అల్యూమినియం డైబోరైడ్
పేర్లు | |
---|---|
IUPAC నామము
aluminium diboride
| |
ఇతర పేర్లు
aluminium boride
aluminum diboride | |
గుర్తింపు విషయాలు | |
సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య | [12041-50-8] |
యూరోపియన్ కమిషన్ సంఖ్య | 234-923-7 |
SMILES | B1=B[Al]1 |
| |
ధర్మములు | |
AlB2 | |
మోలార్ ద్రవ్యరాశి | 48.604 g/mol[1] |
స్వరూపం | Copper-red solid |
సాంద్రత | 3.16 g/cm³[2] |
ద్రవీభవన స్థానం | 1,655 °C (3,011 °F; 1,928 K) |
insoluble | |
నిర్మాణం | |
స్ఫటిక నిర్మాణం
|
Hexagonal, hP3 |
P6/mmm, No. 191 | |
ఉష్ణగతిక రసాయన శాస్త్రము | |
నిర్మాణము మారుటకు కావాల్సిన ప్రామాణిక ఎంథ్రఫీ ΔfH |
-151 kJ/mol |
ప్రామాణిక మోలార్ ఇంథ్రఫీ S |
34.7 J/mol K |
విశిష్టోష్ణ సామర్థ్యం, C | 43.6 J/mol K |
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
verify (what is ?) | |
Infobox references | |
అల్యూమినియం డైబోరైడ్ లేదా అల్యూమినియం బోరైడ్ ఒక రసాయన సంయోగపదార్థం. ఇది ఒక అకర్బన సమ్మేళనపదార్థం. అల్యూమినియం డైబోరైడ్ రసాయన సంకేతపదం (AlB2).[1] ఈ సంయోగ పదార్థం అల్యూమినియం లోహమూలకం, ఉపధాతువు బోరాన్ మూలకముల సంయోగము వలన ఏర్పడినది. అల్యూమినియం లోహం, బోరాన్ ల సమ్మేళనం వలన ఏర్పడిన రెండు సంయోగపదార్థాలలో అల్యూమినియం డైబోరైడ్ ఒకటికాగా, మరొకటి అల్యూమినియం డోడెకాఅల్యూమినియం బోరైడ్ (AlB12). ఈ రెండు అల్యూమినియం సంయోగపదార్థాలను సాధారణంగా అల్యూమినియం బోరైడ్ అని వ్యవహరిస్తారు.
భౌతిక ధర్మాలు
[మార్చు]అల్యూమినియం డైబోరైడ్ రాగి (లోహం) వంటి ఎరుపు రంగులో ఉండు ఘనపదార్థం. అల్యూమినియం డైబోరైడ్ అణుభారం 48.604 గ్రాములు/మోల్.[1] 25 °C ఉష్ణోగ్రత వద్ద అల్యూమినియం డైబోరైడ్ సాంద్రత 3.16 గ్రాములు/సెం.మీ3.[2] ఈ సంయోగపదార్థం ద్రవీభవన స్థానం 1,655 °C (3,011 °F;1,928 K). అల్యూమినియం డైబోరైడ్ నీటిలో కరుగదు.
నిర్మాణం
[మార్చు]నిర్మాణ పరంగా అల్యూమినియం డైబోరైడ్లో బోరాన్ పరమాణువులు గ్రాఫైట్ వంటి పలకల వలె ఉండి, వాటి మధ్యలో అల్యూమినియం పరమాణువులు ఉండును. ఈ అణు నిర్మాణం ఒకవిధంగా మెగ్నిషియం డైబోరైడ్ నిర్మాణపోలిక కలిగి ఉంది. అల్యూమినియం డైబోరైడ్ ఒంటరి స్పటికాలు లోహవాహకతత్వం ప్రదర్శించును[3] .స్పటికసౌష్టవం షట్భుజాకారం (Hexagonal).
ఆరోగ్యపరమైన ఇబ్బందులు
[మార్చు]అల్యూమినియం డైబోరైడ్ ను ప్రమాదకర మైన రసాయనంగానే పరిగణిస్తారు. ఇది ఆమ్లాలు, హైడ్రోజన్తో చర్య వలన విషవాయువులను ఉత్పత్తి చేయును. ఉదాహరణకు హైడ్రోక్లోరిక్ ఆమ్లంతో చర్య వలన బోరెన్ (Borane), అల్యూమినియం క్లోరైడ్ను విడుదల చేయును.
ఉపయోగం
[మార్చు]అల్యూమినియం డైబోరైడ్ ఎక్కువ నిరోధకగుణం, కఠినత్వం కలిగిఉండటం వలన దీని చూర్ణాన్ని పలు లోహ, అలోహ వస్తువులను గ్రైండింగు చేయుటకు, పాలిష్ చేయుటకు ఉపయోగిస్తారు.[4]
ఇవికూడా చూడండి
[మార్చు]మూలాలు/ఆధారాలు
[మార్చు]- ↑ 1.0 1.1 1.2 "Aluminum diboride". sigmaaldrich.com. Retrieved 2015-10-12.
- ↑ 2.0 2.1 "ALUMINUM BORIDE". chemicalbook.com. Retrieved 2015-10-12.
- ↑ "On the electronic and structural properties of aluminum diboride Al0.9B2" Burkhardt, Ulrich; Gurin, Vladimir; Haarmann, Frank; Borrmann, Horst; Schnelle, Walter; Yaresko, Alexander; Grin, Yuri Journal of Solid State Chemistry 177 (2004) 389-394
- ↑ "Aluminum boride". britannica.com. Retrieved 2015-10-12.