చింతలపల్లి ఛాయాపతి
చింతలపల్లి ఛాయాపతి మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని బోరవెల్లి సంస్థానానికి చెందిన కవి. 17 వ శతాబ్ధానికి చెందినవాడు. ఆర్యా శతకం రచించిన గోపాలకవి వీరి తండ్రిగారు. ఛాయాపతి బోరవెల్లి సీమకు రావడానికి ముందు దేవరకొండ సీమలోని బోయినపల్లిలో ఉండేవాడు. బోరవెల్లి సీమ ప్రభువు రాజా వెంకటరెడ్డి ఆహ్వనం మేరకు బోరవెల్లి సంస్థానానికి వచ్చాడు. ఇతను ఆంధ్రగీర్వాణ భాషలలో ' నవఘంట సురత్రాణ ' బిరుదాంకితుడు.[1] సర్వంకష ప్రజ్ఞ కలవాడు. అష్టావధానాలు చేశాడు. వ్యస్తాక్షరిలో గొప్ప ప్రతిభ కలవాడు. కొత్త శ్లోకాలను అనులోమ, విలోమ క్రమంలో పఠించగలిగినవాడు. ఇతను మురళీగోపాల భక్తుడు. తిరుమల శ్రీనివాసాచార్యుల శిష్యుడు. ' రాఘవాభ్యుదయం ' అను గ్రంథాన్ని రచించాడు. దీనిని బోరవెల్లి ప్రభువుల ఇలవేల్పైన శ్రీచెన్న కేశవస్వామికి అంకితమిచ్చాడు. ఛాయాపతికి కవిత్వం పట్ల, కవుల పట్ల, కృతినాయకుల పట్ల కచ్చితమైన అభిప్రాయాలు ఉండేవి. వాటినన్నిటిని తన రాఘవాభ్యుదయంలో ప్రస్తావించాడు.
చింతలపల్లి కవుల వంశక్రమం
[మార్చు]చింతలపల్లి ఎల్లయ్య (చింతలపల్లి పండిత కుటుంబంలో అతి ప్రాచీనుడు) ↓ ( ముని మనుమలు ) ↓——————————————————————————————↓ చింతలపల్లి జోగయ్య వెంకటయ్య ↓ ( కుమారుడు) మూర్తి కవి ↓ ( కుమారుడు ) పెద్ద వీర రాఘవుడు ↓ ( భార్యలు) ↓——————————————————————————————————↓ లచ్చమాంబ నరసమ్మ ↓ ( ఆరుగురు కుమారులు ) ↓———————↓———↓——————————————↓—————————————————↓———————————————↓ గోపాలయ్య (...) (...) వెంకటయ్య అప్పయ్య యాగయ్య ↓ (భార్యలు) ↓( కుమారుడు) ↓( కుమారుడు) ↓———————————————————↓ చిన వీర రాఘవయ్య సంజీవయ్య (......) పెద్ద భార్య (.....) చిన్న భార్య ↓( కుమారులు) ↓—————————————↓ శేషశాయి చింతలపల్లి ఛాయాపతి
మూలాలు
[మార్చు]- ↑ సమగ్ర ఆంధ్ర సాహిత్యం, 11 వ సంపుటం, నాయకరాజుల యుగం-2, రచన: ఆరుద్ర, ఎమెస్కో,సికింద్రాబాదు, 1967, పుట-206