నానార్థాలు

నానార్థాలు అంటే ఒకే పదానికి వేరు వేరు అర్థాలు ఉండటం. ఉదాహరణకు నలుపు అనే పదం నలుపు రంగు, నలపడం అనే అర్థాలను సూచిస్తుంది. అలాగే తెలుపు అనే పదం తెలుపు రంగును, తెలపమనే అర్థాలను సూచిస్తుంది. నానార్థాలు పర్యాయపదాలకు విపర్యయం లాంటివి. నానార్థాలకు, పర్యాయపదాలకు పూర్తి వ్యత్యాసం వుంటుంది. పర్యాయపదాలలో ఒక దానిని సూచించేందుకు అదే అర్థానిచ్చే అనేక పదాలను ఉపయోగించడం జరుగుతుంది. కానీ నానార్థాలలోని ఒకే పదం అనేక అర్థాలను సూచిస్తుంది. తెలుగుభాషలో పదం ఒకటే ఉండి అనేక అర్థాలున్న పదాలు అనేకం ఉన్నాయి. ఈవిధంగా ఒకే పదానికి నానా అర్థాలు అంటే అనేక అర్థాలు ఉంటాయి, కాబట్టి అనేక అర్థాలనిచ్చే ఒకే పదాలను నానార్థాలు అంటారు. కవులు, రచయితలు వారి పద్యములలో, పాటలలో పదములకు నానార్థాలు ఉపయోగించి వారి ఖ్యాతిని ఇనుమడింపచేసుకునేవారు.

వాడు అనే పదము ఉపయోగించే సందర్భమును బట్టి దాని అర్థము మారును
కొండలలో నెలకొన్న కోనేటిరాయుడు వాడు - ఈ వాక్యంలో వాడు అనే పదం సర్వనామముగా ఉపయోగించబడింది
తిరుమల కొండపై పూచిన ప్రతి పువ్వు శ్రీవారి కొరకే వాడు - ఈ వాక్యంలో వాడు అనే పదం క్రియగా ఉపయోగించబడింది

భక్త కన్నప్ప సినిమాలో

శివశివ శంకర భక్తవ శంకర శంభో హరహర నమో నమో పాటలోని ఒక చరణంలో
మారేడు నీవని ఏరేరి తేనా మారేడు దళములు నీసేవకు - అనే వాక్యంలో మారేడు నీవని అనగా మారాజు నీవని, మారేడు దళములు అనగా మారేడు చెట్ల ఆకులు అని అర్థం. ఈ వాక్యంలో మారేడు అను ఒకే పదం ఒక చోట రాజు అర్థాన్ని, మరొక చోట చెట్టు అనే అర్థాన్ని ఇచ్చింది.

కథానాయిక మొల్ల సినిమాలో

కథానాయిక మొల్ల సినిమాలో తెనాలి రామకృష్ణుడు అప్పు, నిప్పు, మెప్పు, చెప్పు అను మాటలకు వేరు అర్థములు వచ్చు విధంగా పద్యము చెప్పవలెనని కోరగా మొల్ల ఈ పదములకు వేరు అర్థములు వచ్చునట్లుగా ఒక పద్యం చెప్పేను.
అప్పుడు ఖ్యాతిగన్న మిథిలాఖ్యపురంబును చేరనేగి, నే
నిప్పుడు చేయు వింత నెవరేనియు జీవితకాలమందు తా
మెప్పుడుగాని చూడరని యెంతయు సంతసమార, ధీరుడై
చెప్పుచు రాఘవుండు విరిచెన్ శివకార్ముక మద్భుతంబు గాన్

నానార్థాలలో తెలుగు భాషకు, ఆంగ్ల భాషకు గల తేడాలు

1. తెలుగులో ఏవిధంగా వ్రాస్తామో అదే విధంగా పలుకుతాము కాని ఆంగ్లంలో రాసినదానికి ఉచ్చారణలు సందర్భాన్ని బట్టి మారుతూ ఉంటాయి.
2. ఆంగ్ల భాషలో పెద్ద అక్షరాలని చిన్న అక్షరాలని వేరు వేరు అక్షరాలు ఉంటాయి. తెలుగు భాషలో పెద్ద అక్షరాలు చిన్న అక్షరాలు అని వేరు వేరుగా ఉండవు.

వికీపీడియాలో నానార్థాలు

వికీపీడియాలో ఒకే పేరుతో రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ వ్యాసాలు ఉన్నప్పుడు వాటికి అయోమయ నివృత్తి మూసను ఏర్పాటు చేసి అవసరమయిన పేజిని వెంటనే గుర్తించే విధంగా సూచనలను ఏర్పాటు చేస్తారు. ఉదాహరణకు వై.యస్, చుక్క (అయోమయ నివృత్తి)

చుక్క (అయోమయ నివృత్తి)

చుక్క నక్షత్రం - ఇవి రాత్రులందు చీకటిలో ఆకాశంలో మెరుస్తూ కనిపిస్తాయి. పగలు కూడా ఉన్నప్పటికి మామూలు కంటికి కనిపించవు.
చుక్క అమ్మాయి - అందమైన అమ్మాయిని చక్కనైన చుక్క లేక చుక్క లాంటి అమ్మాయి అని వ్యవహరిస్తుంటారు.
చుక్క గుర్తు - ఏదైన ఒక గుర్తు కోసం పెట్టే చుక్కను గుర్తు అంటారు.
చుక్క ఫుల్ స్టాప్ - ఒక వాక్యం పూర్తయిన తరువాత ఉపయోగించే చుక్కను ఫుల్ స్టాప్ అంటారు. ఫుల్ స్టాప్ ను తెలుగులో విరామ బిందువు అంటారు.
చుక్క బొట్టు - అలంకరణలో భాగంగా కుంకుమ లేదా కాటుక వంటి వాటితో పెట్టుకునే చుక్కను బొట్టు అంటారు.
చుక్క మధ్యం - సారాయి, బ్రాంది వంటి మత్తు పానీయాలను చుక్క అంటారు.
చుక్క బిందువు - నీటి బొట్టును లేదా హిమ బిందువులను చుక్క అంటారు.

నానార్థాలు వచ్చే పదాలు మరికొన్ని ఉదాహరణలు ద్వారా తెలుసుకుందాం.