Jump to content

పసుపు సముద్రం

వికీపీడియా నుండి
పసుపు సముద్రం
Literal meaningyellow sea
పసుపు సముద్రము
పసుపు సముద్రం
Yellow Sea
నదీ వనరులుపసుపు నది, హై నది, యాలు నది, టైడోంగ్ నది, హాన్ నది (కొరియా).
ప్రవహించే దేశాలుచైనా
దక్షిణ కొరియా
ఉత్తర కొరియా

పసుపు సముద్రం (ఆంగ్లం: Yellow Sea) పశ్చిమ పసిఫిక్ మహాసముద్రం ప్రధాన భూభాగం చైనా, కొరియా ద్వీపకల్పం మధ్య ఉంది. దీనిని తూర్పు చైనా సముద్రం వాయువ్య భాగంగా ఉంటుంది. ఇది సాధారణ రంగు పదాల పేరు పెట్టబడిన నాలుగు సముద్రాలలో ఒకటి (మిగిలినవి నల్ల సముద్రం, ఎర్ర సముద్రం, తెల్ల సముద్రం) దాని పేరు గోబీ ఎడారి ఇసుక తుఫానుల నుండి ఇసుక మేటలు ఏటా సముద్రంలోకి చేరతాయి. ఉత్తరం నుండి జలాల ఉపరితలాన్ని బంగారు పసుపుగా నీటి రంగుకు కారణమవుతాయి.

వాయువ్య పసుపు సముద్రం లోపలి బేను బోహై సముద్రం అని కూడా పిలుస్తారు, వీటిలో పసుపు నది, ఉత్తర చైనాలోని కొన్ని ముఖ్యమైన నదులు ప్రవహిస్తాయి. హై నది లియావో నది. ఈ నదుల ద్వారా ఇసుక రంగు సముద్రపు రంగుకు మరింత దోహదం చేస్తాయి. పసుపు సముద్రం ఉత్తర కొరియా బే అని పిలుస్తారు, వీటిలో యాలు నది, చోంగ్‌చాన్ నది, టైడాంగ్ నది ప్రవహిస్తాయి.

భౌగోళిక

[మార్చు]

పసుపు సముద్రం జపాన్ సముద్రం నుండి జియోల్లనామ్డోలోని హీనమ్ ద్వీపకల్పం, దక్షిణ చివర నుండి జెజు ద్వీపం వరకు సరిహద్దుగా ఉంది, తూర్పు చైనా సముద్రం గా జెజు ద్వీపం పడమటి చివర నుండి యాంగ్జీ నది ఒడ్డు వరకు సరిహద్దుగా విభజించబడింది.

నైసర్గిక స్వరూపం

[మార్చు]
2 మార్చి 2008 న తూర్పు ఆసియాపై దుమ్ము తుఫాను ఉపగ్రహ చిత్రం [1]

బోహై మినహా పసుపు సముద్రం ఉత్తరం నుండి దక్షిణానికి సుమారు 960 కి.మీ., తూర్పు నుండి పడమర వరకు 700 కి.మీ. వరకు విస్తరించి ఉంది; దీని విస్తీర్ణం సుమారు 3,80,000 కి.మీ. సుమారు 17,000 కి.మీ. దీని లోతు సగటున 44 మీ, మాత్రమే గరిష్టంగా 152 మీ. సముద్రం ఖండాంతర ఇసుక తుఫాన్లు కలిగిన విభాగం ఇది చివరి మంచు యుగం తరువాత (సుమారు 10,000 సంవత్సరాల క్రితం) సముద్ర మట్టాలు 120 మీ ప్రస్తుత స్థాయికి పెరిగాయి. లోతు క్రమంగా ఉత్తరం నుండి దక్షిణానికి పెరుగుతుంది. బోహై సముద్రం (లియావో నది, పసుపు నది) కొరియా బే (యాలు నది) ద్వారా నదులు తీసుకువచ్చిన ఇసుక రంగు సముద్రపు అడుగు తీరాలలో ఆధిపత్యం చెలాయిస్తుంది. ఈ నిక్షేపాలు ఇసుక తుఫానులతో కలిసి సముద్రం పేరులో సూచించబడిన నీటి పసుపు రంగుకు కారణమవుతాయి.[2]

