లోక్దళ్
లోక్దళ్ | |
---|---|
స్థాపకులు | చరణ్ సింగ్ |
స్థాపన తేదీ | 1980 |
Preceded by | భారతీయ లోక్ దళ్/జనతా పార్టీ (సెక్యులర్) |
ప్రధాన కార్యాలయం | సెంట్రల్ ఆఫీస్, 8, మాల్ అవెన్యూ, లక్నో, ఉత్తర ప్రదేశ్ |
రాజకీయ విధానం | లౌకికవాదం |
ECI Status | ప్రాంతీయ పార్టీ |
లోక్దల్ అనేది వ్యవసాయ విధానాలపై ఆధారపడిన భారతీయ రాజకీయ పార్టీ. దీనిని భారత మాజీ ప్రధాని చరణ్ సింగ్ స్థాపించాడు.[1][2][3][4] ఇది జనతా పార్టీ (సెక్యులర్), సోషలిస్ట్ పార్టీ, ఒరిస్సా జనతా పార్టీలను విలీనం చేయడం ద్వారా 1979, సెప్టెంబరు 26న ఈ పార్టీ స్థాపించబడింది.[5] లోక్ దళ్ అధ్యక్షుడిగా చరణ్ సింగ్, వర్కింగ్ ప్రెసిడెంట్ రాజ్ నారాయణ్ ఎన్నికయ్యారు.[5]
1982 ఆగస్టులో, లోక్ దళ్లో పెద్ద చీలిక ఏర్పడింది, ఒక వర్గం చరణ్ సింగ్, మరొక వర్గంలో కర్పూరి ఠాకూర్, మధు లిమాయే, బిజూ పట్నాయక్, దేవి లాల్, జార్జ్ ఫెర్నాండెజ్, కుంభా రామ్ ఆర్య ఉన్నారు.[6] లోక్ దళ్, జనతాపార్టీ, కాంగ్రెస్ (సెక్యులర్) ల విలీనాన్ని సులభతరం చేసేందుకు ఏర్పాటైన సమన్వయ కమిటీతో చరణ్ సింగ్ విడిపోవడం వల్ల తిరుగుబాటుదారులు కలత చెందారు.[7] తరువాత, 1983 జనవరిలో, కర్పూరీ ఠాకూర్ నేతృత్వంలోని లోక్ దళ్ జనతా పార్టీలో విలీనమైంది.[8]
1984, అక్టోబరు 21న, లోక్ దళ్, డెమోక్రటిక్ సోషలిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ హేమవతి నందన్ బహుగుణ, రాష్ట్రీయ కాంగ్రెస్ ఆఫ్ రతుభాయ్ అదానీ, దేవి లాల్ వంటి జనతా పార్టీకి చెందిన కొందరు నాయకులు కలిసి దళిత మజ్దూర్ కిసాన్ పార్టీని స్థాపించారు.[9][10] తరువాత దాని పేరును తిరిగి లోక్ దళ్ గా మార్చుకుంది.[11]
1987 ఫిబ్రవరిలో, లోక్ దళ్ రెండు వర్గాలుగా (అజిత్ సింగ్ లోక్ దళ్ (ఎ), హేమవతి నందన్ బహుగుణ లోక్ దళ్ (బి)) చీలిపోయింది. యుపి శాసనసభలో లోక్ దళ్ నాయకుడిగా ఉన్న ములాయం సింగ్ యాదవ్ను అజిత్ సింగ్ తొలగించి, సత్యపాల్ సింగ్ యాదవ్ను లోక్ దళ్ నాయకుడిగా చేశారు.[12][13]
1988 మే లో, అజిత్ సింగ్ లోక్ దళ్ను జనతా పార్టీలో విలీనం చేసి జనతా పార్టీ అధ్యక్షుడయ్యాడు.[14]
సునీల్ సింగ్ నేతృత్వంలోని చీలిక బృందం ఇప్పటికీ ఉత్తరప్రదేశ్లో 'లోక్ దళ్'గా చురుకుగా ఉంది.
