ఆకాశహర్మ్యం

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
మెట్రో స్టేషన్ బుర్జ్ ఖలీఫా / దుబాయ్ మాల్

నిరంతరంగా నివాసం ఉండదగినదై అనేక అంతస్తులతో ఉన్న పొడవువైన భవనమును ఆకాశహర్మ్యం అంటారు.దీనిని సాధారణంగా కార్యాలయం కోసం రూపొందిస్తారు. ఇది 40 అంతస్తులకు పైగా కూడా ఉంటుంది. అవి 150 మీటర్లు (492 అ) కన్నా పొడవుగా లేదా ఎత్తుగా కూడా ఉంటుంది.[1][2][3][4] ఆకాశహర్మ్యం చారిత్రాత్మకంగా, ఈ పదం మొదట 1880 లలో 10 నుండి 20 అంతస్తులు కలిగిన భవనాలను సూచించింది.20 వ శతాబ్దంలో భవన నిర్మాణ సాంకేతిక పరిజ్ఞానం అభివృద్ధి చెందడంతో దీని అర్థం మరోరకంగా అర్థం మారింది.[3] ఆకాశహర్మ్యాలు నిర్మాణాలు ప్రస్తుత కాలంలో కార్యాలయాలు, హోటళ్ళు, నివాస స్థలాలు, వాణిజ్య షాపులు అలాంటివాటికి కూడా నిర్మాణాలు జరుగుతున్నాయి..సాధారణంగా ఒక భవనం ఎత్తుగా ఉండి ఉన్నట్లయితే ఆకాశహర్మ్యంగా వర్గీకరించబడి ఉండవచ్చు. ఇది ఎత్తులో అత్యంత ఎత్తైనదని పరిగణించలేము. 300 మీటర్లకు (984 అడుగులు) మించి ఎత్తున్న భవనాల కొరకు సూపర్‌టాల్ అనే పదాన్ని ఉపయోగిస్తున్నారు. 600 మీటర్లకు (1,969 అడుగులు) మించిపోయిన ఆకాశహర్మ్యాలును మెగాటాల్ గా వర్గీకరించబడ్డాయి.ఆకాశహర్మ్యాల ఒక సాధారణ లక్షణం అడ్డుగోడలు కేవలం మద్దతు ఇచ్చే ఉక్కు చట్రంతో కలిగి ఉంటాయి..ఈ అడ్డు గోడలు సాంప్రదాయిక నిర్మాణం భారాన్ని మోసే గోడలపై ఆధారపడకుండా, దిగువ ఫ్రేమ్‌వర్కును భరిస్తాయి లేదా పై ఫ్రేమ్‌వర్కు నుండి నిలిపివేయబడతాయి. కొన్ని ప్రారంభ ఆకాశహర్మ్యాలు ఉక్కు చట్రం కలిగివుంటాయి. ఇవి రిన్ ఫోర్సుడు కాంక్రీటుతో తయారు చేసిన వాటి కంటే ఎత్తుగా ఉండే భారం గోడల నిర్మాణాన్ని భరిస్తుంది.ఆధునిక ఆకాశహర్మ్యాల గోడలు బరువు మోసేవి కావు. చాలా ఆకాశహర్మ్యాలు ఉక్కు ఫ్రేములు, కర్టెన్ గోడల ద్వారా సాధ్యమయ్యే కిటికీల పెద్ద ఉపరితల ప్రాంతాల ద్వారా వర్గీకరించబడతాయి. ఏదేమైనా, ఆకాశహర్మ్యాలు కిటికీల చిన్న ఉపరితల వైశాల్యంతో సంప్రదాయ గోడలను అనుకరించే కర్టెన్ గోడలను కలిగి ఉంటాయి. ఆధునిక ఆకాశహర్మ్యాలు తరచూ గొట్టపు నిర్మాణాన్ని కలిగి ఉంటాయి. గాలి, భూకంపం, ఇతర పార్శ్వ భారాన్ని నిరోధించడానికి బోలు సిలిండర్ లాగా పనిచేసేలా రూపొందించబడతాయ. మరింత సన్నగా కనిపించడానికి, తక్కువ గాలిని అనుమతించటానికి, ఎక్కువ గాలి పగటిపూట భూమికి ప్రసారం చేయడానికి, వాతావరణంలో సంభవించే ఎదురుదెబ్బలు తట్టుకోవటానికి చాలా ఆకాశహర్మ్యాలు ఒక నమూనాను కలిగి ఉంటాయి. కొన్ని సందర్భాల్లో నిర్మాణాత్మకంగా కూడా ఇది చాలా అవసరం.

