టెట్రాడెకేన్
| |
| |
| పేర్లు | |
|---|---|
| Preferred IUPAC name
Tetradecane[1] | |
| గుర్తింపు విషయాలు | |
| సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య | [629-59-4] |
| పబ్ కెమ్ | 12389 |
| యూరోపియన్ కమిషన్ సంఖ్య | 292-448-0 |
| వైద్య విషయ శీర్షిక | tetradecane |
| సి.హెచ్.ఇ.బి.ఐ | CHEBI:41253 |
| SMILES | CCCCCCCCCCCCCC |
| ధర్మములు | |
| C14H30 | |
| మోలార్ ద్రవ్యరాశి | 198.39 g·mol−1 |
| స్వరూపం | Colourless liquid |
| వాసన | Gasoline-like to odorless |
| సాంద్రత | 0.762 g mL−1 |
| ద్రవీభవన స్థానం | 4 నుండి 6 °C; 39 నుండి 43 °F; 277 నుండి 279 K |
| బాష్పీభవన స్థానం | 253 నుండి 257 °C; 487 నుండి 494 °F; 526 నుండి 530 K |
| ఉష్ణగతిక రసాయన శాస్త్రము | |
| నిర్మాణము మారుటకు కావాల్సిన ప్రామాణిక ఎంథ్రఫీ ΔfH |
45.07 kJ mol−1 |
| దహనక్రియకు కావాల్సిన ప్రామాణీక ఎంథ్రఫీ ΔcH |
-9.46466 to -9.39354 MJ mol−1[2] |
| విశిష్టోష్ణ సామర్థ్యం, C | J K−1 mol−1 |
| ప్రమాదాలు | |
| జి.హెచ్.ఎస్.పటచిత్రాలు | 
|
| జి.హెచ్.ఎస్.సంకేత పదం | WARNING |
| జ్వలన స్థానం | {{{value}}} |
| Lethal dose or concentration (LD, LC): | |
LD50 (median dose)
|
g kg−1 (intravenous, mouse) |
| సంబంధిత సమ్మేళనాలు | |
| Related {{{label}}} | {{{value}}} |
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
 verify (what is   ?)
| |
| Infobox references | |
టెట్రాడెకేన్ (n-Tetradecane)లేదా నార్మల్ టెట్రాడెకేన్ అనేది 14 కార్బన్ పరమాణువులతో కూడిన సరళ శృంఖల ఆల్కేన్. ఇది మొక్కల మెటాబోలైట్ మరియు అస్థిర నూనె స్వభావం కలిగి ఉంది.[3]టెట్రాడెకేన్ రంగులేని ద్రవం.[4]నీటిలో కరగదు. అనగా ఇదినొక అదృవ ద్రావణి.టెట్రాడెకేన్ అనేది ఫ్రాన్సిసెల్లా టులరెన్సిస్ ,కామెల్లియా సినెన్సిస్ మరియు ఇతర జీవులలో లభించే సహజమైన ఉత్పత్తి.ఇది సాధారణంగా సంశ్లేషణలో సేంద్రీయ ద్రావకం వలె ఉపయోగించబడుతుంది.[5]రసాయన సూత్రం CH3-[CH2]12-CH3.
