జేన్ ఆడమ్స్
జేన్ ఆడమ్స్ Jane Addams | |
|---|---|
 | |
| జననం | 1860 సెప్టెంబరు 6 |
| మరణం | May 21, 1935 (aged 74) |
| వృత్తి | మార్గదర్శక కార్యకర్త, సామాజిక కార్యకర్త, సామాజిక వేత్త, తత్వవేత్త, స్త్రీవాది, శాంతివాది & అమెరికన్ సంస్కర్త |
| తల్లిదండ్రులు | జాన్ ఆడమ్స్ సారా వెబర్ (ఆడమ్స్) |
| పురస్కారాలు | నోబెల్ శాంతి బహుమతి |
జేన్ ఆడమ్స్ (ఆంగ్లం: Jane Addams) (1860 సెప్టెంబరు 6 – 1935 మే 21) ప్రముఖ సాంఘిక సేవిక, రచయిత, ప్రపంచ శాంతి నేతనోబెల్ బహుమతి పొందిన మొదటి అమెరికన్ మహిళ . ఆమె పూర్తి పేరు లారా జేన్ ఆడమ్స్ . 1931 లో, నికోలస్ మేరీ బట్లర్‌తో కలిసి ఈమెకు నోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది. అతను ఒక సామాజిక నిర్వాహకురాలు , ప్రొఫెసర్, మేధావి ఇంకా రచయిత. ఇరవయ్యో శతాబ్దం మూడవ దశాబ్దంలో ఆమె తన దాతృత్వ పని, స్త్రీవాద ప్రచారం మరియు ప్రపంచీకరణ కోసం అంతర్జాతీయ ఖ్యాతిని పొందింది[1]. ఆధునిక యునైటెడ్ స్టేట్స్‌లో ఆమె దాతృత్వ పనికి మార్గదర్శకురాలు. [1] మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో శాంతి స్థాపనకు ఆయన చేసిన విశేష కృషికి మరియు సాంఘిక సంక్షేమంలో నిర్విరామ కృషికి నోబెల్ శాంతి బహుమతి లభించింది. 1889 లో చికాగోలో హల్ హౌస్ను స్థాపించింది, ఇది ఇప్పుడు మ్యూజియంగా ఉంది. 1931లో ఆమెకు నికోలస్ ముర్రే బట్లర్ తో కలిసి నోబెల్ శాంతి బహుమతిలభించింది. ఈమె నోబెల్ శాంతి బహుమతిని గెలుచుకున్న రెండవ మహిళ[2].
ప్రారంభ జీవితం[మార్చు]
ఇల్లినాయిస్ లోని సెడార్ విల్లేలో 1860లో జన్మించిన జేన్ ఎనిమిది మంది సంతానంలో చిన్నది, న్యూ ఇంగ్లాండ్ యొక్క వలస యుగానికి చెందిన ఆంగ్ల పూర్వీకుల సంపన్న కుటుంబంలో జన్మించింది. జేన్ అడ్డమ్స్ తల్లిదండ్రులు జాన్ హెచ్. అడ్డమ్స్ (1822-1881), మిల్లు యజమాని మరియు తరువాత ఇల్లినాయిస్ లో రిపబ్లికన్ రాష్ట్ర సెనేటర్, మరియు సారా వెబర్ అడ్డమ్స్, నీ వెబర్ (1817-1863). ఆమెకు నలుగురు సోదరీమణులు మరియు ముగ్గురు సోదరులు ఉన్నారు: మేరీ కేథరిన్ అడ్డమ్స్ (1845-1894); జార్జియానా అడ్డమ్స్ (1849–1850); మార్తా అడ్డమ్స్ (1850–1867); జాన్ వెబర్ అడ్డమ్స్ (1852–1918); సారా ఆలిస్ అడ్డమ్స్ (1853–1915); హోరేస్ అడ్డమ్స్ (1855–1855); జార్జ్ వెబర్ అడ్డమ్స్ (1857–1859). ఆమె తల్లి సారా ఆడమ్స్ జేన్ కు కేవలం రెండు సంవత్సరాల వయస్సులో మరణించింది.. ఆ తరువాత ఆమె తండ్రి 1864లో మళ్లీ వివాహం చేసుకున్నాడు. ఈమె ముగ్గురు సోదరులు చిన్నతనంలోమరణించారు, మరొకరు 16 సంవత్సరాల వయస్సులో మరణించారు,ఉన్నత పాఠశాల నుండి గ్రాడ్యుయేట్ అయిన తరువాత, అడ్డమ్స్ స్మిత్ కళాశాలలో చదవాలని కోరుకున్నాది , కానీ ఆమె తండ్రి ఆమెను అంత దూరం పంపటానికి అనుమతించలేదు. బదులుగా, ఆమె రాక్ ఫోర్డ్ ఫిమేల్ సెమినరీ,తరువాత రాక్ ఫోర్డ్ లోని రాక్ ఫోర్డ్ కళాశాల నుండి పట్టభద్రురాలైంది. ఇక్కడ ఆమె ఎల్లెన్ గేట్స్ స్టార్ ను కలుసుకుంది, అతనితో ఆమే స్నేహం పెరిగింది, 1881లో ఆమె తండ్రి మరణించగా, ఆమె తీవ్ర నిరాశలో పడిపోయింది. రె౦డు స౦వత్సరాల తర్వాత, తన సవతి తల్లితో కలిసి ఇ౦గ్లా౦డ్, జర్మనీలకు, ఆ తర్వాత స్పెయిన్, ఇటలీ, ఫ్రాన్స్లకు కూడా ప్రయాణి౦ది. ఐరోపా నుండి తిరిగి వచ్చిన తరువాత, ఆమె స్టార్ తో తన స్నేహాన్ని పునరుద్ధరించుకుంది, చికాగోలో, ఆమె ప్రెస్బిటేరియన్ స౦ఘసభ్యురాలిగా ఉ౦డేది, ఆమె 1935 మే 21న క్యాన్సర్ వలన మరణించింది.
