వాడుకరి:Adithya.indicwiki/ప్రయోగశాల
| Organisation du traité de l'Atlantique nord | |
 | |
.svg) Member states of NATO | |
| సంకేతాక్షరం | NATO, OTAN |
|---|---|
| ఆశయం | Animus in consulendo liber |
| స్థాపన | 4 ఏప్రిల్ 1949 |
| రకం | Military alliance |
| ప్రధాన కార్యాలయాలు | Brussels, Belgium |
| సభ్యులు | |
| అధికారిక భాష | |
| Secretary General | Jens Stoltenberg |
| Chairman of the NATO Military Committee | Air Chief Marshal Stuart Peach, Royal Air Force |
| Supreme Allied Commander Europe | General Tod D. Wolters, United States Air Force |
| Supreme Allied Commander Transformation | Général André Lanata, French Air and Space Force |
| ఖర్చులు | US$1.0 trillion[2] |
"The NATO Hymn" | |
నాటో
[మార్చు]ఉత్తర అట్లాంటిక్ ట్రీటీ ఆర్గనైజేషన్ ను నాటో అని కూడా అంటారు . ఇది ఒక అంతర ప్రభుత్వ సైనిక కూటమి.దీనిలొ. 30 యూరోపియన్ , ఉత్తర అమెరికా దేశాలు ఉన్నాయి ఈ సంస్థ ఏప్రిల్ 4, 1949 న ఏర్పడింది. నాటో సమిష్టి రక్షణ వ్యవస్థను కలిగి ఉంది.ఏదైనా బాహ్య పార్టీ దాడికి ప్రతిస్పందనగా దాని స్వతంత్ర సభ్య దేశాలు పరస్పర రక్షణకు అంగీకరిస్తాయి. NATO యొక్క ప్రధాన కార్యాలయం ఎవెరె, బ్రస్సెల్స్ ఉండగా, బెల్జియం మిత్రరాజ్యాల కమాండ్ కార్యకలాపాలకు కేంద్రస్థానంగా ఉంది.
దాని వ్యవస్థాపక నుండి, నూతన సభ్య ప్రవేశ దేశాలు 30. ఇటీవల 12 దేశాల నుంచి కూటమి పెరిగింది.ఏ సభ్యదేశాన్నైనా చేర్చబడుతుంది. ఉంది .నాటో ఉత్తర మేసిడోనియాను ప్రస్తుతం గుర్తించింది మార్చి 27 న 2020 న నాటో బోస్నియా మరియు హెర్జెగోవినా , జార్జియా , మరియు ఔ త్సాహిక సభ్యులుగా ఉక్రెయిన్ ఉన్నాయి. నాటో పార్ట్‌నర్‌షిప్ ఫర్ పీస్ కార్యక్రమంలో అదనంగా 20 దేశాలు పాల్గొంటాయి . మరో 15 దేశాలు సంస్థాగత సంభాషణ కార్యక్రమాల్లో పాల్గొన్నాయి. అన్ని నాటో సభ్యుల సంయుక్త సైనిక వ్యయం ప్రపంచ మొత్తంలో 70% పైగా ఉంది . 2024 నాటికి జిడిపిలో కనీసం 2% లక్ష్య రక్షణ వ్యయాన్ని చేరుకోవడం లేదా నిర్వహించడం తమ లక్ష్యమని సభ్యులు అంగీకరించారు.