ప్రముఖ సభ్యులు
[మార్చు]- చరణ్ సింగ్, లోక్ దళ్ వ్యవస్థాపకుడు, భారత మాజీ ప్రధాని.[15]
- బిజూ పట్నాయక్, ఒడిశా మాజీ ముఖ్యమంత్రి.[15]
- దేవి లాల్, భారత మాజీ ఉప ప్రధాని.[15]
- కుంభ రామ్ ఆర్య.[15]
- కర్పూరి ఠాకూర్.[16]
- మధు లిమాయే.[16]
- హేమవతి నందన్ బహుగుణ, ఉత్తర ప్రదేశ్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి, 1986 - 1987 మధ్య లోక్ దళ్ తాత్కాలిక అధ్యక్షుడిగా పనిచేశాడు.[17]
- అజిత్ సింగ్.[14]
- సుబ్రమణ్యస్వామి 1984-1988 మధ్య లోక్దళ్లో ఉన్నాడు, లోక్దళ్ ప్రధాన కార్యదర్శిగా పనిచేశాడు.[18]
- సత్య ప్రకాష్ మాలవ్య, లోక్ దళ్ ప్రధాన కార్యదర్శి.[19]
- రామ్ విలాస్ పాశ్వాన్, లోక్ దళ్ ప్రధాన కార్యదర్శి.[20]
- శరద్ యాదవ్, లోక్ దళ్ ప్రధాన కార్యదర్శి.[21]
- ములాయం సింగ్ యాదవ్, ఉత్తరప్రదేశ్ శాసనసభలో లోక్ దళ్ నాయకుడిగా ఉన్నాడు.[22]
- సత్యపాల్ మాలిక్ లోక్ దళ్ ప్రధాన కార్యదర్శి.[23]
ఇవికూడా చూడండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ Ajay Kumar (January 31, 1986). "With Chaudhury Charan Singh in hospital, Ajit Singh likely to step in as Lok Dal chief". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-09-18.
- ↑ Arul B. Louis Amarnath K. Menon (December 23, 2014). "Lok Dal leader Charan Singh seeks mandate for his government". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-09-18.
- ↑ Dal (India), Lok (1980). Constitution (in ఇంగ్లీష్). Lok Dal.
- ↑ Dal (India), Lok (1979). Lok Dal Election Manifesto, 1979 (in ఇంగ్లీష్). Lok Dal.
- ↑ 5.0 5.1 "September 27, 1979, forty years ago: Lok Dal formed". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2019-09-27. Retrieved 2023-02-13.
- ↑ "August 10, 1982, Forty Years Ago: Two Lok Dals". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2022-08-10. Retrieved 2023-02-14.
- ↑ "February 2, 1982, Forty Years Ago: Kerala Assembly". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2022-02-02. Retrieved 2023-02-14.
- ↑ "January 28, 1983, Forty Years Ago: Congress-I Shake-up". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2023-01-28. Retrieved 2023-02-14.
- ↑ "Formation of DMKP gives decent burial to Lok Dal-Janata merger talks". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-15.
- ↑ "Prime Minister Rajiv Gandhi leads Congress(I) to a brute majority in eighth Lok Sabha". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-15.
- ↑ "Sharad Yadav's revolt against Nitish Kumar: How Janata Parivar unites to split". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-15.
- ↑ "Lok Dal splits, Devi Lal asks warring Bahuguna and Ajit Singh to work towards harmony". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-13.
- ↑ "Lok Dal's split becomes convenient for Congress(I) in Uttar Pradesh". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-13.
- ↑ 14.0 14.1 "Ajit Singh catapulted as Janata Party president". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-13.
- ↑ 15.0 15.1 15.2 15.3 "April 9, 1982, Forty Years Ago: Lok Dal Split". The Indian Express (in ఇంగ్లీష్). 2022-04-09. Retrieved 2023-02-13.
- ↑ 16.0 16.1 "Lok Dal splits, turns out to be biggest blow to the Opposition". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-13.
- ↑ "Split in Lok Dal avoided as warring factions call a hasty truce in New Delhi". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-13.
- ↑ Nandy, Pritish (15 May 1988). "The Usurpers". The Illustrated Weekly of India. p. 1294.
- ↑ ""There are no camps in Lok Dal" : S P Malviya". The Illustrated Weekly of India. 1 March 1987. p. 464.
- ↑ "With Chaudhury Charan Singh in hospital, Ajit Singh likely to step in as Lok Dal chief". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-14.
- ↑ "Prospect of Lok Dal-Janata Party alliance may spell trouble for Congress(I) in LS polls". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-14.
- ↑ "Mulayam Singh Yadav, a mass leader who played politics like a wrestler". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-14.
- ↑ "Charan Singh expels Devi Lal from Lok Dal". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-02-14.