ఐకోసేన్
| |
| |
| పేర్లు | |
|---|---|
| Preferred IUPAC name
Icosane[1] | |
| ఇతర పేర్లు
Eicosane
| |
| గుర్తింపు విషయాలు | |
| సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య | [112-95-8] |
| పబ్ కెమ్ | 8222 |
| యూరోపియన్ కమిషన్ సంఖ్య | 204-018-1 |
| వైద్య విషయ శీర్షిక | eicosane |
| సి.హెచ్.ఇ.బి.ఐ | CHEBI:43619 |
| SMILES | CCCCCCCCCCCCCCCCCCCC |
| బైల్ స్టెయిన్ సూచిక | 1700722 |
| ధర్మములు | |
| C20H42 | |
| మోలార్ ద్రవ్యరాశి | 282.56 g·mol−1 |
| స్వరూపం | Colorless, waxy crystals |
| వాసన | Odorless |
| ద్రవీభవన స్థానం | 36 నుండి 38 °C; 97 నుండి 100 °F; 309 నుండి 311 K |
| బాష్పీభవన స్థానం | 343.1 °C; 649.5 °F; 616.2 K |
| log P | 10.897 |
| kH | 31 μmol Pa−1 kg−1 |
| ఉష్ణగతిక రసాయన శాస్త్రము | |
| ప్రామాణిక మోలార్ ఇంథ్రఫీ S |
558.6 J K−1 mol−1 |
| విశిష్టోష్ణ సామర్థ్యం, C | 602.5 J K−1 mol−1 (at 6.0 °C) |
| ప్రమాదాలు | |
| జ్వలన స్థానం | {{{value}}} |
| సంబంధిత సమ్మేళనాలు | |
| Related {{{label}}} | {{{value}}} |
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
 verify (what is   ?)
| |
| Infobox references | |
ఐకోసేన్ (n-eicosane) అనేది 20 కార్బన్ అణువులతో కూడిన సరళ హైడ్రోకార్బన్ శృంఖల ఆల్కేన్.ఇది కిత్తలి అటెనువాటా ఆకులలో లభిస్తుంది.ఇది మొక్కల మెటాబోలైట్ పాత్రను కలిగి ఉంటుంది.[2] N-ఐకోసేన్ రంగులేని స్ఫటికాలు లేదా తెలుపు స్ఫటికాకార ఘన రూపంలో కనిపిస్తుంది.[3]Eicosane అనేది వనిల్లా మడగాస్కారియెన్సిస్, జిమ్నోడినియం నాగసాకియన్స్ , సమాచారం అందుబాటులో ఉన్న ఇతర జీవులలో కనుగొనబడిన సహజ ఉత్పత్తి.
అణు నిర్మాణం-సౌష్టవం
[మార్చు]ఐకోసేన్(Icosane (ప్రత్యామ్నాయ స్పెల్లింగ్ eicosane) అనేది C20H42 అనే రసాయన సూత్రంతో కూడిన ఆల్కేన్.ఇది 366,319 భిన్న సౌష్టవ ఐసోమర్‌లను కలిగి ఉంది.ఇది రంగులేని, ధ్రువ రహిత అణువు, ఇది మండినప్పుడు తప్ప దాదాపుగా స్పందించదు.[4]సాధారణ ఐకోసేన్ CH3(CH2)18CH3 పారాఫిన్ మైనపు నుండి రంగులేని ఘన పదార్థంగా లభిస్తుంది.[5]
లభ్యత వనరులు
[మార్చు]ఐకోసేన్ సగటున, నిమ్మ [ఔషధతైలం లోపల అత్యధిక సాంద్రతలో కనుగొనబడింది. మసాలా దినుసులు, బొప్పాయి, కొబ్బరికాయలు, లిండెన్‌లు, హిస్సోప్స్ వంటి అనేక విభిన్న ఆహారాలలో కూడా ఐకోసేన్ కనుగొనబడింది, కానీ లెక్కించబడలేదు.[6]
భౌతిక లక్షణాలు
[మార్చు]N- రంగులేని స్ఫటికాలు లేదా తెల్లని స్ఫటికాకార ఘన రూపంలో కనిపిస్తుంది. ఐకోసేన్ వాసన లేనిది.ఐకోసేన్, , నీటి కంటే ఎక్కువ ద్రవీభవన స్థానం, అధిక మరిగే స్థానం కలిగి ఉంటుంది.[7]
| లక్షణం/గుణం | మితి/విలువ |
| రసాయన అణు సూత్రం | C20H42[8] |
| అణు భారం | 282.55 గ్రా/మోల్ |
| ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత | 35-37°C[9] |
| మరుగు స్థానం | 220°C(50 మి.మీ పీడనం వద్ద[9] |
| సాంద్రత | 0.7886[9] |
