అల్యూమినియం డైబోరైడ్

అల్యూమినియం డైబోరైడ్
పేర్లు
	IUPAC నామము aluminium diboride
	ఇతర పేర్లు aluminium boride; aluminum diboride
గుర్తింపు విషయాలు
సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య	[12041-50-8]
యూరోపియన్ కమిషన్ సంఖ్య	234-923-7
SMILES	B1=B[Al]1
	అంతర్జాతీయ రసాయన గుర్తింపు InChI=1/Al.B2/c;1-2/q-2;+2/rAlB2/c1-2-3-1;
ధర్మములు
రసాయన సూత్రం	AlB2
మోలార్ ద్రవ్యరాశి	48.604 g/mol
స్వరూపం	Copper-red solid
సాంద్రత	3.16 g/cm³
ద్రవీభవన స్థానం	1,655 °C (3,011 °F; 1,928 K)
నీటిలో ద్రావణీయత	insoluble
నిర్మాణం
స్ఫటిక నిర్మాణం	Hexagonal, hP3
Space group	P6/mmm, No. 191
ఉష్ణగతిక రసాయన శాస్త్రము
నిర్మాణము మారుటకు; కావాల్సిన ప్రామాణిక; ఎంథ్రఫీ ΔfHo298	-151 kJ/mol
ప్రామాణిక మోలార్; ఇంథ్రఫీ So298	34.7 J/mol K
విశిష్టోష్ణ సామర్థ్యం, C	43.6 J/mol K
	Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
	verify (what is ?)
	Infobox references

అల్యూమినియం డైబోరైడ్ లేదా అల్యూమినియం బోరైడ్ ఒక రసాయన సంయోగపదార్థం. ఇది ఒక అకర్బన సమ్మేళనపదార్థం. అల్యూమినియం డైబోరైడ్ రసాయన సంకేతపదం (AlB₂).^[1] ఈ సంయోగ పదార్థం అల్యూమినియం లోహమూలకం, ఉపధాతువు బోరాన్ మూలకముల సంయోగము వలన ఏర్పడినది. అల్యూమినియం లోహం, బోరాన్ ల సమ్మేళనం వలన ఏర్పడిన రెండు సంయోగపదార్థాలలో అల్యూమినియం డైబోరైడ్ ఒకటికాగా, మరొకటి అల్యూమినియం డోడెకాఅల్యూమినియం బోరైడ్ (AlB₁₂). ఈ రెండు అల్యూమినియం సంయోగపదార్థాలను సాధారణంగా అల్యూమినియం బోరైడ్ అని వ్యవహరిస్తారు.

భౌతిక ధర్మాలు[మార్చు]

అల్యూమినియం డైబోరైడ్ రాగి (లోహం) వంటి ఎరుపు రంగులో ఉండు ఘనపదార్థం. అల్యూమినియం డైబోరైడ్ అణుభారం 48.604 గ్రాములు/మోల్.^[1] 25 °C ఉష్ణోగ్రత వద్ద అల్యూమినియం డైబోరైడ్ సాంద్రత 3.16 గ్రాములు/సెం.మీ³.^[2] ఈ సంయోగపదార్థం ద్రవీభవన స్థానం 1,655 °C (3,011 °F;1,928 K). అల్యూమినియం డైబోరైడ్ నీటిలో కరుగదు.

నిర్మాణం[మార్చు]

నిర్మాణ పరంగా అల్యూమినియం డైబోరైడ్‌లో బోరాన్ పరమాణువులు గ్రాఫైట్ వంటి పలకల వలె ఉండి, వాటి మధ్యలో అల్యూమినియం పరమాణువులు ఉండును. ఈ అణు నిర్మాణం ఒకవిధంగా మెగ్నిషియం డైబోరైడ్ నిర్మాణపోలిక కలిగి ఉంది. అల్యూమినియం డైబోరైడ్ ఒంటరి స్పటికాలు లోహవాహకతత్వం ప్రదర్శించును^[3] .స్పటికసౌష్టవం షట్భుజాకారం (Hexagonal).

