చిన్నమస్తా భగవతి

చిన్నమస్తా భగవతి దేవాలయం
చిన్నమస్తా భగవతి దేవాలయం ముందు దృశ్యం
స్థానం
దేశం:	నేపాల్
రాష్ట్రం:	సాగరమాత
జిల్లా:	సప్తారి జిల్లా
ప్రదేశం:	సఖ్దా, చిన్నమస్త
భౌగోళికాంశాలు:	26°27′04″N 86°43′52″E

సఖ్దా ఉత్తర ప్రవేశ ద్వారం నుండి చిన్నమస్తా ఆలయం

ఆలయ ప్రాంగణం నుండిచిన్నమస్తా ఆలయం

చిన్నమస్తా భగవతి ఆలయం నేపాల్ లోని సప్తరి జిల్లా రాజ్‌బిరాజ్ దక్షిణ సరిహద్దు ప్రాంతంలోని చిన్నమస్తా సఖాడా గ్రామంలో ఉంది. చిన్నమస్తా భగవతి ఆలయం ప్రజల కోరికలను నెరవేర్చే శక్తి పీఠాలలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇక్కడికి నేపాల్, భారతదేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల ప్రజలు సందర్శనార్థం వస్తూ ఉంటారు. ఈ ఆలయం సప్తరి జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయం రాజ్‌బిరాజ్ నుండి 10 కి.మీ దూరంలో భారత సరిహద్దుకు సమీపంలో ఉంది. ఈ ఆలయంలో దషైన్ను ప్రధాన పండుగగా జరుపుకుంటారు. ఈ ఆలయంలో మొక్కుబడి ఉన్న భక్తులు మేకలను బలి ఇస్తారు. చాలా మంది హిందువులు తమ కొత్త వాహనాలకు పూజలు నిర్బహించుకోడానికి ఇక్కడికి వస్తుంటారు.

చరిత్ర

పురాతన చరిత్ర, ఇతిహాసాల ప్రకారం, 1097లో ముస్లింలు దండయాత్ర చేసినప్పుడు, కర్ణాటకకు చెందిన కర్ణాటక రాజు నాన్యదేవ్ పారిపోయి పాటలీపుత్ర మీదుగా మిథిలాకు చేరుకుని సిమ్రౌంగధ్ (బారా) వద్ద రాజధానిని స్థాపించాడు. నాన్యదేవ రాజవంశం ఐదవ తరంలో శక్ర సింగ్ దేవ్ రాజు అయ్యాడు. అతను సింహాసనంపై తన చిన్న కుమారుడు హరిసింగ్ దేవ్‌తో ప్రవాసంలో నివసించడానికి సప్తరికి వచ్చాడు. తన వంశ దేవతగా భగవతి విగ్రహాన్ని ప్రతిష్టించాడని, శక్రేశ్వరి అని పేరు పెట్టుకున్నాడని చెబుతారు. కొంత కాలం తర్వాత ఛిన్నమస్తా భగవతి అని పిలుచారు ఇదే పేరు ఇప్పటికీ ప్రాచుర్యంలో ఉంది.

సిమ్రౌంగఢ్ రాజు శక్రసింగ్ దేవ్ తన కుటుంబ దేవత శుక్రేశ్వరిని స్థాపించి ఆలయాన్ని నిర్మించాడు. రాజు శుక్ర సింగ్ అవినీతి కారణంగా గ్రామం శిథిలావస్థకు చేరుకుంది. మూడు దశాబ్దాల క్రితం వరకు శాఖాదేశ్వరి భగవతిగా పూజలందుకుంది అనే మరో కథనం కూడా ప్రజల నానుడిలో ఉంది.

ఆలయం

ఆలయం లోపల ప్రధాన దేవతగా భగవతి దేవి నల్లని చెక్కిన విగ్రహం ఉంది. విగ్రహం పాదాల వద్ద, రాక్షసుడి నరకబడిన తల స్పష్టంగా రాతితో చెక్కబడింది. మూలవిగ్రహానికి ఎడమవైపున దక్షిణకాళి, మహాషమర్దిని, కుడివైపున చాముండ భైరవి, అలాంటిదే మరొక నల్లరాతి విగ్రహం ఉన్నాయి. ఈ విగ్రహాలను పంచభాగిని అని కూడా అంటారు.

పూజా కమిటీ ఏడాదిలో నాలుగు నవరాత్రులలోనూ 56 రకాల వంటకాలు చేసి అర్ధరాత్రి పూజలు నిర్వహిస్తోంది. పూజ సమయంలో అడ్డంకులు ఏర్పడినప్పుడు, భగవతి సింహాసనంపై ఒక జంటార్ ఉంచి, మహా అష్టమి రోజు రాత్రి తాంత్రిక పద్ధతిలో పూజలు చేస్తారు.