సముద్రంలోని ప్రధాన ద్వీపాలలో అన్మాడో, బెంగ్నియోంగ్డో, డేబుడో, డియోక్జియోక్డో, గగేడో, గాంగ్వాడో, హౌయిడో, హ్యూక్సాండో, హోంగ్డో, జెజుడో, జిండో, ముయిడో, సిడో, సిల్మిడో, సిండో వాండో, యెయోంగ్జోంగ్డో (యెయోన్పియాంగ్డో) ఉన్నాయి.

వాతావరణం హైడ్రాలజీ

[మార్చు]
జెజు ద్వీపంలో తరంగాలు
చైనాలోని రాకీ తీరం

ఈ ప్రాంతంలో చల్లటి పొడి శీతాకాలాలు ఉన్నాయి. నవంబర్ చివరి నుండి మార్చి వరకు బలమైన ఈశాన్య రుతుపవనాలు వీస్తాయి. జనవరి సగటు ఉష్ణోగ్రత లు ఉత్తరాన −10 ° C దక్షిణాన 3 ° C. వేసవికాలం జూన్ అక్టోబర్ మధ్య తరచుగా తుఫానులతో తడిగా వెచ్చగా ఉంటుంది. గాలి ఉష్ణోగ్రతలు 10 28 ° C మధ్య ఉంటాయి. సగటు వార్షిక అవపాతం ఉత్తరాన 500 మి.మీ నుండి దక్షిణాన 1000 మి.మీ. వరకు పెరుగుతుంది. తీరప్రాంతాల్లో పొగమంచు తరచుగా వస్తుంది ముఖ్యంగా చల్లటి నీటి ప్రాంతాలలో. సముద్రం వెచ్చని తుఫాను ప్రవాహాన్ని కలిగి ఉంటుంది, ఇది కురోషియో‌లో భాగంగా ఉంటుంది, ఇది జపాన్ పశ్చిమ భాగానికి భిన్నంగా ఉంటుంది, గంటకు 0.8 కి.మీ / గంట కంటే తక్కువ వేగంతో పసుపు సముద్రంలోకి ఉత్తరం వైపు ప్రవహిస్తుంది. సముద్ర తీరం దగ్గర ముఖ్యంగా శీతాకాల రుతుపవనాల కాలంలో దక్షిణ దిశ ప్రవాహాలు ప్రబలుతాయి.

నీటి ఉష్ణోగ్రత శీతాకాలంలో ఉత్తర భాగంలో గడ్డకట్టడానికి దగ్గరగా(నీటి పారదర్శకత) ఉంటుంది, కాబట్టి మంచు నిరంతర మంచు క్షేత్రాలు ఏర్పడతాయి, నవంబర్, మార్చి మధ్య నౌకల‌కు ఆటంకం కలిగిస్తాయి. నీటి ఉష్ణోగ్రత లవణీయత(ఉప్పునీటి శాతం) లోతు అంతటా సజాతీయంగా ఉంటాయి. దక్షిణ జలాలు 6–8 ° C వద్ద వేడిగా ఉంటాయి. వసంత ఋతువు వేసవిలో మంచుపై పొర సూర్యుడిచే వేడెక్కిపోతుంది, నదుల నుండి వచ్చే మంచినీటితో కరిగించబడుతుంది, లోతైన నీరు చల్లగా ఉప్పుగా ఉంటుంది. ఈ నీరు స్తబ్దుగా నెమ్మదిగా దక్షిణ దిశగా కదులుతుంది. వాణిజ్య దిగువ నివాస చేపలు ఈ ద్రవ్యరాశి చుట్టూ ముఖ్యంగా దక్షిణ భాగంలో కనిపిస్తాయి. వేసవి ఉష్ణోగ్రతలు 22 28 ° C మధ్య ఉంటాయి. సగటు లవణీయత(ఉప్పునీటి శాతం) సాపేక్షంగా తక్కువగా ఉంటుంది, ఉత్తరాన 30 వద్ద దక్షిణాన 33-34 వరకు డెల్టాస్ నది దగ్గర 26% అంతకంటే తక్కువకు పడిపోతుంది. నైరుతి రుతుపవనాల కాలంలో (జూన్ నుండి ఆగస్టు వరకు) పెరిగిన వర్షపాతం ప్రవాహం ఎగువ సముద్ర పొర లవణీయత(ఉప్పునీటి శాతం)ను మరింత తగ్గిస్తుంది. నీటి పారదర్శకత ఉత్తరాన 10 మీటర్లు నుండి దక్షిణాన 45 మీటర్లు వరకు పెరుగుతుంది.