లభించు వనరులు
[మార్చు]ఇది బ్లాక్ వాల్‌నట్‌లలో అత్యధిక పరిమాణంలొ కనిపిస్తుంది. నిమ్మకాయలు, సాధారణ బుక్‌వీట్స్, దోసకాయలు, మసాలా దినుసులు మరియు ఆకుపచ్చ బెల్ పెప్పర్‌లలో కూడా టెట్రాడెకేన్ కనుగొనబడింది.[6]టెట్రాడెకేన్ అనేది బొద్దింక బ్లాట్టెల్లా క్రానిఫెర్ యొక్క అగ్రిగేషన్ ఫెరోమోన్ భాగం.[7]n-టెట్రాడెకేన్ కివి పండ్ల పువ్వుల యొక్క అస్థిర భాగం(volatile part) వలె గుర్తించబడింది.[8]
ఐసోమరులు/సమాంగాలు
[మార్చు]టెట్రాడెకేన్‌లో 1858 స్ట్రక్చరల్ ఐసోమర్‌లు ఉన్నాయి.[9]
ఉత్పత్తి
[మార్చు]క్రూడ్ ఆయిల్ యొక్క కిరోసిన్ మరియు గ్యాస్ ఆయిల్ భిన్నాల నుండి సెలెక్టివ్ అధిశోషణం మరియు పాక్షిక స్వేదనం ద్వారా వేరుచేయబడుతుంది.[10][11]
భౌతిక గుణాలు
[మార్చు]N-టెట్రాడెకేన్ రంగులేని ద్రవం.[12]
| లక్షణం/గుణం | మితి/విలువ |
| రసాయన సూత్రం | C14H30[13] |
| అణు భారం | 198.39 గ్రా/మోల్[13] |
| ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత | 5.87 °C[10] |
| మరుగు స్థానం | 253.57°C[10] |
| ఫ్లాష్ పాయింట్ | 100°C , మూసివున్న కప్పు విధానం[10] |
| సాంద్రత | 0.7628 గ్రా/ఘన సెం.మీ,25°C వద్ద[10][14] |
| వాయు/బాష్ప సాంద్రత | 6.83(గాలి=1)[10] |
| బాష్ప పీడనం | 0.015మి.మీ/పాదరసం,25°C వద్ద[10] |
| స్వీయ జ్వలన ఉష్ణోగ్రత | 200°C[10] |
| వక్రీభవన గుణకం | 1.4290,20°C వద్ద |
| బాష్పీభవన ఉష్ణశక్తి | 71.3 కి.జౌల్స్/మోల్, 25°Cవద్ద |
| స్నిగ్థత | 2.13 మిల్లి పాస్కల్-సెకందడ్-25°C వద్ద |
వినియోగం
[మార్చు]- సాధారణంగా ఫార్మాస్యూటికల్, సౌందర్య సాధనాలు మరియు పరిశోధన పరిశ్రమలలో ఉపయోగిస్తారు.[15]
దుష్పలితాలు
[మార్చు]- మగత లేదా మైకము కలిగించవచ్చు. మింగిన వాయుమార్గాల్లోకి ప్రవేశిస్తే ప్రాణాంతకం కావచ్చు.[16]
ఇవి కూడా చదవండి
[మార్చు]బయటి వీడియో లంకె
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ "tridecane - Compound Summary". PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 16 September 2004. Identification. Retrieved 2018-08-23.
- ↑ Prosen, E. J., & Rossini, F. D. (1945). HEATS OF COMBUSTION AND FORMATION OF THE PARAFFIN HYDROCARBONS AT 25 C. Journal of Research of the National Bureau of Standards, 34, 263-269.
- ↑ "tetradecane". ebi.ac.uk. Retrieved 2024-04-25.
- ↑ "N-TETRADECANE". cameochemicals.noaa.gov. Retrieved 2024-04-25.
- ↑ Synthesis and surface activities of organic solvent-soluble fluorinated surfactants Li GL, et al.Journal of Fluorine Chemistry, 130(7), 674-681 (2009)
- ↑ "Showing Compound N-Tetradecane". foodb.ca. Retrieved 2024-04-25.
- ↑ "C14 Chains". sciencedirect.com. Retrieved 2024-04-14.
- ↑ Tatsuka K et al; J Agric Food Chem 38: 2176-80 (1990)
- ↑ "Tetradecane". ottokemi.com. Retrieved 2024-04-25.
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7 "n-Tetradecane". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-04-25.
- ↑ Bingham, E.; Cohrssen, B.; Powell, C.H.; Patty's Toxicology Volumes 1-9 5th ed. John Wiley & Sons. New York, N.Y. (2001)., p. V4 66
- ↑ "Tetradecane". haz-map.com. Retrieved 2024-04-25.
- ↑ 13.0 13.1 "Chemical Properties of Tetradecane". chemeo.com. Retrieved 2024-04-25.
- ↑ Haynes, W.M. (ed.). CRC Handbook of Chemistry and Physics. 95th Edition. CRC Press LLC, Boca Raton: FL 2014-2015, p. 3-498
- ↑ "Tetradecane". procure-net.com. Retrieved 2024-04-25.
- ↑ "Safety Data Sheet" (PDF). agilent.com. Retrieved 2024-04-24.