వనమయూరము

పద్య విశేషాలు
వృత్తాలు
ఉత్పలమాల, చంపకమాల
మత్తేభం, శార్దూలం
తరళం, తరలము
తరలి, మాలిని
మత్తకోకిల
స్రగ్ధర, మహాస్రగ్ధర
ఇంద్రవజ్రము, ఉపేంద్రవజ్రము
లయగ్రాహి, లయవిభాతి
జాతులు
కందం, ద్విపద
తరువోజ
అక్కరలు మహాక్కర మధ్యాక్కఱ మధురాక్కర అంతరాక్కర అల్పాక్కర
ఉప జాతులు
తేటగీతి
ఆటవెలది
సీసము

వనమయూరము

ఉన్నతములై వనమయూర కృతు లోలిన్
ఎన్నగ భజంబులపయి న్సనగగంబుల్
చెన్నొదవ దంతియతి జెంది యలవారున్
వెన్నుని నుతింతురు వివేకు లతి భక్తిన్.

పదునాల్గవశక్వరీచ్ఛందంబునందు వనమయూరము

గణ విభజన

వనమయూర వృత్త పాదము నందు గణవిభజన

UII	IUI	IIU	III	UU
భ	జ	స	న	గగ
ఉన్నత	ములైవ	నమయూ	రకృతు	లోలిన్

లక్షణములు

వనమయూర వృత్త పద్యాల లక్షణములు

•	పాదాలు:	నాలుగు
•	14
•	ప్రతిపాదంలోని గణాలు:	భ, జ, స, న, గగ
•	యతి :	ప్రతిపాదంలోనూ 9వ అక్షరము
•	ప్రాస:	పాటించవలెను
•	ప్రాస: యతి	ప్రాస యతి చెల్లదు

ఉదాహరణ 1:

పోతన తెలుగు భాగవతంలో వాడిన వనమయూర వృత్త పద్యాల సంఖ్య: 1

పోతన తెలుగు భాగవతము/షష్ఠ స్కంధము/వృత్రాసుర వృత్తాంతము|(భా-6-378-వన.)

అంత సుర లేయు నిబి డాస్త్రముల పాలై
పంతములు దక్కి హత పౌరుషముతో ని
శ్చింత గతి రక్కసులు సిగ్గుడిగి భూమిం
గంతుగొని పాఱి రపకార పరు లార్వన్.