జన్ మోర్చా
జన్ మోర్చా | |
|---|---|
| స్థాపకులు | విపి సింగ్ |
| స్థాపన తేదీ | 1987 |
.jpg)
జన్ మోర్చా (పీపుల్స్ ఫ్రంట్ ) అనేది భారతదేశ రాజకీయ పార్టీ. 1987లో ప్రధానమంత్రి రాజీవ్ గాంధీచే రక్షణమంత్రిగా తొలగించబడిన తర్వాత భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ పార్టీని విడిచిపెట్టిన తర్వాత విపి సింగ్ స్థాపించాడు. అరుణ్ నెహ్రూ, ఆరిఫ్ మహమ్మద్ ఖాన్, ముఫ్తీ మహ్మద్ సయీద్, విద్యా చరణ్ శుక్లా, రామ్ ధన్, రాజ్ కుమార్ రాయ్, సత్యపాల్ మాలిక్ లతో కలిసి సింగ్ రాజీవ్ గాంధీ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా లోక్ సభలో మెజారిటీని కలిగి ఉన్న వ్యతిరేక కేంద్రాన్ని ఏర్పరచారు.[1]
ప్రజాజీవితంలో అవినీతికి వ్యతిరేకంగా ఆయన నిలదొక్కుకోవడం, పెరుగుతున్న ప్రజాదరణను అనుసరించి, జనతాపార్టీ, లోక్‌దళ్, కాంగ్రెస్ (ఎస్) వంటి సామాజిక-ప్రజాస్వామ్య పార్టీలు - వాటిలో చాలా వరకు 1977 నాటి అసలు జనతా పార్టీ నుండి బయటపడినవారు - ఒక్కటయ్యారు. 1989 సార్వత్రిక ఎన్నికలలో పోరాడేందుకు జనతాదళ్‌ను ఏర్పాటు చేయడానికి జన్ మోర్చాలో విలీనం చేయబడింది. ఇందులో నేషనల్ ఫ్రంట్, లెఫ్టిస్ట్ పార్టీలు, కాంగ్రెస్‌ను వ్యతిరేకించే రైటిస్ట్ పార్టీలతో కలిసి బహుళ స్థానాలు గెలుచుకున్నాయి. ఆ తర్వాత వీపీ సింగ్ పదకొండు నెలల పాటు ప్రధానిగా పనిచేశారు.
జనతాదళ్ అధికారంలో ఉన్న సమయం, దాని తరువాత చీలిక, క్షీణత తరువాత, విపి సింగ్, క్యాన్సర్‌తో యుద్ధం నుండి బయటపడిన తర్వాత, 2005లో సోషలిస్ట్ నటుడు-రాజకీయవేత్త రాజ్ బబ్బర్‌తో ప్రజా ముఖంగా జన్ మోర్చాను తిరిగి స్థాపించారు.[2] 2007 ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికలలో, పార్టీ 118 మంది అభ్యర్థులను నిలబెట్టింది, అయితే దయాల్‌బాగ్ నుండి గెలిచిన ధర్మపాల్ సింగ్ మినహా, బహుజన్ సమాజ్ పార్టీకి చెందిన కిషన్ లాల్ బాఘేల్‌ను మూడు వేల ఓట్లతో (1.7%) ఓడించి, మరే అభ్యర్థి విజయం సాధించలేదు.[3] ఈ పేలవ ప్రదర్శన తర్వాత, బబ్బర్ కాంగ్రెస్‌లో చేరారు. సింగ్ పెద్ద కుమారుడు అజేయ ప్రతాప్ సింగ్ 2009 సాధారణ ఎన్నికలను ఊహించి పార్టీ పగ్గాలను చేపట్టారు.[4]
2009 మార్చిలో అజేయ సింగ్ జన్ మోర్చాను లోక్ జనశక్తి పార్టీలో విలీనం చేయబోతున్నట్లు ప్రకటించాడు, దానిలో అతను ఉపాధ్యక్షుడు, ఫతేపూర్ నియోజకవర్గం నుండి దాని లోక్‌సభ అభ్యర్థి అయ్యాడు.[5] అయితే, తరువాత, రామ్ విలాస్ పాశ్వాన్ నాల్గవ ఫ్రంట్ ఏర్పాటుకు ములాయం సింగ్ యాదవ్ సమాజ్ వాదీ పార్టీ, లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ ఆర్జేడితో చేతులు కలిపారు. ములాయం సింగ్ యుపిలో లోక్ జనశక్తి పార్టీ ఏ స్థానాలలోనూ పోటీ చేయదని ప్రకటించారు. అజేయ సింగ్ అప్పుడు ఫతేపూర్ నుండి జన్ మోర్చా అభ్యర్థిగా పోటీ చేసి, ఎస్పీకి చెందిన రాకేష్ సచన్ చేతిలో ఓడిపోయారు. జన్ మోర్చా 2009 జూన్ లో నేషనల్ జన్ మోర్చాగా పేరు మార్చబడింది. రైతు సమస్యలకు, జాతీయ రాజకీయాల్లో మూడవ ప్రత్యామ్నాయాన్ని రూపొందించడానికి అంకితం చేయబడింది.[6] ఒక నెల తరువాత, జన్ మోర్చా భారత జాతీయ కాంగ్రెస్‌లో విలీనమైంది.[7]
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "Congress Decline and Party Pluralism in India", by C. Candland, Journal of International Affairs, 1997.
- ↑ The Tribune
- ↑ List of Contestants of Jan Morcha Archived 2007-09-30 at the Wayback Machine Election Commission website.
- ↑ An irreparable loss: Mayawati[usurped]
- ↑ Jan Morcha merges with LJP[usurped]
- ↑ National Jan Morcha plans farmers’ meet in Delhi[usurped]
- ↑ Jan Morcha merges with Congress