బెరీలియం నైట్రైడ్

బెరీలియం నైట్రైడ్
గుర్తింపు విషయాలు
సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య	[1304-54-7]
ధర్మములు
రసాయన సూత్రం	Be3N2
మోలార్ ద్రవ్యరాశి	55.06 g/mol
స్వరూపం	yellow or white powder
సాంద్రత	2.71 g/cm3
ద్రవీభవన స్థానం	2,200 °C (3,990 °F; 2,470 K)
బాష్పీభవన స్థానం	2,240 °C (4,060 °F; 2,510 K) (decomposes)
నీటిలో ద్రావణీయత	decomposes
ద్రావణీయత in [[acids, bases]]	hydrolyzes
నిర్మాణం
స్ఫటిక నిర్మాణం	Cubic, cI80, SpaceGroup = Ia-3, No. 106 (α form)
ప్రమాదాలు
	US health exposure limits (NIOSH):
PEL (Permissible)	TWA 0.002 mg/m3; C 0.005 mg/m3 (30 minutes), with a maximum peak of 0.025 mg/m3 (as Be)
REL (Recommended)	Ca C 0.0005 mg/m3 (as Be)
IDLH (Immediate danger)	Ca [4 mg/m3 (as Be)]
	Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
	verify (what is ?)
	Infobox references

బెరీలియం నైట్రైడ్ ఒక అకర్బన రసాయన సంయోగపదార్థం.ఇది బెరీలియం మూలకం యొక్క నైట్రైడ్.అత్యధిక ఉష్ణోగ్రత (1100–1500 °C)వద్ద మూలకాలనుండి ఉత్పత్తి చెయ్యుదురు^[2] . బెరీలియం నైట్రైడ్ యొక్క రసాయన సంకేతపదం Be₃N₂. బెరీలియం అజైడ్ లేదా హెక్సానైట్రైడ్ (BeN₆)వలెకాకుండ,వ్యాక్యుం (పీడన రహితస్థితి)లో బెరీలియం, నైట్రోజన్గా వియోగం చెందును^[2].ఇది సులభంగా జలవిశ్లేషణ చెంది బెరీలియం హైడ్రాక్సైడ్, అమ్మోనియాలుగా ఏర్పడును. బెరీలియం నైట్రైడ్ రెండు బహురూపకతలను (polymorphic)కలిగిఉన్నది. ఒకటి α-Be₃N₂ కాగామరొకటి β-Be₃N₂.బెరీలియం నైట్రైడ్ సంయోగపదార్ధం 1800–1900 °C వద్ద అమ్మోనియా ప్రవాహంలో సిలికాన్ నైట్రైడ్ (Si₃N₄ )తో రసాయనచర్య వలన బెరీలియం సిలికాన్ నైట్రైడ్ (BeSiN₂)ను ఏర్పరచును.

ఉత్పత్తి

ఆక్సిజన్ రహితస్థితిలో బెరీలియం లోహపొడిని/చూర్ణాన్ని పొడి నైట్రోజన్ తో700 -1400 °C ఉష్ణోగ్రత మధ్య వేడిచెయ్యడం వలన బెరీలియం నైట్రైడ్ ఉత్పత్తి అగును.

భౌతిక లక్షణాలు

బెరీలియం నైట్రైడ్ పసుపు లేదా తెల్లని రూపంలో ఉండును.^[3] బెరీలియం నైట్రైడ్ అణుభారం 55.06గ్రాములు/మోల్.^[1] 25 °C ఉష్ణోగ్రత వద్ద బెరీలియం నైట్రైడ్ సాంద్రత 2.71గ్రాములు/సెం.మీ³. బెరీలియం నైట్రైడ్ సంయోగపదార్ధం ద్రవీభవన స్థానం 2,200 °C (3,990 °F;2,470K)^[1]. అలాగే బెరీలియం నైట్రైడ్ సంయోగపదార్ధం బాష్పీభవన స్థానం 2,240 °C (4,060 °F; 2,510K)2,200 °C (3,990 °F;2,470K)^[1],ఈ ఉష్ణోగ్రత చేరునప్పటికి బెరీలియం నైట్రైడ్ వియోగం చెందును.

రసాయన చర్యలు

ఖనిజఆమ్లాలతో బెరీలియం నైట్రైడ్ రసాయనచర్య వలన అమ్మోనియా, ఆమ్లసంబంధిత లవణాలు ఏర్పడును.

Be₃N₂ + 6HCl → 3 BeCl₂ + 2 NH₃

గాఢ బలమైనక్షారాలతో బెరీలియం నైట్రైడ్ రసాయనచర్య జరపడం వలన బెరిలేట్ (beryllate)ఏర్పడి,అమ్మోనియా విడుదల అగును.

Be₃N₂ + 6NaOH → 3Na₂BeO₂ + 2NH₃

ఆమ్లాలతో, క్షారాలతో బెరీలియం నైట్రైడ్ జరుపు రసాయనచర్య చురుకుగా వేగవంతంగా ఉండును.అయితే నీటితో చాలా నెమ్మదిగా చర్య జరుగును.

Be₃N₂ + 6H₂O → 3 Be(OH)₂ + 2 NH₃

ఆక్సీకరణ కారకాలతో బెరీలియం నైట్రైడ్ జరుపు రసాయనచర్య స్థాయి చాలా తీవ్రంగా ఉండును. బెరీలియం నైట్రైడ్ ను గాలిలో 600 °C వరకు వేడిచేసిన ఆక్సీకరణ చెందును.

ఉపయోగాలు

బెరీలియం నైట్రైడ్‌ను రిఫ్రాక్టరి సేరామిక్స్ తయారీలోఉపయోగిస్తారు^[4]. న్యూక్లియర్ రియాక్టరు లలో అణుధార్మికతయుత కార్బన్14ను ఉత్పత్తి చెయ్యుటకు ఉపయోగిస్తారు.

ఇవికూడా చూడండి

బెరీలియం

మూలాలు/ఆధారాలు

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 ^1.5 "Beryllium Nitride". americanelements.com. Retrieved 2015-10-07.
↑ ^2.0 ^2.1 Egon Wiberg, Arnold Frederick Holleman (2001) Inorganic Chemistry, Elsevier ISBN 0-12-352651-5
↑ "Beryllium Nitride". espimetals.com. Retrieved 2015-10-07.
↑ Hugh O. Pierson, 1996, Handbook of Refractory Carbides and Nitrides: Properties, Characteristics, Processing, and Applications, William Andrew Inc.,ISBN 0-8155-1392-5

[bare-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 ^1.3 ^1.4 ^1.5 "Beryllium Nitride". americanelements.com. Retrieved 2015-10-07.

[Wiberg&Holleman-2] 2.0 ^2.1 Egon Wiberg, Arnold Frederick Holleman (2001) Inorganic Chemistry, Elsevier ISBN 0-12-352651-5

[3] "Beryllium Nitride". espimetals.com. Retrieved 2015-10-07.

[4] Hugh O. Pierson, 1996, Handbook of Refractory Carbides and Nitrides: Properties, Characteristics, Processing, and Applications, William Andrew Inc.,ISBN 0-8155-1392-5

[1]

[2]

[3]

[4]