ఆటుపోట్లు రోజుకు రెండుసార్లు పెరుగుతాయి. చైనా తీరంలో వాటి వ్యాప్తి 0.9, 3 మీటర్లు మధ్య ఉంటుంది. కొరియ ద్వీపకల్పంలో ఆటుపోట్లు ఎక్కువగా ఉంటాయి సాధారణంగా ఇవి 4, 8 మీటర్లు మధ్య ఉంటాయి. వసంతకాలంలో గరిష్టంగా చేరుతాయి. అలల తో విద్యుత్తు వ్యవస్థ అపసవ్య దిశలో తిరుగుతుంది. అలల తో విద్యుత్తు వేగం సాధారణంగా సముద్రం మధ్యలో 1.6 కి.మీ./గం కంటే తక్కువగా ఉంటుంది అయితే తీరాలకు సమీపంలో 5.6 కి.మీ. / గం కంటే ఎక్కువ పెరుగుతుంది. జిండో ద్వీపం కొరియన్ ద్వీపకల్పం మధ్య ఉన్న మైయోంగ్న్యాంగ్ జలసంధిలో 20 కి.మీ / గం వేగవంతమైన ఆటుపోట్లు సంభవిస్తాయి.[3]

తూర్పు చైనా కొరియాలోని నదుల నుండి పసుపు సముద్రంలోకి అవక్షేపం చిమ్ముతుంది. అవక్షేపంలోని పోషకాలు నీలం-ఆకుపచ్చ గా వికసించడానికి కారణం. [4]

ఆటుపోట్లకు సంబంధించిన సముద్ర మట్ట వ్యత్యాసాలు జిండో మోడో ద్వీపాల మధ్య సుమారు గంటసేపు 2.9 కి.మీ. పొడవు 10–40 మీటర్లు వెడల్పుతో తెరుచుకుంటాయి. ఈ సంఘటన సంవత్సరానికి రెండుసార్లు మే ప్రారంభంలో జూన్ మధ్యలో జరుగుతుంది. ఇది "జిండో సీ పార్టింగ్ ఫెస్టివల్" అని పిలువబడే స్థానిక పండుగలో చాలాకాలంగా జరుపుకుంటారు. కాని ఫ్రెంచ్ రాయబారి పియరీ రాండి ఒక ఫ్రెంచ్ వార్తాపత్రికలో ఈ దృగ్విషయాన్ని వివరించే వరకు 1975 వరకు ప్రపంచానికి పెద్దగా తెలియదు.[5][6][7]

