సైకోసిస్
| దీనియొక్క ఉపతరగతి | clinical sign, health problem  |
|---|---|
| పర్యవసానం | delusion, భ్రాంతి, thought disorder |
| Studied in | మనోరోగచికిత్స, మానసిక శాస్త్రము |
| Health specialty | మనోరోగచికిత్స, clinical psychology |
| Possible treatment | మానసిక చికిత్స |
| Described at URL | https://www.nami.org/About-Mental-Illness/Mental-Health-Conditions/Psychosis |
సైకోసిస్ అనేది ఒక మానసిక అనారోగ్యం పరిస్థితి. సైకోసిస్ ఉన్నవారిని సైకోటిక్ అంటారు. ఈ రుగ్మతకు గురి అయిన వారు ఏది నిజమో, ఏది కాదో చెప్పలేక ఇబ్బంది పడుతున్నారు. ఇది ఒక రకమైన స్పృహ కు సంబంధించి మార్పు చెందిన స్థితి. సైకోసిస్ అనే పదానికి అర్ధం "మనస్సు కి చెందిన అసహజ స్థితి." అని . 'సైకి' అంటే ప్రాచీన గ్రీకులో 'ఆత్మ' లేదా మనస్సు అని అర్థం. 'ఓసిస్' అంటే అనారోగ్యం లేదా అసహజ పరిస్థితి..
లక్షణాలు
[మార్చు]సైకోసిస్ ఉన్నవారికి భ్రాంతులు ఉండవచ్చు.అంటే నిజంగా లేని వాటిని ఉన్నాయనుకొనగలరు అనుభవం లోకి తేగలరు. వారికి భ్రమలు కూడా ఉంటాయి, అవి స్థిరమైన నమ్మకాలు. సాధారణంగా తప్పు ఆలోచనలు కూడా ఉంటాయి . కొన్నిసార్లు వారి వ్యక్తిత్వంలో మార్పు ఉంటుంది. వారు స్వయంగా ఆలోచించలేరు ఈ ఆలోచనలలో కొంత మతిస్థిమితం ఉండవచ్చు. ప్రతి వ్యక్తికి ఈ మానసిక సమస్యలన్నీ ఒకే విధంగా ఉండవు. వీరు తరచుగా వింతగా ప్రవర్తిస్తారు. సమాజంలో వీరు సాధారణ జీవితం గడపడం కష్టం. చాలా మంది వారిని అర్థం చేసుకోలేరు కాబట్టి వారికి స్నేహితులు ఏర్పడడంలో ఇబ్బంది ఉంటుంది. .
సైకోసిస్ వ్యాధి వ్యక్తులను వివిధ స్థాయిలలో ప్రభావితం చేస్తుంది. కొందరు వ్యక్తులు సాధారణంగా సాధారణ జీవితాలు కొనసాగిస్తారు, మరికొందరికి వైద్య సహాయం చాలా అవసరం. ఎవరినైనా మానసికంగా రోగగ్రస్తులను చేసే అనేక అంశాలు ఉన్నాయి. వీటిలో విషాలు, మందులు, నాడీ వ్యవస్థకు సంబంధించిన వ్యాధులు ఇతర అనారోగ్యాలు ఉన్నాయి . [1] [2]
చాలా మంది వ్యక్తులు, అసాధారణ అనుభవాలను నిజమని నమ్మారు. మతానికి సంబంధించిన భ్రాంతులు లేదా అతీంద్రియ అనుభవాలు చాలా సాధారణమైనవి. [3] [4] అయితే ఈ అనుభవాలను వైద్య పరంగా సైకోసిస్ అని భావించలేము. అందువలన సైకోసిస్ ను ఒక విభిన్నమైన కేసు అని కొందరు చెప్పారు. [5] సైకోసిస్ కు ప్రభావితమైన వ్యక్తులు చాలా బలమైన, బాధ కలిగించే అనుభవాలను ఎదుర్కొని ఉండవచ్చు..
మానసిక వ్యాధి లక్షణాలతో కూడిన స్కిజోఫ్రెనియాతో బాధపడుతున్న వ్యక్తులు ఆచరణాత్మక విషయాల గురించి ఆలోచించడంలో ఎక్కువ సమస్యను ఎదుర్కుంటారు, ఎందుకంటే వారు నైరూప్య అంశాల గురించి ఎక్కువగా ఆలోచిస్తారు. [6] [7]
సాధారణంగా చలనచిత్రాలు. సమాచార ప్రసార మాధ్యమాలలో , హింసాత్మకంగా, సంఘవిద్రోహంగా చూపించే వ్యక్తులను సైకోటిక్ అని పిలుస్తారు.అయితే ఈ సారూప్యం తప్పు. ఈ హింసాత్మక,, సంఘవిద్రోహ వ్యక్తులు లేదా సామాజిక విద్రోహులకు .సాధారణంగా భ్రాంతులు లేదా భ్రమలు ఉండవు.
కారణాలు
[మార్చు]సైకోసిస్ అనేది స్కిజోఫ్రెనియా, బైపోలార్ డిజార్డర్, కుంగుబాటు (డిప్రెషన్), డ్రగ్స్ వ్యసనం, మెదడు దెబ్బతినడం వంటి వాటి వలన ఎక్కువగా ఏర్పడుతుంది, అయితే ఇది అనేక రకాల ఇతర పరిస్థితుల వల్ల సంభవించవచ్చు. సైకోసిస్ అనేది లక్షణాల సమూహం, ఇది వివిధ వ్యాధులు, పరిస్థితుల వల్ల సంభవించవచ్చు.ప్రధానంగా సైకోసిస్‌కు రెండు రకాల కారణాలు పేర్కొంటారు :
- సైకోసిస్ కొన్నినిర్దుష్ట కారణాల వలన ఏర్పడుతుంది. ఈ కారణాలు
- మెదడు లేదా కణితి దెబ్బ తినడం .