నిర్వచనం[మార్చు]

రాక్ పై నుండి ఎంపైర్ స్టేట్ భవనం

ఆకాశహర్మ్యం అనే పదాన్ని 19 వ శతాబ్దం చివరలో ఉక్కు చట్రంతో కనీసం 10 అంతస్తులతో చికాగో, న్యూయార్క్, డెట్రాయిట్ లాంటి ప్రధాన అమెరికన్ నగరాల్లో, సెయింట్ లూయిస్ నగరంలో నిర్మించబడిన ఎత్తైన భవనాల పట్ల ప్రజల ఆశ్చర్యం ఫలితంగా నిర్మించిన కట్టడాలకు నిర్వచించారు.[3] మొట్టమొదటి స్టీల్-ఫ్రేమ్ ఆకాశహర్మ్యం చికాగో, ఇల్లినాయిస్లో 1885లో 42 మీ (138 అ) ఎత్తులో నిర్మించిన హోమ్ ఇన్సూరెన్సు బిల్డింగ్ ను చెప్పుకోవచ్చు.వాస్తవానికి ఇది 42 మీ (138 అ ) ఎత్తులో 10 అంతస్తులుతో కలిగి ఉంది.ఫిలడెల్ఫియా 10 - అంతస్తుల జేన్ బిల్డింగ్ (1849-50) ను ప్రోటో-ఆకాశహర్మ్యంగా లేదా 1870లో నిర్మించిన న్యూయార్కులోని ఏడు అంతస్తుల ఈక్విటబుల్ లైఫ్ బిల్డింగ్ (న్యూయార్క్ సిటీ) కు, ఒక రకమైన అస్థిపంజర చట్రంతో వినూత్న ఉపయోగం కోసం కొంతమందిచేత నిర్మించబడింది.కానీ అటువంటి హోదా ఎక్కువగా ఏ కారకాలుపై ఎన్నుకోబడిందనే దానిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. వాదన చేస్తున్న పండితులు కూడా ఇది పూర్తిగా విద్యాసంబంధమైనదిగా భావించారు [5] ఆకాశహర్మ్యం అనే పదం నిర్మాణాత్మక నిర్వచనం తరువాత నిర్మాణ చరిత్రకారులు శుద్ధి చేశారు. 1880లో ఇంజనీరింగ్ పరిణామాల ఆధారంగా ఎత్తైన బహుళ అంతస్తుల భవనాల నిర్మాణానికి వీలు కల్పించింది. ఈ నిర్వచనం ఉక్కు అస్థిపంజరం మీద ఆధారపడింది. ఇది 1891లో చికాగో మొనాడ్నాక్ భవనంతో బరువు మోసే రాతి నిర్మాణాలకు విరుద్ధంగా వారి ఆచరణాత్మక పరిమితిని దాటింది.భూకంపం లేదా బరువు కంటే గాలి చాలా ముఖ్యమైన బరువు కారకం అయిన నిలువు నిర్మాణంగా ఎత్తైన ప్రదేశాన్ని కలిగిన కట్టడాలను కొంతమంది స్ట్రక్చరల్ ఇంజనీర్లు ఆకాశహర్మ్యం నిర్వచించారు. ఈ ప్రమాణం ఎత్తైన వాటికి మాత్రమే కాకుండా టవర్సు వంటి మరికొన్ని పొడవైన నిర్మాణాలకు సరిపోతుందని తెలిపారు.

సాంప్రదాయిక పురాతన కాలంలో ఎత్తైన అపార్టుమెంట్లు అభివృద్ధి చెందాయి. సామ్రాజ్య నగరాల్లోని పురాతన రోమన్ ఇన్సులే పది అంతకంటే ఎక్కువ అంతస్తులకు చేరుకుంది. [6] దిగువ అంతస్తులు సాధారణంగా దుకాణాలు లేదా సంపన్న కుటుంబాలు ఉంటూ, పైభాగం దిగువ తరగతులకు చెందినవారికి అద్దెకు ఇవ్వబడినవి. [6] మూడవ శతాబ్దం ఎడి లో రోమన్ ఈజిప్టులోని హెర్మోపోలిస్ వంటి ప్రాంతీయ పట్టణాల్లో ఏడు అంతస్తుల భవనాలు ఉన్నాయని ప్రాణాలతో బయటపడిన ఆక్సిరిన్చస్ పాపిరి ద్వారా తెలుస్తుంది.  

మూలాలు[మార్చు]

  1. Ambrose, Gavin; Harris, Paul; Stone, Sally (2008). The Visual Dictionary of Architecture. Switzerland: AVA Publishing SA. pp. 233. ISBN 978-2-940373-54-3.
  2. "Which World City Has The Most Skyscrapers?". The Urban Developer. 11 March 2016. Retrieved 26 March 2018.
  3. 3.0 3.1 3.2 ఉల్లేఖన లోపం: చెల్లని <ref> ట్యాగు; britannica2 అనే పేరుగల ref లలో పాఠ్యమేమీ ఇవ్వలేదు
  4. Data Standards: skyscraper (ESN 24419), Emporis Standards, accessed on line July 2020.
  5. Charles E. Peterson (October 1950). "Ante-Bellum Skyscraper". Journal of the Society of Architectural Historians. 9:3: 25–28.
  6. 6.0 6.1 Gregory S. Aldrete: "Daily Life in the Roman City: Rome, Pompeii and Ostia", 2004, ISBN 978-0-313-33174-9, p.79f.

వెలుపలి లంకెలు[మార్చు]