కోడుమూరు

కోడుమూరు
రెవెన్యూ గ్రామం
కోడుమూరు
అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 15°40′57.504″N 77°46′16.644″E
దేశం	భారతదేశం
రాష్ట్రం	ఆంధ్రప్రదేశ్
జిల్లా	కర్నూలు
మండలం	కోడుమూరు
విస్తీర్ణం	29.28 కి.మీ2 (11.31 చ. మై)
జనాభా  (2011)	28,828
• జనసాంద్రత	980/కి.మీ2 (2,600/చ. మై.)
అదనపు జనాభాగణాంకాలు
• పురుషులు	14,419
• స్త్రీలు	14,409
• లింగ నిష్పత్తి	999
• నివాసాలు	6,027
ప్రాంతపు కోడ్	+91 ( )
పిన్‌కోడ్	518464
2011 జనగణన కోడ్	594042

కోడుమూరు, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం లోని కర్నూలు జిల్లా, కోడుమూరు మండలం లోని గ్రామం. ఇది సమీప పట్టణమైన కర్నూలు నుండి 35 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 6027 ఇళ్లతో, 28828 జనాభాతో 2928 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 14419, ఆడవారి సంఖ్య 14409. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 2813 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 528. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594042.

గణాంకాలు

2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 25,385. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 12,811, మహిళల సంఖ్య 12,574, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 4,833 ఉన్నాయి.

గ్రామ ప్రసిద్ధి

ఈ గ్రామంలోని పల్లెలాంబాదేవి ఆలయం ప్రసిద్ధిచెందింది. కోడుమూరు హంద్రీ నది ఒడ్డున బళ్ళారి-కర్నూలు రహదారిపై కర్నూలు నుండి 20 మైళ్ల దూరంలో ఉంది. కోడుమూరు చేనేత పరిశ్రమకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఇక్కడ గద్వాల శైలి చీరలను నేస్తారు.కోడుమూరు ప్రజలు ప్రతి సంవత్సరం ఫిబ్రవరి మొదటి వారం లేదా రెండవ వారంలో చౌడమ్మ జాతర జరుపుకుంటారు. తేరు బజారులో ఉన్న చౌడమ్మ గుడి నుండి ఉత్సవ రథం (తేరు) ను పురవీధుల్లోకి తీసుకు వెళతారు. కొత్తగా పెళ్ళైన వరులు తేరును లాగితే, వారి వైవాహిక జీవితం సుఖమయంగా సాగుతుందని భక్తుల నమ్మకం. ఈ సందర్భంగా అనేక సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు, కోడుమూరు యువజన సంఘం ఆధ్వర్యంలో ఆటల పోటీలను నిర్వహిస్తారు. ఏరువాక పౌర్ణమి రోజున కోడుమూరు ప్రజలు గాలిపటాల పండగ జరుపుకుంటారు. ఇక్కడ ఆరు అడుగులు పొడవైన గాలిపటాలను కూడా కనిపిస్తాయి. ఇవే కాకుండా వల్లెలమ్మ ఉత్సవాన్ని కూడా ప్రతి సంవత్సరం జరుపుకుంటారు.

విద్యా సౌకర్యాలు

గ్రామంలో రెండుప్రైవేటు బాలబడులు ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు 16, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు 8 ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, 2 ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాలలు 2 ప్రైవేటు ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాలలు ఉన్నాయి. సమీప ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల కర్నూలులో ఉన్నాయి.

వైద్య సౌకర్యం

ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం

కోడుమూరులో ఉన్న ఒక సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ముగ్గురు డాక్టర్లు, 9 మంది పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. నాలుగు ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రాల్లో డాక్టర్లు లేరు. ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం

గ్రామంలో6 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టర్లు నలుగురు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. 8 మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

తాగు నీరు

గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.

పారిశుధ్యం

గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవు తోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు

కోడుమూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు

గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి.

ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు

గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి.

విద్యుత్తు

గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

భూమి వినియోగం

కోడుమూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

• వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 174 హెక్టార్లు
• వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 74 హెక్టార్లు
• వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 44 హెక్టార్లు
• సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 490 హెక్టార్లు
• బంజరు భూమి: 293 హెక్టార్లు
• నికరంగా విత్తిన భూమి: 1850 హెక్టార్లు
• నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 2375 హెక్టార్లు
• వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 258 హెక్టార్లు

నీటిపారుదల సౌకర్యాలు

కోడుమూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

• కాలువలు: 174 హెక్టార్లు* బావులు/బోరు బావులు: 84 హెక్టార్లు

ఉత్పత్తి

కోడుమూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. గద్వాల శైలి పట్టు చీరలు

ప్రధాన పంటలు

వేరుశనగ, శనగలు, జొన్నలు

దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు

• శ్రీ వల్లెలంబదేవి (సరస్వతి) ఆలయం శ్రీ రాములవారి దేవాలయం
• శ్రీ కన్యకా పరమేశ్వరీదేవి ఆలయం తుమ్మెళ్ళ రామిరెడ్డి తాత ఆలయం
• కొండరాయి కొండ ఆలయం