సుభద్ర జోషి

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
సుభద్ర జోషి
సుభద్ర జోషి యొక్క చిత్రం
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం
సుభద్ర దత్త

(1919-03-23)1919 మార్చి 23
సియాల్‌కోట్, పంజాబ్, బ్రిటిష్ ఇండియా[1]
మరణం2003 అక్టోబరు 30(2003-10-30) (వయసు 84)
ఢిల్లీ, భారతదేశం
కళాశాలమహారాజా బాలికల పాఠశాల, లేడీ మాక్లెగాన్ ఉన్నత పాఠశాల, కన్యా మహావిద్యాలయ, ఫోర్మాన్ క్రిస్టియన్ కళాశాల

సుభద్ర జోషి ( 23 మార్చి 1919 - 30 అక్టోబర్ 2003) ఒక భారతీయ స్వాతంత్ర్య కార్యకర్త, రాజకీయవేత్త, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ నుండి పార్లమెంటేరియన్. ఆమె 1942 క్విట్ ఇండియా ఉద్యమంలో పాల్గొంది, తరువాత ఢిల్లీ ప్రదేశ్ కాంగ్రెస్ కమిటీ (DPCC) అధ్యక్షురాలిగా కొనసాగింది. [2] ఆమె సియాల్‌కోట్‌కు చెందినది (ప్రస్తుతం పాకిస్థాన్‌లో ఉంది). [3]

ప్రారంభ జీవితం, విద్య[మార్చు]

ఆమె జైపూర్‌లోని మహారాజా బాలికల పాఠశాల, లాహోర్‌లోని లేడీ మాక్లెగాన్ ఉన్నత పాఠశాల, జలంధర్‌లోని కన్యా మహావిద్యాలయంలో చదివింది. ఆమె లాహోర్‌లోని ఫార్మాన్ క్రిస్టియన్ కాలేజీ నుండి పొలిటికల్ సైన్స్‌లో మాస్టర్స్ డిగ్రీని పొందింది. [1] ఆమె తండ్రి విఎన్ దత్తా జైపూర్ రాష్ట్రంలో పోలీసు అధికారి, బంధువు, కృష్ణన్ గోపాల్ దత్తా పంజాబ్‌లో చురుకైన కాంగ్రెస్‌వాది. [1]

కెరీర్[మార్చు]

స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాత్ర[మార్చు]

గాంధీజీ ఆదర్శాలకు ఆకర్షితులై, ఆమె లాహోర్‌లో చదువుతున్నప్పుడు వార్ధాలోని ఆయన ఆశ్రమాన్ని సందర్శించారు. విద్యార్థిగా 1942లో క్విట్ ఇండియా ఉద్యమంలో పాల్గొని అరుణా అసఫ్ అలీతో కలిసి పనిచేశారు. [4] ఈ సమయంలో, ఆమె ఢిల్లీకి మకాం మార్చారు, అక్కడ ఆమె భూగర్భంలోకి వెళ్లి 'హమారా సంగ్రామ్' పత్రికను సవరించింది. ఆమె అరెస్టు చేయబడింది, లాహోర్ మహిళా సెంట్రల్ జైలులో శిక్ష అనుభవించిన తర్వాత, ఆమె పారిశ్రామిక కార్మికుల మధ్య పనిచేయడం ప్రారంభించింది.

విభజన నేపథ్యంలో ఏర్పడిన మతపరమైన అల్లర్ల సమయంలో ఆమె శాంతి దళ్' అనే శాంతి స్వచ్ఛంద సంస్థను స్థాపించడంలో సహాయం చేసింది, ఇది ఆ సమస్యాత్మక సమయాల్లో శక్తివంతమైన మత వ్యతిరేక శక్తిగా మారింది. జోషిని పార్టీ కన్వీనర్‌గా నియమించారు. [5] ఆమె పాకిస్తాన్ నుండి తరలించబడిన వారికి పునరావాసం కూడా నిర్వహించింది. అనిస్ కిద్వాయ్ తన పుస్తకం, "ఇన్ ఫ్రీడంస్ షేడ్"లో, ముస్లింలను బలవంతంగా తరలించడాన్ని ఆపడానికి, శాంతిని కాపాడేందుకు ఆమె, సుభద్ర జోషి ఢిల్లీ చుట్టుపక్కల వివిధ గ్రామాలకు పరుగెత్తే అనేక సందర్భాలను ప్రస్తావించారు. [5] ఆమె కూడా రఫీ అహ్మద్ కిద్వాయ్‌కి చాలా సన్నిహితంగా ఉండేది, డిసెంబర్ 1987లో ఆమె ఇచ్చిన ఒక ఇంటర్వ్యూలో రాజకీయాల్లో తనని ప్రోత్సహించడంలో అతని పాత్రను గుర్తుచేసుకుంది [6] 1998లో సాగరి ఛబ్రాకు ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో, జోషి విభజన సమయంలో మత సామరస్యాన్ని కొనసాగించడానికి ఆమె చేసిన కృషి గురించి మాట్లాడారు. [7]

