అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°40′41.412″N 80°34′25.968″E / 16.67817000°N 80.57388000°E / 16.67817000; 80.57388000

కొండూరు (జి.కొండూరు)

వికీపీడియా నుండి
Jump to navigation Jump to search
కొండూరు (జి.కొండూరు)
పటం
కొండూరు (జి.కొండూరు) is located in ఆంధ్రప్రదేశ్
కొండూరు (జి.కొండూరు)
కొండూరు (జి.కొండూరు)
అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°40′41.412″N 80°34′25.968″E / 16.67817000°N 80.57388000°E / 16.67817000; 80.57388000
దేశంభారతదేశం
రాష్ట్రంఆంధ్రప్రదేశ్
జిల్లాఎన్టీఆర్
మండలంజి.కొండూరు
విస్తీర్ణం8.63 కి.మీ2 (3.33 చ. మై)
జనాభా
 (2011)
8,158
 • జనసాంద్రత950/కి.మీ2 (2,400/చ. మై.)
అదనపు జనాభాగణాంకాలు
 • పురుషులు4,110
 • స్త్రీలు4,048
 • లింగ నిష్పత్తి985
 • నివాసాలు2,072
ప్రాంతపు కోడ్+91 ( Edit this at Wikidata )
పిన్‌కోడ్521229
2011 జనగణన కోడ్589132

కొండూరు, ఎన్టీఆర్ జిల్లా, జి.కొండూరు మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన జి.కొండూరు నుండి 0 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విజయవాడ నుండి 28 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2072 ఇళ్లతో, 8158 జనాభాతో 863 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4110, ఆడవారి సంఖ్య 4048. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1698 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 327. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589132. 2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం కృష్ణా జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది. [2] [3] దీనిని జి.కొండూరు, గడ్డమణుగు కొండూరు అని కూడా అంటారు.

సమీప గ్రామాలు

[మార్చు]

పినపాక 2 కి.మీ, చెవుటూరు 4 కి.మీ, వెల్లటూరు 5 కి.మీ, వెలగలేరు 5 కి.మీ, కందులపాడు 5 కి.మీ

విద్యా సౌకర్యాలు

[మార్చు]

గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మైలవరంలో ఉన్నాయి. సమీప మేనేజిమెంటు కళాశాల చెవుటూరులోను, వైద్య కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు విజయవాడలోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడలో ఉన్నాయి.

  • వివేకానంద ఆంగ్ల మాధ్యమ ఉన్నత పాఠశాల.
  • శ్రీ వేంకటేశ్వర విద్యాలయం.
  • ఆక్స్ ఫర్డ్ హైస్కూల్:- ఈ పాఠశాల ప్రిన్సిపాల్ శ్రీ జి.అశోక్, ఇటీవల నిర్వహించిన ప్రపంచ ఉపాధ్యాయుల దినోత్సవం సందర్భంగా, "ఆచార్య దేవోభవ" పురస్కారాన్ని అందుకున్నారు.
  • ఓం మానసిక వికలాంగుల పాఠశాల:- ఈ పాఠశాల స్థానిక కొత్తూరు రహదారిలో ఉంది.
  • శాఖా గ్రంథాలయం.
  • శ్రీ శాయ్ హైస్కూల్, జి.కొండూరు ఆక్స ఫర్డ్ కన్చెప్ట్ హైస్కూల్, జిల్లాపరిషత్ హైస్కూల్, కొండూరు

వైద్య సౌకర్యం

[మార్చు]

ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం

[మార్చు]

కొండూరులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఏడుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.

  • ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం:- జాతీయ ఆరోగ్య మిషన్ ఫేజ్-2 క్రింద, ఈ క్లేంద్రం ఆవరణలో, 2008 లో ఒక హోమియో వైద్యశాలను ఏర్పాటుచేసారు. ఒక డాక్టరునూ, ఒక కాంపౌండరును గూడా ఏర్పాటుచేసారు. [15]
  • ఈ గ్రామంలో స్థానిక నృసింహస్వామి దేవాలయం వీధిలో నూతనంగా ఏర్పాటు చేసిన ఎల్.ఎం.ఆర్ క్లినిక్ ను దసరా పండుగ సందర్భంగా 14-10-2013న ప్రారంభించారు. జి.కొండూరులో ఇప్పటివరకూ, అర్హత గలిగిన వైద్యులు లేని కొరత తీరినట్లైనది.
  • ఓం శాంతి మానసిక వికాసకేంద్రం:- ఈ కేంద్రం స్థానిక కొత్తూరు రహదారిపై ఉంది.
  • పశువైద్యశాల.

ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం

[మార్చు]

గ్రామంలో7 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ముగ్గురు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు, ఇద్దరు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.

తాగు నీరు

[మార్చు]

గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. తాగునీటి కోసం చేతిపంపులు, బోరుబావులు, కాలువలు, చెరువులు వంటి సౌకర్యాలేమీ లేవు.

పారిశుధ్యం

[మార్చు]

గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.

సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు

[మార్చు]

కొండూరులో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.

రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.

మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు

[మార్చు]

గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి.

ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు

[మార్చు]

గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.

విద్యుత్తు

[మార్చు]

గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.

భూమి వినియోగం

[మార్చు]

కొండూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:

  • వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 264 హెక్టార్లు
  • వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 63 హెక్టార్లు
  • శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 30 హెక్టార్లు
  • తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 1 హెక్టార్లు
  • వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 221 హెక్టార్లు
  • సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 36 హెక్టార్లు
  • నికరంగా విత్తిన భూమి: 248 హెక్టార్లు
  • నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 196 హెక్టార్లు
  • వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 88 హెక్టార్లు

నీటిపారుదల సౌకర్యాలు

[మార్చు]

కొండూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.

  • బావులు/బోరు బావులు: 78 హెక్టార్లు
  • చెరువులు: 10 హెక్టార్లు

ఉత్పత్తి

[మార్చు]

కొండూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.

ప్రధాన పంటలు

[మార్చు]

వరి, ప్రత్తి, మిరప

పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు

[మార్చు]

బియ్యం

మౌలిక సదుపాయాలు

[మార్చు]

బ్యాంకులు

[మార్చు]
  1. కృష్ణా జిల్లా కేంద్ర సహకార బ్యాంక్ (K.D.C.C.Bank)
  2. సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా.
  3. సప్తగిరి గ్రామీణ బ్యాంక్:- స్థానిక పాల కేంద్రం సమీపంలో గడ్డమణుగు రహదారిలో, ఈ బ్యాంక్ శాఖ కార్యాలయాన్ని, 2015, సెప్టెంబరు-30వ తేదీనాడు ప్రారంభించారు.

మీ-సేవా కేంద్రం

[మార్చు]

గ్రామంలోని సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియ శాఖా కార్యాలయానికి ఎదురుగా నూతనంగా ఏర్పాటుచేసిన సి.ఎస్.సి.మీ-సేవాకేంద్రాన్ని, 2015,అక్టోబరు-15వ తేదీనాడు ప్రారంభించారు. గ్రామంలో ఇంతకు ముందు రెండు మీ-సేవా కేంద్రాలు పనిచేయుచుండగా, ఇది మూడవ కేంద్రం.

రైతు బజారు

[మార్చు]

స్థానిక గడ్డమణుగు రహదారిలో 2016,జనవరి-1వ తేదీనాడు, మన రైతుబజార్ ను ప్రారంభించారు.

సాగు/త్రాగునీటి సౌకర్యం

[మార్చు]
  1. స్థానిక నరసింహస్వామి గుట్ట సమీపంలోని చెరువు.

గ్రామ పంచాయతీ

[మార్చు]

ఈ గ్రామ పంచాయతీకి 2013 జూలైలో జరిగిన ఎన్నికలలో పజ్జూరి అంజన సర్పంచిగా ఎన్నికైంది

దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు

[మార్చు]

శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం

[మార్చు]

గ్రామంలో నూతనంగా నిర్మించుచున్న శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఆలయం పునర్నిర్మాణం చేస్తున్నారు.

శ్రీ చెన్నకేశ్వస్వామివారి ఆలయం

[మార్చు]

ఈ 2 ఆలయాల 14వ వార్షికోత్సవ వేడుకలను, 2016,మే-18వ తేదీ బుధవారం నుండి నాలుగు రోజులపాటు వైభవంగా నిర్వహించారు.

శ్రీ కోదండరామాలయం

[మార్చు]

స్థానిక నూజివీడు రహదారిలోని ఈ ఆలయంలో, 2014,డిసెంబరు14, ఆదివారం నాడు, సామూహిక అనఘాష్టమి వ్రతాలను వైభవంగా నిర్వహించారు. ఆలయంలో నిర్వహించిన ప్రత్యేక అలంకరణలతోపాటు, పూజా కార్యక్రమాలు నిర్వహించారు. ఈ వేడుకలో మహిళలు, భక్తులు అధికసంఖ్యలో పాల్గొన్నారు.

శ్రీ కనకదుర్గమ్మ అమ్మవారి ఆలయం

[మార్చు]

శ్రీ ప్రసన్నాంజనేయస్వామివారి ఆలయం

[మార్చు]

స్థానిక ప్రధాన కూడలిలో జాతీయ రహదారి ప్రక్కన, పంచాయతీ కార్యాలయం ప్రక్కనే, నూతనంగా నిర్మించిన శ్రీ ప్రసన్నాంజనేయస్వామివారి ఆలయంలో, శిఖర, స్వామివారి విగ్రహ ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమాలలో భాగంగా, 2014,జూన్-16, సోమవారం నాడు, అంకురార్పణ, వాస్తుపూజ, హోమం నిర్వహించారు. మంగళవారం ఉదయం, పంచగవ్యారాధన, పంచగవ్యాప్రాసన, క్షీరాధివాసం, జలాధివాసం, ఆదివాస హోమాది ప్రధాన హోమాలు, గ్రామ బలిహరణ, గ్రామోత్సవం, శాంతిహోమం నిర్వహించారు. బుధవారం ఉదయం పూజాదికాలు నిర్వహించి 11-12 గంటలకు స్వామివారి ఆలయ విగ్రహ ప్రతిష్ఠ, అనంతరం శాంతికల్యాణం, తీర్ధప్రసాదాల పంపిణీ చేసారు. శిఖరనిర్మాణం పూర్తి అయిన తరువాత, ఈ ఆలయంలో 2014, అక్టోబరు-1, బుధవారం నాడు, శిఖర, బ్రహ్మకపాల పూజలు నిర్వహించారు. బ్రహ్మకపాల పూజలలో భాగంగా, అర్చకుల ఆధ్వర్యంలో భక్తులు, శిఖర రంధ్రాలలో నవధాన్యాలు, పూర్ణాలు వేసి పూజలు నిర్వహించారు.