సామాజిక మరియు రాజకీయ సేవ[మార్చు]
1885లో ఐరోపా నుండి తిరిగి వచ్చిన తరువాత, జేన్ అడ్డమ్స్ తన సామాజిక పనిని ప్రారంభించింది. ఆమె బాల్టిమోర్ లోని ఆఫ్రికన్-అమెరికన్ అనాథలను చూసుకుంది మరియు అనేక దాతృత్వ సంస్థలలో చురుకుగా ఉంది. 1889 సెప్టెంబరు 18న ఎల్లెన్ గేట్స్ స్టార్ తో కలిసి ఆమె చికాగోలో హల్ హౌస్ ను ప్రారంభించింది, ఇది యుఎస్ఎలో మొదటి"సెటిల్ మెంట్ హౌస్"లలో ఒకటి, తద్వారా అమెరికన్ సెటిల్ మెంట్ ఉద్యమానికి అత్యంత ముఖ్యమైన ప్రతినిధిగా మారింది. ఇది దక్షిణ లండన్ లోని టయిన్బీ హాల్ నుండి ప్రేరణ పొందింది, ఇది 1884 లో శామ్యూల్ అగస్టస్ బార్నెట్ చే స్థాపించబడింది. సెటిల్ మెంట్ ఉద్యమం ఆంగ్లికన్ సామాజిక వ్యవస్థ మరియు కమ్యూనిటీ పనిలో ఒక ప్రాథమిక ఉద్యమం. ది. లండన్లోని టయిన్ బీ హాల్ చే ప్రభావితమైన హల్ హౌస్ వంటి గృహాలు పొరుగుపేదలకు ఒక రకమైన సంక్షేమ గృహం మరియు సామాజిక సంస్కరణకు కేంద్రంగా ఉండేవి. సామాజికవేత్తలు తరచుగా అక్కడికి వచ్చారు మరియు హల్ హౌస్ చర్చకు మేధో కేంద్రంగా కూడా పెరిగింది, ఇది మేధావులకు సమావేశ స్థానం.
"సెటిల్మెంట్ హౌస్లు" అనేది పొరుగున ఉన్న పేదలకు విద్యమరియు సామాజిక సేవలను అందించే ఇంకా సామాజిక సంస్కరణలను ప్రోత్సహించే కేంద్రాలు. హల్ హౌస్ పెద్దలకు సాయంత్రం పాఠశాల, కిండర్ గార్టెన్,పెద్ద పిల్లల కోసం క్లబ్బులు, పబ్లిక్ కిచెన్,ఆర్ట్ గ్యాలరీ, కాఫీ హౌస్, వ్యాయామశాల,స్విమ్మింగ్ పూల్, బుక్ బైండరీ, సంగీత పాఠశాల, నటనా బృందం, లైబ్రరీ మరియు వివిధ పని చర్యలు వంటి సౌకర్యాలను అందించగలిగింది.
హల్ హౌస్ మహిళలకు ఒక సామాజిక సంస్థగా కూడా పనిచేసింది. అడ్డమ్స్ చికాగో స్కూల్ ఆఫ్ సోషియాలజీకి చెందిన తన సహోద్యోగులతో స్నేహం , అప్లైడ్ సోషియాలజీలో ఆమె చేసిన పని ద్వారా వారిని ప్రభావితం చేసినది. ఆ కాలపు శాస్త్రీయ సామాజికవేత్తలు సామాజిక శాస్త్రాన్ని సామాజిక సేవగా నిర్వచించినప్పటికీ, అడ్డమ్స్ తనను తాను సామాజిక కార్యకర్తగా పరిగణించలేదు. ఆమె 1893లో హల్-హౌస్ మ్యాప్స్ అండ్ పేపర్స్ యొక్క సహ-రచయిత్రి, ఇది చికాగో స్కూల్ ఆఫ్ సోషియాలజీ యొక్క పని, పద్ధతుల రంగాలను నిర్వచించింది. ఆమె 1910లో మహిళల హక్కులు , వస్త్ర యూనియన్ యొక్క కార్మికసమ్మె వంటి సామాజిక సంస్కరణయొక్క వివిధ సమస్యలపై జార్జ్ హెర్బర్ట్ మీడ్ తో కలిసి పనిచేసింది. అడ్డమ్స్ తన సామాజిక పని , సామాజిక ఆలోచనలను రూపొందించడానికి సాంస్కృతిక స్త్రీవాదం మరియు వాస్తవికతయొక్క సిద్ధాంతాలతో ప్రతీకాత్మక పరస్పర వాదం యొక్క కేంద్ర ఆలోచనలను మిళితం చేసింది.
