బుధ సుబ్బ దేవాలయం
| బుధ సుబ్బ దేవాలయం | |
|---|---|
| बुढा सुब्बा | |
 బుధ సుబ్బ దేవాలయం ( మంఘిమ్) | |
  నేపాల్లో ఆలయ స్థానం | |
| భౌగోళికం | |
| భౌగోళికాంశాలు | 26°49′12″N 87°18′00″E / 26.820°N 87.30°E |
| దేశం | నేపాల్ |
| జిల్లా | సున్సారి జిల్లా |
| ప్రదేశం | ధరన్ - 14 |
బుద్ధ సుబ్బా ఆలయం (మంఘిమ్) (నేపాలీ: बुढा सुब्बा) నేపాల్‌లోని ధరన్‌లో గల బిజయపూర్‌లో ఉన్న తూర్పు నేపాల్ ప్రజల ప్రసిద్ధ పుణ్యక్షేత్రం. ఈ ప్రదేశం దంతకాళి ఆలయానికి తూర్పున కొద్ది దూరంలో సేయుటీ నది ఒడ్డున ఉంది. ఆలయం లోపల, బుద్ద సుబ్బగా పూజించే సంప్రదాయం ఉన్న రెండు మట్టి కుప్పలను పెంచారు. ఈ ప్రదేశంలో ప్రత్యేక వెదురు మొక్కలు ఉన్నాయి. చాలా మంది ప్రజలు దీనిని "తూర్పు నేపాల్ అత్యంత ముఖ్యమైన సాంస్కృతిక ప్రదేశం"గా పరిగణించారు. శనివారాల్లో ఆలయం రద్దీగా ఉంటుంది. సాధారణంగా శనివారాలలో కోడి, పందులను బలి ఇస్తారు. ఈ ఆలయం 2015 BS (1958-59 CE) నుండి క్రమపద్ధతిలో నిర్వహించబడుతోంది.[1][2][3][4][3]
చరిత్రకారుడు ఇమాన్ జిన్ చెమ్‌జాంగ్ ప్రకారం బిజయ్‌నారాయణ్ రాయ ఖేబాంగ్ రాజు పాలనలో, లింబువాన్ (పల్లో కిరాత్) రాజ్యానికి బిజయ్‌పూర్ రాజధానిగా ఉంది.[5]
స్థానం[మార్చు]
బుద్ధ సుబ్బా ఆలయం దేశ రాజధాని నగరానికి తూర్పున 136 మైళ్ళ (లేదా 220 కిమీ) దూరంలో ధరన్‌లో ఉంది. ఈ ప్రదేశం దంతకాళి ఆలయానికి తూర్పున కొద్ది దూరంలో, స్యూటీ నదీ తీరాన ఉంది.[6]
ఆలయ మూలాలు[మార్చు]
చరిత్ర[మార్చు]
ఒక వేటగాడు కాకిని వేటాడేటప్పుడు వెదురు చెట్టు కొనలను కొట్టడం వల్ల, వెదురు చెట్టు కొన పోయి, తిరిగి పెరగలేదు. తప్పిపోయిన తరువాత, వేటను విడిచిపెట్టి, తన స్లింగ్‌షాట్‌ను పాతిపెట్టి ధ్యానం ప్రారంభించాడు. ఈ రోజు ఆలయం ఉన్నది అదే ప్రదేశంలో అని, అక్కడి చిన్న మట్టి దిబ్బనే అతను ధ్యానం చేసిన ప్రదేశం అని ప్రజలు నమ్ముతారు. దీని ప్రకారం, ఈ ఆలయానికి వేటగాడి పేరు వచ్చింది. అతని సోదరికి దాని పక్కనే గుడి ఉంది. నేటికీ ఆసక్తికరంగా, బిజయ్‌పూర్ కొండలోని వెదురు చెట్ల మధ్యలో అప్పుడప్పుడు వనభోజనాలు, ఆలయంలో నైవేద్యాలు ఉన్నప్పటికీ, ఆ ప్రాంతంలో ఒక్క కాకి కూడా కనిపించలేదు.[5][7][8][9]
నమ్మకం[మార్చు]
చరిత్ర ప్రకారం ఇది లింబువాన్ చివరి లింబు రాజు (పల్లో కిరాత్) సమాధి, అతను చర్చల కోసం బిజయ్‌పూర్-ధరన్‌కు వచ్చేలా మోసగించబడ్డాడు, ఆపై 1773లో నేపాల్ రాజ్యానికి చెందిన రాజు పృథ్వీ నారాయణ్ షా హంతకుల చేత చంపబడ్డాడు. బుద్ధ కర్ణ ఖేబాంగ్ ఆత్మ బిజయ్‌పూర్ చుట్టూ ఉన్న అతని సమాధి ప్రాంతం చుట్టూ తిరుగుతుందని నమ్ముతారు. స్థానిక లింబు ప్రజలు ఆత్మను ముసలి రాజుగా ఆరాధించడం ప్రారంభించారు (హాంగ్ అంటే లింబు భాషలో రాజు) ఇది అదృష్టాన్ని తెస్తుందని నమ్ముతారు.