ఆరోగ్యపరమైన ఇబ్బందులు[మార్చు]

అల్యూమినియం డైబోరైడ్ ను ప్రమాదకర మైన రసాయనంగానే పరిగణిస్తారు. ఇది ఆమ్లాలు, హైడ్రోజన్తో చర్య వలన విషవాయువులను ఉత్పత్తి చేయును. ఉదాహరణకు హైడ్రోక్లోరిక్ ఆమ్లంతో చర్య వలన బోరెన్ (Borane), అల్యూమినియం క్లోరైడ్ను విడుదల చేయును.

ఉపయోగం[మార్చు]

అల్యూమినియం డైబోరైడ్ ఎక్కువ నిరోధకగుణం, కఠినత్వం కలిగిఉండటం వలన దీని చూర్ణాన్ని పలు లోహ, అలోహ వస్తువులను గ్రైండింగు చేయుటకు, పాలిష్ చేయుటకు ఉపయోగిస్తారు.^[4]

ఇవికూడా చూడండి[మార్చు]

మూలాలు/ఆధారాలు[మార్చు]

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 "Aluminum diboride". sigmaaldrich.com. Retrieved 2015-10-12.
↑ ^2.0 ^2.1 "ALUMINUM BORIDE". chemicalbook.com. Retrieved 2015-10-12.
↑ "On the electronic and structural properties of aluminum diboride Al_0.9B₂" Burkhardt, Ulrich; Gurin, Vladimir; Haarmann, Frank; Borrmann, Horst; Schnelle, Walter; Yaresko, Alexander; Grin, Yuri Journal of Solid State Chemistry 177 (2004) 389-394
↑ "Aluminum boride". britannica.com. Retrieved 2015-10-12.

[sigma-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 "Aluminum diboride". sigmaaldrich.com. Retrieved 2015-10-12.

[chem-2] 2.0 ^2.1 "ALUMINUM BORIDE". chemicalbook.com. Retrieved 2015-10-12.

[3] "On the electronic and structural properties of aluminum diboride Al_0.9B₂" Burkhardt, Ulrich; Gurin, Vladimir; Haarmann, Frank; Borrmann, Horst; Schnelle, Walter; Yaresko, Alexander; Grin, Yuri Journal of Solid State Chemistry 177 (2004) 389-394

[4] "Aluminum boride". britannica.com. Retrieved 2015-10-12.

[1]

[2]

[3]

[4]

పేర్లు

IUPAC నామము aluminium diboride
ఇతర పేర్లు aluminium boride aluminum diboride
గుర్తింపు విషయాలు
సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య	[12041-50-8]
యూరోపియన్ కమిషన్ సంఖ్య	234-923-7
SMILES	B1=B[Al]1
అంతర్జాతీయ రసాయన గుర్తింపు InChI=1/Al.B2/c;1-2/q-2;+2/rAlB2/c1-2-3-1
ధర్మములు
రసాయన సూత్రం	AlB₂
మోలార్ ద్రవ్యరాశి	48.604 g/mol^[1]
స్వరూపం	Copper-red solid
సాంద్రత	3.16 g/cm³^[2]
ద్రవీభవన స్థానం	1,655 °C (3,011 °F; 1,928 K)
నీటిలో ద్రావణీయత	insoluble
నిర్మాణం
స్ఫటిక నిర్మాణం	Hexagonal, hP3
Space group	P6/mmm, No. 191
ఉష్ణగతిక రసాయన శాస్త్రము
నిర్మాణము మారుటకు కావాల్సిన ప్రామాణిక ఎంథ్రఫీ Δ_fH^o₂₉₈	-151 kJ/mol
ప్రామాణిక మోలార్ ఇంథ్రఫీ S^o₂₉₈	34.7 J/mol K
విశిష్టోష్ణ సామర్థ్యం, C	43.6 J/mol K
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
Y verify (what is ^YN ?)
Infobox references