శాయపురం
శాయపురం | |
|---|---|
 | |
.svg)  శాయపురం | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°22′38.532″N 80°53′24.576″E / 16.37737000°N 80.89016000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | కృష్ణా |
| మండలం | ఉయ్యూరు |
| విస్తీర్ణం | 3.33 కి.మీ2 (1.29 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 881 |
| • జనసాంద్రత | 260/కి.మీ2 (690/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 438 |
| • స్త్రీలు | 443 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,011 |
| • నివాసాలు | 262 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 521256 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 589570 |
శాయపురం, కృష్ణా జిల్లా, ఉయ్యూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన వుయ్యూరు నుండి 12 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన గుడివాడ నుండి 22 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 262 ఇళ్లతో, 881 జనాభాతో 333 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 438, ఆడవారి సంఖ్య 443. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 385 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589570[2]. సముద్రమట్టానికి 11 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది
గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర
[మార్చు]ఈ గ్రామంనకు ఈ నామము షాహిపురం నుండి వచ్చింది. ఈ ఊరి పెద్దల, వృద్దుల కథనం ప్రకారము 16 శతాబ్దమునందు ఈ గ్రామం ఏర్పడినది అని, ఆ రోజులలో ఈ ప్రాంతము పరిపాలించుచున్న నవాబు హిందూ దివాను ఇచ్చటికి వచ్చి చెరువు వద్ద విశ్రాంతి తీసుకున్నాడు అని. ఆ చెరువునీటి రుచి ఇష్టపడి. అక్కడ ఒక శివాలయము, ఒక విష్ణు ఆలయం కట్టదల్చుకొని అక్కడ మసీదు కడుతున్నట్లు చెప్పి నిధులు తీసుకొని ఆలయములు కట్టించాడు అని (ఈ కథనముననుసరించి ఇక్కడ విష్ణాలయము, శివాలయములు కలవు).అక్కడికి కొంత దూరంలో మసీదు కూడా కట్టించి తరువాత ఈ ప్రాంతమునకు షాహిపురమని పేరు పెట్టినట్లుగా చెపుతారు. కాలక్రమంలో షాహిపురం శాయపురంగా మారినదిగా ఆ గ్రామ పెద్దలు వివరించారు.
సమీప గ్రామాలు
[మార్చు]ఈ గ్రామానికి సమీప ంలో చినఓగిరాల, అకునూరు, కుందేరు, పెదఓగిరాల, యాకమూరు గ్రామాలు ఉన్నాయి.
విద్యా సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల వుయ్యూరులోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల గుడివాడలోను, మాధ్యమిక పాఠశాల గుడివాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల వుయ్యూరులోను, జూనియర్ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు గుడివాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల విజయవాడలోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు గుడివాడలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం గుడివాడలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడ లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]సాయిపురంలో ఉన్న ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
[మార్చు]గ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
[మార్చు]గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
[మార్చు]మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
[మార్చు]సాయిపురంలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ఆటో సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
[మార్చు]గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
[మార్చు]గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
[మార్చు]గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 8 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
[మార్చు]సాయిపురంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 40 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 2 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 285 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 288 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
[మార్చు]సాయిపురంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- కాలువలు: 271 హెక్టార్లు
- బావులు/బోరు బావులు: 17 హెక్టార్లు
గ్రామానికి రవాణా సౌకర్యాలు
[మార్చు]ఈ గ్రామంనకు ఇప్పటికి కూడా సరయిన ప్రయాణ సదుపాయములు లేవు. విజయవాడ నుండి బస్సులో నాగాయలంక, అవనిగడ్డ మార్గములో బస్సు ఎక్కి, గోపువానిపాలెం స్టాపులో దిగాలి. అక్కడినుంచి ఆటోలో శాయపురానికి వెళ్ళవచ్చు. రైల్వేస్టేషన్: విజయవాడ 29 కి.మీ
గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు
[మార్చు]ఈ గ్రామంలో ఒక పాఠశాల ఉంది. ఈ పాఠశాలలో రేడియో పాఠాలు విని నేర్చుకొనే సదుపాయం కలుగజేశారు. మండల పరిషత్ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, శాయపురం
గ్రామ పంచాయతీ
[మార్చు]ఈ గ్రామ పంచాయతీ కార్యాలయాబ్నికి చాలా సంవత్సరాల క్రితమే ఒక భవనాన్ని నిర్మించారు. ఆ భవనం ఇప్పుడు శిథిలావస్థలో ఉంది. నూతన భవనం నిర్మించవలసిన అవసరం ఎంతయినా ఉంది. [2]
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
[మార్చు]- పురాతనమైన విష్ణుదేవాలయం ఉంది.
- శిథిలమైన దేవాలయము స్థానమున పునరుద్ధరించబడిన శివాలయము ఉంది.
గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు
[మార్చు]గణాంకాలు
[మార్చు]2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 829. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 421, స్త్రీల సంఖ్య 408, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 225 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 333 హెక్టారులు.
చిత్ర మాలిక
[మార్చు]-
పోస్టాఫీసు
-
మంచినీటి చెరువు
-
పాఠశాల
-
శివాలయం లోపల భాగంకొన్ని దేవాలయ సంబంధిత విశేషాలతో
జన జీవనం
-
83 సంవత్సరాల (2008) వృద్ధుడు చావలి భానుమూర్తి గ్రామానికి ఆ పేరు ఎలా వచ్చిందో వికీపీడియా కొరకు రచయితకు తెలిపారు.
-
రేడియోలో పాఠాలు వింటున్న విద్యార్థులు
-
కొందరు గ్రామస్థులు
-
ఊరిలోని ఒక వీధి
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
వెలుపలి లింకులు
[మార్చు][2] ఈనాడు అమరావతి/పెనమలూరు; 2016, మే-19; 2వపేజీ.