| వాయు సాంద్రత | 9.8(గాలి=1)[9] |
| ఫ్లాష్ పాయింట్ | 113.00 °C[10] |
| వక్రీభవన గుణకం | 1.4425, 20°C/D వద్ద[10] |
ఈథర్, పెట్రోలియం ఈథర్, బెంజీన్ లలో కరుగుతుంది. అసిటోన్, క్లోరోఫామ్‌లో కొద్దిగా కరుగుతుంది. నీటిలో కరగదు.[9]
రసాయననిక చర్యలు
[మార్చు]- గాలి, ఆక్సిజన్ లేదా బలమైన ఆక్సిడైజింగ్ ఏజెంట్ల సమక్షంలో మండించినప్పుడు, అవి కార్బన్ డయాక్సైడ్, నీటిని ఉత్పత్తి చేయడానికి ఎక్సోథర్మిక్‌గా(ఉష్ణ విమోచనం) మండుతుంది.[11]
- దీని అధిక ఫ్లాష్ పాయింట్ కల్గి వున్నందున దిన్నిఇంధనంగా వెలిగించడం కష్టతరం చేస్తుంది, కాబట్టి ఇది పెట్రోకెమికల్ పరిశ్రమలో ఎక్కువగా ఉపయోగించబడదు.[12]
ఉపయోగాలు
[మార్చు]- సౌందర్య సాధనాలు, కందెనలు, ప్లాస్టిసైజర్లలో ఉపయోగిస్తారు.[13]
- ఇది ప్రత్యేక సర్ఫ్యాక్టెంట్లు, కొన్ని సేంద్రీయ రసాయనాల తయారీకి ఉపయోగించబడుతుంది, సూచన పదార్థాల క్రోమాటోగ్రాఫిక్ విశ్లేషణకు కూడా ఉపయోగించబడుతుంది. గ్యాస్ క్రోమాటోగ్రఫీ కోసం స్థిర ద్రవం.[14]
దుష్పలితాలు
[మార్చు]- మండే స్వభావం ఉన్న రసాయన పదార్థం కావున అగ్ని ప్రమాదం జరుగవచ్చు.పొడి గావున్న పొడి రసాయనాన్ని, నురుగు నిచ్చె రసాయానాన్ని, ఇసుక, నీరు వంటివి వాడి అగ్నిని ఆర్పవచ్చు.
ఇవి కూడా చదవండి
[మార్చు]మూలాలు
[మార్చు]- ↑ International Union of Pure and Applied Chemistry (2014). Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013. The Royal Society of Chemistry. p. 59. doi:10.1039/9781849733069. ISBN 978-0-85404-182-4.
- ↑ "icosane". ebi.ac.uk. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ National Toxicology Program, Institute of Environmental Health Sciences, National Institutes of Health (NTP). 1992. National Toxicology Program Chemical Repository Database. Research Triangle Park, North Carolina.
- ↑ "icosane". ebi.ac.uk. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ "eicosane". merriam-webster.com. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ "Eicosane". hmdb.ca. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ "Introductory Chemistry Atoms First". vaia.com. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ "Eicosane". sigmaaldrich.com. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 9.4 "N-EICOSANE". chemicalbook.com. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ 10.0 10.1 "n-Eicosane". pubchem.ncbi.nlm.nih.gov. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ "N-EICOSANE". cameochemicals.noaa.gov. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ "Eicosane". benchchem.com. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ "Eicosane". haz-map.com. Retrieved 2024-04-29.
- ↑ "n-Icosane". chembk.com. Retrieved 2024-04-29.