స్వతంత్ర భారతదేశంలో పాత్ర[మార్చు]

సుభద్ర జోషి భారతదేశంలో మత సామరస్యం కోసం తన జీవితాన్ని అంకితం చేసిన గొప్ప లౌకికవాది. 1961లో భారతదేశంలో స్వాతంత్య్రానంతరం మొదటి పెద్ద అల్లర్లు చెలరేగినప్పుడు ఆమె సాగర్‌లో చాలా నెలలు గడిపింది. మరుసటి సంవత్సరం ఆమె ఒక ఉమ్మడి మత వ్యతిరేక రాజకీయ వేదికగా 'సంప్రదాయిక్త వ్యతిరేకి కమిటీ'ని ఏర్పాటు చేసింది, 1968లో ఆ ప్రయత్నానికి మద్దతుగా సెక్యులర్ డెమోక్రసీ పత్రికను ప్రారంభించింది. 1971లో, దేశంలో లౌకికవాదం, మతపరమైన సామరస్యాన్ని పెంపొందించడానికి క్వామీ ఏక్తా ట్రస్ట్ స్థాపించబడింది. [8]

పార్లమెంటేరియన్‌గా[మార్చు]

ఆమె 1952 నుండి 1977 వరకు నాలుగు పర్యాయాలు - 1952లో కర్నాల్ ( హర్యానా ) నుండి, 1957లో అంబాలా (హర్యానా), 1962లో బలరాంపూర్ ( ఉత్తరప్రదేశ్ ), 1971లో చాందినీ చౌక్ లోక్‌సభ నియోజకవర్గం నుండి [9] 1962లో బల్‌రామ్‌పూర్‌లో అటల్‌ బిహారీ వాజ్‌పేయిని ఓడించిన తర్వాత, ఆమె 1967 లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో అదే స్థానం నుంచి ఆయన చేతిలో ఓడిపోయారు. ఆమె 1971లో ఢిల్లీలోని చాందినీ చౌక్‌ నుంచి లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో గెలిచారు కానీ 1977లో అదే స్థానం నుంచి సికందర్ బఖ్త్ చేతిలో ఓడిపోయారు. ఆమె కర్నాల్ (అప్పుడు పంజాబ్‌లో) నుండి ఎన్నికైనప్పుడు పంజాబ్ రాష్ట్రం నుండి మొదటి మహిళా MP అయ్యారు. [10] 1987లో ఇచ్చిన ఒక ఇంటర్వ్యూలో, కర్నాల్ నుంచి తాను ఎన్నికలకు నిలబడాలని నిర్ణయించుకున్న విషయాన్ని ఆమె గుర్తు చేసుకున్నారు. [11] 1962 ఎన్నికల్లో ఆమె బలరాంపూర్ నుంచి సిట్టింగ్ ఎంపీగా ఉన్న అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయిని ఓడించారు. [12] [13] ప్రత్యేక వివాహ చట్టం, బ్యాంకుల జాతీయీకరణ, ప్రైవీ పర్సుల రద్దు, అలీగఢ్ విశ్వవిద్యాలయ సవరణ చట్టం ఆమోదించడానికి ఆమె ముఖ్యమైన కృషి చేసింది. ఆమె 1957 కోడ్ ఆఫ్ క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ (సవరణ) బిల్, 1957 (బిల్ నెం. 90 తేదీ 19 డిసెంబర్ 1957 [14] ) "ఒక స్త్రీ తన భర్త ద్వైపాక్షిక నేరానికి పాల్పడినప్పుడు వ్యాజ్యానికి డబ్బు ఖర్చు చేయడంలో స్త్రీకి కలిగే కష్టాలను తొలగించడానికి" ప్రవేశపెట్టింది. [15] ఇది 1960లో ఆమోదించబడింది, స్వాతంత్ర్యం తర్వాత ఆమోదించబడిన 15 ప్రైవేట్ సభ్యుల బిల్లులలో ఇది ఒకటి. [15] అయితే ఆమె కిరీటాన్ని సాధించడం అనేది క్రిమినల్ ప్రొసీజర్ కోడ్‌ను సవరించడానికి ఆమె విజయవంతమైన చర్య, ఇది మతపరమైన ఉద్రిక్తతలకు లేదా శత్రుత్వానికి దారితీసే ఏదైనా వ్యవస్థీకృత ప్రచారాన్ని గుర్తించదగిన నేరంగా మార్చింది. [16] ఇందిరాగాంధీ భర్త ఫిరోజ్‌గాంధీతో ఆమెకు అక్రమ సంబంధం ఉన్నట్లు ఆరోపణలు వచ్చాయి. [17]