శ్రీ అభయాంజనేయస్వామివారి ఆలయం

[మార్చు]
  • స్థానిక నృసింహస్వామి గుట్టపై నూతనంగా నిర్మించిన ఈ ఆలయంలో ధ్వజస్తంభ, స్వామివారి విగ్రహ ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమం, 2015,మే నెల-2వ తేదీ శనివారం ఉదయం నాడు అత్యంత వైభవంగా నిర్వహించారు. అనంతరం, స్థానిక జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల ఆవరణలో ఏర్పాటు చేసిన, స్వామివారి ప్రసాదంగా భావించే అన్నదాన కార్యక్రమానికి, భక్తులు, వేలసంఖ్యలో పాల్గొన్నారు.
  • ఈ ఆలయ ప్రథమ వార్షికోత్సవాన్ని 2016,మే-19వ తేదీ గురువారంనాడు వైభవంగా నిర్వహించారు.
  • ప్రతి సంవత్సరం హనుమజ్జయంతి సందర్భంగా ఈ ఆలయంలోని స్వామివారికి విశేషపూజలు, అభిషేకాలు నిర్వహించెదరు. విచ్చేసిన భక్తులకు అన్నప్రసాద వితరణ నిర్వహించెదరు. ఈ సందర్భంగా ఆలయాన్ని రంగురంగుల విద్యుద్దీపాలతో అందంగా అలంకరించెదరు.
  • ఈ గ్రామంలోని శ్రీ లక్ష్మీనరసింహస్వామి, శ్రీ అభయాంజనేయస్వామివారల ఆలయ ప్రాంగణంలో నూతనంగా నిర్మించిన వాయు శివలింగ, నవగ్రహాల విగ్రహాల ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమాన్ని 2017,ఆగస్టు-17వతేధీ గురువారంనాడు నిర్వహించెదరు. అనంతరం భక్తులకు తీర్ధప్రసాదాలు అందజేసెదరు.

శ్రీ సిద్ది, బుద్ధి సమేత శ్రీ వినాయకస్వామివారి ఆలయం

[మార్చు]

ఈ ఆలయం, స్థానిక ఆత్కూరు క్రాస్ సమీపంలో ఉంది.

శ్రీ గంగానమ్మ అమ్మవారి ఆలయం

[మార్చు]

ఈ గ్రామం గ్రామంలోని నరసింహస్వామి గుట్టకు సమీపంలో ఉంది. ఈ ఆలయ నిర్మాణ పనులు జరుగుచున్నవి.

ప్రధాన వృత్తులు

[మార్చు]

వ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు

గ్రామ విశేషాలు

[మార్చు]

జి.కొండూరు గ్రామానికి చెందిన ఒక సామాన్య కుటుంబానికి చెందిన శ్రీ మందా రాజానందకుమార్, కాకినాడలోని జె.ఎన్.టి.యూ.లో 1994లో బి.టెక్.పూర్తిచేసి, 1995లో భారత ప్రభుత్వరంగ సంస్థ అయిన "మెకాన్ లిమిటెడ్"లో ఉద్యోగ బాధ్యతలు స్వీకరించారు. ప్రస్తుతం ఆ సంస్థలో రాంచీలో అసిస్టెంట్ జెనరల్ మేనేజరుగా పనిచేయుచున్న ఆయన ఇటీవల జాతీయస్థాయిలో డాక్టరు మోక్షగుండం విశ్వేశ్వరయ్య-2015 పురస్కారం అందుకున్నారు. ఇన్స్ టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇంజనీర్స్ సంస్థ వారు 2015,డిసెంబరు-18న అసోం రాష్ట్రంలోని గౌహతిలో నిర్వహించిన ఇండియన్ ఇంజనీరింగ్ కాంగ్రెస్ లో వీరికి, ఈ పురస్కారాన్నీ, స్వర్ణ పతకాన్నీ అందజేసినారు.

గణాంకాలు

[మార్చు]

2001 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మొత్తం జనాభా 6,931 అందులో పురుషుల సంఖ్య 3,583, స్త్రీల సంఖ్య 3,348, గృహాల సంఖ్య 1,666

వనరులు

[మార్చు]
  1. 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
  2. "ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజపత్రము" (PDF). ahd.aptonline.in. Archived from the original (PDF) on 2022-09-06. Retrieved 2022-09-06.
  3. "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".

వెలుపలి లింకులు

[మార్చు]