చరిత్ర
[మార్చు]4 మార్చి 1947 న డెన్మార్క్ తొ ఒప్పందంతో సంతకం చేశారు.వీటిలో ఫ్రాన్స్ మరియు యునైటెడ్ కింగ్డమ్ ఒక వంటి కూటమి ఒప్పందం మరియు పరస్పర సహకారం పరిణామాల లో జర్మనీ లేదా సోవియట్ యూనియన్ ద్వారా సాధ్యమయ్యే దాడి సమయంలో రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం . 1948 లో, ఈ కూటమి కలుపుకోవటానికి విస్తరించబడింది బెనేలక్స్ రూపంలో, దేశాలు వెస్ట్రన్ యూనియన్ ద్వారా ఏర్పాటు, కూడా బ్రస్సెల్స్ ట్రీటీ ఆర్గనైజేషన్ (BTO) గా సూచిస్తారు, బ్రస్సెల్స్ ఒప్పందం . [9] ఉత్తర అమెరికాను కూడా చేర్చగల కొత్త సైనిక కూటమి కోసం చర్చలు ఉత్తర అట్లాంటిక్ ఒప్పందం యొక్క సంతకానికి దారితీశాయి4 ఏప్రిల్ 1949 న వెస్ట్రన్ యూనియన్ మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్, కెనడా, పోర్చుగల్, ఇటలీ, నార్వే, డెన్మార్క్ మరియు ఐస్లాండ్ సభ్య దేశాలు
సమగ్ర సైనిక నిర్మాణం ద్వారా , కొరియా యుద్ధం నాటో స్థాపనను ప్రారంభించే వరకు ఉత్తర అట్లాంటిక్ ఒప్పందం చాలావరకు నిద్రాణమై ఉంది .ఇందులో 1951 లో ఉన్న సుప్రీం హెడ్ క్వార్టర్స్ అలైడ్ పవర్స్ యూరప్ (SHAPE) ఏర్పడింది.ఇది వెస్ట్రన్ యూనియన్ యొక్క మిలిటరీ నుండి నిర్మాణాలు మరియు ప్రణాళికల ను స్వీకరించింది. 1952 లో, నాటో సెక్రటరీ జనరల్ పదవి సంస్థ యొక్క ప్రధాన పౌరుడిగా స్థాపించబడింది. ఆ సంవత్సరంలో మొదటి ప్రధాన నాటో సముద్ర వ్యాయామాలు , వ్యాయామం మెయిన్‌బ్రేస్ మరియు గ్రీస్ మరియు టర్కీలను సంస్థలోకి ప్రవేశించడం కూడా చూసింది . తరువాతలండన్ మరియు పారిస్ సమావేశాలు , పశ్చిమ జర్మనీ సైనికపరంగా పునర్వ్యవస్థీకరించడానికి అనుమతించబడ్డాయి, ఎందుకంటే వారు మే 1955 లో నాటోలో చేరారు. ఇది సోవియట్ ఆధిపత్య వార్సా ఒప్పందాన్ని రూపొందించడంలో ప్రధాన కారకంగా ఉంది.ఇది ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం యొక్క రెండు వ్యతిరేక వైపులను వివరిస్తుంది .
సోవియట్ దండయాత్రకు వ్యతిరేకంగా నాటో రక్షణ యొక్క విశ్వసనీయతపై సందేహాలతో పాటు, యూరోపియన్ రాష్ట్రాలు మరియు యునైటెడ్ స్టేట్స్ మధ్య సంబంధాల బలంపై సందేహాలు - స్వతంత్ర ఫ్రెంచ్ అణు నిరోధక అభివృద్ధికి మరియు ఉపసంహరణకు దారితీసిన సందేహాలు యొక్క ఫ్రాన్స్ లో 1966 NATO యొక్క సైనిక నిర్మాణం నుండి 1982 లో, కొత్తగా ప్రజాస్వామ్య స్పెయిన్ కూటమిలో చేరారు.