29 మార్చి 1963న, చైనా-భారత్ యుద్ధం తర్వాత జాతీయ వనరులను సమీకరించేందుకు బ్యాంకులను జాతీయం చేయాలని ఆమె లోక్‌సభలో ఒక తీర్మానాన్ని ప్రవేశపెట్టారు. [18] [19] 6 సెప్టెంబరు 1963న, దానికి వ్యతిరేకంగా 119 మంది, 27 మంది మద్దతుతో మోషన్ ఓడిపోయింది. [20]

రాజీవ్ గాంధీ ఫౌండేషన్ ఇచ్చే రాజీవ్ గాంధీ సద్భావన అవార్డు ఆమెకు లభించింది. [21]

మరణం, వారసత్వం[మార్చు]

సుభద్ర జోషి 84 సంవత్సరాల వయస్సులో సుదీర్ఘ అనారోగ్యం తర్వాత 30 అక్టోబర్ 2003న ఢిల్లీలోని రామ్ మనోహర్ లోహియా ఆసుపత్రిలో మరణించారు [22] ఆమెకు పిల్లలు లేరు. [22] ఆమె జన్మదినోత్సవం, 23 మార్చి 2011 నాడు డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ పోస్ట్స్ ఆమె గౌరవార్థం స్మారక స్టాంపును విడుదల చేసింది. [23]

మూలాలు[మార్చు]

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Subhadra Joshi (nee Datta) – A Brief Biographical Account. Commemoration Volume. p. 30. seculardemocracy.in
  2. ↑ "Subhadra Joshi dead". The Hindu. 31 October 2003. Archived from the original on 24 December 2003.
  3. ↑ Press Information Bureau English Releases. Pib.nic.in. Retrieved on 11 November 2018.
  4. ↑ Commemorative Postage Stamp on Freedom Fighter Subhadra Joshi released by Pratibha Patil. Jagranjosh.com (28 March 2011). Retrieved on 2018-11-11.
  5. ↑ 5.0 5.1 Qidvāʼī, Anis (2011). In freedom's shade. [Bangalore]: New India Foundation. ISBN 9780143416098. OCLC 713787016.
  6. ↑ Media Office, Jamia Millia Islamia (2017-03-23), Subhadra Joshi (on Rafi Ahmad Kidwai) in conversation with Desraj Goyal (Jamia media), retrieved 2019-03-30
  7. ↑ Web, South Asia Citizens (2019-03-30). "India: 1998 interview with Subhadra Joshi by Sagari Chhabra". South Asia Citizens Web (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2019-03-30.
  8. ↑ Subhadra Joshi (nee Datta) – A Brief Biographical Account. Commemoration Volume. p. 32. seculardemocracy.in
  9. ↑ "Chandni Chowk Parliamentary Constituency Map, Election Results and Winning MP". www.mapsofindia.com. Retrieved 2019-03-30.
  10. ↑ "NOT 'fair' Punjab". The Tribune. March 19, 2019. Retrieved March 30, 2019.
  11. ↑ Media Office, Jamia Millia Islamia (2017-03-23), Subhadra Joshi (on Rafi Ahmad Kidwai) in conversation with Desraj Goyal (Jamia media), retrieved 2019-03-30
  12. ↑ Web, South Asia Citizens (2019-03-30). "India: 1998 interview with Subhadra Joshi by Sagari Chhabra". South Asia Citizens Web (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2019-03-30.
  13. ↑ "An Ode to The Pioneering Woman Who Handed Vajpayee a Rare Poll Defeat!". The Better India (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2018-08-20. Retrieved 2019-03-30.
  14. ↑ K., Chopra, J. (1993). Women in the Indian parliament : (a critical study of their role). New Delhi: Mittal Publications. ISBN 8170995132. OCLC 636124745.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  15. ↑ 15.0 15.1 Ganz, Kian. "The other 14 private members' bills passed since Independence". www.legallyindia.com (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2019-03-30.
  16. ↑ Press Information Bureau English Releases. Pib.nic.in. Retrieved on 11 November 2018.
  17. ↑ Sanjay Suri. "Mrs. G's String of Beaus".
  18. ↑ Dwivedi. "Resolution Re : Nationalisation of Banks".
  19. ↑ Austin, Granville (1999). Working a Democratic Constitution: The Indian Experience (in ఇంగ్లీష్). Oxford University Press. p. 211. ISBN 0195648889.
  20. ↑ Azad. "Resolution Re : Nationalisation of Banks-Contd.".
  21. ↑ "Subhadra Joshi dead". The Hindu. 31 October 2003. Archived from the original on 24 December 2003.
  22. ↑ 22.0 22.1 "Subhadra Joshi dead". The Hindu. 31 October 2003. Archived from the original on 24 December 2003.
  23. ↑ MB's Stamps of India: Subhadra Joshi. Mbstamps.blogspot.in (23 March 2011). Retrieved on 2018-11-11.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=సుభద్ర_జోషి&oldid=4133341" నుండి వెలికితీశారు