాయి.చిదంబరం భారతదేశంలోని అన్ని సైన్స్ అకాడమీలు, థర్డ్ వరల్డ్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్స్ (TWAS), ట్రీస్టే (ఇటలీ) లో ఫెలోషిఫ్ చేసాడు. ఐఐటి-మద్రాస్, ఐఐటి-బొంబాయి, మెటీరియల్స్ రీసెర్చ్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇండియా, కౌన్సిల్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (సిఎస్ఐఆర్) ఇతర అనేక సంస్థలలో సభ్యుడు, ఛైర్మన్, అధ్యక్షుడి హోదాలలో ఆయన పనిచేశాడు. ఇంటర్నేషనల్ యూనియన్ ఆఫ్ క్రిస్టల్లోగ్రఫీ 2008 ప్రారంభంలో, దీర్ఘకాలిక ప్రాధాన్యతలు, నిధుల గురించి బోర్డ్ ఆఫ్ గవర్నర్లకు సిఫార్సులు చేసినందుకు చిదంబరాన్ని "ప్రముఖ వ్యక్తుల కమిషన్"లో సభ్యునిగా ఆహ్వానించారు.[9]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Profile of Dr. Rajagopala Chidambaram". Retrieved 2008-10-21.
- ↑ "CIA చరిత్రలో ఘోరమైన వైఫల్యం". Nandamuri Fans Discussion Board (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-04-17.
- ↑ "Pokaran-The U.S. Intelligence Failure". Retrieved 2008-10-21.
- ↑ "India blasts take U.S. intelligence by surprise". Retrieved 2008-10-21.
- ↑ "US denies visa to AEC Chairman". Retrieved 2008-10-21.
- ↑ "US denies visa to AEC Chairman - Debate in Parliament". Retrieved 2008-10-21.
- ↑ https://www.tifr.res.in/~ipa1970/rdlist.php
- ↑ http://www.prajasakti.com/Article/Visakacity/1944580[permanent dead link]
- ↑ "R. Chidambaram in IAEA Panel". Retrieved 2008-10-21.