- కొన్ని మందులను ఉదాహరణకు యాంఫేటమిన్లు, కొకైన్ లేదా ఆల్కహాల్ వంటివి తప్పుగా ఉపయోగించడం (వాడే దురాలవాటుగా ); [8]
- తీవ్రమైన మానసిక సామాజిక ఒత్తిడి
- నిద్ర లేకపోవడం [9] [10] [11] ఇది చాలా మందికి సమస్య కాదు. చాలా మంది వ్యక్తులు నిద్రకు ముందు లేదా మేల్కొన్న కొద్దిసేపటి తర్వాత మాత్రమే భ్రాంతులు అనుభవిస్తారు, ఇది సాధారణమైనదిగా పరిగణింస్తారు. [12]
- మూర్ఛలో కొన్ని రకాల వలన.
- కొన్ని బాధాకరమైన సంఘటనలకు (హింసాత్మక దృశ్యాలు, మరణం, తీవ్రవాద కార్యకలాపాలు మొదలైనవి) గురికావడం
- తీసుకున్న కొన్ని మందులు కేవలం ఒక రోజు నుండి మరొక రోజు వరకు ఆపలేము. వాటిని ఆపడం ఒక నిర్దిష్ట మార్గంలో చేయవలసి ఉంటుంది, సాధారణంగా వైద్యుని సహాయంతో. ఇది సరైన మార్గంలో చేయకపోతే, సైకోసిస్ ఏర్పడుతుంది.
- వివిధ మానసిక అనారోగ్యాలు ( స్కిజోఫ్రెనియా, బైపోలార్ డిజార్డర్, క్లినికల్ డిప్రెషన్ వంటివి) కూడా కారణం..
- వివిధ ఇతర వ్యాధులలో ( సిఫిలిస్, అల్జీమర్స్ వ్యాధి, పార్కిన్సన్స్ వ్యాధి, ఎయిడ్స్, మలేరియా, కుష్టు వ్యాధి) వంటివి వాటిలో ఉన్నాయి.
- సిఫిలిస్ లక్షణాలు
- సైకోసిస్‌తో బాధపడుతున్న కొందరు వ్యక్తులలో సైకోసిస్‌కు కారణం స్పష్టంగా లేదు. ప్రస్తుత పరిశోధనలు దీనికి జన్యుపరమైన కారకాలు ఉండవచ్చని సూచిస్తున్నాయి. అవి తల్లి గర్భధారణ సమయంలో లేదా సైకోసిస్‌తో బాధపడుతున్న వ్యక్తి బాల్యంలోని కొన్ని సంఘటనల వల్ల కావచ్చు. సైకోసిస్ ఒత్తిడి ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు మొదటగా ప్రేరేపించబడవచ్చు.
చికిత్స
[మార్చు]చాలా వరకు మానసిక రుగ్మతలకు చికిత్స చేయవచ్చు, తద్వారా వాటితో బాధపడేవారు సాధారణ జీవితాన్ని గడపవచ్చు. చికిత్స ప్రధానంగా సైకోసిస్ కు గురి అయిన కారణం మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. దీనికి సాధారణంగా, రెండు రకాల చికిత్సలు అందుబాటులో ఉన్నాయి:
- యాంటిసైకోటిక్స్ తరగతికి చెందిన ఔషధాలు, సాధారణంగా మెదడు, నాడీ వ్యవస్థ కూడా ఈ న్యూరోట్రాన్స్మిటర్లకు ప్రతిస్పందించే విధానాన్ని మార్చడం ద్వారా పని చేస్తాయి.
- మానసిక రోగులకు చేసే మరొక చికిత్స ఏమంటే వారికి సైకోసిస్ ప్రకోపించినప్పుడు దానిని గుర్తించడము, కొన్ని మార్గాల ద్వారా దానికి ప్రతిస్పందించడము నేర్పిస్తారు.
సూచనలు
[మార్చు]- ↑ (July 2000). "Toward Reformulating the Diagnosis of Schizophrenia".
- ↑ (February 1955). "[Moderate psychosis caused by mumps in a child of nine years.]".
- ↑ Tien AY (December 1991). "Distributions of hallucinations in the population".
- ↑ van Os J, Hanssen M, Bijl RV, Ravelli A (September 2000). "Strauss (1969) revisited: a psychosis continuum in the general population?".
- ↑ Johns. "The continuity of psychotic experiences in the general population".
- ↑ Pierre Maurage, Pierre Philippot, Delphine Grynberg, Dominique Leleux, Benoît Delatte, Camille Mangelinckx, Jan-Baptist Belge, Eric Constant Imbalance between abstract and concrete repetitive thinking modes in schizophrenia Compr Psychiatry. 2017 Oct:78:61-66. doi: 10.1016/j.comppsych.2017.06.013. Epub 2017 Jul 1.
- ↑ Ann Olson Psy.D.Schizophrenia and Modes of Thought Convergent and divergent thinking are examined in terms of schizophrenia. Psychology Today
- ↑ Tien AY, Anthony JC (August 1990). "Epidemiological analysis of alcohol and drug use as risk factors for psychotic experiences".
- ↑ Sharma (April 2003). "Sleep loss and postpartum psychosis".[permanent dead link]
This article or section is not displaying correctly in one or more Web browsers. (December 2020) - ↑ Chan-Ob (September 1999). "Meditation in association with psychosis".
- ↑ Devillières (May–June 1996). "[Delusion and sleep deprivation]".
- ↑ Ohayon (October 1996). "Hypnagogic and hypnopompic hallucinations: pathological phenomena?".