1994 మరియు 1997 మధ్య, నాటో మరియు దాని పొరుగువారి మధ్య ప్రాంతీయ సహకారం కోసం విస్తృత వేదికలు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. శాంతి కోసం భాగస్వామ్యం , మధ్యధరా సంభాషణ చొరవ మరియు యూరో-అట్లాంటిక్ భాగస్వామ్య మండలి వంటివి . 1998 లో, నాటో-రష్యా శాశ్వత ఉమ్మడి మండలి స్థాపించబడింది. చెక్ రిపబ్లిక్, హంగరీ, పోలాండ్, బల్గేరియా, ఎస్టోనియా, లాట్వియా, లిథువేనియా, రొమేనియా, స్లోవేకియా, స్లోవేనియా, అల్బేనియా, క్రొయేషియా, మోంటెనెగ్రో మరియు ఉత్తర మాసిడోనియాలో క్రిమియా రష్యన్ జోక్యం 2014 లో నాటో దేశాలు తీవ్రంగా ఖండించారు మరియు ఎస్టోనియా, లిథువేనియా, లాత్వియా, పోలాండ్, రొమేనియా, మరియు బల్గేరియా స్థావరాలు 5,000 దళాలు ఒక కొత్త "పేసర్" శక్తి సృష్టికి దారితీసింది. తరువాతి 2014 వేల్స్ శిఖరాగ్ర సమావేశంలో , నాటో సభ్య దేశాల నాయకులు 2024 నాటికి వారి స్థూల జాతీయోత్పత్తిలో కనీసం 2% సమానమైన రక్షణ కోసం ఖర్చు చేయడానికి అధికారికంగా కట్టుబడి ఉన్నారు .ఇది గతంలో అనధికారిక మార్గదర్శకం మాత్రమే. టర్కీలో 2016-ప్రస్తుత ప్రక్షాళనలను నాటో ఖండించలేదు . UN యొక్క అణ్వాయుధ నిషేధ ఒప్పందాన్ని నాటో సభ్యులు ప్రతిఘటించారు, 120 కి పైగా దేశాల మద్దతు ఉన్న అణ్వాయుధాల మొత్తం నిర్మూలనకు చర్చల కోసం ఒక ఒప్పందం .
నాటో యొక్క మొదటి ప్రచ్ఛన్న యుద్ధ విస్తరణ 3 అక్టోబర్ 1990 న జర్మన్ పునరేకీకరణతో వచ్చింది , మాజీ తూర్పు జర్మనీ ఫెడరల్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ జర్మనీ మరియు కూటమిలో భాగమైంది. ప్రచ్ఛన్న యుద్ధానంతర పునర్నిర్మాణంలో భాగంగా, నాటో యొక్క సైనిక నిర్మాణాన్ని తగ్గించి, పునర్వ్యవస్థీకరించారు, హెడ్ క్వార్టర్స్ అలైడ్ కమాండ్ యూరప్ రాపిడ్ రియాక్షన్ కార్ప్స్ వంటి కొత్త దళాలు స్థాపించబడ్డాయి. ఐరోపాలో సైనిక సమతుల్యతపై సోవియట్ యూనియన్ పతనం ద్వారా వచ్చిన మార్పులు 1999 లో సంతకం చేసిన ఐరోపా ఒప్పందంలోని అడాప్టెడ్ కన్వెన్షనల్ ఆర్మ్డ్ ఫోర్సెస్‌లో గుర్తించబడ్డాయి. ఫ్రెంచ్ అధ్యక్షుడు నికోలస్ సర్కోజీ విధానాలుఫ్రాన్స్ యొక్క సైనిక స్థానం యొక్క పెద్ద సంస్కరణకు దారితీసింది, 4 ఏప్రిల్ 2009 న పూర్తి సభ్యత్వానికి తిరిగి రావడంతో ముగిసింది, ఇందులో స్వతంత్ర అణు నిరోధకతను కొనసాగిస్తూ ఫ్రాన్స్ తిరిగి నాటో మిలిటరీ కమాండ్ నిర్మాణంలో చేరారు .
1994 మరియు 1997 మధ్య, నాటో మరియు దాని పొరుగువారి మధ్య ప్రాంతీయ సహకారం కోసం విస్తృత వేదికలు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి, శాంతి కోసం భాగస్వామ్యం , మధ్యధరా సంభాషణ చొరవ మరియు యూరో-అట్లాంటిక్ భాగస్వామ్య మండలి వంటివి . 1998 లో, నాటో-రష్యా శాశ్వత ఉమ్మడి మండలి స్థాపించబడింది. చెక్ రిపబ్లిక్, హంగరీ, పోలాండ్, బల్గేరియా, ఎస్టోనియా, లాట్వియా, లిథువేనియా, రొమేనియా, స్లోవేకియా, స్లోవేనియా, అల్బేనియా, క్రొయేషియా, మోంటెనెగ్రో మరియు ఉత్తర మాసిడోనియా.