శివుడు / పార్వతి[మార్చు]
శివుడు, పార్వతి దేవి థీబా సమ్మాంగ్, యుమా సమ్మాంగ్, యక్తుంగ్ రాజు, రాణి వేటలో భాగంగా విజయపూర్‌కు చేరుకున్నారని, అక్కడ వారు తమ విల్లులను తగిలించి తపస్సు చేశారని కొందరు అంటారు. ఆ సమయంలో, వారు కలియుగ అంతంను గ్రహించి వెంటనే అదృశ్యమయ్యారు. ఆ సంఘటనను యక్తుంగ్ భాషలో బుద్ధ సుబ్బ అంటారు. విల్లుల నుండి కుచ్చు లేకుండా వెదురు రెమ్మలు మొలకెత్తాయి.[10]
ఏకలవ్య[మార్చు]
మరొక పురాణం ప్రకారం కౌరవుల, పాండవుల ప్రసిద్ధ గురువు ద్రోణాచార్య చిత్రాన్ని ఏర్పాటు చేయడం ద్వారా ధ్యానం, విలువిద్యలో స్వీయ-శిక్షణ పొందిన ఏకలవ్య సంఘటనను ప్రస్తావిస్తుంది. ఏకలవ్య స్వయంగా సుబ్బబుద్ధుడని చెబుతోంది. ఈ స్థలంలో ఆరాధన, ధ్యానం చేయడం ద్వారా కోరికలు నెరవేరుతాయని నమ్ముతారు.[3][10]
వెదురుపై రాతలు, కంకణాలు[మార్చు]
ఈ ఆలయ పరిసరాల్లో మొదట్లో వెదురు చెట్టుకు రాసే ధోరణి ఉండేది. ప్రేమికుల పేర్లు రాయడం వల్ల తమ ప్రేమ సఫలీకృతం అవుతుందనే నమ్మకంతో ఆలయ దర్శనానికి వచ్చిన యువకులు వెదురుపై తమ పేర్లను రాసి తిరిగి వచ్చేవారు. కానీ, వెదురు రాతలు పెరగడంతో వెదురు ఎదుగుదలకు ఆటంకం ఏర్పడిందంటూ ఆలయ కమిటీ వెదురుపై నామ రాతలను నిలిపివేసింది. ఈ రోజుల్లో, ప్రేమికులు బుద్ద సుబ్బాను పూజించిన తర్వాత వెదురుకు పవిత్రమైన కంకణాలను కట్టుకుంటారు.[2][7][9]
మూలాలు[మార్చు]
- ↑ "Budha Subba Temple 2019, #2 top things to do in dharan, eastern development region, reviews, best time to visit, photo gallery | HelloTravel Nepal". www.hellotravel.com. Retrieved 2019-07-29.
- ↑ 2.0 2.1 "Budha Subba Temple – Dharan, Bijayapur – Nepali Movies, films" (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2019-07-29.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 घिमिरे, अशोक. "बुढासुब्बा मन्दिरको गाथा". gorkhapatraonline.com. Archived from the original on 2022-09-21.
- ↑ काफ्ले, योगेशबाबु. "कसम बुढासुब्बा,भाले चढाउँछु !". blastkhabar.com.
- ↑ 5.0 5.1 "Beloved Bamboos of Budha Subba in Bijaypur (Dharan)". Wagle Street Journal (in నేపాలి). 2010-09-21. Retrieved 2019-07-29.
- ↑ Unknown (2017-05-16). "Yakthung: Budha Subba Temple". Yakthung. Retrieved 2019-07-29.
- ↑ 7.0 7.1 "A Place for Pilgrimage and True Love". Boss Nepal (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2019-07-29. Retrieved 2019-07-29.
- ↑ मल्ल, कृष्ण. "गन्तव्य बुढासुब्बा-धागो बाँध्दै रमाउँदै". healthpostnepal.com. Archived from the original on 2019-07-29. Retrieved July 29, 2019.
- ↑ 9.0 9.1 खबर, अनलाइन. "नाम बुढासुब्बा, काम जवानको डेटिङ !". onlinekhabar.com.
- ↑ 10.0 10.1 "Budhasubba". Nature Trail Travels & Tours, Trekking & Expeditions (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2019-07-29. Retrieved 2019-07-29.