ప్రాముఖ్యత

ప్రధాన పూజారి మహానంద ఠాకూర్ ప్రకారం, భక్తుల కోరికలను తీర్చే శక్తి పీఠాలలో చిన్నమస్తా భగవతి ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ప్రతిరోజూ ఇక్కడ, బరద్‌సాయిలో 50కి పైగా మేకలు, గొర్రెలు, పావురాలు, బాతులు, చేపలను బలి ఇస్తారు. కోరికలు తీరే భక్తులు ఐదు యాగాలు కూడా చేస్తారు. ఇక్కడ ఏటా 30,000 కంటే ఎక్కువ యాగాలు జరుగుతాయని నమ్ముతారు.

చిన్నమస్తా భగవతి ముస్లింలకు కూడా విశ్వాస కేంద్రంగా మారింది. పూజారి ఠాకూర్ ప్రకారం, ముస్లిం సమాజానికి చెందిన వేలాది మంది ప్రజలు చిన్నమస్తా భగవతి ఆలయం వెలుపల పూలు కోయడానికి వచ్చేవారు.

దాదాపు ఆరు వందల సంవత్సరాల క్రితం సఖాడాలోని భగవతీ దేవాలయం ఒక గుహగా ఉండేది. స్థానికులు చఖూరి నాని, చునీలాల్ ఠాకూర్‌లు భిక్షాటన చేసి వచ్చిన డబ్బుతో దానిని శుభ్రం చేసి చిన్న ఆలయాన్ని నిర్మించారు. అనిరుద్ధ ఠాకూర్ అనే పూజారి, 1990 భూకంపం కారణంగా అది కూలిపోయిన తర్వాత సొసైటీ సహాయంతో ఒక తగరపు పైకప్పుతో ఆలయాన్ని నిర్మించాడు. 2028 BS లో, అప్పటి భారతీయ రైల్వే మంత్రి లలిత్ నారాయణ్ మిశ్రా కాంక్రీట్ ఆలయంతో పాటు మూడు గదుల ధర్మశాలను నిర్మించాడు. BS 2044లో అప్పటి రాజు బీరేంద్ర పగోడా తరహాలో అద్భుతమైన భగవతి ఆలయాన్ని నిర్మించాడు.

నేపాలీ డిక్షనరీలో, ఛిన్నమస్తా అంటే ఒకరి గొంతు కోయడం, ఒకరి తలను ఒకరి చేతిలోకి తీసుకోవడం, ఒకరి గొంతు నుండి వెలువడే రక్త ప్రవాహం అదే తలని పోషించడం అని అర్థం. ఇది సఖాడాలోని విగ్రహానికి సరిపోలడం లేదు. BS 1984లో సప్తరి జిల్లాలోని తిలాతి నివాసి అయిన యదునందన్ మిశ్రా అనే జ్యోతిష్యుడు సఖదా ఆలయానికి అష్టాదశతో చేసిన గంటను సమర్పించాడు. ఆ గంటలో శక్రేశ్వరి ఒకసారి, మహిషమర్దిని పేర్లు రెండుసార్లు వ్రాయబడ్డాయి. దీన్ని బట్టి శక్రసింగ్ తన ఇష్టదైవమైన భగవతీదేవిని ప్రతిష్టించాడని స్పష్టమవుతోంది.

సఖద భగవతి విగ్రహాన్ని నిశితంగా పరిశీలిస్తే అది మూడు ముక్కలుగా ఏర్పాటు చేయబడినట్లు తెలుస్తుంది. 1328లో గయాషుద్దీన్ తుగ్లక్ తిర్హత్‌పై దాడి చేశాడు. ఫలితంగా, సిమ్రోన్‌గర్ నాశనం చేయబడింది. సిమ్రౌఘడ్ విగ్రహాలు ఇప్పటికీ కూడా శిథిలావస్థలో ఉన్నాయి. ఈ దాడిలో సఖదా భగవతి విగ్రహం కూడా పేల్చివేయబడిందని చరిత్రకారుడు హరికాంత్ లాల్ దాస్ అధ్యయనంలో వెల్లడైంది.

ఉత్సవాలు

దశైన్ సమయంలో, ఇక్కడ గొప్ప జాతర జరుగుతుంది. సప్తరి, సిరహా, సున్సారి, ధనుషా, మొరాంగ్, ఉదయపూర్ వంటి ప్రాంతాల నుండే కాకుండా భారతదేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుండి కూడా నేపాల్ కు భక్తులు పోటెత్తుతారు. దశైన్ సమయంలో, ఘటస్థాపన నుండి టికా వరకు ఇక్కడ జాతరలు జరుగుతాయి.