1910లో, జేన్ అడ్డమ్స్ యేల్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి గౌరవ డిగ్రీ ని పొందిన మొదటి మహిళగా నిలిచింది,1911లో, ఆమె నేషనల్ ఫౌండేషన్ ఆఫ్ సెటిల్మెంట్స్ అండ్ నైబర్ హుడ్ సెంటర్లను కనుగొనడంలో సహాయపడింది ఆ సంఘం యొక్క మొదటి అధ్యక్షుడు. మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం ప్రారంభంతో ప్రభావితమైన శాంతికాముకుడు 1915లో ఉమెన్స్ ఇంటర్నేషనల్ లీగ్ ఫర్ పీస్ అండ్ ఫ్రీడమ్ను స్థాపించాడు. అధ్యక్షుడు వుడ్రో విల్సన్వైఖరికి మద్దతు ఇస్తూ, యుద్ధంలో అమెరికా ప్రమేయానికి వ్యతిరేకంగా ఆమె మాట్లాడారు. అదే సంవత్సరంలో, హేగ్ లో జరిగిన ప్రధాన అంతర్జాతీయ మహిళా సదస్సు కు ఆమె నాయకత్వం వహించారు,దీనికి 28 దేశాలకు చెందిన 1,500 మందికి పైగా మహిళలు హాజరయ్యారు. జేన్ అడ్డమ్స్ అమెరికన్ సివిల్ లిబర్టీస్ యూనియన్ నేషనల్ అసోసియేషన్ ఫర్ ది అడ్వాన్స్ మెంట్ ఆఫ్ కలర్డ్ పీపుల్ (ఎన్ ఎసిపి) సహ వ్యవస్థాపకురాలు కూడా. ఆమె అమెరికన్ యాంటీ-సామ్రాజ్యవాద లీగ్ మరియు అమెరికన్ సోషియాలజీ అసోసియేషన్ లో కూడా సభ్యురాలు. ఆమె మహిళా ఓటు హక్కు ఉద్యమంలో కూడా నాయకురాలిగా ఉన్నారు[3] .
1929లో ఆమె ఉమెన్స్ ఇంటర్నేషనల్ లీగ్ ఫర్ పీస్ అండ్ ఫ్రీడమ్ కు గౌరవ అధ్యక్షురాలిగా మారింది, రెండు సంవత్సరాల తరువాత ఆమె సామాజిక నిబద్ధతకు నోబెల్ శాంతి బహుమతిని అందుకున్న మొదటి అమెరికన్ మరియు రెండవ మహిళగా నిలిచింది. 1935లో, ఆమె మరణానికి కొద్ది కాలం ముందు, ఆమె శాంతి మరియు స్వేచ్ఛ కోసం మహిళల అంతర్జాతీయ లీగ్ యొక్క 20వ వార్షికోత్సవ వేడుకలో పాల్గొన్నారు.కార్మికుల సంక్షేమం కోసం పనిచేసిన జేన్ ఆడమ్స్ , మహిళల ఓటు హక్కు కోసం ధైర్యంగా పోరాడారు,అడ్డమ్స్ సాంస్కృతిక స్త్రీవాదం గురించి సిద్ధాంతకర్త కూడా. ఆమె దృష్టి ఏమిటంటే, మహిళలు పురుషుల కంటే ఉన్నతమైనవారు ఎందుకంటే వారు మరింత మానవతావాదులు.
మూలాలు[మార్చు]
వెలుపలి లింకులు[మార్చు]
- ↑ Chambers, Clarke A. (March 1986). "Women in the Creation of the Profession of Social Work". Social Service Review. University of Chicago Press. 60 (1): 1–33. doi:10.1086/644347. JSTOR 30011832. S2CID 143895472.
- ↑ Stuart, Paul H. (2013). "Encyclopedia of Social Work". SOCIAL WORK National Assoc. of Social Workers Press. Oxford University Press. doi:10.1093/acrefore/9780199975839.013.623. ISBN 9780199975839. Retrieved 13 June 2013.
- ↑ "Celebrating Women's History Month: The Fight for Women's Rights and the American Civil Liberties Union, ACLU". ACLU Virginia. 2013-03-28.