కొరియా మొత్తం పశ్చిమ తీరంతో సహా పసుపు సముద్రం దక్షిణ భాగంలో 10 కిలోమీటర్ల వెడల్పు ఉంది ఇది మొత్తం వైశాల్యం 2,850 కి.మీ. 2 4– 10 మీ. ఆ జంతుజాలంతో అధిక ఉత్పాదక అవక్షేపాలను కలిగి ఉంటాయి వలస పక్షులకు చాలా ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉంటాయి. మొత్తం తూర్పు ఆసియా - ఆస్ట్రలేసియన్ ఫ్లైవేలో ఉత్తర దిశగా వలస వెళ్ళే వలస పక్షులకు ఈ ప్రాంతం ఏకైక అతి ముఖ్యమైన ప్రదేశమని సర్వేలు చెబుతున్నాయి. అంతర్జాతీయంగా గణనీయమైన సంఖ్యలో 35 కంటే ఎక్కువ జాతులు సంభవిస్తున్నాయి. రెండు మిలియన్ల పక్షులు ఆ సమయంలో ప్రయాణిస్తాయి ఆ సంఖ్యలో సగం మంది దీనిని దక్షిణ దిశగా ఉపయోగిస్తారు. ఏటా 3,00,000 వలస పక్షులు సైమాంగియం అలల తాకిడి ఏరియా ద్వారా మాత్రమే రవాణా చేయబడుతున్నాయి. 1991-2006లో ఈ కొండచిలువ దక్షిణ కొరియా చేత దెబ్బతింది దీని ఫలితంగా భూమి ఎండిపోయింది.[8] 1950, 2002 మధ్యకాలంలో చైనాలో తక్కువ అలల తాకిడి ప్రాంతంలో 65% భూ పునరుద్ధరణ జరిగింది. ఇంకా 45% తిరిగి పొందే ప్రణాళికలు ఉన్నాయి.[9] భూమి పునరుద్ధరణతో పాటు పసుపు సముద్ర పర్యావరణ వ్యవస్థ అనేక ఇతర తీవ్రమైన పర్యావరణ సమస్యలను ఎదుర్కొంటోంది. కాలుష్యం విస్తృతంగా ఉంది.

పసుపు సముద్రం వద్ద వలస మార్గాలు విశ్రాంతి మైదానాలు. [10]
తూర్పు ఆసియాలో పసుపు సముద్రం చుట్టూ జనాభా సాంద్రత (1994) [11]

ఇవి కూడ చూడు

[మార్చు]
  • చేముల్పో బే యుద్ధం
  • పసుపు సముద్ర యుద్ధం
  • చైనా భౌగోళికం
  • ఉత్తర కొరియా భౌగోళికం
  • దక్షిణ కొరియా భౌగోళికం
  • గంగ్వా ద్వీపం సంఘటన
  • కొరియా జలసంధి

అంతర్జాలం

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. Sand storm over Yellow Sea, nasa.gov
  2. Yellow Sea, Encyclopædia Britannica on-line
  3. M. J. King, et al. Twinning of Jindo Grand Bridge, Republic of Korea in Current and future trends in bridge design, construction and maintenance 2: safety, economy, sustainability and aesthetics; proceedings of the international conference organized by the Institution of Civil Engineers and held in Hong Kong on 25–26 April 2001 ISBN 0-7277-3091-6 pp. 175, 177
  4. Sediments and Phytoplankton bloom near the Mouth of the Yangtze, East China Sea Archived 30 జూన్ 2010 at the Wayback Machine, NASA, 2002
  5. The Moses Miracle Of Jindo Island Archived 2020-11-27 at the Wayback Machine, 17 July 2010
  6. Майские фестивали в Чолладо – от "чуда Моисея" до боя быков Archived 31 జూలై 2009 at the Wayback Machine (in Russian)
  7. Jindo Mysterious Sea Road Archived 3 మార్చి 2012 at the Wayback Machine, Jindo County
  8. Saemangeum and the Saemangeum Shorebird Monitoring Program (SSMP) 2006–2008, Birds Korea
  9. David Lindenmayer, Mark Burgman, Mark A. Burgman (2005) Practical conservation biology, ISBN 0-643-09089-4 p. 172
  10. Bar-tailed Godwit Updates Archived 20 ఫిబ్రవరి 2013 at the Wayback Machine, USGS
  11. Population Density Archived 22 జూలై 2010 at the Wayback Machine, NASA, 1994

సంబంధించిన మూసలు

[మార్చు]